EliteDizqn
Active member
Serebral palsi (SP), erken fetal devir ile beş yaş içinde meydana gelen beyin felci kararı oluşan ve insan bedenindeki kasların hareketlerini, tonusunu yahut bedenin duruşunu etkileyen bir küme fizikî mani durumuna verilen isim olarak biliniyor.
Çoğunlukla doğumdan evvel olmak üzere olgunlaşmamış beynin gelişmesi sırasında meydana gelen hasardan kaynaklanıyor. Bu sebeple serebral palsi’nin belirti ve semptomları bebeklikte yahut okul öncesi senelerda ortaya çıkıyor.
Son olarak, Doç. Dr. Yasemin Topçu, 6 Ekim Dünya Serebral Palsi Günü kapsamında hastalıkla ilgili değerli açıklamalarda bulundu.
Topçu, serebral palsi’nin söz manasıyla beyin hasarına bağlı olarak gelişen hareket ve postür (duruş) bozukluğu olduğunu belirterek “Aslında serebral palsi bir hastalık ismi değil, klinik bir durumun genel tabiridir. Serebral palsi ilerleyici bir hastalık ya da bir kas hastalığı değildir. Büsbütün gelişen beynin hasarı kararı oluşan bedendeki tesirlerdir, postür ve hareket bozukluğudur. Serebral palsi bilhassa gebelik süreci, doğum ve doğum daha sonrası bilhassa birinci senelerda oluşan beyin hasarı kararı ortaya çıkan bir klinik durumdur. Ön planda genetik bir tarafı yok ancak altında genetik tabanı olup da gebelik sürecinde de bir sorun olursa bir daha ortaya çıkabilir” diye konuştu.
YAŞA BAĞLI OLARAK BELİRTİLERİ DEĞİŞEBİLİYOR
Dünya genelindeki datalara nazaran her bin doğumdan 2 ila 3 hastada serebral palsi’nin ortaya çıkabileceğine değinen Doç. Dr. Topçu, şöyleki devam etti:
“Genel olarak serebral palsi’nin belirtileri ortaya çıktığı yaşa bağlı olarak değişiyor. Gelişimsel süreçte bilhassa birinci 3 yaşta farklı bir bulguyla ortaya çıkabilir. Örneğin; erken aylarda, birinci 3 ayda baş tutmada gecikmeyle ya da takviyesiz oturmanın gecikmesiyle ortaya çıkabilir ya da bilhassa ailelerin fark ettiği her iki elin baş parmağının açılmaması şikâyetiyle de ortaya çıkabilir. Ayrıyeten çocuğun yürümeye başladığı periyotta parmak ucuyla yürümesi de serebral palsinin birinci belirtisi olabilir. Bilhassa birinci 3 yaşta rastgele bir periyotta bu hastalar bize başvurabilir. Serebral palsiye niye olan beyin hasarını geri döndürmek epeyce güç ancak erken tedaviyle hastalığın bedende ortaya çıkardığı tesirleri azaltmak mümkün. Bu da genel olarak fiziki antrenman ve ferdî rehabilitasyonla mümkün oluyor. Bu uzun süreçli bir takiptir ve ortaya çıkan semptoma yönelik tedavi uygulanmalıdır. Serebral palsi olgularının takibinin çocuk nöroloji, pediatri, fizik tedavi, ortopedi, çocuk gelişim uzmanının evvela ortasında yer aldığı bir takım çalışması olduğunu unutmamak gerekir.”
BU DURUMLARDA BELİRTİ OLMASA DAHİ TAKİP KOŞUL
Doç. Dr. Yasemin Topçu, çocukta ya da annenin gebeliği, doğum yahut doğum daha sonrası devirde bir risk faktörü var ise dikkat edilmesi gerektiğini söz ederek, şu ayrıntıları verdi:
“Örneğin; annenin hipertansiyonu, sıkıntı doğum aksiyonu, prematüre doğum ya da erken devirde çocuğun rastgele bir travmaya maruz kalması, menenjit üzere bir enfeksiyon geçirmesi üzere bir risk ögesi var ise bu aileleri o devirde çocukta bir bulgu bulunmasa bile tertipli takip edilmesi gerektiği konusunda uyarıyoruz. Zira bu tıp durumlar erken devirde beyinde hasar yaratma mümkünlüğü olan durumlar. bu biçimde bir risk olması halinde ailelerin çocuk hastalıkları ve nöroloji polikliniklerinde nizamlı takibini öneriyoruz. Çocuk gelişim takibi kapsamında çocuğun motor gelişmeninin, konuşma basamaklarının, toplumsal ve iletişimsel istikametten olağan gidip gitmediğini takip ediyoruz.”
“Bu sırada da çocukta fizikî bir muayene bulgusu ortaya çıkıyor mu çıkmıyor mu onun takibi gerekiyor. Aslında en ehemmiyet nokta bu biçimde bir risk faktörü olan çocukların ailelerine olasılıklar hakkında bilgi vermektir. Takipte bu çocuklarda rastgele bir olağandışı muayene bulgusu saptarsak ya da risk faktörü var ise beyin MR görüntüleme yapılmasını öneriyoruz. Beyin MR görüntüleme kararına bakılırsa ileriye yönelik tedavi planı uyguluyoruz. Lakin tedavi planı uygulamaları ekseriyetle antrenman ve fiziki rehabilitasyon üzerinden yürüyor. Fizik tedavinin kâfi gelmediği durumlarda farklı ilaç tedavileri ve operasyon seçeneklerini dikkate alıyoruz. özetlemek gerekirse, her hastanın takibi ve tedavisi, hastanın klinik durumuna göre değişkenlik gösterir. Lakin eşlik eden bir epilepsi, mental sorun, önemli duruş bozukluğu ya da gözle ilgili bir sorun var ise kesinlikle çeşitli kısımlardan dayanak alarak ortak bir çalışma yapıyoruz.”
ŞU AN İÇİN MUCİZEVİ BİR TEDAVİ USULÜ YOK
Doç. Dr. Yasemin Topçu, toplumsal medyada dolaşan serebral palsi’ye karşı kök hücre tedavisini ise şu biçimde kıymetlendirdi:
“Günümüzde serebral palsi’ye karşı mucizevi bir tedavi prosedürü yok. Serebral palsi’nin de kendi ortasında yük dereceleri ve farklı tipleri var. Yalnızca yurt haricinde bilhassa Amerika başta olmak üzere birtakım ülkelerde serebral palsi’nin kimi tiplerine yönelik kök hücre ile ilgili bilimsel çalışmalar var. Daha yavaşça etkilenmiş ve daha düzgün kliniği olan hasta kümelerine yapılan deher neysel kök hücre uygulamaları bulunmasına karşın bu çalışmaların aktifliği kanıtlanmış değildir. Yani günümüzde yapılan kök hücre uygulamaları deher neysel çalışma kapsamında sürdürülüyor ve günümüzde serebral palsi’ye yönelik yapılan kök hücre uygulamalarının kanıtlanmış bir tesiri yok. Tahminen 10 yıl daha sonra bu çalışmaların sonuçları görülebilir, fakat şu an için bu biçimde bir durum yok.”
Çoğunlukla doğumdan evvel olmak üzere olgunlaşmamış beynin gelişmesi sırasında meydana gelen hasardan kaynaklanıyor. Bu sebeple serebral palsi’nin belirti ve semptomları bebeklikte yahut okul öncesi senelerda ortaya çıkıyor.
Son olarak, Doç. Dr. Yasemin Topçu, 6 Ekim Dünya Serebral Palsi Günü kapsamında hastalıkla ilgili değerli açıklamalarda bulundu.
Topçu, serebral palsi’nin söz manasıyla beyin hasarına bağlı olarak gelişen hareket ve postür (duruş) bozukluğu olduğunu belirterek “Aslında serebral palsi bir hastalık ismi değil, klinik bir durumun genel tabiridir. Serebral palsi ilerleyici bir hastalık ya da bir kas hastalığı değildir. Büsbütün gelişen beynin hasarı kararı oluşan bedendeki tesirlerdir, postür ve hareket bozukluğudur. Serebral palsi bilhassa gebelik süreci, doğum ve doğum daha sonrası bilhassa birinci senelerda oluşan beyin hasarı kararı ortaya çıkan bir klinik durumdur. Ön planda genetik bir tarafı yok ancak altında genetik tabanı olup da gebelik sürecinde de bir sorun olursa bir daha ortaya çıkabilir” diye konuştu.
