Köy Okulları Değişim Ağı, çalışmalarını anlattı

EsraBetül

Member
Köylerde ve kentlerde yaşayan çocuklar içinde büyük bir eşitsizlik var. Köyde eğitim denilince birinci akla gelen okullara kitaplar, çocuklara armağanlar yollamak oluyor. Fakat fırsat eşitsizliğinin giderilmesi için köylere yönelik farklı eğitim programlarının geliştirilmesi gerektiği belirtiliyor.

– KODA’yı hangi eksikleri nazaranrek kurdunuz? Neyi amaçladınız?

Dünya Bankası tarafınca 2010’da yapılan bir araştırmada, Türkiye’de eğitimdeki fırsat eşitsizliğinin gelir farkından daha sonra en büyük belirleyicisinin çocukların köy ya da kentte okuması olduğu ortaya konuldu. Her şeydilk evvel her çocuğun nitelikli eğitim alma hakkını korumak için köy-şehir içindeki bu eşitsizliklerin giderilmesi gerekiyor. Köye has, yereldeki gereksinimlere yanıt veren eğitim içerikleri ve ders malzemelerinin hazırlanması, köy öğretmenlerinin hem şahsi birebir vakitte mesleksel olarak güçlendirilmesi, öğretmen adaylarının mezun olmadan evvel köyde öğretmenliğe dair uygulamalı eğitimler alması, köylerdeki anne-babaların çocuklarının eğitimlerinde sorumluluk alacak biçimde desteklenmesi ve yereldeki gençlerin, muhtarların sıkıntıya dahil edilmesi en kritik hususlar. KODA’da köyde yaşayan bir çocuğu merkeze alıp onun etrafındaki yetişkinlere yönelik çalışmalar yürütüyoruz. Maksadımız köyde eğitimin niteliğini sürdürülebilir formda artırmak.

POTANSİYEL ÇOK

– Kırsalda yaşayan çocukların daha düşük kalitede eğitim alması ne vakittir beri kanıksandı? Bu niye sıkıntı edilmiyor?


Sanıyorum bu köye dair oluşturulan ve biraz da romantize edilen algıyla da ilgili. Kentin hep daha yeterli olduğunu ve daha iyiyi hak ettiğini düşündüğümüz bir düzlemde köy okulları için de bu biçimde bir karşılaştırma yapmış oluyoruz. Köy, kentlerde yaşayan birfazlaca insan için gidip goremediği, vakit zaman hayalini kurduğu lakin ortasında hakikaten ne olduğunu bilmediği bir yer olarak kalıyor. Köyleri tanıdıkça, köylerdeki yoksunlukları görmezden gelmeden fırsatlarına odaklandıkça aslında hayalimizdeki eğitim için büyük bir potansiyel barındırdığını bakılırsabiliyoruz. Bizi de bu yolda en epeyce güçlendiren şey bu oldu. bahsetmiş olduğum fırsatlardan kimilerini köylerin tabiat ile iç içe olması, sınıf mevcudunun az olması, öğretmenin daha kolay inisiyatif alabilmesi, öğretmenin çocuğu ailesi ve tüm etrafıyla bir arada bir birey olarak yakından tanıyabilmesi olarak sıralayabilirim. Birçok vakit köyde eğitim dediğimizde birinci akla gelen kitap göndermek üzere tek seferlik takviyeler olabiliyor. Lakin bunlar ne yazık ki kalıcı tahliller yaratmıyor. Problemin çözülemeyecek kadar büyük görülmesi, bireylerin yahut kurumların sistematik bir dönüşüme güçlerinin yetmeyeceğine inanarak fizikî takviye yahut kısa vadeli atölye çalışmalarına yönelmesi sürdürülebilir tahliller için adım atılmasını engelliyor. Tek bir kent profili olmadığı üzere tek bir köy profili de yok. Köyün kendine has imkânlarının ortaya çıkarıldığı ve değerlendirildiği, sürdürülebilir ve bütüncül eğitim programlarına muhtaçlığımız var. Biz bunları hayata geçirmek için çalışıyoruz.

ÇOK KATMANLI SIKINTILAR

– Türkiye’de fırsat eşitliğinden kelam etmek mümkün mü?


