EliteDizqn
Active member
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nda (TCDD) yol bakım şefi olarak bakılırsav yapan Mustafa Erturhan, 30 yılda trenle Türkiye’nin biroldukca bölgesini gezdiği sırada evvel tabiat fotoğrafçılığına, 2002’den itibaren de kuş gözlemciliğine başladı. Türkiye’nin Anonim Kuşları (TRAKUS) müşahede grubu ve e-Bird Türkiye hakemi de olan Erturhan, raylar üzerine konan kuşları da fotoğrafladı.
Erturhan, 15 yılda 21 çeşitten oluşan özel bir seri oluşturdu. ‘Demiryolu Tabiatı ve Kuşları’ isimli seride kuşlar haricinde Erturhan’ın raylarda görüntülediği başka canlılar da bulunuyor. Uzun müddet demir yolu etrafındaki kuşları görüntülediğini anlatan Erturhan, 21 Nisan 2011’de Zonguldak-Filyos’ta raylara konmuş kır kırlangıcını TRAKUS’a yüklediğini söylemiş oldu. Yüklediği fotoğrafa kuş gözlemcilerinden etkileyici yorumlar aldığını belirten Erturhan, akabinde yol çalışmalarında raylar üzerinde kuşları görüntülemeye gayret gösterdiğini aktardı.
KUŞLARIN RAYLARLA MÜNASEBETİ
2013 ilkbahar göç periyodunda Konya-Akşehir-Argıthanı istasyonları yol yenileme çalışmalarında alaca kuyrukkakandan çobanaldatana kadar 10’dan fazla çeşidi raylar üzerinde görüntülediğini belirten Erturhan, “bu biçimdece kuşların raylarla memnun bir ilgisi olduğuna kanaat getirdim. Raylar, nitekim de söylendiği üzere fazlaca inançlı noktalar değil. Yaklaşık 20 santim yükseklikte metalden oluşan, kışın eksi 20, yazın artı 60 derecelerin görüldüğü, kuşlar için hiç de cazibeli olmaması gereken ortamlar bulunmasına karşın daima üzerlerinde kuş görmek mümkün” dedi.
Demir yolu tabiatı serisinde raylara konuk olan cinslere ilişkin 2007-2022 senelerında Zonguldak, Malatya, Konya, Afyonkarahisar, Isparta’da bugüne kadar biroldukca kuş çeşidi fotoğrafladığını anlatan Erturhan, en son Burdur Gar’daki raylarda fotoğrafladığı ispinozların, serideki 21’inci kuş çeşidi olduğunu lisana getirdi.
‘YIRTICI GÖRMEK İÇİN ÜLKÜ ALAN’
Mustafa Erturhan, kuşların rayları niye sevdiğine yönelik ise şunları kaydetti:
“Sanıldığı kadar inançsız bir ortam değil, yol etrafında her iki istikamete 6 metrelik platform etrafa hakim bir alan yaratıyor. Yırtıcılar için çok yüksek olmayan bir alandan çevreyi izlemek, başka kuşlar içinse gelen yırtıcıları görmek için ülkü bir alan. Evvelden tahıl vagonu taşıyan trenlerden dökülen taneleri, ötücüler toplamak için yolları tercih ediyorlardı. Ayrıyeten demir yolunun tabanını oluşturan 3-6 cm ebatlı iri çakıllar içindeki boşluklar böcekler ve kertenkele üzere küçük sürüngenlere konut sahipliği yapabiliyor. Yol kenarlarında bulunan yedek yol gereçlerinin altında fare yuvalarını çoğunlukla nazaranbiliyoruz. Küçük köprü ve menfezleri kukumavlara, çelik köprüler kaya güvercinlerine, köprü altları kırlangıçlara ülkü yuva ve dinlenme alanı oluşturuyor. Tüneller yarasalara konut sahipliği yapıyor ve birinci 20 metredeki su oluklarına, serçe ve kızılkuyruklar yuva yapmayı tercih ediyor. Üstgeçitler altındaki boşlukları kerkenezler yuva olarak kullanıyor ve yağmurda biroldukca kuş çeşidi de bu alanlarda korunuyor. Açık düzlükler ve bozkırlardan geçen rayların etrafındaki telgraf direklerine saksağanlar yuva yapmayı seviyor. Sulak alanlardan geçen raylarda ezilen kurbağalar, yılanlar ve küçük canlıları toplamak için alacabalıkçıllar ve kıyı kuşları görülebiliyor. Kargalar, topladıkları cevizleri getirip raylarda balast taşlarının ortasına saklıyor.”
