EliteDizqn
Active member
Ortalarında “Aşk-ı Memnu”, “Perihan Abla”, “Sıdıka”, “Ruhsar” ve “Doktorlar”ın bulunduğu sevilen dizilerin oyuncu takımında yer alan, hem de tiyatro sanatkarı Suna Keskin; direktör, senarist ve oyuncu eşi Erol Keskin’in vefatının akabinde “hiçbir değişiklik yapmadım. Motamot olduğu üzere koruma ediyorum” dediği meskeninde 60 yıllık sanat seyahatini ve anılarını anlattı.
Dormen Tiyatrosu’nda 1963 yılında profesyonel oyunculuğa adım atan Keskin, tiyatro ve sinema hayatı boyunca Haldun Dormen’in yanı sıra Haydi Çaman, Erol Günaydın, Fikret Hakan, Erol Taş, Gülriz Sururi, Engin Cezzar, Münir Özkul, Hulusi Kentmen, Tarık Akan, Halit Refiğ ve Atıf Yılmaz üzere biroldukça usta isimle çalışma fırsatı bulmuştu.
Özel ömrüne dair samimi açıklamalarda bulunan usta sanatçı, “Erol (Keskin) benim konservatuarımdır. Lakin sahneye çıkma sebebim de Haldun Dormen’dir. Onun teklifiyle oldu ve bu kadar sevdiğim bir mesleği yapıyorsam şayet Haldun Dormen yardımıyladir. Ona minnettarım” dedi.
50 yılı aşkın bir müddetdir tıpkı meskende oturduğunu söyleyen Keskin, “Daha evvel de birebir apartmanda bir üst kattaydım. daha sonra buraya indim. Saray verseler diğer yere gitmem. O kadar seviyorum. Burası anılarla dolu” dedi.
Keskin’in açıklamaları şöyle…
“HER ŞEYİ EROL’LA BİRLİKTE YAPTIK”
50 yıl olmasının yanı sıra temel mana, içini doldurduğunuz bu harikulade tablolar, eserler, fotoğraflarla bir arada sizin de yaşantınızı, yaşanmışlığınızı yansıtıyor olmasından ileri geliyor olmalı?
Suna Keskin: “Tabii her şeyi Erol (Keskin) ile birlikte yaptık. Onun için bir mana taşıyor. Çok pahalı benim için. O niçinle severek oturuyorum ve burada memnunum. hiçbir değişiklik yapmadım. Motamot olduğu üzere koruma ediyorum.”
“SEYİRCİ TİYATROYA ÇOK HASRET KALDI BU DÖNEMDE”
6 yıldır Tiyatrokare’de dünyanın en hayli oynanan güldürüsü “Ahududu” oyunuyla seyircinin karşısındasınız. Bu salgın periyodunda bile bu devamlılık epey hoş bir şey. Covid-19 salgını öncesi ve daha sonrası izleyici profiliniz ve oyununuzun yıllardır sürmesi ile ilgili neler söylersiniz?
Suna Keskin: “Oyunumuz, hepinizin bildiği üzere bir polisiye güldürü. Evet, 6 yıldır oynuyoruz ancak ben Tiyatrokare’de 11 yıldan fazla biroldukca oyununda oynadım. ‘Ahududu’ epey hoş bir güldürü, ayrıyeten fazlaca hoş iletileri var. Alışılmış ki Nedim Saban biraz müdahale etti oyuna. Fakat bu haliyle fazlaca keyifli oldu. Çok da hoş bir takımımız var. Melek Baykal, Nedim Saban ve epey hoş bir genç grubumuz var. Çok memnunuz. Birinci vakit içinderda pandemi başlamadan evvel elbette doğal fazlaca hoş çalıştık. Lakin ortaya ne yazık ki 2 yıldır pandemi girdi. bir daha de şanslıyız denebilir, açık havalarda birkaç oyun oynayabildik. Şu anda da bir patlama oldu, turne yapıyoruz. Olağan kurallara uygun olarak, maske takarak, aralı oturuyor seyirci. Dayanılmaz bir ilgi var oyuna. Tahminen de seyirci tiyatroya epeyce hasret kaldı bu vakitte. Biraz rahatlamak, ferahlamak, değişik şeylerle kendini memnun etmek, motive etmek istiyor.”
Tiyatro sanatı seyircisiz natürel ki olmuyor ancak sanatkarlar için de turneler birebir biçimde değerli değil mi?
Suna Keskin: “Tabii ki epeyce değerli, epeyce keyifli bizim için. Ben epeyce severim turneye gitmeyi. Lakin uçağa binemediğimiz için büyük otomobillerle gidiyoruz. Fakat yol boyunca baka baka, seyrede seyrede, düşüne düşüne, ister rolünü, ister öteki bir şey düşün, hayal et, kitap oku, ne yaparsan yap, epey keyifli oluyor.”
Uçağa hiç mi binmediniz?
Suna Keskin: “Bindim lakin 10- 12 yıldır bir şey oldu. En son Haydi Çaman ile Almanya ve Avusturya’ya turneye gitmiştik. daha sonrasında ne oldu, ben de hiç anlayamadım. aslına bakarsanız korkuyordum fakat artık hiç binemez oldum. Ne yazık ki bunun acısını da arkadaşlarım, Nedim Saban çekiyor. Bizi otomobille göndermek zorunda kalıyor. Nevra da (Serezli) o denli, o da binemiyor. Birkaç arkadaşım var binemeyen. bu biçimde gidiyoruz. Benim için epey keyifli kim ne derse desin.”
Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’nin grafik kısmında akademik bir eğitim almanıza karşın kalbiniz ve yeteneğiniz sizi tiyatro oyunculuğuna gerçek sürüklemiş. Amatör olarak Akademi Tiyatrosu’nun çalışmalarınızdan hareketle ve Haldun Dormen’in teşvikiyle 1963 yılında profesyonel tiyatroya adım attınız değil mi?
Suna Keskin: “Evet, ‘Montserrat’ birinci oyun. Tıpkı dönemde ‘Şahane Züğürtler’ ikinci oyun olarak oynandı, 1962-1963 döneminde. Orada profesyonelliğe adım attım diyelim. Bilk evvel fotoğraf kısmında Nurullah Berk’in öğrencisiydim, daha sonra grafik sanatlara ayrıldım, oradan da mezun oldum. Şimdiki Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi biliyorsunuz Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’ydi. bu biçimdelar akademide tiyatro kısmı yoktu. Ayrıyeten bir tiyatro kolu vardı, istekli ve tiyatroya meraklı arkadaşlarla bir küme kurulmuştu. Orada çalışmalar yapıyorduk, Yılmaz Gruda ve Erol Keskin oyun sahneye koymak için geliyorlardı. Öylece amatör olarak başladım. Ancak orada hiç oynayamadım. daha sonra Erol ile evlenince beni turneye götürdüler. Haldun Dormen bana bir teklif yaptı, natürel ayaklarım yerden kesildi. Çabucak kabul ettim. Büyük cüretti. Fakat kendime de inanıyordum, Haldun’a da, eşim oyuncuydu ona da güveniyordum ve hayli profesyonel bir takım vardı. bu biçimde Nisa Serezli, Metin Serezli, Ayfer Feray, Turgut Boralı, Altan Erbulak ile çalışmak benim için epeyce verimli oldu.”
Uzun yıllar Haldun Dormen’in yanı sıra Erol Günaydın, Erol Keskin ve Haydi Çaman ile bir arada kurduğunuz Gen-Ar Tiyatrosu’nda da oynadınız diye biliyoruz?
Suna Keskin: “Şimdi orada daima bir yanlışlık var. Gen-Ar Tiyatrosu diye bir tiyatro vardı aslına bakarsanız. Gerçekten çok öncü, hoş oyunlar oynanıyordu. Ben oraya Nazım Hikmet’in ‘Yolcu’ oyunuyla girdim. Erol, orada oyun sahneye koydu. Ortak olanlar, ben, Cahit Irgat, Tuncel Kurtiz ve Erol Günaydın, dördümüzdük. Daima Haydi Çaman da deniyor arşivlerde, bu büyük bir yanlış. Haydi, orada çalıştı fakat ortak olarak değil, oyuncu olarak. Biz de yalnızca bir dönem ortak olduk. Öncesinde ve daha sonrasında da oyuncu olarak oynadık.”
“SAHNEYE ÇIKMA niçinİM DE HALDUN DORMEN’DİR”
Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu’nda, gerisinden da Pekcan Koşar’la tiyatro çalışmaları yaptınız. 15 sene Enis Fosforoğlu ile birlikte çalıştınız. Akabinde vefatına kadar Haydi Çaman Yeditepe Oyuncuları’nda da oynadınız. Sizin isminiz bu tiyatrolarla senelerca daima anılıyordu. Bu güya Yeşilçam’ın birtakım yıldızlarının kimi prodüktörlerle senelerca çalışması üzere bir his uyandırdı bende. Tiyatroda bu biçimde bir şey var mı?
Suna Keskin: “Aynı oyuncularla uzun yıllar çalışmak fazlaca hoş bir şey. Dormen Tiyatrosu’nda da öyleydi. Ben birinci girdiğim vakit birebir takımla kaç tane oyun oynadık. Nisa Serezli, Altan Erbulak, Erol Günaydın, Erol Keskin ve Turgut Boralı bu takımla uzun yıllar oynadık. O kadar keyifli ki. Enis (Fosforoğlu) ile de 15 seneyi aşkın birebir takımla çalıştık. Farklı genç oyuncular da vardı. Lakin alışıyorsun birbirine partner olarak. Daha düzgün, verimli oyun çıkarıyorsun. Haydi ile de yıllarce çalıştık birlikte, keyifliydi. Artık biraz farklı, örneğin Nedim (Saban) ile çalışırken, her oyunda farklı farklı beşerle oynuyorsun. Lakin değişmeyen 2-3 oyuncu arkadaşımız var. Onlarla da eskiye dair bir ekip şeyler paylaşıyorsun, birbirimizi daha güzel tanıyoruz. Hem sahnede hem sahne haricinde kuliste sana bir rahatlık veriyor. Gerginlik, tedirginlik hayatıyorsun. Fakat benim görüşüm alıştığın oyuncularla çalışmak, bir aile üzere olmak daha doğrusu.”
Tiyatroya başlangıcınızda merhum eşiniz usta tiyatro sanatkarı, hocası, direktör ve müellif Erol Keskin ile bir arada yol aldınız. “Benim konservatuarım Erol Keskin’dir” ve bugün hala “Ben öğrenciyim” diyorsunuz her fırsatta. Ondan aldığınız en büyük oyunculuk tekniği nedir?
Suna Keskin: “Evet hakikat. Genel manada fazlaca şey öğrendim. Bir kez tiyatronun ahlakını ve adabını öğrendim. Erol, epeyce sıradışı ve epey farklı bir oyuncuydu. Kendi dürüstlüğünü ve kendinde olan farklı şeyleri sahneye taşırdı ve ben bunları gördüm, seyrettim. Keşke onların hepsini sesli teybe alabilseydim. Burada her akşam benimle tiyatro ile ilgili fazlaca hoş sohbetleri olurdu. Onu can kulağıyla dinlerdim. Alabildiğim, yansıtabildiğim kadarını şayet seyircimle paylaşabiliyorsam ne memnun. Evet, Erol benim konservatuarımdır. Fakat sahneye çıkma sebebim de Haldun Dormen’dir. Onun teklifiyle oldu ve bu kadar sevdiğim bir mesleği yapıyorsam şayet Haldun Dormen yardımıyladir. Ona minnettarım.”
“HOCAM, HOCAM DİYORLAR. BEN HALA ÖĞRENCİYİM”
Erol Keskin konservatuvarından kolay mezun olabildiniz mi sizce?
Suna Keskin: “İşte onu söylüyorum, ‘hocam, hocam’ diyorlar. Ben hala öğrenciyim. Tiyatro o kadar engin bir şey ki her vakit öğreneceğin bir şey var. Yeni yeni şeyler çıkıyor, yeni reji değişikliği ve oyunculuklarda farklılıklar var. Onu da ergenlerden öğreniyorsun, gözlemliyorsun olağan olarak. Kendine uygun görüyorsan tatbik edebilirsin ya da reddedebilirsin, o sana kalmış bir şey.”
Eşiniz Erol Keskin ile “Montserrat”, “Cengiz Han’ın Bisikleti” ve “Rus Gelir Aşka” ve birkaç oyunda rol aldınız birlikte. Erol Keskin için “Aslında Erol ile bir projede yer almak zordur. Hırpalar oyuncuyu. Mükemmeliyetçidir. Her ayrıntısı önemser” demişsiniz bir röportajınızda. Nitekim bu kadar minik ayrıntılar insanı mıydı eşiniz?
Suna Keskin: “Evet, öyleydi. Detaylara hayli meraklıydı doğrusu. Ben de öyleyim.”
Hem sahne hem evlilik beraberliği sizin için sıkıntı oluyor muydu?
Suna Keskin: “Zor olağan. Zorluğu şu biçimde, farklı başka oyunlarda oynadığın vakit farklı başka turnelere çıkıyorsun, başka farklı yerlere gidiyorsun. Zorluğu var ancak hoşluğu de var. Ben şikayetçi olmadım, o turnelerden, ayrılıklardan. Âlâ, berbat yürüttük yani. 60 sene olağan ki her şey dümdüz gitmedi. Son 10 sene hastalığında, bu biçimde birlikte olabildik. Ben bu biçimde evliliği yaşadım. Zira fazlaca yakın olduk.”
“BİRBİRİMİZİN HAYATINI YETERLİ DOLDURDUK”
Çocuğunuz yok sanırım?
Suna Keskin: “Hayır çocuk yok. Ancak yeğenlerim var, ben onları kendi çocuğum üzere düşünüyorum. Erkek kardeşimin o da merhum oldu, onun oğlu ve kız kardeşimin çocukları ve torunları güya benim çocuklarım üzere hissediyorum.”
Çocuk yapmak istemediniz mi ya da eksikliğini hissetmediniz mi?
Suna Keskin: “Eksikliğini vakit zaman hissettim. Vakit zaman ‘olsa mıydı’ dedim. Fakat biz galiba birbirimizin ömrünü âlâ doldurduk. Düşündüğüm biçimde işte ‘bugün şu iş var’, ‘o gün o sinema var’, ‘bugün bu oyun çıktı’ diyerek akıp gitti vakit. Erol da ‘sen ne istiyorsan o denli olur’ diye düşündü. yıllar geçti, yıllar daha sonra da aslına bakarsanız çocuk yapmak mümkün olmadı. Artık ‘keşke çocuğum olsaydı’ diyorum.”
“Son 10 yıl daha epeyce hissettim evliliği” diyorsunuz, eşinizle ilgili farklı olarak neler söylersiniz?
Suna Keskin: “Evet, elbette. Çok titizdi ve ayrıntıcıydı dediğim üzere. Kitaplarına epeyce meraklıydı, odasına hiç dokunulsun, temizlensin istemezdi. ‘Bıraktığım üzere kalsın, burası bana ait’ kederi. kimi vakit silip, tozunu almak istiyor insan lakin çabucak anlardı. Azarlardı bizi. Biraz hırçındı sahiden ve otoriterdi. Yani öğrencileri de tıpkı şeyi söylüyorlar, biraz çekinirlermiş. Vakit zaman işte ‘sen ne istesen o olur’ kaygısı. Vakit zaman da sürekli onun dediği olurdu. Biraz dik, ısrarcı, inatçı, fazlaca yeterli bir oyuncu, fazlaca yeterli bir direktördü, alışılmadıkydı. Rengarenk bir adamdı.”
Siz de ölçülü taraftınız anladığım kadarıyla?
Suna Keskin: “Evet, biraz o denli. Benim de vardır hırçın taraflarım lakin sahnede, oyun çıkarırken, prova yaparken. Bir gerginlik, bir asabiyet, bir hırçınlık yaşarım, oyun çıkana kadar. O da öyledir, hepimiz, bütün oyuncular öyledir. Oyun çıkıncaya kadar huysuz bir devir geçirirsin. daha sonrasında güya doğum yapmış üzere oyun çıktıktan daha sonra rahatlarsın.”
Evlilik öncesi sendromu üzere ayrılmalar tiyatrolarda da oluyor galiba. kimi vakit oyuncu oyun öncesi son anda çekip gidiyor üzere durumlar oluyor mu hakikaten?
Suna Keskin: “Evet onun üzere birebir. ‘Aaa, bırakır giderim, bitti bu iş’ falan dersin lakin çekip gidemezsin. Gitmeyi istersin fakat gidemezsin, bu iş bitmiyor.”
“İYİ BİR OYUNCUYU ALKIŞLAMAKTAN KEYİFLİ DİĞER ŞEY OLAMAZ”
Siz 1960’lı senelerda tiyatroya başladınız ve 60 yıldır sahnede tiyatro duayenleri içinde yerinizi aldınız. Bugün tiyatronun geldiği ve genç kuşakla ilerlediği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
SORU: “Ben genç kuşağı fazlaca beğeniyorum, bilhassa 8-10 yıldır. Ondan evvel bu biçimde bir ümitsizliğe kapılmıştım. Tiyatro bir dalgalanma geçirdi. bu biçimde bir aleladelik vardı. Ben tiyatroda aleladelik asla sevmiyorum. Ebediyen ve sürekli kalite olmalı. Oyuncu da oraya kendi kalitesini taşımalı diye düşünüyorum. Zira oradan öğrettiğin, seslendiğin, eğittiğin seyircin var. Ona âlâ bir şey göstermelisin. Görsel, ruhsal, estetik açıdan bir hoşluk yaşatmalısın izleyiciye. Onun için bu son senelerda sahiden hayli uygun muharrirler, fazlaca güzel oyuncular, nitekim takdir edilecek direktörler var. Lakin ne yazık ki tam parlak vaktine girilecekken bu pandemi engelledi. Ama dayanılmaz bir çabayla takip ediyorum.”
Siz de hiç bir tiyatro oyununun prömiyerini ve galasını da kaçırmıyorsunuz.
Suna Keskin: “Evet, kaçırmamaya uğraş ediyorum. Fakat artık biraz yaşlandım üzere, gidemiyorum. Bilhassa bu pandemi periyodunda her şeyden korkar, ürker oldum. Çok istek ediyorum olağan. Zira seyretmek de inanın oynamak kadar hoş. Bir heyet üyeliği yaptım, hayli sık gittim o orta oyunları hayli seyrettim. Sahiden ‘ne hoş bir şeymiş seyretmek’ dedim. Yalnızca seyredilmek değil, âlâ bir oyun seyretmek, düzgün bir oyuncuyu alkışlamaktan keyifli, lezzetli öteki bir şey olamaz.”
“OYUNCU DA KENDİ REJİSİNİ birlikteİNDE GETİRİR”
Artık de 2008 yılından bu yana Tiyatrokare ve Nedim Saban ile çalışıyorsunuz. Kendisiyle hayli sık tatlı kavgalarınız olurmuş geçmişte.
Suna Keskin: “Evet, oluyor.”
Tiyatro sanatkarı ve direktör hengamesi nasıl bir şeydir anlatır mısınız?
Suna Keskin: “O anda bir uyuşmazlık olur, aklımızın yatmadığı bir şey olur. Doğal oyunlarla ilgili, yoksa Nedim ile özel bir kavgamız asla olmaz. O benim evladım, çocuğum üzere. Her oyunda, her tiyatroda, herkeste olabilir. daha sonra bunlar unutulur sarfiyat. Bunlar kalıcı arbedeler değil. kimi vakit ona ‘Bak seni babana şikayet edeceğim’ diyordum. Lakin Nedim sahiden çok saygılı, epey yeterli bir aile terbiyesi almış bir çocuk. Onun için arbede demeyelim ona, ufak tefek mesleksel çatışmalar oluyor.”
“Ahududu” oyununa devam ederken, otizme dikkatleri çektiğiniz “Süper Düzgün Günler” oyununda da rol aldınız hem de ve geçmişte de tıpkı anda iki oyunda, iki farklı karakteri tıpkı vakit içinderda oynamışsınız.
Suna Keskin: “Evet, benim kısmetim daima bu biçimdedir. Ben daima iki oyunda birlikte oynadım. Dormen Tiyatrosu’ndayken Gen-Ar Tiyatrosu da vardı. Gen-Ar Tiyatrosu’nu ayrıyeten bir düşünmek lazım, fazlaca yeterli bir tiyatroydu, fazlaca âlâ oyunlar oynandı. Dormen Tiyatrosu’nda matine oynardım elimde çanta koştura koştura Gen-Ar Tiyatrosu’nda suareye giderdim. Öteki hafta Gen-Ar’da matine oynardım suareye Dormen’e koştururdum. Daima bu biçimde oldu. İki oyunda oynadım. Lakin Üstün Düzgün Günler’de bir oyuncu arkadaşımız ayrıldı, müşkül durumda kalındı. Oyun da hayli hoştu. Nedim, ‘oynar mısın Suna abla?’ dedi. Ben de oynadım.”
Farklı ve muhteşem bir tecrübe olmalı, farklı karakterlere bürünmek ve günün sonunda da Suna olarak konuta dönmek değil mi?
Suna Keskin: “Evet. Artık kendi vücudunda öbür başka insanları yaşıyorsun. Kolay bir şey değil ancak artık deneyim de var. Seviyoruz da mesleğimizi. Onun için oynamak keyifli etti şimdiye kadar hakikaten.”
“ŞİMDİ NASIL TİYATROYA HEVESLENDİM…”
Pekala size Erzurum taş bina, kırmızı perdeler ve Pinokyo ile Hisse-i Şayia Bedia Muvahhit desem aklınıza neler gelir?
Suna Keskin: “Yaaa, artık nasıl tiyatroya heveslendim? Tiyatro, biliyorsunuz dünyanın kuruluşu kadar eski. Çocukluğunda herkes namütenahi çelik çomak oynayarak, ip atlayarak tiyatronun varlığını bilmeden de olsa içine düşüyor. 5 yaşındaydım, babam epey meraklıydı tiyatroya, ‘seni tiyatroya götüreceğim’ dedi. Bir taş binada, galiba bir Halkevi’ydi orası. 29 Ekim’de annem, babam ve ben gittik. En önde oturduk. ‘Pinokyo’ diye bir çocuk oyunu oynuyor. O kırmızı perde açıldı ve benim içime ateş düştü. Sahiden niye ben orada değilim? Orada bir peri kızı oynuyor, ‘niçin o peri kızı ben değilim’ dedim. Daha okula başlamamışım. Büyük bir kıskançlıkla izledim. yıllar daha sonra Enis ile (Fosforoğlu) çalışırken, merhum eşi de var, bir arada bir bankanın çocuk tiyatrosunu oynuyorduk. O peri kızı rolü bana düştü. Dedim ki, ‘seneler evvel benim hayal ettiğim gerçek oldu.’
bir daha genç kızlığımda babamla tiyatroya gittik. O Vasfi Rıza’lar, Bedia Muvahhit’er, Darülbedayi oyuncularının hepsini bilir, tanır anlatırdı bana. Gittik ‘Hisse-i Şayia’yı seyrettik. Ben oyuncu değil öğrenciydim akademide. Bedia hanıma hayran oldum ve ‘bunu oynamalıyım’ günün birinde dedim. yıllar daha sonra Haydi Çaman’la oynadık tıpkı oyunu. Çok da severek oynadım. Hatta Afife Jale’ye ‘En Güzel Güldürü Oyuncusu’ kısmında aday olduk. Hiç unutmam bunu. Gerçekten benim ömrümde garip 3 tesadüf vardır, ikisi budur. Üçüncüsünü unuttum. Düşündüm bulamadım. Hoş tesadüf ve beni epey da memnun etti nitekim. Uygun de oynadım.”
hayatınızın mihenk taşları olmuş güya?
Suna Keskin: “Yaa, evet ve o taş binayı yıllar daha sonra turnede gittim, gördüm. Tıpkı biçimde duruyor. Oturduğumuz konutu de buldum. O taş konutu. Olduğu üzere duruyor. İki katlı küçük bir konuttu. bu biçimde hoş tesadüfler var ömrümde.”
Antre kaçırmak, gülme krizine girmek, replik unutmak tiyatro oyuncularının sahne üzerinde yaşadığı şanssızlıklar lakin kimi vakit de oyuncular için tatlı anılar olarak kalır. bu biçimde anlarınız var mı?
