Prof. Dr. Sinan Canan: “Yeni dijital dünyaya karşı uyanık olmalıyız”

Mr.T

Administrator
Yetkili
Admin
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliğinde düzenlenen Fi-jital Gelecek Doruğu 2021, Prof. Dr. Sinan Canan’ın verdiği konferansla bitmiş oldu. YKS’ye hazırlanan gençlerle bir ortaya gelen Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Canan, yeni dijital dünyaya ahenk gösterirken hem de insanın kendini müdafaası gerektiğine dikkat çekti. süratle gelişen teknolojinin insanı kullandığını ve yeni dijital dünyanın kendine 7/24 bağlı insanları epeyce sevdiğini belirten Canan, “Data sağladıkça değerlisiniz. Nasıl ki dün tükettikçe kıymetliydik artık data sağladıkça değerli olacağız. O niçinle bu dünyaya karşı biraz uyanık olmak lazım. Manipülasyona en açık olduğumuz devranda yaşıyor olabiliriz. Ancak yürekle hareket edersek bu teknoloji bununla birlikte en büyük müttefikimiz olabilir.” diye konuştu.

İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliği ile düzenlenen “Fi-jital Gelecek Tepesi 2021” gençleri akademi dünyasının önde gelen isimleriyle buluşturdu. Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan ve İstanbul Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı’nın açılış paneliyle başlayan tepede Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Bağımlılık ve İsimli Bilimler Ensititüsü Müdürü Prof. Dr. Sevil Atasoy, Psikolog Prof. Dr. Acar Baltaş, Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan’ın akabinde konferansları ilgiyle takip edilen Prof. Dr. Sinan Canan gençlerle bir ortaya geldi.

Dijital gelecekte insan kalmak mümkün olabilecek mi?

Üsküdar Üniversitesi Tercih Tanıtım Uzmanı Ertuğrul Tut’un moderatörlük yaptığı program, pandemi niçiniyle çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Canan, “Dijital Gelecekte İnsan Kalmak” başlıklı konuşmasıyla dijital dünyada insanların dikkatli olmaları gereken noktalara dikkat çekti.

Teknoloji bizi yönlendiriyor

Gelişen teknolojiler yardımıyla dijital tüm hareketlerimizin takip edildiğini belirten Prof. Dr. Sinan Canan, “Teknoloji son kullanıcı olarak bize gel gel yapıyor. Bize bildirimler gönderiyor. Bizi yönlendiriyor. Bize neyi düşünmemiz, neyi düşünmememiz gerektiğini söylüyor. Her taraftan bilgi elde edebileceğimiz bir çağda, bizi kendisinin söylemiş olduklerine inanmaya mecbur ve mahkum ediyor. niye? Bunu kötücül uzaylılar mı yaptı? Hayır. Teknoloji bugün maalesef büsbütün en temelde para kazanma emeliyle tasarlandı. Kapitalist sistemin otomatik bir kararı. Para kazanmak için de ne yapacaksınız, müşteriyi paraya çevirmenin bir yolunu bulacaksınız. Bunun için 1900’lü yılların başından beri insanların zaafları epey güzel çalışılıyor. Psikoloji aleminde üretilen büyük kısmı, bu tip evvel tekniklerin daha sonra teknolojilerin geliştirilmesine vesile oldu.” dedi.

İnsan kalabilmenin birinci koşulu ‘durabilmek’

İnsanın fikir değiştirmesi ve kendini güncellemesinin harika bir şey olduğunu belirten Prof. Dr. Sinan Canan, yeni dijital dünyaya karşı temkinli olma ihtarında bulunarak şunları söylemiş oldu:

“Ama bu fikir değiştirebilme maharetini, zihin zaafları üzerinden çok ustalıkla kullanan bir yeni dijital dünyayla karşı karşıyayız. Bu yeni dijital dünya için de ben biraz kaygılıyım. İnsanlığın geleceği ve insan kalabilme problemi konusunda. Yeni dünya büsbütün dijitalleşmiş, insanın yararı için yapılıyor üzere gözüken bir sürü teknolojik inovasyon içerecek. Ancak burada yiğit insan olabilmek, insan kalabilmek için koşul olacak. Bunun da birinci kaidesi ‘durabilmek.’ Yani şayet bu zamanda hiç bir bildirime kulak asmayacak biçimde, 5 dakika olsun, 1 saat olsun durabiliyorsak, kendi zihnimizle baş başa kalıp uğraşabileceğimiz bir şeyler bulabiliyorsak bu sistemin tekerindeki en büyük çomak biz oluyoruz.

Veri sağladıkça kıymetlisiniz…

O sistem bunu hiç sevmiyor. 7/24 bağlı insan en hoş insan. Kim olursa olsun hiç fark etmez. Veri sağladıkça değerlisiniz. Nasıl ki dün tükettikçe kıymetliydik artık bilgi sağladıkça değerli olacağız. O niçinle bu dünyaya karşı biraz uyanık olmak lazım. Manipülasyona en açık olduğumuz periyotta yaşıyor olabiliriz. Lakin hamasetle hareket edersek bu teknoloji bununla birlikte en büyük müttefikimiz olabilir.”

İnsanı insan yapan o küçük münasebetler

Bu süreçte toplumsallaşmanın kıymetini ve değerini de anladığımızı belirten Prof. Dr. Sinan Canan, “Pandemide bir gün Bağdat Caddesi’nde yürürken bomboş kafeleri gördüğümde bir anda geyik muhabbetlerinin ne işe yaradığını yine bir yıldırım çarpması ile anladım. İnsanı sahiden insan yapan şey o konuşmalar, o küçük ilişkiler… Bizi sahiden bir üstün organizma halinde senkronize tutan şey o irtibat biçimi. Bu kaybolduğu vakit başı kesik tavuk üzere dağılıyoruz.” dedi.

Gerçek toplumsal ömür en değerli can simidimiz

“Dijital manipülasyonu en kolaylaştıracak şey, dijital dünyada uzun müddet yalnız başınıza kalmaktır.” diyen Prof. Dr. Sinan Canan, “Yani orada arkadaşlarınız, instagram takipçileriniz kim olursa olsun orada yalnız başınızasınız ve bu en büyük tehlike. ötürüsıyla gerçek bir toplumsal ömür bizim hala epey uzak bir geleceğe kadar da en değerli can simidimiz bana sorarsan. Onu tekrar inşallah yine kol kola girebileceğimiz sarılıp hoş günlerde değerlendirelim.” dedi.

Yapay zeka özetlenmiş bilgi sunan yapıya dönüşmeli

Hudut bilimi alanında olağan bir insanın literatürü takip edebilmesinin mümkün olmadığını belirten Prof. Dr. Sinan Canan, “Bilimsel bilgiyi araştırmacılar için özetleyen kuruluşlar vardı, insan ortadan çıktı ve artık bunlar yazılımlara dönüştü. Yapay zekadan şöyleki bir beklentim var; yapay zekayı makul kullanabilirsek üretilen bilimsel bilgiyi canlı olarak anlık takip edip birikmiş öteki evvelki detaylarımizle birlikte sorduğumuz sorulara manalı karşılıklar verecek biçimde örüntüler üreten ve bize özetlenmiş bilgiyi sunan bir yapıya dönüşmek zorunda.” dedi.

Yapay zeka ile yeni İbn-i Sina’lar yetişebilir

yıllardir beyin, davranış, psikoloji alanında öğrendiklerini herkese anlayacakları biçimde onların lisanında anlatmaya çalıştığını tabir eden Prof. Dr. Sinan Canan, “Çok alanda bilgi sahibi olmak isteyen alımlar yapay zeka algoritmaları olacak. Doğal ki bu beşerler evvelde uygun çalışmış, okumuş, dersini, ödevini yapmış ve o alanların jargonuna hakim beşerler olacaklar. daha sonra bu devasa data denizi içerisinde özetlemeler yapan, özetleme yaptıkça da bu işte daha âlâ maharetli hale gelen yapay zekalarla birlikte verimli insan ve makina beraberliğinin meselai oluşturabilirler. bu biçimde ne olur? Yeni Newton’lar, yeni İbn-i Sina’lar, yeni Farabi’ler ortaya çıkabilir ve yetişebilir. Bunun olacağına epeyce mümkün olduğu için hiç uzak bakmıyorum lakin bir yapay zeka yardım olmadan güç gözüküyor.” diye konuştu.

Dünya ülkeleri nöroteknolojiye yatırım yapmalı

Dünyadaki aklı olan ülkelerin evvela nöroteknolojiyi öğrenmesi ve nöroteknoloji alanına yatırım yapması gerektiğini belirten Canan, “Elon Musk’ın bugün fragmanını verdiği hudut sistemi yani insan beyni ile teknolojiyi birleştirecek uygulamalar geleceğin dünyasını şekillendirecek. Bu uygulamaları ve donanımları kim üretirse datanın yeni imparatorları da onlar olacaklar.” tabirlerini kullandı.

Başarımı annemin mottosuna borçluyum

Prof. Dr. Sinan Canan, ‘Biroldukca arkadaşım imtihan taktikleri verdi, çalıştırdı ancak üniversiteyi kazanmamı da, üniversite imtihanı üzere konulardan gerilim olmamamı da annemin mottosuna borçluyum’ dedi ve kelamlarını imtihana girecek adaylara tavsiyelerde bulunarak tamamladı:

“daha sonrasında da ömrümün en kıymetli mottosu haline geldi. Motto şu; Çok da şey yapmamak lazım. Sahiden ortasından geçtiğimiz zamanda bu tip imtihanları fazlaca da şey yapmamak lazım. Daima verdiğim bir örnek var, faydalı buluyorum; Gözünüze bir dürbün koyup merdiven çıkmaya çalışırsanız düşersiniz. Dürbünü gözünüzden çekin, merdiven basamakları çıkabileceğiniz bir şeye dönüşüyor. Biz bu imtihanlara dürbünle baktırılıyoruz. Çok gerginiz lakin buna gerek yok. Bunlar basamak, ona göre muamele edin. bu biçimde her şeyin ne kadar hoş olduğunu bakılırsaceksiniz. Basamakları çıkabilmek için de bir kural olduğunu unutmayın; hangi kata, hangi gayeye gidecekseniz gözünüz orada olmalı. Basamağa bakanın nereye çıktığının ehemmiyeti yoktur. ötürüsıyla gözünüzü biraz ilerideki amaca dikin, basamaklar esasen size yol olacak. Asla boş vermiş bir insan olmadım lakin hiç bir şeyi amacım yolunda beni saptıracak büyüklüğe eriştirmedim. Herkese de tavsiye ederim.”

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı