Bir Bakışta Eğitim 2021 raporu: Harcama yetersiz erişim sıkıntılı

EsraBetül

Member
Türkiye’de eğitime erişim açısından okulöncesi ve lise eğitimi kademelerinde problemler yaşanıyor. 25-34 yaş aralığındaki genç yetişkinlerin yüzde 41’i ortaöğretim mezunu bile değil.

Türk Eğitim Derneği’nin (TED) fikir kuruluşu TEDMEM tarafınca OECD’nin hazırladığı “Bir Bakışta Eğitim 2021” raporunda yer alan 100’den çok data tablosu ve grafik değerlendirildi.

Raporda yer alan kimi tespitler şu biçimde:

– Türkiye’de ilköğretim ve ortaöğretim kademeleri için yapılan harcamaların yüzde 14.1’ini hanehalkı harcamaları oluşturuyor ve bu oran, OECD ortalamasının neredeyse iki katı.

– Türkiye’de 25-34 yaş aralığındaki genç yetişkinlerin yüzde 41’i ortaöğretim mezunu bile değil. OECD ortalaması ise yüzde 15.

– 25-64 yaş aralığındaki yetişkin nüfusun eğitim seviyesi bilgilerine nazaran ortaöğretim mezunu bile olmayan yetişkin oranı Türkiye’de yüzde 58 iken OECD ortalaması yüzde 21.

– Türkiye’de lisans, yüksek lisans ve doktora seviyesinde eğitim alan yetişkin oranları, OECD ortalamasının hayli gerisinde. Bilhassa yüksek lisans kademesinde Türkiye’de bu oran yüzde 2 iken, OECD ortalamasında yüzde 13.5.

– Eğitime iştirak oranları ülke ortasında bölgeden bölgeye farklılaşıyor. Örneğin; Türkiye’de 25-64 yaş aralığındaki yükseköğretim mezunu nüfus oranı Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 13 iken Ankara’nın da ortasında bulunduğu Orta Anadolu’da bu oran yüzde 32’ye ulaşıyor. Ortaöğretim mezunu bile olmayanların oranının yüzde 70’in üzerinde olduğu bölgeler var.

– Türkiye, yükseköğretim mezunu nüfusun istihdam oranının en düşük olduğu iki OECD ülkesinden birisi.

– Türkiye bayan ve adamların istihdam oranları içindeki farkın bayanların aleyhine en yüksek olduğu ülkelerden biri.

– Türkiye’de tüm kademeler için öğrenci başına yapılan harcamalar, OECD ortalamasının pek gerisinde kalıyor. Bilhassa ilkokul ve ortaokul kademesinde öğrenci başına yapılan harcamalar, OECD ortalamasının neredeyse üçte biri seviyesinde.

– Türkiye, OECD ülkeleri içinde ilköğretim kademesinde zarurî öğretim mühleti en az olan 4. ülke. Raporda yer alan öğretim mühletleri ve derslerin dağılımına ait datalara nazaran, Türkiye’de ilkokul ve ortaokul için toplam zarurî öğretim mühleti sekiz yılda 6 bin 251 saat iken OECD ortalamasında bu mühlet dokuz yılda 7 bin 638 saat.

– Türkiye’de yükseköğretime birinci sefer giren öğrencilerin neredeyse yarısı (yüzde 48) ön lisans programlarına başlıyor.

– Türkiye’de devlet okulları ve özel okulların sınıf mevcutları içindeki fark, OECD ortalamasına oranla daha epey.

İKİ KADEMEDE KAHIR

Türkiye’nin eğitime erişim oranları açısından OECD ülkelerinden bariz halde farklılaştığı iki kademe dikkat çekiyor. Bunlar, mecburî eğitime başlangıç kademesi olarak görülen okulöncesi eğitim devri (3-5 yaş) ve mecburî eğitimin bitiş kademesi olan lise eğitimi periyodu (15-19 yaş).

Okulöncesi eğitim periyodu olan 3-5 yaş aralığındaki eğitime erişim datalarına nazaran Türkiye, en düşük okullaşma oranına (yüzde 39) sahip OECD ülkesi.

Bilgilere bakılırsa, 2019 yılı için OECD ülkelerinde çoklukla 6-14 yaş aralığını kapsayan temel eğitimde okullaşma oranı yüzde 99, Türkiye’de ise yüzde 100 olduğu görülüyor. Lakin bu yaş aralığı Türkiye’deki mecburî eğitim sürecinin tamamını kapsamıyor. Türkiye’de, mecburî eğitimin bir kısmına denk gelen 15-19 yaş aralığındaki bireylerin okullaşma oranının (yüzde 69) OECD ortalamasının (yüzde 84) gerisinde kalması, bu yaş kümesi için eğitime erişim konusunda sıkıntılar olduğunu gösteriyor.

BAYANLAR KONUTTA

Türkiye’de ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 32. Türkiye, bu oranın en yüksek olduğu ülkeler içinde Kolombiya’dan daha sonra ikinci sırada yer alıyor. OECD ortalaması ise yüzde 15.

Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin üçte ikisini ise çalışmayan ve iş aramayanlar oluşturuyor.

Bu oran Türkiye’de bilhassa bayanlar için yüksek. Türkiye’de ne eğitimde ne istihdamda olan bayanların oranı, adamların neredeyse iki katı.

OECD genelinde, 18-24 yaş aralığındaki genç nüfusun yaklaşık yarısı eğitimden ayrılıyor. Türkiye ise yüzde 62’lik oranla 18-24 yaş aralığındaki genç nüfusun eğitimden ayrılma seviyesinin en yüksek olduğu ülkeleriçinde bulunuyor. Türkiye, bu nüfusun istihdama geçiş oranının ise en düşük olduğu (yüzde 29) ülkelerden biri.