‘Sigara bağımlılığı sonlandırılmadığı sürece KOAH önlenemez’

EliteDizqn

Active member
Göğüs Hastalıkları Prof. Dr. Kudret Ekiz, KOAH’nın en sık görülen özelliğinin, akciğerlere giren ve çıkan havayı kısıtlayarak nefes darlığına sebep olması olduğunu belirtti.

KOAH’nın bir akciğer hastalığı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ekiz, ‘‘KOAH sözünün açılımı Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığıdır. KOAH hastalığı amfizem ve kronik bronşitten oluşur. Amfizem, akciğerlerde nefes alıp vermeyi sağlayan alveol keselerinin duvarlarının harabiyeti kararı ortaya çıkan olağandışı ve kalıcı genişlemedir. Bunun kararında akciğerde elastikiyet kaybı ve nefes darlığı gelişir. Kronik bronşit ise en az iki yıl üst üste ve bu iki yılın en az 3 ayında öksürük ve balgamla seyreden ilerleyici bir rahatsızlıktır” diye konuştu.

‘ÖKSÜRÜK VE BALGAM ŞİKÂYETLERİNE DİKKAT’

KOAH olan hastalarda amfizem bulguları hâkim olan bireylerin genelde uzun uzunluklu, zayıf, kanlı-canlı görünen, yanakları kırmızı, göğüs ön-arka çapları artmış (fıçı göğüs), parmak uçları şişkinleşmiş, öksürük ve balgam yakınmaları olmayan hastalar olduğunu tabir eden Prof. Dr. Ekiz, şu biçimde konuştu:

  • “Kronik bronşit bulguları hâkim olan şahıslar ise kısa uzunluklu, şişman, öksürürken yüzü mor-mavi renk olan, bol balgam çıkaran, sık sık nefes darlığı krizleriyle hastaneye başvurup, tedavi daha sonrası kısmen rahatlayan, kalp yetmezliğinin de sık görüldüğü hastalardır. Başka bir küme ise her iki tablonun birlikte olduğu hastalardır. KOAH vefatla sonuçlanabilir. Bu hastalık başladı mı geriye dönüşü yoktur, kesinlikle ilerler.
  • Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), tüm dünyada KOAH’ın 4’üncü sırada mevt sebebi olduğunu bildirmiştir. Türkiye’de ise 3’üncü sıradadır. KOAH, çoğunlukla uzun yıllar sigara kullanan, 50-60 yaştaki erkeklerde görülmekle bir arada, sigara içen bayanlarda da görülür. Çok nadiren de olsa, sigara içmeyen şahıslarda ve daha erken yaşlarda da görülebilir. KOAH yapan niçinler en başta mesleksel ziyanlı gazlar ve tanecikler (mikro parçacık) solunması, faal halde sigara kullanması ve hava kirliliğidir.”
‘ÖLÜMLERİN YÜZDE 90’I SİGARAYA BAĞLI’

Prof. Dr. Ekiz, KOAH’nın en önemli belirtilerinin öksürük, balgam, nefes darlığı ve göğüste tıkanma olduğunu belirterek, şu açıklamalarda bulundu:

  • “Kan tükürme, dudak ve tırnaklarda morarma, kalp yetmezliğine bağlı ayaklarda şişme üzere belirtiler de görülebilir. Ancak KOAH hastalarının çoğunluğu öksürük ve balgam yakınmalarından dolayı vaktinde doktora gitmedikleri, sadece nefes darlığı ilerlediğinde başvurdukları için teşhis ve tedavide geç kalmış oluyorlar. Sigara akciğerlerdeki hava yollarında iltihabi tepki geliştirerek duvarlarının kalınlaşmasına ve hava yolunun daralmasına niye oluyor. Büyük hava yollarında daha fazla balgam üreten hücrelerin yapılmasına, bunun kararında balgam artışına ve kronik öksürüğe niye olur.
  • Oluşan bu tabloda Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının (KOAH) bir modülü olan kronik bronşit meydana gelir. Sonuçta kişi yılın kıymetli bir kısmını öksürerek ve balgam çıkararak geçirir. Hava yollarının daralması kararı akciğerlere havanın giriş ve çıkışı zorlaşır. KOAH’nın en kıymetli bulgusu olan nefes darlığı ortaya çıkar. Alveol ismi verilen akciğerlerdeki hava keseciklerini vakit içinde tahrip ederek KOAH’nın bir modülü olan amfizemi oluşturur. Oksijenin kana geçerek dokulara taşınmasına mani olur. Spor yapmak, dans etmek, müzik söylemek, merdiven ve yokuş çıkmak üzere nefes almanın kıymetli olduğu aktivitelerde zorluk yaşanır. Sigara içmeye devam edilirse, istirahatte bile nefes darlığı gelişir. Sigaradaki toksik hususların hava yollarındaki hücrelerde kanserleşmeye niye olmalarından dolayı erkeklerdeki akciğer kanserinden ölümlerin yüzde 90’ı, bayanlarda ise yüzde 80’i sigaraya bağlıdır.
  • Sigara yalnız akciğerlere değil, bedendeki birfazlaca hayati organa da ziyan verir. Mesane, yemek borusu ve mide üzere birfazlaca organ kanseri, koroner kalp hastalıkları, cilt yaşlanmasının hızlanması, bayan doğurganlığının azalması, erkekte ise erkek cinsel işlev bozukluğu (empotans) sigaraya bağlı gelişen öbür değerli hastalıklardır. KOAH’nın en büyük düşmanı sigaradır. Sigara içme ile semptomatik seviyede başlayan KOAH, sigara kullanılmaya devam edildiği sürece epeyce ağır tablolara kadar gidebilir. Sigara bağımlılığı sonlandırılmadığı sürece KOAH önlenemez.”
‘SİGARAYI BIRAKMAK KOAH’IN TEK ÇÖZÜMÜDÜR’

KOAH tedavisinin iki ana gayesi olduğunun altını çizen Prof. Dr. Kudret Ekiz, “Birincisi hastalığın bulgularını düzeltmek ya da azaltmak, ikincisi ise hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaktır. Günümüzde KOAH’ı ortadan kaldıracak, büsbütün düzeltecek bir tedavi seçeneği yoktur. Lakin sigara içiminin bırakılması, KOAH’ın gelişme ve ilerleme riskini azaltan, hastalığın ilerlemesini durduran tek ve en tesirli teşebbüstür. Sigaradan uzak durmak bu hastalığı fazlaca büyük ölçüde önler. Bunun yanında, mesleksel gaz ve partiküller ile hava kirliliği üzere risk faktörlerinden de uzak durulmalıdır. Kesinlikle bir göğüs hastalıkları uzmanının denetimine girerek tertipli ilaç kullanmasının sürdürülmesi ve ani başlayan atakların tedavisinin sağlanması gereklidir” dedi.