‘Akran zorbalığı süreksiz bir durum olarak algılanmamalı’

EliteDizqn

Active member
Akran zorbalığı, bir yahut bir küme çocuğun tıpkı yaş kümesindeki bir yahut birden çok çocuğa, kasıtlı ve sistematik olarak ruhsal, fizikî ya da cinsel şiddet uygulaması olarak tanımlanıyor.

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kısmı Uzman Dr. Şebnem Gümüşcü, akran zorbalığının okul yaşantısı ortasında bir öğrencinin bir öteki öğrenciyi, yenidenlayan aralıklarla birden hayli sefer olumsuz tesirlere maruz bırakması olarak tanımlandığını söylemiş oldu.

Bu durumun hem zorbalığa uğrayan tıpkı vakitte zorbalık uygulayan çocuklar için olumsuz sonuçlar doğurduğunu söz eden Gümüşcü, akran zorbalığının cinslerini ise, fizikî zorbalık, sözel zorbalık, toplumsal zorbalık, cinsel zorbalık, eşyalara zorbalık ve siber zorbalık olarak belirtti.

“PSİKOLOJİK SIKINTILARA niye OLUYOR”

Akran zorbalığına maruz kalan çocukların psikolojilerinin olumsuz etkilendiğini belirten Gümüşçü, “Akran zorbalığı, okul dışı ya da okul yolundan fazla daha fazlaca okul ortasında meydana gelen bir davranıştır. Okulun büyüklüğü, bulunduğu bölge, öğrencilerin sosyoekonomik seviyeleri zorbalığın sıklığında rastgele bir farklılık yaratmamaktadır. Zorbalığa maruz kalma riski çoklukla okulun birinci senelerında görülürken, zorbalar ise, sıklıkla son sınıflarda bulunmaktadır. Daha küçük yaşta ve bedence zayıf çocuklar, zorba tarafınca mağdur olarak seçilmektedir. Direkt fizikî zorbalığa maruz kalma, çoklukla erkek öğrencilerde görülmektedir. Yaşın ilerlemesiyle zorbaca davranışlar, kız çocuklarında azalmakta; erkek çocuklarda ise, fizikî şiddet artmaktadır. Ruhsal meselelerin ortaya çıkmasında, çocukluk çağında yaşanılan akran zorbalığı çok tesirlidir. Bu niçinle “aileler ve öğretmenler akran zorbalığını çocukluğa has ve süreksiz bir durum olarak algılamamaları gerekiyor” diye konuştu.

‘EN YAYGIN AKRAN ZORBALIĞI TİPİ SÖZEL ZORBALIK’

Gümüşcü, zorbaca davranışlarda bulunma ile ilgili, “Dünya Sıhhat Örgütü tarafınca yapılan bir araştırma kararında akran zorbalığında en düşük oranların kızlarda yüzde 13 ve erkeklerde yüzde 28 ile Galler’de; en yüksek oranların ise, kızlarda yüzde 67 ve erkeklerde yüzde 78 ile Grönland’da olduğunu belirtilmiştir. Ayrıyeten çalışma neticelerina nazaran en yaygın akran zorbalığı çeşidinin sözel zorbalık olduğu, bunu fizikî zorbalığın takip ettiği, en az görülen zorbalık çeşidinin ise, söylenti yayma olduğu bildirilmiştir. Çoklukla ailesi ve etrafı problemli olan, zorbalık yaptığı çocuklardan daha kuvvetli fakat otokontrolleri daha düşük, hâkimiyet ve baskı kurma gereksinimi kuvvetli, öz hürmeti düşük, empati yeteneği az, yetişkin rol modellerinden mahrum, kendilerine karşı bakışları olumlu, unsur kullanmasına ve küfürlü konuşmaya meyilli, yeme bozuklukları yaşayan, suça karışan (hırsızlık, silah taşıma, vandalizm), okuldan kaçan, kopya çeken, zorba arkadaşları olan, istismar problemleri yaşayan, ders başarısı düşük, okulu sevmeyen, kurallara uymayan, engellenmeye karşı düşük tolerans gösteren çocukların akran zorbalığında bulunma eğilimleri daha fazladır” dedi.

