Özgür Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER), 2020 yılı Telekomünikasyon Bölümü Düzenlemelerine Yönelik Değerlendirmeler Raporu’nu paylaştı. BTK bilgilerine göre 2020 yılında telekomünikasyon dalı toplam gelirleri 77 Milyar TL’ye ulaştı. Fakat Bilgi ve Bağlantı Kurumu (BTK) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyon dataları kullanılarak yapılan hesaplamalara bakılırsa enflasyon tesirinden arındırılmış bölümün büyüklüğünün 15,27 milyar TL olduğu görülüyor. 2003 yılından itibaren dalda dikkat çekecek düzeyde bir büyüme olmadığına bir daha dikkat çeken TELKODER İdare Şurası Lideri Halil Az Teberci: “2003 yılında 14,98 milyar TL olan enflasyondan arındırılmış elektronik haberleşme gelirinin 2020 yılında 15,27 milyar TL olduğu görülüyor. Bölümün büyümesinde yaşanan problemlerin dikkatle kıymetlendirilmesi ve dalın büyümesini engelleyen sıkıntıların bir an evvel ortadan kaldırılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu noktada atılacak adımlar elektronik haberleşmenin aktif kullanmasını sağlayacak beraberinde dijital Türkiye, ulusal siber güvenlik ve bilgi stratejisi üzere kritik amaçlarımızı direkt etkileyecek. Dalın tüm paydaşlarını gerçek rekabet ortamını oluşturmaya ve yatırımların önünü açmaya davet ediyoruz.” diyor.
Alternatif İşletmecilerin Önündeki Mahzurlar Bir An Evvel Kaldırılmalı
Kesim gelirlerine de yer verilen raporda alternatif işletmecilerin 2020 toplam gelirlerinin 6,8 Milyar TL olduğu, 2002 yılında başlayan özgürleşme hareketinden bugüne gelindiğinde, geçen 17 yılın sonunda alternatif işletmecilerin toplam kesim gelirleri içerisindeki hissesinin beklenen büyüklüğe ulaşmadığı ve yalnızca 8,8’lerda kalmış olduğu görülüyor.
Alternatif işletmecilerin pazar hisseleri düşük bulunmasına karşın yerleşik operatörle şimdi birebir oranda yatırım yaptıkları gözlemleniyor. Rapora göre, 2020 yılında Türk Telekom’un yatırımlarında bundan evvelki yıla bakılırsa 39,5’luk, alternatif işletmecilerin yatırımlarında da misal biçimde 39,3 düzeyinde artış yaşandı. Alternatif işletmecilerin hayli daha büyük yatırımlar yapmaları için önündeki mahzurların bir an evvel kaldırılması, Ortak Altyapı Paylaşım Protokolü’nün bir an evvel hayata geçirilmesi, Belediyeler ile işbirliklerinin geliştirilmesi gerektiği düşünülüyor.
Sabit Ses Trafiğindeki Düşüş Pazardaki Rekabet Eksikliğinin Göstergesi
Bölümün tüm bileşenlerinin ele alındığı raporda sabit telefon hizmetleri alanında 2010 yılından itibaren toplam ses trafiği içerisinde sabit ses trafiğinin epeyce önemli oranda düşmeye başladığına dikkat çekiliyor. Tüm dünyada genel olarak sabit ses trafiğinin düşme eğilimi ortasında olduğu bilinmekle birlikte ülkemizde düşüşün epeyce daha büyük olduğu görülüyor. Türkiye’de sabit trafikteki epey süratli düşüşün temel sebebinin pazardaki rekabet eksikliği olduğunu vurgulanıyor. Çünkü rekabetin gelişmediği pazarlarda, pazara yeni giren işletmecilerin fiyat ve kalite üstündeki rekabetçi baskılarının sonlu olması yerleşik işletmecinin Ar-Ge, yatırım ve tarife üzere kesimi büyütecek kararlarını olumsuz istikamette etkiliyor.
