Trendio
Active member
Koç Üniversitesi Ekonomik Araştırma Forumu (EAF) araştırmacılarından Sumru Öz tarafınca hazırlanan “Dünyada ve Türkiye’de Enflasyon: Türkiye niye Ayrıştı?” başlıklı araştırma raporunda Türkiye’nin enflasyon ligindeki tarihi pozisyonu ve bu kararın niçinleri tartışıldı.
Dünya Bankası tarafınca kullanıma açılan ve araştırmada kullanılan bilgiler, son 50 yılda yüzde 17 ile 1974’te en yüksek düzebir daha ulaşan global enflasyonun, gelişmiş ülkelerde 1982’de, orta ve yüksek gelirli gelişmekte olan ülkelerde ise 1990’ların ortasında kalıcı olarak tek haneye indiğini gösteriyor.
Araştırmaya bakılırsa, 2010’dan itibaren dünya çapında düşük bir seviyede istikrar kazanan enflasyonda, son on yılın ortalaması gelişmiş ülkeler için yüzde 1,4; orta ve yüksek gelirli gelişmekte olan ülkeler için yüzde 3,2; düşük gelirli gelişmekte olan ülkeler içinse yüzde 6. Türkiye’de enflasyon 34 yıl daha sonra 2004’te tek haneye inse de bu kalıcı olmadı.
Türkiye’nin son on yılının enflasyon ortalaması yüzde 10,2 ile dahil olduğu orta ve yüksek gelirli gelişmekte olan ülkeler ortalamasının üç katından fazla bir düzeyde bulunduğuna dikkat çekiliyor.
Araştırmada, biroldukça gelişmekte olan ülkede 1990’ların sonunda enflasyonun yüzde 4 civarına düşmesini sağlayan özgür döviz kuru rejimini, mali disiplinin sağlanmasını, merkez bankasının bağımsızlığını ve fiyat istikrarına öncelik veren para siyasetini içeren istikrar programı, Türkiye’de daha geç, 2001 krizinin akabinde uygulanmaya başlandığı vurgulandı.
TCMB, 2002-5 periyodunda maksatları tutturmayı başararak enflasyonun tek haneye inmesini sağladığı belirtilirken 2006 yılından daha sonra amaçların sıklıkla tutturulamamış olmasının TCMB’nin kredibilitesini zedeleyerek enflasyonun yüzde 5’in altında olan dünya ortalamasına inmesini engellediği açıklandı.
Araştırmaya göre, 2018’den itibaren Türkiye’de enflasyonun dünya ortalamasından büsbütün ayrışmasında ise TCMB bağımsızlığının fiilen ortadan kalkması yatıyor.
Dünya Bankası tarafınca kullanıma açılan ve araştırmada kullanılan bilgiler, son 50 yılda yüzde 17 ile 1974’te en yüksek düzebir daha ulaşan global enflasyonun, gelişmiş ülkelerde 1982’de, orta ve yüksek gelirli gelişmekte olan ülkelerde ise 1990’ların ortasında kalıcı olarak tek haneye indiğini gösteriyor.
Araştırmaya bakılırsa, 2010’dan itibaren dünya çapında düşük bir seviyede istikrar kazanan enflasyonda, son on yılın ortalaması gelişmiş ülkeler için yüzde 1,4; orta ve yüksek gelirli gelişmekte olan ülkeler için yüzde 3,2; düşük gelirli gelişmekte olan ülkeler içinse yüzde 6. Türkiye’de enflasyon 34 yıl daha sonra 2004’te tek haneye inse de bu kalıcı olmadı.
Türkiye’nin son on yılının enflasyon ortalaması yüzde 10,2 ile dahil olduğu orta ve yüksek gelirli gelişmekte olan ülkeler ortalamasının üç katından fazla bir düzeyde bulunduğuna dikkat çekiliyor.
Araştırmada, biroldukça gelişmekte olan ülkede 1990’ların sonunda enflasyonun yüzde 4 civarına düşmesini sağlayan özgür döviz kuru rejimini, mali disiplinin sağlanmasını, merkez bankasının bağımsızlığını ve fiyat istikrarına öncelik veren para siyasetini içeren istikrar programı, Türkiye’de daha geç, 2001 krizinin akabinde uygulanmaya başlandığı vurgulandı.
TCMB, 2002-5 periyodunda maksatları tutturmayı başararak enflasyonun tek haneye inmesini sağladığı belirtilirken 2006 yılından daha sonra amaçların sıklıkla tutturulamamış olmasının TCMB’nin kredibilitesini zedeleyerek enflasyonun yüzde 5’in altında olan dünya ortalamasına inmesini engellediği açıklandı.
Araştırmaya göre, 2018’den itibaren Türkiye’de enflasyonun dünya ortalamasından büsbütün ayrışmasında ise TCMB bağımsızlığının fiilen ortadan kalkması yatıyor.