Eğitim hakkına erişirken tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de epey katmanlı sıkıntılarla karşılaşıyoruz. Gelir durumu, kır-kent ayrımı, cinsiyet, lisan üzere biroldukça faktör eğitime erişirken çeşitli eşitsizlikler yaratabiliyor. Bu eşitsizliklerin ortadan kalkması için atılan biroldukça adım var lakin en az bu adımlar kadar daha adım atmamız gerekiyor. Eğitim fazlaca uzun bir seyahat. Bu seyahatte çocuğun yalnız kalmaması için aile, okul, öğretmen, kamu kurumları ve STK’ler tüm güçlerini ortaya koyup birlikte hareket etmeli. Fırsat eşitliği dediğimiz şey bugünden yarına yaratılabilecek bir imkân değil. Hem bu eşitliğin sağlanması birebir vakitte sağlandıktan daha sonra korunabilmesi için sürekli faal olarak çalışmak gerekiyor. Biz bu mevzuda umutluyuz. Gittiğimiz köylerde, tanıştığımız ailelerde, işbirliği yaptığımız öğretmenlerde, bize kapılarını açan kurumlarda eğitime dair heyecanı ve motivasyonu bakılırsabiliyoruz. Eşitsizliğin ortadan kaldırılması için bu motivasyonun en değerli adımlardan biri olduğuna inanıyorum.

TÜRKİYE’YE YAYILACAK

– Orhaneli’nde kurmayı planladığınız “Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi” ile neler yapılacak?


Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi bizim köy okullarının kalbi olarak nitelendirdiğimiz bir yer. Şanlıurfa’dan Samsun’a, Muş’tan Malatya’ya kadar Türkiye’nin her yerinden kırsal bölgelerde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu merkezde oluşturacağımız örnek uygulamalar ve içerikler Orhaneli’nden başlayarak tüm Türkiye’ye yayılacak. Şimdiye kadar köy öğretmenleri ile yaptığımız eğitimleri Ankara’da ve İstanbul’da öğretmenevlerinde yaptık. Bizim eğitim içeriklerimiz kucak dolusu hareket, sanat, oyun, tabiatta öğrenme üzere disiplinler ortası öğrenme araçlarını içeriyor. Bu eğitim içeriklerine uygun olarak köy öğretmenleriyle ve öğretmen adaylarıyla yaptığımız çalışmaları Kırsalda Eğitim ve Ar-Ge Merkezi’nde yapacağız. Orhaneli’ni seçmemizin en kıymetli sebeplerinden biri hem kırsalın tüm özelliklerini barındırıyor olması tıpkı vakitte ulaşım açısından büyük avantaja sahip olması. Sabiha Gökçen’e yakınlığı yardımıyla Muş’taki bir öğretmenin de İzmir’deki bir öğretmenin de buraya ulaşımı kolay olacak. Öte yandan hem eğitici yetiştirdiğimiz tüm eğitimlerimizi burada yapacağız tıpkı vakitte akademisyenler, eğitim uzmanları, tecrübeli köy öğretmenleri ve KODA takımıyla birlikte köye has içeriklerimizi bu merkezde üreteceğiz. Şu anda 21 kişilik bir merkez grup olarak çalışıyoruz ve takımımızdan beş kişi Orhaneli’ne taşındı. Orhaneli belediyesinin de takviyesiyle burada bir ofis açtık ve geçen ağustos ayında da öğretmenlerle birinci kampımızı yaptık. KODA’nın tüm faaliyetlerinin pilot uygulamalarını burada yaptıktan daha sonra yaygınlaştırma çalışmalarımız da devam edecek.

KÖY ÖĞRETMENLİĞİNE HAZIRLIK

– Bu merkez haricinde 2022 projeleriniz neler?


Üniversitelerle yaptığımız işbirliklerini devam ettirecek, öğretmen adaylarını köyde öğretmenliğe hazırlamayı sürdüreceğiz. Kırsal bölgelerde yaşayan ailelere yönelik başlatmış olduğumız Kırsalda Aile Çalışmaları programımızı 2022’de farklı bölgelerde uygulayacağız. Mesleğe yeni başlayan köy öğretmenlerinin daha tecrübeli öğretmenler tarafınca desteklendiği bir programımız var. İsmi Köy Öğretmenleri El Ele. Köylerde yaşayan ortaokul düzeyindeki çocukların irtibat, empati, liderlik üzere maharetlerini güçlendirmeyi amaçlayan Toplumsal Duygusal Öğrenme programımızı da bir daha 2022 yılında başlatacağız. Bu vakte kadar yüklü olarak ilkokul öğretmenleriyle çalıştık. 2022’de köylerdeki okulöncesi öğretmenleriyle de çalışmak gayelerimiz içinde.