Suna Keskin: “Ah olmaz mı. Birinci tiyatroya başladığım senelerda Nisa Serezli’yle hayli hoş bir anım var. Füsun Erbulak ile biz fazlaca tatlı oyunlar oynadık. O sahnede epeyce muziptir. Bir de Melek Baykal’la o da hayli muzip, güldürmeye çalışıyor, gülüyoruz da izleyiciye belirli etmemeye çalışarak. Lakin seyirci güzel karşılıyor, o da alkışlıyor bizi ve gülüyor bizimle. Şahane Züğürtler’de birinci versiyonunda ben konutun kızını oynuyorum. Başar Sabuncu, Allah rahmet eylesin, erkek kardeşimi oynuyor. Erol Keskin sahneye koymuştu ancak Turgut Boralı askere gidince onun rolünü oynadı. Benim birinci repliğim içeri girince ‘anne, babam nerede?’ diyeceğim. Lakin o sırada galiba rahatsızlandım, lavaboya gittim. Koşuşturuyor birileri beni arıyorlar, ‘Suna neredesin? Antre kaçırdın’ diyorlar. Ben koşa koşa içeri daldım ve birinci lafımı söylemiş oldum ‘anne, babam nerede?’ dedim. Nisa da en süslü haliyle, taçlar başında, otrişler, yelpaze elinde ‘baban seni aramaya çıktı kızım’ dedi. Halbuki Erol dışarıya çıkmış beni ararmış. Nasıl bacaklarım titriyor, tutamıyorum kendimi çabucak çöktüm bir tabureye. Natürel fazlaca profesyoneldi bana nazaran Nisa. Çabucak Erol da girdi ve kurtardılar vaziyeti. Ben de derlendim toplandım olağan olarak. Zira Erol epey titiz, dayanılmaz kızar, azarlar, yani garip şeyler gelebilirdi başıma, yönetim ettik. O denli şeyler oluyor, hala oluyor.”
“BU SAHNE ALMAK NEREDEN ÇIKTI ALLAH AŞKINA?”
Geçmişte bir arada oynadığınız ve senelerca sahne aldığınız isimlerden kimler var bugün? “yeniden keşke sahnede birlikte olsam” ve bugüne baktığımızda kimler var genç oyunculardan işte “tam bir sahne tozunu yutmuş” söylemiş olduğiniz var mı ?
Suna Keskin: “Bir sürü var ancak isim vermek yanlışsız olmaz. ‘Sahne aldığınız’ deme bana, ben o denli deyince kızıyorum. Zira sahne almak diye bir şey bizim vaktimizde yoktu. Sahneye çıkmak diye bir şey vardı. Zira orası bir mertebe, oraya çıkılır, orada oynarsın, seyircinle buluşursun. Bu sahne almak nereden çıktı Allah aşkına. Yeni bir şey bu, birkaç yıldır sahne almak aşağı, sahne almak üst.”
Tahminen müzikçiler için daha hakikat bir tanımlama, onlar için mi kullanılmalı?
Suna Keskin: “Bilmiyorum ki, tahminen İngilizceden direkt doğruya çeviri edilmiş bir şey üzere düşünülüyor. Bilemiyorum lakin benim garibime gidiyor. Onun için de bize dinozor diyorlar.”
Pekala “bugün yine birlikte sahneye çıkmak isterdim” söylemiş olduğiniz kimler var?
Suna Keskin: “örneğin Gülriz Sururi ile oynadım, epeyce yeterli bir oyuncu olağan olarak. Keşke birkaç oyun daha oynayabilseydim. Ayfer Feray fazlaca düzgün bir oyuncuydu nitekim. olağan olarak Erol ile oynamayı birkaç kez daha epeyce isterdim. Oynarken de öğrenirsin zira. Hepsini rahmetle anmak istiyorum. Onların hepsiyle keşke daha epeyce oynasaydım. Çok memnunum oyuncu arkadaşlarımdan. Hepsinden epey keyif aldım. Çok tatlı anılarım var. Genç takımla çalışıyoruz örneğin. Ahududu’nun genç takımı o kadar tatlı ve o kadar uyumluyuz ki. Ayrıyeten isim vermek gerçek olmaz hepsi epey keyifli, hepsi yetenekli.”
Tiyatronun haricinde sanırım 8 sinemada oynadınız. Bu sinemalar içinde 1966 üretimi hoş bir sinema olan “Ölüm Tarlası” var örneğin değil mi ilklerinizden?
Suna Keskin: “Saymadım kaç tane olduğunu. Evet, Atıf Yılmaz rejisini yapmıştı, Yaşar Kemal’in senaryosuydu. Siyah beyaz çekilen epey hoş bir sinemaydı. Kaçakçılıkla ilgili, o mayın tarlasında boşu boşuna heba olan, kaybedilen beşerlerle ilgili bir sinemaydı. Onun haricinde birkaç güldürü sineması var. En son oynadığım sinema ‘Mavi Gözlü Dev’di.”
“ÇEKTİĞİMİZ AŞK-I MEMNU ROMANA SADIK KALINARAK ÇEKİLMİŞ ÇOK HOŞ BİR FİLMDİR”
1975 yılında Halit Refiğ’in yönettiği, başrollerde, Müjde Ar, Şükran Güngör ve Neriman Köksal ile bir arada rol aldığınız “Peyker” rolünü üstlendiğiniz Aşk-ı Memnu dizisi de özel bir proje aslında değil mi?
Suna Keskin: “Evet o televizyon dizisiydi. 3 kısım olarak siyah beyaz çekildi. Çok düzgün bir sinemadır. Seyrettiniz mi bilmiyorum o epeyce hoştur. Sahiden romana sadık kalınarak çekilmiş fazlaca hoş bir sinemadır. Bütün oyuncular yerli yerine oturmuştu o kadar hoş bir işti.”
“Perihan Abla” ve “Avrupa Yakası”, biroldukca diziniz var. Bunlar özel projeler lakin sayıya baktığımızda oyunlarınız daha fazlaca. Siz tiyatroyu sanırım daha fazlaca sevdiniz.
Suna Keskin: “Benim sevdam tiyatro. Sinema isteseydim Yeşilçam’da da devam edebilirdim ancak açık söyleyeyim o kadar cazip gelmedi. sebebini bilemeyeceğim lakin tiyatro bana her vakit lezzet ve tat verdi.”
Son olarak gerçekleştirmek istediğiniz bir hayaliniz var mı diye sormak isterim?
Suna Keskin: Ay hayli beğenilen, bu yaşta da bu son olarak. Ne isteyebilirim?”
“EROL KESKİN ÇOK DEĞERLİ, SIRA DIŞI, ÂLÂ BİR OYUNCUYDU, UNUTULMAMASI LAZIM”
Olur mu, hayaller hiç biter mi?
Suna Keskin: “Evet dediğin hakikat hayaller bitmez. Artık her oyun çıktığında ‘ben bu heyecana artık dayanamam’, ‘bitiriyorum bu işi’, ‘bundan daha sonra oynamıyorum’ diyorum. daha sonrasında oyun çıkıyor, oynuyoruz. Dedim ya, oyuncu açgözlüdür diye lakin doyuma ulaştım diyebilirim. Zira hayli hoş oyunlarda, fazlaca hoş rollerde oynadım. Artık de şayet gücüm yeterse, sıhhatim el verirse olağan olarak yeterli bir işin ortasında olurum.”
Erol Keskin ile ilgili bir şey olabilir mi pekala, anılarını yaşatacağınız tahminen tiyatro öğrencileriyle onun çalışmalarını derleyeceğiniz bir çalışma örneğin?
Suna Keskin: “Erol ile ilgili Eskişehir’de Anadolu Üniversitesi’ndeki öğrencileriyle hoş bir şey yaptık. Erol, kendi aksesuarlarını kendisi yapardı. Onun aksesuarları, kostümleri, 2 tane büst var, onları Gürdal Duyar yapmıştır, Allah rahmet eylesin. Çok değerli, âlâ bir heykeltıraştır, o da akademidendi. Onun yaptığı büst ve Erol’un yaptığı bütün aksesuarların, kostümlerin hepsini ben Anadolu Üniversitesi’ne götürdüm, epey hoş bir köşe yapıldı. Görüntüleri da gösteriliyor bir stant üzere. Bir salona ismini verdiler. Artık de düşünüyorum olağan Erol ile ilgili bir şeyler yazmayı lakin başarabilir miyim bilmiyorum.
Bir de şayet kısmet olursa bir teşebbüsüm olacak. Bir tiyatro öğrencisine burs vermeyi düşünüyorum, bir daha Anadolu Üniversitesi’nde hocalık yaptığı yerde. Bunlar artık hayallerim benim. Tiyatro oyuncusu hayli çabuk unutuluyor. Erol, epey değerli, olağan dışı, epey âlâ bir oyuncuydu, yok olmaması lazım. Öğrencileri artık profesör olmuş, doçent olmuş Anadolu Üniversitesi’nde, eksik olmasınlar severek yaptılar. Erol İpekli var şu anda profesör, o ön ayak oldu. Hatta açılışına Eskişehir Belediye Lideri da geldi. Erol orada hocalık yaparken o da dekan ya da rektördü. Yani orada Erol ile ilgili epey güzel bir şey yapıldı.”
Dormen Tiyatrosu’nda 1963 yılında profesyonel oyunculuğa adım atan Keskin, tiyatro ve sinema hayatı boyunca Haldun Dormen’in yanı sıra Haydi Çaman, Erol Günaydın, Fikret Hakan, Erol Taş, Gülriz Sururi, Engin Cezzar, Münir Özkul, Hulusi Kentmen, Tarık Akan, Halit Refiğ ve Atıf Yılmaz üzere biroldukça usta isimle çalışma fırsatı bulmuştu.
Özel ömrüne dair samimi açıklamalarda bulunan usta sanatçı, “Erol (Keskin) benim konservatuarımdır. Lakin sahneye çıkma sebebim de Haldun Dormen’dir. Onun teklifiyle oldu ve bu kadar sevdiğim bir mesleği yapıyorsam şayet Haldun Dormen yardımıyladir. Ona minnettarım” dedi.
50 yılı aşkın bir müddetdir tıpkı meskende oturduğunu söyleyen Keskin, “Daha evvel de birebir apartmanda bir üst kattaydım. daha sonra buraya indim. Saray verseler diğer yere gitmem. O kadar seviyorum. Burası anılarla dolu” dedi.
Keskin’in açıklamaları şöyle…
“HER ŞEYİ EROL’LA BİRLİKTE YAPTIK”
50 yıl olmasının yanı sıra temel mana, içini doldurduğunuz bu harikulade tablolar, eserler, fotoğraflarla bir arada sizin de yaşantınızı, yaşanmışlığınızı yansıtıyor olmasından ileri geliyor olmalı?
Suna Keskin: “Tabii her şeyi Erol (Keskin) ile birlikte yaptık. Onun için bir mana taşıyor. Çok pahalı benim için. O niçinle severek oturuyorum ve burada memnunum. hiçbir değişiklik yapmadım. Motamot olduğu üzere koruma ediyorum.”
“SEYİRCİ TİYATROYA ÇOK HASRET KALDI BU DÖNEMDE”
6 yıldır Tiyatrokare’de dünyanın en hayli oynanan güldürüsü “Ahududu” oyunuyla seyircinin karşısındasınız. Bu salgın periyodunda bile bu devamlılık epey hoş bir şey. Covid-19 salgını öncesi ve daha sonrası izleyici profiliniz ve oyununuzun yıllardır sürmesi ile ilgili neler söylersiniz?
Suna Keskin: “Oyunumuz, hepinizin bildiği üzere bir polisiye güldürü. Evet, 6 yıldır oynuyoruz ancak ben Tiyatrokare’de 11 yıldan fazla biroldukca oyununda oynadım. ‘Ahududu’ epey hoş bir güldürü, ayrıyeten fazlaca hoş iletileri var. Alışılmış ki Nedim Saban biraz müdahale etti oyuna. Fakat bu haliyle fazlaca keyifli oldu. Çok da hoş bir takımımız var. Melek Baykal, Nedim Saban ve epey hoş bir genç grubumuz var. Çok memnunuz. Birinci vakit içinderda pandemi başlamadan evvel elbette doğal fazlaca hoş çalıştık. Lakin ortaya ne yazık ki 2 yıldır pandemi girdi. bir daha de şanslıyız denebilir, açık havalarda birkaç oyun oynayabildik. Şu anda da bir patlama oldu, turne yapıyoruz. Olağan kurallara uygun olarak, maske takarak, aralı oturuyor seyirci. Dayanılmaz bir ilgi var oyuna. Tahminen de seyirci tiyatroya epeyce hasret kaldı bu vakitte. Biraz rahatlamak, ferahlamak, değişik şeylerle kendini memnun etmek, motive etmek istiyor.”
Tiyatro sanatı seyircisiz natürel ki olmuyor ancak sanatkarlar için de turneler birebir biçimde değerli değil mi?
Suna Keskin: “Tabii ki epeyce değerli, epeyce keyifli bizim için. Ben epeyce severim turneye gitmeyi. Lakin uçağa binemediğimiz için büyük otomobillerle gidiyoruz. Fakat yol boyunca baka baka, seyrede seyrede, düşüne düşüne, ister rolünü, ister öteki bir şey düşün, hayal et, kitap oku, ne yaparsan yap, epey keyifli oluyor.”
Uçağa hiç mi binmediniz?
Suna Keskin: “Bindim lakin 10- 12 yıldır bir şey oldu. En son Haydi Çaman ile Almanya ve Avusturya’ya turneye gitmiştik. daha sonrasında ne oldu, ben de hiç anlayamadım. aslına bakarsanız korkuyordum fakat artık hiç binemez oldum. Ne yazık ki bunun acısını da arkadaşlarım, Nedim Saban çekiyor. Bizi otomobille göndermek zorunda kalıyor. Nevra da (Serezli) o denli, o da binemiyor. Birkaç arkadaşım var binemeyen. bu biçimde gidiyoruz. Benim için epey keyifli kim ne derse desin.”
Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’nin grafik kısmında akademik bir eğitim almanıza karşın kalbiniz ve yeteneğiniz sizi tiyatro oyunculuğuna gerçek sürüklemiş. Amatör olarak Akademi Tiyatrosu’nun çalışmalarınızdan hareketle ve Haldun Dormen’in teşvikiyle 1963 yılında profesyonel tiyatroya adım attınız değil mi?
Suna Keskin: “Evet, ‘Montserrat’ birinci oyun. Tıpkı dönemde ‘Şahane Züğürtler’ ikinci oyun olarak oynandı, 1962-1963 döneminde. Orada profesyonelliğe adım attım diyelim. Bilk evvel fotoğraf kısmında Nurullah Berk’in öğrencisiydim, daha sonra grafik sanatlara ayrıldım, oradan da mezun oldum. Şimdiki Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi biliyorsunuz Devlet Hoş Sanatlar Akademisi’ydi. bu biçimdelar akademide tiyatro kısmı yoktu. Ayrıyeten bir tiyatro kolu vardı, istekli ve tiyatroya meraklı arkadaşlarla bir küme kurulmuştu. Orada çalışmalar yapıyorduk, Yılmaz Gruda ve Erol Keskin oyun sahneye koymak için geliyorlardı. Öylece amatör olarak başladım. Ancak orada hiç oynayamadım. daha sonra Erol ile evlenince beni turneye götürdüler. Haldun Dormen bana bir teklif yaptı, natürel ayaklarım yerden kesildi. Çabucak kabul ettim. Büyük cüretti. Fakat kendime de inanıyordum, Haldun’a da, eşim oyuncuydu ona da güveniyordum ve hayli profesyonel bir takım vardı. bu biçimde Nisa Serezli, Metin Serezli, Ayfer Feray, Turgut Boralı, Altan Erbulak ile çalışmak benim için epeyce verimli oldu.”
Uzun yıllar Haldun Dormen’in yanı sıra Erol Günaydın, Erol Keskin ve Haydi Çaman ile bir arada kurduğunuz Gen-Ar Tiyatrosu’nda da oynadınız diye biliyoruz?
Suna Keskin: “Şimdi orada daima bir yanlışlık var. Gen-Ar Tiyatrosu diye bir tiyatro vardı aslına bakarsanız. Gerçekten çok öncü, hoş oyunlar oynanıyordu. Ben oraya Nazım Hikmet’in ‘Yolcu’ oyunuyla girdim. Erol, orada oyun sahneye koydu. Ortak olanlar, ben, Cahit Irgat, Tuncel Kurtiz ve Erol Günaydın, dördümüzdük. Daima Haydi Çaman da deniyor arşivlerde, bu büyük bir yanlış. Haydi, orada çalıştı fakat ortak olarak değil, oyuncu olarak. Biz de yalnızca bir dönem ortak olduk. Öncesinde ve daha sonrasında da oyuncu olarak oynadık.”
“SAHNEYE ÇIKMA niçinİM DE HALDUN DORMEN’DİR”
Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu’nda, gerisinden da Pekcan Koşar’la tiyatro çalışmaları yaptınız. 15 sene Enis Fosforoğlu ile birlikte çalıştınız. Akabinde vefatına kadar Haydi Çaman Yeditepe Oyuncuları’nda da oynadınız. Sizin isminiz bu tiyatrolarla senelerca daima anılıyordu. Bu güya Yeşilçam’ın birtakım yıldızlarının kimi prodüktörlerle senelerca çalışması üzere bir his uyandırdı bende. Tiyatroda bu biçimde bir şey var mı?
Suna Keskin: “Aynı oyuncularla uzun yıllar çalışmak fazlaca hoş bir şey. Dormen Tiyatrosu’nda da öyleydi. Ben birinci girdiğim vakit birebir takımla kaç tane oyun oynadık. Nisa Serezli, Altan Erbulak, Erol Günaydın, Erol Keskin ve Turgut Boralı bu takımla uzun yıllar oynadık. O kadar keyifli ki. Enis (Fosforoğlu) ile de 15 seneyi aşkın birebir takımla çalıştık. Farklı genç oyuncular da vardı. Lakin alışıyorsun birbirine partner olarak. Daha düzgün, verimli oyun çıkarıyorsun. Haydi ile de yıllarce çalıştık birlikte, keyifliydi. Artık biraz farklı, örneğin Nedim (Saban) ile çalışırken, her oyunda farklı farklı beşerle oynuyorsun. Lakin değişmeyen 2-3 oyuncu arkadaşımız var. Onlarla da eskiye dair bir ekip şeyler paylaşıyorsun, birbirimizi daha güzel tanıyoruz. Hem sahnede hem sahne haricinde kuliste sana bir rahatlık veriyor. Gerginlik, tedirginlik hayatıyorsun. Fakat benim görüşüm alıştığın oyuncularla çalışmak, bir aile üzere olmak daha doğrusu.”
Tiyatroya başlangıcınızda merhum eşiniz usta tiyatro sanatkarı, hocası, direktör ve müellif Erol Keskin ile bir arada yol aldınız. “Benim konservatuarım Erol Keskin’dir” ve bugün hala “Ben öğrenciyim” diyorsunuz her fırsatta. Ondan aldığınız en büyük oyunculuk tekniği nedir?
Suna Keskin: “Evet hakikat. Genel manada fazlaca şey öğrendim. Bir kez tiyatronun ahlakını ve adabını öğrendim. Erol, epeyce sıradışı ve epey farklı bir oyuncuydu. Kendi dürüstlüğünü ve kendinde olan farklı şeyleri sahneye taşırdı ve ben bunları gördüm, seyrettim. Keşke onların hepsini sesli teybe alabilseydim. Burada her akşam benimle tiyatro ile ilgili fazlaca hoş sohbetleri olurdu. Onu can kulağıyla dinlerdim. Alabildiğim, yansıtabildiğim kadarını şayet seyircimle paylaşabiliyorsam ne memnun. Evet, Erol benim konservatuarımdır. Fakat sahneye çıkma sebebim de Haldun Dormen’dir. Onun teklifiyle oldu ve bu kadar sevdiğim bir mesleği yapıyorsam şayet Haldun Dormen yardımıyladir. Ona minnettarım.”
“HOCAM, HOCAM DİYORLAR. BEN HALA ÖĞRENCİYİM”
Erol Keskin konservatuvarından kolay mezun olabildiniz mi sizce?
Suna Keskin: “İşte onu söylüyorum, ‘hocam, hocam’ diyorlar. Ben hala öğrenciyim. Tiyatro o kadar engin bir şey ki her vakit öğreneceğin bir şey var. Yeni yeni şeyler çıkıyor, yeni reji değişikliği ve oyunculuklarda farklılıklar var. Onu da ergenlerden öğreniyorsun, gözlemliyorsun olağan olarak. Kendine uygun görüyorsan tatbik edebilirsin ya da reddedebilirsin, o sana kalmış bir şey.”
Eşiniz Erol Keskin ile “Montserrat”, “Cengiz Han’ın Bisikleti” ve “Rus Gelir Aşka” ve birkaç oyunda rol aldınız birlikte. Erol Keskin için “Aslında Erol ile bir projede yer almak zordur. Hırpalar oyuncuyu. Mükemmeliyetçidir. Her ayrıntısı önemser” demişsiniz bir röportajınızda. Nitekim bu kadar minik ayrıntılar insanı mıydı eşiniz?
Suna Keskin: “Evet, öyleydi. Detaylara hayli meraklıydı doğrusu. Ben de öyleyim.”
Hem sahne hem evlilik beraberliği sizin için sıkıntı oluyor muydu?
Suna Keskin: “Zor olağan. Zorluğu şu biçimde, farklı başka oyunlarda oynadığın vakit farklı başka turnelere çıkıyorsun, başka farklı yerlere gidiyorsun. Zorluğu var ancak hoşluğu de var. Ben şikayetçi olmadım, o turnelerden, ayrılıklardan. Âlâ, berbat yürüttük yani. 60 sene olağan ki her şey dümdüz gitmedi. Son 10 sene hastalığında, bu biçimde birlikte olabildik. Ben bu biçimde evliliği yaşadım. Zira fazlaca yakın olduk.”
“BİRBİRİMİZİN HAYATINI YETERLİ DOLDURDUK”
Çocuğunuz yok sanırım?
Suna Keskin: “Hayır çocuk yok. Ancak yeğenlerim var, ben onları kendi çocuğum üzere düşünüyorum. Erkek kardeşimin o da merhum oldu, onun oğlu ve kız kardeşimin çocukları ve torunları güya benim çocuklarım üzere hissediyorum.”
Çocuk yapmak istemediniz mi ya da eksikliğini hissetmediniz mi?
Suna Keskin: “Eksikliğini vakit zaman hissettim. Vakit zaman ‘olsa mıydı’ dedim. Fakat biz galiba birbirimizin ömrünü âlâ doldurduk. Düşündüğüm biçimde işte ‘bugün şu iş var’, ‘o gün o sinema var’, ‘bugün bu oyun çıktı’ diyerek akıp gitti vakit. Erol da ‘sen ne istiyorsan o denli olur’ diye düşündü. yıllar geçti, yıllar daha sonra da aslına bakarsanız çocuk yapmak mümkün olmadı. Artık ‘keşke çocuğum olsaydı’ diyorum.”
“Son 10 yıl daha epeyce hissettim evliliği” diyorsunuz, eşinizle ilgili farklı olarak neler söylersiniz?
Suna Keskin: “Evet, elbette. Çok titizdi ve ayrıntıcıydı dediğim üzere. Kitaplarına epeyce meraklıydı, odasına hiç dokunulsun, temizlensin istemezdi. ‘Bıraktığım üzere kalsın, burası bana ait’ kederi. kimi vakit silip, tozunu almak istiyor insan lakin çabucak anlardı. Azarlardı bizi. Biraz hırçındı sahiden ve otoriterdi. Yani öğrencileri de tıpkı şeyi söylüyorlar, biraz çekinirlermiş. Vakit zaman işte ‘sen ne istesen o olur’ kaygısı. Vakit zaman da sürekli onun dediği olurdu. Biraz dik, ısrarcı, inatçı, fazlaca yeterli bir oyuncu, fazlaca yeterli bir direktördü, alışılmadıkydı. Rengarenk bir adamdı.”
Siz de ölçülü taraftınız anladığım kadarıyla?
Suna Keskin: “Evet, biraz o denli. Benim de vardır hırçın taraflarım lakin sahnede, oyun çıkarırken, prova yaparken. Bir gerginlik, bir asabiyet, bir hırçınlık yaşarım, oyun çıkana kadar. O da öyledir, hepimiz, bütün oyuncular öyledir. Oyun çıkıncaya kadar huysuz bir devir geçirirsin. daha sonrasında güya doğum yapmış üzere oyun çıktıktan daha sonra rahatlarsın.”
Evlilik öncesi sendromu üzere ayrılmalar tiyatrolarda da oluyor galiba. kimi vakit oyuncu oyun öncesi son anda çekip gidiyor üzere durumlar oluyor mu hakikaten?
Suna Keskin: “Evet onun üzere birebir. ‘Aaa, bırakır giderim, bitti bu iş’ falan dersin lakin çekip gidemezsin. Gitmeyi istersin fakat gidemezsin, bu iş bitmiyor.”
“İYİ BİR OYUNCUYU ALKIŞLAMAKTAN KEYİFLİ DİĞER ŞEY OLAMAZ”
Siz 1960’lı senelerda tiyatroya başladınız ve 60 yıldır sahnede tiyatro duayenleri içinde yerinizi aldınız. Bugün tiyatronun geldiği ve genç kuşakla ilerlediği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?
SORU: “Ben genç kuşağı fazlaca beğeniyorum, bilhassa 8-10 yıldır. Ondan evvel bu biçimde bir ümitsizliğe kapılmıştım. Tiyatro bir dalgalanma geçirdi. bu biçimde bir aleladelik vardı. Ben tiyatroda aleladelik asla sevmiyorum. Ebediyen ve sürekli kalite olmalı. Oyuncu da oraya kendi kalitesini taşımalı diye düşünüyorum. Zira oradan öğrettiğin, seslendiğin, eğittiğin seyircin var. Ona âlâ bir şey göstermelisin. Görsel, ruhsal, estetik açıdan bir hoşluk yaşatmalısın izleyiciye. Onun için bu son senelerda sahiden hayli uygun muharrirler, fazlaca güzel oyuncular, nitekim takdir edilecek direktörler var. Lakin ne yazık ki tam parlak vaktine girilecekken bu pandemi engelledi. Ama dayanılmaz bir çabayla takip ediyorum.”
Siz de hiç bir tiyatro oyununun prömiyerini ve galasını da kaçırmıyorsunuz.
Suna Keskin: “Evet, kaçırmamaya uğraş ediyorum. Fakat artık biraz yaşlandım üzere, gidemiyorum. Bilhassa bu pandemi periyodunda her şeyden korkar, ürker oldum. Çok istek ediyorum olağan. Zira seyretmek de inanın oynamak kadar hoş. Bir heyet üyeliği yaptım, hayli sık gittim o orta oyunları hayli seyrettim. Sahiden ‘ne hoş bir şeymiş seyretmek’ dedim. Yalnızca seyredilmek değil, âlâ bir oyun seyretmek, düzgün bir oyuncuyu alkışlamaktan keyifli, lezzetli öteki bir şey olamaz.”
“OYUNCU DA KENDİ REJİSİNİ birlikteİNDE GETİRİR”
Artık de 2008 yılından bu yana Tiyatrokare ve Nedim Saban ile çalışıyorsunuz. Kendisiyle hayli sık tatlı kavgalarınız olurmuş geçmişte.
Suna Keskin: “Evet, oluyor.”
Tiyatro sanatkarı ve direktör hengamesi nasıl bir şeydir anlatır mısınız?
Suna Keskin: “O anda bir uyuşmazlık olur, aklımızın yatmadığı bir şey olur. Doğal oyunlarla ilgili, yoksa Nedim ile özel bir kavgamız asla olmaz. O benim evladım, çocuğum üzere. Her oyunda, her tiyatroda, herkeste olabilir. daha sonra bunlar unutulur sarfiyat. Bunlar kalıcı arbedeler değil. kimi vakit ona ‘Bak seni babana şikayet edeceğim’ diyordum. Lakin Nedim sahiden çok saygılı, epey yeterli bir aile terbiyesi almış bir çocuk. Onun için arbede demeyelim ona, ufak tefek mesleksel çatışmalar oluyor.”
“Ahududu” oyununa devam ederken, otizme dikkatleri çektiğiniz “Süper Düzgün Günler” oyununda da rol aldınız hem de ve geçmişte de tıpkı anda iki oyunda, iki farklı karakteri tıpkı vakit içinderda oynamışsınız.
Suna Keskin: “Evet, benim kısmetim daima bu biçimdedir. Ben daima iki oyunda birlikte oynadım. Dormen Tiyatrosu’ndayken Gen-Ar Tiyatrosu da vardı. Gen-Ar Tiyatrosu’nu ayrıyeten bir düşünmek lazım, fazlaca yeterli bir tiyatroydu, fazlaca âlâ oyunlar oynandı. Dormen Tiyatrosu’nda matine oynardım elimde çanta koştura koştura Gen-Ar Tiyatrosu’nda suareye giderdim. Öteki hafta Gen-Ar’da matine oynardım suareye Dormen’e koştururdum. Daima bu biçimde oldu. İki oyunda oynadım. Lakin Üstün Düzgün Günler’de bir oyuncu arkadaşımız ayrıldı, müşkül durumda kalındı. Oyun da hayli hoştu. Nedim, ‘oynar mısın Suna abla?’ dedi. Ben de oynadım.”
Farklı ve muhteşem bir tecrübe olmalı, farklı karakterlere bürünmek ve günün sonunda da Suna olarak konuta dönmek değil mi?
Suna Keskin: “Evet. Artık kendi vücudunda öbür başka insanları yaşıyorsun. Kolay bir şey değil ancak artık deneyim de var. Seviyoruz da mesleğimizi. Onun için oynamak keyifli etti şimdiye kadar hakikaten.”
“ŞİMDİ NASIL TİYATROYA HEVESLENDİM…”
Pekala size Erzurum taş bina, kırmızı perdeler ve Pinokyo ile Hisse-i Şayia Bedia Muvahhit desem aklınıza neler gelir?
Suna Keskin: “Yaaa, artık nasıl tiyatroya heveslendim? Tiyatro, biliyorsunuz dünyanın kuruluşu kadar eski. Çocukluğunda herkes namütenahi çelik çomak oynayarak, ip atlayarak tiyatronun varlığını bilmeden de olsa içine düşüyor. 5 yaşındaydım, babam epey meraklıydı tiyatroya, ‘seni tiyatroya götüreceğim’ dedi. Bir taş binada, galiba bir Halkevi’ydi orası. 29 Ekim’de annem, babam ve ben gittik. En önde oturduk. ‘Pinokyo’ diye bir çocuk oyunu oynuyor. O kırmızı perde açıldı ve benim içime ateş düştü. Sahiden niye ben orada değilim? Orada bir peri kızı oynuyor, ‘niçin o peri kızı ben değilim’ dedim. Daha okula başlamamışım. Büyük bir kıskançlıkla izledim. yıllar daha sonra Enis ile (Fosforoğlu) çalışırken, merhum eşi de var, bir arada bir bankanın çocuk tiyatrosunu oynuyorduk. O peri kızı rolü bana düştü. Dedim ki, ‘seneler evvel benim hayal ettiğim gerçek oldu.’
bir daha genç kızlığımda babamla tiyatroya gittik. O Vasfi Rıza’lar, Bedia Muvahhit’er, Darülbedayi oyuncularının hepsini bilir, tanır anlatırdı bana. Gittik ‘Hisse-i Şayia’yı seyrettik. Ben oyuncu değil öğrenciydim akademide. Bedia hanıma hayran oldum ve ‘bunu oynamalıyım’ günün birinde dedim. yıllar daha sonra Haydi Çaman’la oynadık tıpkı oyunu. Çok da severek oynadım. Hatta Afife Jale’ye ‘En Güzel Güldürü Oyuncusu’ kısmında aday olduk. Hiç unutmam bunu. Gerçekten benim ömrümde garip 3 tesadüf vardır, ikisi budur. Üçüncüsünü unuttum. Düşündüm bulamadım. Hoş tesadüf ve beni epey da memnun etti nitekim. Uygun de oynadım.”
hayatınızın mihenk taşları olmuş güya?
Suna Keskin: “Yaa, evet ve o taş binayı yıllar daha sonra turnede gittim, gördüm. Tıpkı biçimde duruyor. Oturduğumuz konutu de buldum. O taş konutu. Olduğu üzere duruyor. İki katlı küçük bir konuttu. bu biçimde hoş tesadüfler var ömrümde.”
Antre kaçırmak, gülme krizine girmek, replik unutmak tiyatro oyuncularının sahne üzerinde yaşadığı şanssızlıklar lakin kimi vakit de oyuncular için tatlı anılar olarak kalır. bu biçimde anlarınız var mı?
Suna Keskin: “Ah olmaz mı. Birinci tiyatroya başladığım senelerda Nisa Serezli’yle hayli hoş bir anım var. Füsun Erbulak ile biz fazlaca tatlı oyunlar oynadık. O sahnede epeyce muziptir. Bir de Melek Baykal’la o da hayli muzip, güldürmeye çalışıyor, gülüyoruz da izleyiciye belirli etmemeye çalışarak. Lakin seyirci güzel karşılıyor, o da alkışlıyor bizi ve gülüyor bizimle. Şahane Züğürtler’de birinci versiyonunda ben konutun kızını oynuyorum. Başar Sabuncu, Allah rahmet eylesin, erkek kardeşimi oynuyor. Erol Keskin sahneye koymuştu ancak Turgut Boralı askere gidince onun rolünü oynadı. Benim birinci repliğim içeri girince ‘anne, babam nerede?’ diyeceğim. Lakin o sırada galiba rahatsızlandım, lavaboya gittim. Koşuşturuyor birileri beni arıyorlar, ‘Suna neredesin? Antre kaçırdın’ diyorlar. Ben koşa koşa içeri daldım ve birinci lafımı söylemiş oldum ‘anne, babam nerede?’ dedim. Nisa da en süslü haliyle, taçlar başında, otrişler, yelpaze elinde ‘baban seni aramaya çıktı kızım’ dedi. Halbuki Erol dışarıya çıkmış beni ararmış. Nasıl bacaklarım titriyor, tutamıyorum kendimi çabucak çöktüm bir tabureye. Natürel fazlaca profesyoneldi bana nazaran Nisa. Çabucak Erol da girdi ve kurtardılar vaziyeti. Ben de derlendim toplandım olağan olarak. Zira Erol epey titiz, dayanılmaz kızar, azarlar, yani garip şeyler gelebilirdi başıma, yönetim ettik. O denli şeyler oluyor, hala oluyor.”
“BU SAHNE ALMAK NEREDEN ÇIKTI ALLAH AŞKINA?”
Geçmişte bir arada oynadığınız ve senelerca sahne aldığınız isimlerden kimler var bugün? “yeniden keşke sahnede birlikte olsam” ve bugüne baktığımızda kimler var genç oyunculardan işte “tam bir sahne tozunu yutmuş” söylemiş olduğiniz var mı ?
Suna Keskin: “Bir sürü var ancak isim vermek yanlışsız olmaz. ‘Sahne aldığınız’ deme bana, ben o denli deyince kızıyorum. Zira sahne almak diye bir şey bizim vaktimizde yoktu. Sahneye çıkmak diye bir şey vardı. Zira orası bir mertebe, oraya çıkılır, orada oynarsın, seyircinle buluşursun. Bu sahne almak nereden çıktı Allah aşkına. Yeni bir şey bu, birkaç yıldır sahne almak aşağı, sahne almak üst.”
Tahminen müzikçiler için daha hakikat bir tanımlama, onlar için mi kullanılmalı?
Suna Keskin: “Bilmiyorum ki, tahminen İngilizceden direkt doğruya çeviri edilmiş bir şey üzere düşünülüyor. Bilemiyorum lakin benim garibime gidiyor. Onun için de bize dinozor diyorlar.”
Pekala “bugün yine birlikte sahneye çıkmak isterdim” söylemiş olduğiniz kimler var?
Suna Keskin: “örneğin Gülriz Sururi ile oynadım, epeyce yeterli bir oyuncu olağan olarak. Keşke birkaç oyun daha oynayabilseydim. Ayfer Feray fazlaca düzgün bir oyuncuydu nitekim. olağan olarak Erol ile oynamayı birkaç kez daha epeyce isterdim. Oynarken de öğrenirsin zira. Hepsini rahmetle anmak istiyorum. Onların hepsiyle keşke daha epeyce oynasaydım. Çok memnunum oyuncu arkadaşlarımdan. Hepsinden epey keyif aldım. Çok tatlı anılarım var. Genç takımla çalışıyoruz örneğin. Ahududu’nun genç takımı o kadar tatlı ve o kadar uyumluyuz ki. Ayrıyeten isim vermek gerçek olmaz hepsi epey keyifli, hepsi yetenekli.”
Tiyatronun haricinde sanırım 8 sinemada oynadınız. Bu sinemalar içinde 1966 üretimi hoş bir sinema olan “Ölüm Tarlası” var örneğin değil mi ilklerinizden?
Suna Keskin: “Saymadım kaç tane olduğunu. Evet, Atıf Yılmaz rejisini yapmıştı, Yaşar Kemal’in senaryosuydu. Siyah beyaz çekilen epey hoş bir sinemaydı. Kaçakçılıkla ilgili, o mayın tarlasında boşu boşuna heba olan, kaybedilen beşerlerle ilgili bir sinemaydı. Onun haricinde birkaç güldürü sineması var. En son oynadığım sinema ‘Mavi Gözlü Dev’di.”
“ÇEKTİĞİMİZ AŞK-I MEMNU ROMANA SADIK KALINARAK ÇEKİLMİŞ ÇOK HOŞ BİR FİLMDİR”
1975 yılında Halit Refiğ’in yönettiği, başrollerde, Müjde Ar, Şükran Güngör ve Neriman Köksal ile bir arada rol aldığınız “Peyker” rolünü üstlendiğiniz Aşk-ı Memnu dizisi de özel bir proje aslında değil mi?
Suna Keskin: “Evet o televizyon dizisiydi. 3 kısım olarak siyah beyaz çekildi. Çok düzgün bir sinemadır. Seyrettiniz mi bilmiyorum o epeyce hoştur. Sahiden romana sadık kalınarak çekilmiş fazlaca hoş bir sinemadır. Bütün oyuncular yerli yerine oturmuştu o kadar hoş bir işti.”
“Perihan Abla” ve “Avrupa Yakası”, biroldukca diziniz var. Bunlar özel projeler lakin sayıya baktığımızda oyunlarınız daha fazlaca. Siz tiyatroyu sanırım daha fazlaca sevdiniz.
Suna Keskin: “Benim sevdam tiyatro. Sinema isteseydim Yeşilçam’da da devam edebilirdim ancak açık söyleyeyim o kadar cazip gelmedi. sebebini bilemeyeceğim lakin tiyatro bana her vakit lezzet ve tat verdi.”
Son olarak gerçekleştirmek istediğiniz bir hayaliniz var mı diye sormak isterim?
Suna Keskin: Ay hayli beğenilen, bu yaşta da bu son olarak. Ne isteyebilirim?”
“EROL KESKİN ÇOK DEĞERLİ, SIRA DIŞI, ÂLÂ BİR OYUNCUYDU, UNUTULMAMASI LAZIM”
Olur mu, hayaller hiç biter mi?
Suna Keskin: “Evet dediğin hakikat hayaller bitmez. Artık her oyun çıktığında ‘ben bu heyecana artık dayanamam’, ‘bitiriyorum bu işi’, ‘bundan daha sonra oynamıyorum’ diyorum. daha sonrasında oyun çıkıyor, oynuyoruz. Dedim ya, oyuncu açgözlüdür diye lakin doyuma ulaştım diyebilirim. Zira hayli hoş oyunlarda, fazlaca hoş rollerde oynadım. Artık de şayet gücüm yeterse, sıhhatim el verirse olağan olarak yeterli bir işin ortasında olurum.”
Erol Keskin ile ilgili bir şey olabilir mi pekala, anılarını yaşatacağınız tahminen tiyatro öğrencileriyle onun çalışmalarını derleyeceğiniz bir çalışma örneğin?
Suna Keskin: “Erol ile ilgili Eskişehir’de Anadolu Üniversitesi’ndeki öğrencileriyle hoş bir şey yaptık. Erol, kendi aksesuarlarını kendisi yapardı. Onun aksesuarları, kostümleri, 2 tane büst var, onları Gürdal Duyar yapmıştır, Allah rahmet eylesin. Çok değerli, âlâ bir heykeltıraştır, o da akademidendi. Onun yaptığı büst ve Erol’un yaptığı bütün aksesuarların, kostümlerin hepsini ben Anadolu Üniversitesi’ne götürdüm, epey hoş bir köşe yapıldı. Görüntüleri da gösteriliyor bir stant üzere. Bir salona ismini verdiler. Artık de düşünüyorum olağan Erol ile ilgili bir şeyler yazmayı lakin başarabilir miyim bilmiyorum.
Bir de şayet kısmet olursa bir teşebbüsüm olacak. Bir tiyatro öğrencisine burs vermeyi düşünüyorum, bir daha Anadolu Üniversitesi’nde hocalık yaptığı yerde. Bunlar artık hayallerim benim. Tiyatro oyuncusu hayli çabuk unutuluyor. Erol, epey değerli, olağan dışı, epey âlâ bir oyuncuydu, yok olmaması lazım. Öğrencileri artık profesör olmuş, doçent olmuş Anadolu Üniversitesi’nde, eksik olmasınlar severek yaptılar. Erol İpekli var şu anda profesör, o ön ayak oldu. Hatta açılışına Eskişehir Belediye Lideri da geldi. Erol orada hocalık yaparken o da dekan ya da rektördü. Yani orada Erol ile ilgili epey güzel bir şey yapıldı.”