Zulüm boyut değiştirdi: Yapay zekadan kaçamıyoruz

CODerFluer

New member
BBC’nin araştırmasına nazaran, his tahlili için kullanılan yapay zeka ve yüz tanıma teknolojisi Doğu Türkistan’daki Uygur Türkleri üzerinde denendi. BBC’ye konuşan bir yazılım mühendisi, bölgedeki polis merkezlerine bu sistemleri yerleştirdiğini öne sürdü.

SAVLARA YANIT YOK

Argümana ait ispatları bakılırsan bir insan hakları savunucusu, uygulamanın “şok edici olduğunu” söylemiş oldu. Londra’daki Çin Büyükelçiliği tezlere direkt yanıt vermedi lakin tüm etnik kümelerin siyasi ve toplumsal haklarının muhafaza altında olduğunu söz etti.


FOTOĞRAFLARINI GÖSTERDİ

Yazılım mühendisi, güvenlik telaşları niçiniyle kimliğini zımnî tutma kaidesiyle BBC’nin araştırmacı gazetecilik programı Panorama’ya konuşmayı kabul etti. Mühendisin çalıştığı şirketin de ismi açıklanmadı.

Mühendis, Panorama programında, his tanıma sisteminin yerleştirildiğini argüman ettiği, 5 tutuklu Uygur Türkü’nün fotoğrafını gösterdi ve “Çin hükümeti, Uygurları laboratuvarlardaki fareler üzere birtakım deneyleri için denek olarak kullanıyor” diye konuştu.

Mühendis, bölgedeki polis merkezlerine kameraları yerleştirme nazaranviyle ilgili de “Deneklere 3 metre aralığa his tespit kamerası yerleştirdik. Palavra makinesine benziyor lakin daha ileri bir teknoloji” dedi.


“DERİ GÖZENEKLERİ TESPİT EDİLİYOR”

Çin genelindeki polis merkezlerinde ‘yaygın olarak bulunan dizginleme sandalyelerinin’ kullanıldığını söz eden mühendis, “Bilekleriniz metal bağlarla kilitleniyor, birebiri ayak bileklerinize de yapılıyor” diye devam etti.

Mühendis, yapay zeka sistemlerinin yüz tabirleri ve deri gözeneklerindeki dakikalık değişimleri bile tespit ve tahlil edilebildiği ile ilgili deliller da gösterdi.

Mühendisin tezlerine bakılırsa, yazılımlar daire grafikler yaratıyor ve grafikteki kırmızı alanlar zihnin olumsuz yahut huzursuz hissettiği anları yansıtıyor. Mühendis, yazılımın “güvenilir ispat olmadan karara varılma maksatlı kullanıldığını” tez etti.


“DİN ÖZGÜRLÜKLER BÜSBÜTÜN GARANTİ ALTINDA”

Londra’daki Çin Büyükelçiliği, bölgede his tanıma yazılımının kullanılıp kullanılmadığıyla ilgili sorulara karşılık vermedi lakin şu açıklamayı yaptı:

“Sincan’daki bütün etnik kümelerin siyasi, ekonomik, toplumsal hakları ve dini özgürlükleri büsbütün teminat altındadır. Beşerler, etnik geçmişlerine bakmaksızın ahenk ortasında yaşıyor ve şahsi özgürlüklerine rastgele bir kısıtlama olmadan istikrarlı ve huzurlu bir hayatın keyfini çıkarıyor.”

“BUNLAR ÇOK ŞOK EDİCİ BULGULAR”


İspatlar, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Çin Yöneticisi Sophie Richardson’a da gösterildi.

Richardson, şunları kaydetti: “Bunlar fazlaca şok edici bulgular. Daire grafiğine indirgenen beşerler, zorlayıcı koşullar, olağanüstü bir baskı altında ve tedirginlik ortasında olan beşerler. Bu da suçluluk emaresi olarak bedellendiriliyor, bunun fazlaca problemli olduğunu düşünüyorum.”

“UYGUR HAYATI DATA OLUŞTURMAKTAN İBARET”

Colorado Üniversitesi’nden Darren Byler’a göre, Uygur Türkleri, lokal bölge yetkililerine nizamlı olarak DNA örnekleri vermek zorunda kalıyor, dijital taramalardan geçiriliyor ve birçok hükümetin geliştirdiği, rehber ve iletiler dahil biroldukca datayı toplayan, cep telefonu uygulamasını indirmeye zorlanıyor.

Byler, “Uygur hayatı artık data oluşturmaktan ibaret. Herkes cep telefonunun yanında taşınması mecburî bir şey olduğunu biliyor. Taşımazsanız gözaltına alınabilirsiniz, takip edildiğinizi biliyorlar. Kaçış yokmuş üzere hissediyorlar” diye konuştu.

“SİSTEM ONLARCA BİLGİ TOPLUYOR”

Bilgilerin birden fazla ‘Entegre Ortak Operasyonlar Platformu’ ismi verilen bilgisayar sistemi ortasında toplanıyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü, bu sistemin kuşkulu davranışları tespit ettiğini söylüyor.


Richardson, sistemle ilgili şunları söylemiş oldu: “Sistem, onlarca farklı yasal davranış tipleri hakkında bilgi topluyor. Buna, ön kapı yerine art kapıdan çıkmak, kendilerine ilişkin olmayan bir otomobile yakıt koymak da dahil. Yetkililer, artık insanların konutlarının dış kapılarına QR kodu yerleştiriyor. bu biçimdece, meskende kimin bulunması gerektiğini, kimin bulunmaması gerektiğini kolaylıkla öğrenebiliyorlar.”

HUAWEİ’DEN AÇIKLAMA

Çinli teknoloji şirketlerinin devletle ne kadar yakın bağlantıda olduğu her vakit tartışma konusu oldu.

ABD merkezli araştırma kümesi IPVM, bu şirketlerin patentlerinde, Uygur Türklerinin tespiti için özel olarak tasarlanan yüz tanıma eserleri ile ilgili delillere ulaştıklarını öne sürüyor.

Huawei ve Çin Bilim Akademisi’nin Temmuz 2018’de yaptığı bir patent müracaatındaki yüz tanıma eseri için bireyleri etnik özelliklerine göre, ayırt edebilme özelliği bulunduğu belirtiliyor.

Huawei ise kümenin araştırmasına yanıt olarak “hızla gelişen teknolojinin, toplumun rastgele bir üyesine ayrımcılık yahut baskı hedefli kullanılmasını onaylamadıklarını” söylemiş oldu ve faaliyetlerinin “Hükümetten bağımsız olduğunu” söz etti.

“GEORGE ORWELL BİLE HAYAL EDEMEMİŞTİR”

Araştırma kümesi IPVM ayrıyeten, şirketin ‘Bir Kişi, Bir Dosya’ isimli bir teknoloji geliştirdiği ile ilgili de evraklara ulaştı.

IPVM’den Conor Healy sistemi şöyleki anlattı: “Her bir birey için hükümet şahsi ayrıntıları, siyasi faaliyetlerini, alakalarını topluyor… bu kişinin davranışlarının anlaşılması, ne cins bir tehdit oluşturabileceğinin tespit edilmesi için her türlü bilgiyi topluyor. Her türlü muhalefeti imkansız kılıyor ve hükümete vatandaşlarının davranışlarıyla ilgili gerçek kestirimler yaratıyor. Bir hükümetin bu tıp tahliller yapma kapasitesine sahip olacağını George Orwell bile hayal edememiştir.”

Huawei, ‘Bir Kişi, Bir Dosya’ sisteminin teknoloji gelişmenine dahil olup olmadığı sorusuna direkt yanıt vermedi ancak şirketin hükümetten bağımsız faaliyet gösterdiğini bir dahaledi.

Çin’in Londra Büyükelçiliği ise bu programlar ile ilgili “bilgi sahibi olmadığını” söylemiş oldu.

“56 ETNİK YAPIYA ATIF YAPTI”

IPVM ayrıyeten Çin pazarlama şirketi Hikvision’e ilişkin, Uygurların tespit edilmesi için geliştirilen bir yapay zeka kamerasının reklam dokümanlarına ve bir başka teknoloji devi Dahua’ya ilişkin, bir daha Uygur Türklerini tespit eden bir yazılıma ulaştıklarını da sav etti.

Dahua, patentlerinin Çin’de tanınan 56 etnik yapıya atıf yaptığını ve bilhassa içlerinden birinin amaç alınmadığını söylemiş oldu.

Şirket, “insanların güvenliğini sağlamaya yardım etmeyi amaçlayan eserler ve hizmetler sunduklarını” söylemiş oldu ve İngiltere dahil faaliyet gösterdikleri “her pazarın maddelerine, düzenlemelerine uyduklarını” belirtti.

“ÇİN’İN DIŞINDA BU TİP SUÇLAMALARDAN ÇOK VAR”

Hikvision, internet sitelerindeki detayların gerçek olmadığını belirtip “uygun kıymetlendirme olmaksızın internet güncellemesi yapıldığını” söz etti. Şirket, eser yelpazelerinde “azınlık bir kümesi tespit ve tahlil etme teknolojisine sahip eserler bulunmadığını yahut satışı yapılmadığını” kaydetti.

BBC’ye konuşan Çin’in yapay zekadan sorumlu Ulusal Komitesi Lideri Dr. Lan Şue, patentlerden haberdar olmadığını belirterek şunları kaydetti: “Çin’in haricinde bu tip suçlamalardan epey var. Birden fazla yanlışsız değil. Sincan lokal hükümetinin nitekim Sincan halkını muhafaza sorumluluğu olduğunu düşünüyorum. Şayet bu bağlamda teknoloji kullanıldıysa bu da çok anlaşılır bir durum.”

Çin’in Londra Büyükelçiliği ise BBC’ye açıklamasında daha sert bir karşılık verdi ve “Uygurları tahlil etme özelliği bulunan rastgele bir kelamda yüz tanıma teknolojisi diye bir şey muhakkak yoktur” sözlerini kullandı.

Dünya genelindeki yaklaşık 800 milyon nezaret kamerasının yarısının Çin’de bulunduğu kestirim ediliyor. Gazeteci Hu Liu hayatının her anının gözetlendiği hissine kapıldığını söylüyor.

“YAPAK ZEKA SAKLANACAK YERİMİZ KALMADI”

Çin’in Chongqing üzere epeyce sayıdaki akıllı kentlerinde ise kent altyapısına yapay zeka yerleştirilmiş durumda. BBC Panorama programına konuşan Chongqing merkezli araştırmacı gazeteci Hu Liu, kendi tecrübesini şöyleki anlattı: “Evden çıkıp asansöre adım attığınızda sizi bir kamera manzaralar. Her yerde kamera var. Ben bir yere gitmek için konuttan çıktığımda taksi çağırıyorum, taksi şirketi dataları hükümete yüklüyor. daha sonra birkaç arkadaşla buluşmak için bir kafeye gidebilirim.

Orada da yetkililer kafedeki kameralarla yerimi öğrenebiliyor. Kimi arkadaşlarımla buluştuktan daha sonra çabucak hükümetin benimle temasa geçtiği vakit içinder olmuştu. Beni ‘Bu şahısla tekrar görüşme, tekrar şu biçimde yapma, bu biçimde yapma’ ikazları yaptılar. Yapay zeka yüzünden saklanacak yerimiz kalmadı.”