Erturhan, 15 yılda 21 çeşitten oluşan özel bir seri oluşturdu. ‘Demiryolu Tabiatı ve Kuşları’ isimli seride kuşlar haricinde Erturhan’ın raylarda görüntülediği başka canlılar da bulunuyor. Uzun müddet demir yolu etrafındaki kuşları görüntülediğini anlatan Erturhan, 21 Nisan 2011’de Zonguldak-Filyos’ta raylara konmuş kır kırlangıcını TRAKUS’a yüklediğini söylemiş oldu. Yüklediği fotoğrafa kuş gözlemcilerinden etkileyici yorumlar aldığını belirten Erturhan, akabinde yol çalışmalarında raylar üzerinde kuşları görüntülemeye gayret gösterdiğini aktardı.
KUŞLARIN RAYLARLA MÜNASEBETİ
2013 ilkbahar göç periyodunda Konya-Akşehir-Argıthanı istasyonları yol yenileme çalışmalarında alaca kuyrukkakandan çobanaldatana kadar 10’dan fazla çeşidi raylar üzerinde görüntülediğini belirten Erturhan, “bu biçimdece kuşların raylarla memnun bir ilgisi olduğuna kanaat getirdim. Raylar, nitekim de söylendiği üzere fazlaca inançlı noktalar değil. Yaklaşık 20 santim yükseklikte metalden oluşan, kışın eksi 20, yazın artı 60 derecelerin görüldüğü, kuşlar için hiç de cazibeli olmaması gereken ortamlar bulunmasına karşın daima üzerlerinde kuş görmek mümkün” dedi.
Demir yolu tabiatı serisinde raylara konuk olan cinslere ilişkin 2007-2022 senelerında Zonguldak, Malatya, Konya, Afyonkarahisar, Isparta’da bugüne kadar biroldukca kuş çeşidi fotoğrafladığını anlatan Erturhan, en son Burdur Gar’daki raylarda fotoğrafladığı ispinozların, serideki 21’inci kuş çeşidi olduğunu lisana getirdi.
‘YIRTICI GÖRMEK İÇİN ÜLKÜ ALAN’
Mustafa Erturhan, kuşların rayları niye sevdiğine yönelik ise şunları kaydetti:
“Sanıldığı kadar inançsız bir ortam değil, yol etrafında her iki istikamete 6 metrelik platform etrafa hakim bir alan yaratıyor. Yırtıcılar için çok yüksek olmayan bir alandan çevreyi izlemek, başka kuşlar içinse gelen yırtıcıları görmek için ülkü bir alan. Evvelden tahıl vagonu taşıyan trenlerden dökülen taneleri, ötücüler toplamak için yolları tercih ediyorlardı. Ayrıyeten demir yolunun tabanını oluşturan 3-6 cm ebatlı iri çakıllar içindeki boşluklar böcekler ve kertenkele üzere küçük sürüngenlere konut sahipliği yapabiliyor. Yol kenarlarında bulunan yedek yol gereçlerinin altında fare yuvalarını çoğunlukla nazaranbiliyoruz. Küçük köprü ve menfezleri kukumavlara, çelik köprüler kaya güvercinlerine, köprü altları kırlangıçlara ülkü yuva ve dinlenme alanı oluşturuyor. Tüneller yarasalara konut sahipliği yapıyor ve birinci 20 metredeki su oluklarına, serçe ve kızılkuyruklar yuva yapmayı tercih ediyor. Üstgeçitler altındaki boşlukları kerkenezler yuva olarak kullanıyor ve yağmurda biroldukca kuş çeşidi de bu alanlarda korunuyor. Açık düzlükler ve bozkırlardan geçen rayların etrafındaki telgraf direklerine saksağanlar yuva yapmayı seviyor. Sulak alanlardan geçen raylarda ezilen kurbağalar, yılanlar ve küçük canlıları toplamak için alacabalıkçıllar ve kıyı kuşları görülebiliyor. Kargalar, topladıkları cevizleri getirip raylarda balast taşlarının ortasına saklıyor.”