Uzmanı uyardı: Tasa düşman değil, doğal bir histir

EliteDizqn

Active member
“Bize ziyan veren şeyler hisler değil, hislere davranışsal olarak yanıt verme biçimimiz, yani onlarla kurduğumuz ilişkimizdir” diyen Uzman Klinik Psikolog Töre Simge Korkut, evvela derde ömrümüzde yer açmamız gerektiğini ve daha sonrasında zihin antrenmanlarını uygulayarak yaşamak istediğimiz hayata yahut olmak istediğiniz şahsa bir adım daha yaklaşabileceğimizi belirtti.

Koronavirüsün hayatımıza girdiği 1,5 yılı aşkın süreçte evvelden inançlı bir yer olarak bildiğimiz özgürce yaşadığımız dünyamızın çehresini, gözle görülmeyen ölümcül bir düşmanın her an peşimizde olduğu inançsız bir yere dönüştürdüğünü belirten Korkut, 7’den 70’e her insanın bu süreçte dert hissiyle az ya da fazlaca karşılaştığını vurguladı.

İŞE VE OKULA DÖNÜŞ TASA KATSAYISINI ARTIRABİLİR

“Kimimiz imtihan öncesi, kimimiz geçirdiği bir trafik kazasında, kimimiz ise çocuğumuz konuta geç geldiğinde ya da emsal durumlarda tasa (anskiyete) hissini daha evvel de hayatıştır” diyen Korkut, salgının hâlâ devam etmesinin yanı sıra, sonbaharın gelişiyle iş ve okul ortamına dönüşün, havaların soğumaya başlamasının da insanlardaki korku katsayısını artırabileceğine dikkat çekti.

ANKSİYETE DEĞERLERİMİZLE İNŞA EDİLEN DOĞAL BİR HİS

Korkunun tarifini yapan Uzm. Klnk. Psikolog Korkut, “Kaygı, kişinin dış dünyasından yahut iç dünyasından gelen bir uyaranla karşılaştığında yaşadığı, gerginlik hisleri (gerçek dışılık hissi, denetimini yitirme hissi, sersemlik…) telaşlı niyetler ve artan kan basıncı, çarpıntı, boğulma hissi üzere fizikî değişiklikler ile karakterize doğal bir duygudur” tabirlerini kullandı.

Anksiyetinin kişinin pahaları üzerinden inşa ettiği bir his olduğunu belirten Korkut, “Değer verdiğimiz şeyler yok olduysa yahut yok olma tehlikesi altındaysa tasa hissederiz. Bu da fazlaca doğal bir duygudur” dedi.

TASAYI DÜŞMAN OLARAK GÖRMEYİN

Yaşadığımız olumlu yahut olumsuz tüm hisleri, bir ikaz ya da işaret olarak düşünebileceğimize dikkat çeken Uzm. Klinik Psikolog Korkut, “Tıpkı bir otel odasında duman olduğunda yangın sensörünün ses ve ışık çıkartarak sizi uyarması üzere hayat da bize kimi sinyaller gönderir. Mekanik sistemlerin ne vakit ikaz verecekleri, uyardıkları bahse göre değişir. Bizim duygusal sistemimiz de tıpkı bu ihtar sistemleri üzere dış dünyada olan biteni algı ve kanılarımız aracılığıyla fark ederek telaş, kızgınlık, hüzün, öfke üzere yansılar verir. Tüm bu ikaz sistemlerinin hedefi kişiyi uyarmak ve haber vermektir. Bu manada olumlu ya da olumsuz tüm hislerin en kıymetli fonksiyonu, çevreyi ve etrafta olup bitenleri fark edip ona uygun davranmamızı sağlamaktır” diye konuştu.

Tasa hissetmenin hayatımızı sürdürmemiz için gerekli bir his olduğunun altını çizen Korkut, bu hisle kurduğumuz bağın bizlere verebileceği ziyanı önlemek için her insanın uygulayabileceği 4 zihin antrenmanı teklifinde bulundu.