‘AİLELER, ÇOCUKLARINDAKİ FARKLILIKLARI DİKKATLİ BİR HALDE GÖZLEMELİ’

Akran zorbalığına uğrayan çocuklarda korku, depresyon, ahenge kuvvetliğü ve kâbus görme, ağır endişe, intihara eğilim gözlenebileceğini belirten Gümüşcü, “Ayrıca yeme bozuklukları, başarısızlık, okula gitmede isteksizlik, dikkat eksikliği, aileden çok para isteme hatta çalma, kendini inançta hissetme ya da savunma ve intikam alma üzere niçinlerle okula silah getirme üzere davranış biçimleri ortaya çıkabilir. Aileler, çocuklarındaki farklılıkları dikkatli bir biçimde gözlemelidir. Olumsuz değişiklikleri fark edip gerektiğinde profesyonel yardım almaya çalışmalıdır. Çocuğun agresif olması, başka çocuklara sert davranması ve onlarla dalga geçmesi, manipüle edip baskı kurması zorbaca davrandığını anlamak için ipuçları olabilir. Ayrıyeten çocuğun, toplumsal statüye ve popülerliğe çok değer vermesi, bilgisayarda epeyce fazla vakit geçirmesi zorbalığı işaret eden davranış biçimleri olarak gösterilebilir. Çocukların, arkadaşları hakkında konuşurken aşağılayıcı sözler kullanımı ve onlara lakaplar takması da ailelerin ve öğretmenlerin akran zorbalığını anlamalarına yardımcı olabilir. beraberinde okul yetkilileri tarafınca aileye çocuklarının, toplumsal münasebetlerinde ziyan verici bir tavır içerisinde olduğuna dair ihtar gelmesi, çocuğun zorbaca davranma ihtimalinin devasa yükseklikte olduğunu göstermektedir” diye konuştu.

AİLELERE VE ÖĞRETMENLERE DÜŞEN MİSYONLAR

Gümüşcü, akran zorbalığına uğrayan ve zorbalık yapan çocukların ailelerine düşen bakılırsavler ile ilgili şunları söylemiş oldu:

“Aileler çocuklarının, arkadaşlarına bakılırsa daha tanınan olması isteklerini, çocuklarına yansıtmaktan kaçınmalıdır. Aileler, çocuklarına uzun vadeli ve kaliteli vakit ayırmalı; zorbalık davranışlarına karşı dikkatli ve ilgili olmalıdır. Aşikâr vakit dilimleri içerisinde çocuklarına, onları üzen yahut kızdıran arkadaşları olup olmadığını ve bu durumun nasıl gerçekleştiğini sormalıdırlar. Ailelerin bu tavrı çocuklarının zorbalığa maruz kalmasını yahut zorbalık yapmasını önlemede faydalı olacaktır. Çocuğu zorbalığa karışan aile; evvela çocuğunu dikkatlice dinlemeli, ona nasıl yardım edebileceği üzerine düşünmeli, okul ile iş birliği yapmalıdır. Zorba ve kurban olan öğrencilerin aileleri, durumu tartışmak yerine çocukların hislerini ve hissettiklerini anlamaya çalışmalıdır. Zorbalığın nerede ve nasıl ortaya çıktığını öğrenmek, ailelerin yapması gerekenler içindedır. Bu niçinle aileler, çocuklarını takip etmelidir. Öğretmenler ise, pandemi sürecinde sıhhat problemleri ya da kayıp hayatış olan çocukları daha dikkatle gözlemeli, olumlu rol model olmalı ve onları anlamaya çalışmalıdırlar. Öğretmenlerin, velilerle bağlantılarını güçlendirmeleri de bu periyodun sağlıklı yönetilmesi açısından pek değerlidir.”