YAŞA BAĞLI OLARAK BELİRTİLERİ DEĞİŞEBİLİYOR
Dünya genelindeki datalara nazaran her bin doğumdan 2 ila 3 hastada serebral palsi’nin ortaya çıkabileceğine değinen Doç. Dr. Topçu, şöyleki devam etti:
“Genel olarak serebral palsi’nin belirtileri ortaya çıktığı yaşa bağlı olarak değişiyor. Gelişimsel süreçte bilhassa birinci 3 yaşta farklı bir bulguyla ortaya çıkabilir. Örneğin; erken aylarda, birinci 3 ayda baş tutmada gecikmeyle ya da takviyesiz oturmanın gecikmesiyle ortaya çıkabilir ya da bilhassa ailelerin fark ettiği her iki elin baş parmağının açılmaması şikâyetiyle de ortaya çıkabilir. Ayrıyeten çocuğun yürümeye başladığı periyotta parmak ucuyla yürümesi de serebral palsinin birinci belirtisi olabilir. Bilhassa birinci 3 yaşta rastgele bir periyotta bu hastalar bize başvurabilir. Serebral palsiye niye olan beyin hasarını geri döndürmek epeyce güç ancak erken tedaviyle hastalığın bedende ortaya çıkardığı tesirleri azaltmak mümkün. Bu da genel olarak fiziki antrenman ve ferdî rehabilitasyonla mümkün oluyor. Bu uzun süreçli bir takiptir ve ortaya çıkan semptoma yönelik tedavi uygulanmalıdır. Serebral palsi olgularının takibinin çocuk nöroloji, pediatri, fizik tedavi, ortopedi, çocuk gelişim uzmanının evvela ortasında yer aldığı bir takım çalışması olduğunu unutmamak gerekir.”
BU DURUMLARDA BELİRTİ OLMASA DAHİ TAKİP KOŞUL
Doç. Dr. Yasemin Topçu, çocukta ya da annenin gebeliği, doğum yahut doğum daha sonrası devirde bir risk faktörü var ise dikkat edilmesi gerektiğini söz ederek, şu ayrıntıları verdi:
“Örneğin; annenin hipertansiyonu, sıkıntı doğum aksiyonu, prematüre doğum ya da erken devirde çocuğun rastgele bir travmaya maruz kalması, menenjit üzere bir enfeksiyon geçirmesi üzere bir risk ögesi var ise bu aileleri o devirde çocukta bir bulgu bulunmasa bile tertipli takip edilmesi gerektiği konusunda uyarıyoruz. Zira bu tıp durumlar erken devirde beyinde hasar yaratma mümkünlüğü olan durumlar. bu biçimde bir risk olması halinde ailelerin çocuk hastalıkları ve nöroloji polikliniklerinde nizamlı takibini öneriyoruz. Çocuk gelişim takibi kapsamında çocuğun motor gelişmeninin, konuşma basamaklarının, toplumsal ve iletişimsel istikametten olağan gidip gitmediğini takip ediyoruz.”
“Bu sırada da çocukta fizikî bir muayene bulgusu ortaya çıkıyor mu çıkmıyor mu onun takibi gerekiyor. Aslında en ehemmiyet nokta bu biçimde bir risk faktörü olan çocukların ailelerine olasılıklar hakkında bilgi vermektir. Takipte bu çocuklarda rastgele bir olağandışı muayene bulgusu saptarsak ya da risk faktörü var ise beyin MR görüntüleme yapılmasını öneriyoruz. Beyin MR görüntüleme kararına bakılırsa ileriye yönelik tedavi planı uyguluyoruz. Lakin tedavi planı uygulamaları ekseriyetle antrenman ve fiziki rehabilitasyon üzerinden yürüyor. Fizik tedavinin kâfi gelmediği durumlarda farklı ilaç tedavileri ve operasyon seçeneklerini dikkate alıyoruz. özetlemek gerekirse, her hastanın takibi ve tedavisi, hastanın klinik durumuna göre değişkenlik gösterir. Lakin eşlik eden bir epilepsi, mental sorun, önemli duruş bozukluğu ya da gözle ilgili bir sorun var ise kesinlikle çeşitli kısımlardan dayanak alarak ortak bir çalışma yapıyoruz.”
ŞU AN İÇİN MUCİZEVİ BİR TEDAVİ USULÜ YOK
Doç. Dr. Yasemin Topçu, toplumsal medyada dolaşan serebral palsi’ye karşı kök hücre tedavisini ise şu biçimde kıymetlendirdi:
“Günümüzde serebral palsi’ye karşı mucizevi bir tedavi prosedürü yok. Serebral palsi’nin de kendi ortasında yük dereceleri ve farklı tipleri var. Yalnızca yurt haricinde bilhassa Amerika başta olmak üzere birtakım ülkelerde serebral palsi’nin kimi tiplerine yönelik kök hücre ile ilgili bilimsel çalışmalar var. Daha yavaşça etkilenmiş ve daha düzgün kliniği olan hasta kümelerine yapılan deher neysel kök hücre uygulamaları bulunmasına karşın bu çalışmaların aktifliği kanıtlanmış değildir. Yani günümüzde yapılan kök hücre uygulamaları deher neysel çalışma kapsamında sürdürülüyor ve günümüzde serebral palsi’ye yönelik yapılan kök hücre uygulamalarının kanıtlanmış bir tesiri yok. Tahminen 10 yıl daha sonra bu çalışmaların sonuçları görülebilir, fakat şu an için bu biçimde bir durum yok.”