KENDİNİZİ TABİR ETME FORMUNU DEĞİŞTİRİN

Kabul ve Kararlılık Terapisi’ne göre tüm acıların kaynağının lisan olduğunu aktaran Korkut, lisanı kullanma formumuzun direkt davranışlarımızı etkilediğini belirterek şunları söylemiş oldu:

“Örneğin, dertli yapıya sahip bir kişi, kendisini ‘Kaygılı biriyim’ diye tanıtıyorsa, zihni de o kişinin büsbütün ‘kaygıdan’ oluştuğuna inanır. bu biçimdece kişi, olağanda üstesinden gelebileceği telaş içeren durumlardan kaçınmaya ve kendisini soyutlamaya başlar. Kalabalık önünde sunum yapmak, imtihana girmek, yeni birileriyle tanışmak gibi… Bunun kararında hüzün, hayal kırıklığı, öfke üzere hisler hisseder. Sonuçta da olmak istediği bireyden uzaklaşmış olacağı için ruhsal sorunlar yaşar. Lakin tıpkı kişi kendisini tanıtırken, ‘Kaygılı bir yapıya sahibim’ cümlesiyle, sahip olduğu korkulu yapısıyla ortasına ara koyarak kendisini tanıtırsa; zihni de o kişinin büsbütün dertten oluşmadığını, sevinçli, esprili, konuşkan üzere diğer özelliklere de sahip olabileceğini düşünerek daha evvel yapamayacağını düşündüğü aktivitelere ambargo koymaz.”

HİSLERİNİZLE SAVAŞMAYI BIRAKIN

Hepimize küçüklüğümüzden beri dayatılan gerçek bilinen birtakım yanlış ayrıntıların olduğunu söyleyen Korkut, “Bunların en başında ‘Daha düzgün bir ömür için olumsuz hislerimizden kurtulmalıyız’ miti gelmektedir. Hissettiğiniz tasayı nazikçe fark ederek onun sizinle bulunmasına müsaade verin. Onunla her uğraşa girdiğinizde eminim maliyeti uzun vadede size epeyce değerliye patlayacaktır” dedi.

ZİHNİNİZE BİR İSİM VERİN VE ONU DİNLEYİN

Öteki birini dinlediğimizde, söyleyeceklerine katılıp katılmayacağımızı seçtiğimizi lakin iç sesimize gereğince kulak vermediğimizi söz eden Korkut, “İç sesimizle ekseriyetle tıpkı fikirde olma yahut katılmama seçeneğine sahip olduğumuzu düşünmüyoruz. Lakin bu antrenmanı denemenizi öneririm. Araştırmalar zihninize farklı bir isim vermenin buna yardımcı olduğunu göstermiştir. Zira zihninizin ismi farklıysa, ‘siz’den farklıdır. Artık bir partide, kafede, restoranda onunla tanışıyormuşsunuz üzere yeni isminizi kullanarak zihninize merhaba deyin. Gün içerisinde sizi zorlayan his ve kanılar olursa, zihninize taktığınız isimle zihninizi fark edin ve onu kibarca dinleyin” diye konuştu.

ANI YAŞAYARAK VÜCUDUNUZLA TEKRAR TEMAS EDİN

Korkut, son basamakta yapılabilecek zihin antrenmanını ise şöyleki anlattı:

“Dili kullanma biçimimizi düzenlemeye başladık, hislerimizle çabayı bırakmayı denemeye başladık ve zihnimize isim verdik. Artık de sıra bu 3 basamağı da taçlandıran en temel unsura geldi; anı yaşayarak dikkatimizi vücudumuza vermek. 1,5 yıldır yaşadığımız dış dünyadan gelen bir tehdit altında ömürlerimizi sürdürmeye çalışıyoruz. Bu dış tehdit her birimizin, özgürlük, bağımsızlık, misafirperverlik, yakınlık üzere bedellerini tehlikeye soktu. Durum bu biçimde olunca dünya üzerinde korku hisseden ve bu korkuyu, denemiş olduğu yanlış davranış stratejileriyle dert bozukluklularına çeviren kişi sayısı çoğaldı. Hâlbuki zihnimiz bizi korumak için bizi geçmişte-gelecekte yaşatmaya eğilimlidir. O yüzden an ile temas ederek zihin antrenmanlarımızı gün içerisinde ne kadar fazla yaparsak, zihnimizi o kadar günümüze adapte edebiliriz.Kaygı yaşadığınızda yapmakta olduğumuz işe devam ederek, burnunuzdan derin bir nefes alıp pasta mumu üfler üzere verdikten daha sonra, tüm dikkatinizi açıklık ve merakla vücudunuzu incelemeye verin. Tüm vücudunuzdaki uzuvlarınızı güya birinci kez görüyormuş üzere inceleyin. Bunu yaparken zihniniz sizi bir daha geçmişe-geleceğe götürmek isteyecektir. Onunla gayret etmeyin. Fark edin, kibarca dinleyin ve dikkatinizi bir daha vücudunuza yönlendirin.”