5G’nin faal kullanması için fiber altyapının yaygınlaşması şart!
Raporda yer alan fiber altyapıya yönelik değerlendirmelere bakıldığındaysa 2012 yılından daha sonra Türk Telekom’un fiber km artış oranının yavaşlamış olduğuna dikkat çekiliyor. 2009-2020 yılları içinde Türk Telekom fiber şebekesi 158,32 büyürken alternatif işletmecilerin fiber şebekelerinin 448,55 büyüdüğü hesaplanıyor. Düzenleyici önlemlere ve ekonomik avantajlara karşın Türk Telekom’un fiber şebekesinin yeteri kadar büyüme göstermediğine, düzenlemelerin uygulanmasının etkisiz kalması niçiniyle alternatif işletmecilerin ise istedikleri yatırımları yapamadıklarına dikkat çekilerek 2023 yılına kadar her haneye fiber internet ulaştırılması gayesinin tamamlanması için bir an evvel kritik adımların atılması gerekiyor. Öte yandan 5G’nin ülkemizde aktif bir biçimde kullanması için de yaygın fiber altyapı gerekliğine dikkat çekilen raporda ülkemizdeki mevcut fiber uzunlukları ve yaygınlık oranlarının bu gaye için kâfi olmadığı kararına ulaşılıyor. Bu niçinle ülkemizdeki fiber altyapının dünya ortalamalarına getirilmesi için çalışmalara sürat verilmesi gerektiğinin altı çiziliyor.
Uydu Haberleşmede Fırsatlar Kaçırılmamalı
TELKODER’in 2020 yılına ait hazırladığı kıymetlendirme raporunda uydu ve haberleşme hizmetleri alanı da özel olarak ele alınıyor. Rapora nazaran; 2020 yılsonu itibariyle 13.613 uydu haberleşme hizmetleri abonesi bulunuyor, Türkiye üstündeki uydu kapasitesi dikkate alındığında abone sayısının fazlaca düşük olması dikkat cazibeli olarak nitelendiriliyor. Uydu bölümünün gereğince gelişememiş olmasının dalın ve onunla bir arada TÜRKSAT’ın iç ve dış piyasadaki fırsatları kaçırmalarına niye olduğunun altı çiziliyor. Bu niçinle uydu haberleşme dalının önünde büyük imkânlar bulunmasına karşın muhtaçlıklarının da bulunduğu kabul edilerek geliştirilmesine odaklanılması gerekiyor ve uydu proje ve hizmetlerinin dünyada yaşanan teknolojik gelişmeye uygun olarak planlaması kıymet arz ediyor. Raporda Dünya Elektronik Haberleşme Gelirleri/Uydu Haberleşme Gelirleri ve Türkiye’nin Elektronik Haberleşme Gelirleri/Uydu Haberleşme Gelirleri karşılaştırılmasına dikkat çekilerek dünya ülkeleriyle emsal bir büyüklüğü yakalayabilmemiz için uydu bölümümüzün en az 10 kat büyümesi gerektiğine vurgu yapılıyor.
Data merkezi ve ağ hizmetlerine olan talep katlanarak artıyor
TELKODER hazırladığı raporda data merkezlerindeki yoğunluğun bilhassa pandemi devrinde önemli ölçüde arttığına dikkat çekiyor. bu vakitte bilgi merkezi ve ağ hizmetlerine olan talebin katlanarak artması yerli data merkezlerinin kurulmasını ve desteklenmesini zarurî kılıyor. TELKODER’e bakılırsa; dünya ile uygun standartlarda Data Merkezi işletmeciliğinin yapılabilmesi için bir an evvel harekete geçilmesi değer taşıyor. Bu kapsamda ülkemizin dünya data merkezi bölümünde değerli bir oyuncu haline gelebilmesi için data merkezleri desteklenmeli, başka ülkelerde olduğu üzere indirimli elektrik ve vergi indirimi üzere teşvikler sağlanmalı. Öte yandan global bilgi merkezi pazarının kıymetli bir kısmına hakim olan ve ülkemizdeki bir hayli kurumun bilgilerinin de bulunduğu; Microsoft Azure, Amazon AWS, Google ve Alibaba Cloud üzere büyük işletmecilerin Türkiye’de bulunan bilgi merkezi işletmecileri ile işbirliği yapmaları sağlanmalı. TELKODER’e bakılırsa bu sayede, kendi ekosistemimizi oluşturmuş, yurttaşlarımıza, üniversitelerimize, kamu kurumlarımıza ve şirketlerimize kendi topraklarımızda istedikleri hizmeti vermiş, vergisini devletimize ödeyen data merkezi işletmecilerimizi büyütmüş ve en değerlisi de bilgilerimizi inanç altına almış olabiliriz.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Alternatif İşletmecilerin Önündeki Mahzurlar Bir An Evvel Kaldırılmalı
Kesim gelirlerine de yer verilen raporda alternatif işletmecilerin 2020 toplam gelirlerinin 6,8 Milyar TL olduğu, 2002 yılında başlayan özgürleşme hareketinden bugüne gelindiğinde, geçen 17 yılın sonunda alternatif işletmecilerin toplam kesim gelirleri içerisindeki hissesinin beklenen büyüklüğe ulaşmadığı ve yalnızca 8,8’lerda kalmış olduğu görülüyor.
Alternatif işletmecilerin pazar hisseleri düşük bulunmasına karşın yerleşik operatörle şimdi birebir oranda yatırım yaptıkları gözlemleniyor. Rapora göre, 2020 yılında Türk Telekom’un yatırımlarında bundan evvelki yıla bakılırsa 39,5’luk, alternatif işletmecilerin yatırımlarında da misal biçimde 39,3 düzeyinde artış yaşandı. Alternatif işletmecilerin hayli daha büyük yatırımlar yapmaları için önündeki mahzurların bir an evvel kaldırılması, Ortak Altyapı Paylaşım Protokolü’nün bir an evvel hayata geçirilmesi, Belediyeler ile işbirliklerinin geliştirilmesi gerektiği düşünülüyor.
Sabit Ses Trafiğindeki Düşüş Pazardaki Rekabet Eksikliğinin Göstergesi
Bölümün tüm bileşenlerinin ele alındığı raporda sabit telefon hizmetleri alanında 2010 yılından itibaren toplam ses trafiği içerisinde sabit ses trafiğinin epeyce önemli oranda düşmeye başladığına dikkat çekiliyor. Tüm dünyada genel olarak sabit ses trafiğinin düşme eğilimi ortasında olduğu bilinmekle birlikte ülkemizde düşüşün epeyce daha büyük olduğu görülüyor. Türkiye’de sabit trafikteki epey süratli düşüşün temel sebebinin pazardaki rekabet eksikliği olduğunu vurgulanıyor. Çünkü rekabetin gelişmediği pazarlarda, pazara yeni giren işletmecilerin fiyat ve kalite üstündeki rekabetçi baskılarının sonlu olması yerleşik işletmecinin Ar-Ge, yatırım ve tarife üzere kesimi büyütecek kararlarını olumsuz istikamette etkiliyor.
5G’nin faal kullanması için fiber altyapının yaygınlaşması şart!
Raporda yer alan fiber altyapıya yönelik değerlendirmelere bakıldığındaysa 2012 yılından daha sonra Türk Telekom’un fiber km artış oranının yavaşlamış olduğuna dikkat çekiliyor. 2009-2020 yılları içinde Türk Telekom fiber şebekesi 158,32 büyürken alternatif işletmecilerin fiber şebekelerinin 448,55 büyüdüğü hesaplanıyor. Düzenleyici önlemlere ve ekonomik avantajlara karşın Türk Telekom’un fiber şebekesinin yeteri kadar büyüme göstermediğine, düzenlemelerin uygulanmasının etkisiz kalması niçiniyle alternatif işletmecilerin ise istedikleri yatırımları yapamadıklarına dikkat çekilerek 2023 yılına kadar her haneye fiber internet ulaştırılması gayesinin tamamlanması için bir an evvel kritik adımların atılması gerekiyor. Öte yandan 5G’nin ülkemizde aktif bir biçimde kullanması için de yaygın fiber altyapı gerekliğine dikkat çekilen raporda ülkemizdeki mevcut fiber uzunlukları ve yaygınlık oranlarının bu gaye için kâfi olmadığı kararına ulaşılıyor. Bu niçinle ülkemizdeki fiber altyapının dünya ortalamalarına getirilmesi için çalışmalara sürat verilmesi gerektiğinin altı çiziliyor.
Uydu Haberleşmede Fırsatlar Kaçırılmamalı
TELKODER’in 2020 yılına ait hazırladığı kıymetlendirme raporunda uydu ve haberleşme hizmetleri alanı da özel olarak ele alınıyor. Rapora nazaran; 2020 yılsonu itibariyle 13.613 uydu haberleşme hizmetleri abonesi bulunuyor, Türkiye üstündeki uydu kapasitesi dikkate alındığında abone sayısının fazlaca düşük olması dikkat cazibeli olarak nitelendiriliyor. Uydu bölümünün gereğince gelişememiş olmasının dalın ve onunla bir arada TÜRKSAT’ın iç ve dış piyasadaki fırsatları kaçırmalarına niye olduğunun altı çiziliyor. Bu niçinle uydu haberleşme dalının önünde büyük imkânlar bulunmasına karşın muhtaçlıklarının da bulunduğu kabul edilerek geliştirilmesine odaklanılması gerekiyor ve uydu proje ve hizmetlerinin dünyada yaşanan teknolojik gelişmeye uygun olarak planlaması kıymet arz ediyor. Raporda Dünya Elektronik Haberleşme Gelirleri/Uydu Haberleşme Gelirleri ve Türkiye’nin Elektronik Haberleşme Gelirleri/Uydu Haberleşme Gelirleri karşılaştırılmasına dikkat çekilerek dünya ülkeleriyle emsal bir büyüklüğü yakalayabilmemiz için uydu bölümümüzün en az 10 kat büyümesi gerektiğine vurgu yapılıyor.
Data merkezi ve ağ hizmetlerine olan talep katlanarak artıyor
TELKODER hazırladığı raporda data merkezlerindeki yoğunluğun bilhassa pandemi devrinde önemli ölçüde arttığına dikkat çekiyor. bu vakitte bilgi merkezi ve ağ hizmetlerine olan talebin katlanarak artması yerli data merkezlerinin kurulmasını ve desteklenmesini zarurî kılıyor. TELKODER’e bakılırsa; dünya ile uygun standartlarda Data Merkezi işletmeciliğinin yapılabilmesi için bir an evvel harekete geçilmesi değer taşıyor. Bu kapsamda ülkemizin dünya data merkezi bölümünde değerli bir oyuncu haline gelebilmesi için data merkezleri desteklenmeli, başka ülkelerde olduğu üzere indirimli elektrik ve vergi indirimi üzere teşvikler sağlanmalı. Öte yandan global bilgi merkezi pazarının kıymetli bir kısmına hakim olan ve ülkemizdeki bir hayli kurumun bilgilerinin de bulunduğu; Microsoft Azure, Amazon AWS, Google ve Alibaba Cloud üzere büyük işletmecilerin Türkiye’de bulunan bilgi merkezi işletmecileri ile işbirliği yapmaları sağlanmalı. TELKODER’e bakılırsa bu sayede, kendi ekosistemimizi oluşturmuş, yurttaşlarımıza, üniversitelerimize, kamu kurumlarımıza ve şirketlerimize kendi topraklarımızda istedikleri hizmeti vermiş, vergisini devletimize ödeyen data merkezi işletmecilerimizi büyütmüş ve en değerlisi de bilgilerimizi inanç altına almış olabiliriz.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı