İşyerinde aşı olma mecburiliği tartışması büyüyor

Trendio

Active member
CEMRE IŞIK KARACA

Çalışanlara aşı olma mecburiliği haberleri çalışma gündeminde birinci sıralardaki yerini koruyor.

Kamu tarafınca çabucak hemen resmi bir açıklama gelmese de biroldukça dal kendi içerisinde aşı olmayan çalışana ya da tüketicilere kısıtlama getirmeye hazırlanıyor. En son Saran Group, 15 Eylül tarihine kadar aşı olmamaları durumunda çalışanlara tazminatlarını vererek işten çıkaracağını duyurdu.

İş Hukuku Avukatı Çiğdem Şelli Dilek, İş Kanunu’nda aşı olma zorunluluğuna ait bir unsur olmadığını lakin toplum sıhhati konusundaki unsurlara dayanarak patronun geçerli sebeple personelin kontratını feshedebileceğini söylemiş oldu.

Dilek “İş Kanunu’nda bu bahisle ilgili kesin bir düzenleme yok, bilhassa pandemi koşulları altında, toplumun sıhhatinin kelam konusu olduğu durumlarda aşı yaptırmayan emekçi işten çıkarılabilir formunda kesin emredici bir karar de bulunmuyor. Anayasada da kişi hürriyeti, özel ömrün dokunulmazlığı ve saklılığı, beden dokunulmazlığı prensipleri bulunuyor. Bu kurallara bakacak olursak kimseyi aşı olmaya zorlayamayız. Lakin öteki taraftan patronun bir teşebbüs hürriyeti ve çalıştırma hürriyeti de bulunuyor.” tabirlerini kullandı.

Çalışanlar aşı olmaya teşvik edilmeli

İş kanunundaki geçerli fesih unsuruna dikkat çeken Dilek, patronların çalışanlarını aşı olmaya teşvik ettikten daha sonra aşı olmak istemeyen çalışanların tazminatlarını vererek işlerine son verme imkanları bulunduğunu söylemiş oldu

Dilek, “İş Kanunu’nda iki farklı fesih niçini var. Bir haklı sebeple fesih, bir de geçerli sebeple fesih. Emekçinin kendi tercihine göre aşı olmama sebebiyle işten çıkarılma konusu, geçerli sebeple fesih kısmına girebilir. Zira patronun teşebbüs hürriyeti ve çalıştırma hürriyeti var, yani istediği emekçiyi çalıştırma hakkına sahip. Burada daha kıymetlisi toplum sıhhati kelam konusu. Geçerli sebeple fesihte, patron çalışanın, çalışanların sıhhatini tehlikeye attığı bir durum görürse mukavelesini feshedebilir. Bu durumda patron personeline bütün haklarını ödüyor, burada emekçi açısından bir mağduriyet kelam konusu değil.”

Daha evvel Bloomberg HT yayınına katılan DNR Hukuk Ofisi Kurucu Ortağı Cüneyt Alihan Danar patronun çalışanı aşı olmaya zorlayamayacağını, lakin bu hususta teşvik verebileceğini söylemişti.


“Yargıtayda alınmış bir emsal karar çabucak hemen yok”

EY Türkiye İş Hukuku ve Toplumsal Güvenlik Hizmetleri Yardımcı Ortağı Dr. Hakkı Demirci de bu bahiste çabucak hemen Yargıtay’dan çıkan emsal bir karar olmadığına dikkat çekerek şunları kaydetti: “İşverenlerin aşı olmak istemeyen çalışanlarını teşvik etmeleri gerekiyor. Yargıtay’dan alınmış bir emsal karar çabucak hemen yok fakat önümüzdeki günlerde bu üslup davalar çoğalacaktır. Burada Yargıtay, evvel patron çalışanın haklarını korumak için neler yapmış ona bakacaktır. Yani hibrit çalışma modelini yahut konuttan çalışma sistemini denemiş mi? Ofiste çalışmak zorunda olan personel için teşvik edici tedbirler almış mı? Tüm bu ve bunun üzere adımlardan daha sonra evvelden haber verip iş akdini geçerli sebeple feshedebilir.”

Öte yandan geçtiğimiz günlerde Anayasa Mahkemesi tarafınca düzenlenen, ‘Mesleki Hayat Bağlamında Özel Hayata Saygı’ sempozyumunda ‘Özel Hayata Saygı’ konusu ele alındı. Oturum Lideri Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Uşan, Covid-19 pandemisi niçiniyle patronların çalışanlarına aşıyı mecburî tutmalarına ait konuştu. Uşan, “ötürüsıyla bu bahis korunmaya muhtaçtır. Öbür taraftan patronun teşebbüs ve çalıştırma özgürlüğü var. Ve çalışma hayatı esnasında hem öbür emekçilerini tıpkı vakitte müşterilerini müdafaa yükümlülüğü var. Burada iki özgürlüğün ve iki hakkın çatıştığını, çarpıştığını söylemek hakikat olsa gerek diye düşünüyorum. Siz çalışacaksınız, çalışırken sıhhatiniz da korunacak” dedi.


Tüketicilere de aşı mecburiliği tartışılıyor

Öte yandan Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) İdare Konseyi Lideri Kaya Demirer, 1 Eylül’den itibaren restoran, kafe, gece kulübü, spor salonu, sinema, konser ve düğün salonu üzere yerlerde bulunacaklara 2 doz aşı mecburiliği getirilmesi davetinde bulundu.

AB Haziran ayında ABD’nin gereken kriterleri karşılamasıyla seyahat kısıtlamalarını kaldırmıştı. Lakin ülkedeki son bilgilere nazaran son 14 günde AB’nin her 100 bin bireyde 75 hadise hududu aşıldı. Kaynaklar 2 doz aşı olanların ise AB ülkelerine girebileceğini söz etti.

bir daha United Airlines çalışanlarına aşı zaruriliği getiren birinci havayolu şirketi oldu. Şirketten husus hakkında yapılan duyuruda kelam konusu sonucun ABD’de etkin olarak çalışan 67 bin çalışan için geçerli olacağı açıklandı. United Airlines Lideri Bret Hart çalışanlarına gönderdiği bir yazıda “Bazılarınız bu karara karşı çıkabilirsiniz. Fakat iş yerinde de inançta olmanız bizim en büyük sorumluluğumuz. Bunu sağlamanın yolu da açık ve net halde her insanın aşılanmasından geçiyor” tabirlerini kullandı.