Rahmi Koç: İnişli-çıkışlı bir iktisatta, 95 sene iş yapmak hiç kolay olmadı

Trendio

Active member
Koç Holding Erdem Lideri Rahmi Koç, Türkiye’de biroldukça ticarethanenin, kurucuları öldükten daha sonra aile içerisindeki uyuşmazlıklardan ötürü ikinci nesle dahi geçemediğini söylemiş oldu. Koç, kendilerinin ise üçüncü kuşak olan bayilerinin bulunduğunu hatırlattı.

Rahmi Koç, Koç Topluluğu yayını Bizden Haberler mecmuasının Koç Topluluğu’nun kuruluşunun 95. yıl dönümüne özel sayısında değerlendirmelerde bulundu.

Koç değerlendirmesinde şu tabirleri kullandı:

Türkiye’de 100 seneyi aşkın şirketler daha fazla yabancı kökenli kuruluşlardır. Benim bildiğim, tamamı Türk sermayesi olan birinci şirket Hacı Bekir Lokumcusu ve Akide Şekerleri’dir ve şirketi beşinci jenerasyon yönetmektedir.

Babamızın bize en büyük nasihati, kurduğu ve teslim ettiği Vehbi Koç Ticarethanesi’nden daha sonraki gelişmelerde, işleri devam ettirmemiz, meseleler karşısında birbirimize sarılıp, ufak tefek uyuşmazlıkları bir tarafa bırakarak, kendisinin kurduğu bu müesseseyi ve Koç ismini güzel bir şöhretle devam ettirmemizdi.

Vehbi Koç, “Borçlarımı sonuna kadar ödemek durumundayım” ideolojisini unsur edinmişti

Vehbi Koç, “Alacaklarımı tahminen tahsil edemem lakin borçlarımı sonuna kadar ödemek durumundayım” ideolojisini prensip edinmişti.

Bunun içindir ki işin başlangıcında devasa yükseklikte öz kaynakla çalışmış, bu da biroldukça bankacı tarafınca tenkit konusu olmuştu. Koç Topluluğu’nun geçirdiği safhalar şöyledir;

  • Küçük bir ticarethane
  • Daha fazla İstanbul’daki ithalatçılar ile gayrimüslim tüccarlardan tedarik süreci
  • Direkt ithalat ve mümessillik
  • Montaj ve yarı imalat
  • Tam sanayi
  • İhracat ve yurt dışına açılım
“Ortaklıklar motamot evlilikler üzere, hassas konulardır”

Yerli yahut yabancı olsun iştirakler motamot evlilikler üzere hassas hususlardır, hayli dikkatli davranış ve hareket isterler. hiç bir vakit fevri ve hissi davranışları kaldırmaz ve bu biçimde davranışlarla başarılı olunamaz. Bu işin ortasında darılmak, küsmek yahut bıkmak yoktur. Temel gaye, işin selametidir. Koç Topluluğu sürekli kanunlara sonuna kadar riayet etmiş, saygılı davranmış ve her vakit vergilerini vaktindilk evvelden ödemiş bir kuruluştur.

“Bankacılık dalına geç girdik”

Vakit zaman Koç Ailesi menfaati ile Holding’in menfaati örtüşmemiştir. Bu da işin tabiatı icabıdır ve kimi vakit aile şapkasını çıkarıp holding şapkasını giyerek karar vermek durumunda kalmışızdır.

Ben vaktinde üç kesime girmek istedim, lakin o vakit yönetim heyetimiz bunları benimsemedi.

1- Bankacılık bölümüydü; geç girdik. Vehbi Koç, İş Bankası’nı kendi bankası üzere benimserdi. Şayet bir banka kurarsa, onlara rakip olur diye çekindi. Başka bankalardan kredi almasının zorlaşacağını düşündü. Hâlbuki o periyot Akbank’ın sahibi Sakıp Sabancı’ya kredi vermek için tüm bankalar sıraya giriyordu.

2- Armatörlük işine girelim diye teklif ettim. Yönetim meclisimiz o vakit Türk Lirası convertible olmadığı için başarılı olamayacağımızı düşündüklerinden bunu kabul etmediler. Misal olarak bir gemimiz Hong Kong yahut Güney Afrika’da bir arıza yaparsa o günkü koşullarla nasıl para göndeririz diye telaş ettiler.

3- İhracat yapalım diye hayli zorladım. Fakat dâhili ticaret kolay ve kârlı olduğundan, dışarıda da o vakit tertibimiz bulunmadığı için rekabet gücümüzü zayıf buldular. Ayrıyeten paramızın da convertible olmamasını mazeret eden müdürlerimiz uzun vakit ayak sürüdüler.

“İnişli-çıkışlı bir iktisatta, 95 sene iş yapmak hiç kolay olmadı”

Koç Kümesi da bu hareketten nasibini aldı. Bugün Türkiye’nin toplam ihracatının %7’sini biz yapıyoruz. 1995’te Koç Holding Fortune 500 sıralamasına girdi ki listede yer alan tek Türk şirketidir. Kümesi büyüterek, liderlik durumumuzu düşürmeden, bu kadar inişli-çıkışlı bir iktisatta, yüksek enflasyonu periyotlar de dâhil 95 sene iş yapmak hiç kolay olmadı.