EliteDizqn
Active member
Marcus Aurelius Antoninus Augustus 26 Nisan 121 tarihinde doğdu. 161 – 180 yılları ortası Roma İmparatoru oldu, 96 – 180 yılları içinde vazife yapan Beş Güzel İmparator’dan sonuncusuydu ve bununla birlikte en önemli Stoacı filozoflardan biri olarak kabul ediliyor. İsmini birinci vakit içinderda Asya’da bir daha güçlenmeye başlayan Pers İmparatorluğu’na karşı ve limes Germanicus (Cermen sınırı) boyunca Cermen kabilelerle yaptığı savaşlar ve akabinde Tuna Irmağını aşmasıyla duyurdu. Doğuda, Avidius Cassius önderliğindeki bir isyanı bastırdı. Marcus Aurelius’a ilişkin Kendime Düşünceler isimli felsefi eser 170–180 içinde savaştayken yazıldı. Eser edebi bir başyapıt olarak günümüzde bile hala hürmet görüyor ve “mükemmel vurgusu ve sonsuz narinliği” ile övgüyü hak ediyor.
Asıl ismi Marcus Annius Catilius Severus olup, evlenince Marcus Annius Verus ismini aldı. İmparator olunca kendisine Marcus Aurelius Antoninus ismi verildi. Marcus Aurelius, Domitia Lucilla ile Marcus Annius Verus’un tek oğluydu. Tek öz kardeşi, kendisinden 2 yaş küçük kız kardeşi Annia Cornificia Faustina’ydı. Annesi Domitia Lucilla Konsül mevkisindeki varlıklı bir aileden geliyordu. İspanyol kökenli olan ve praetor olarak nazaranv yapan babası Marcus Annius Verus, Marcus Aurelius çabucak hemen üç yaşında iken öldü. Marcus Aurelius onu “gösterişsiz yiğitlik” formunda öğreterek şereflendirdi. Babasının halası Vibia Sabina, İmparatoriçe ve Roma İmparatoru Hadrianus’un karısıydı. Rupilia Faustina (Marcus Aurelius’un babaannesi), Vibia Sabina ve Salonina Matidia (Roma İmparatoru Trajan’ın yeğeni) üvey kardeştiler. Babasının kız kardeşi Yaşlı Faustina Roma İmparatoru Antoninus Pius’la evli bir İmparatoriçeydi. Babasını vefatının akabinde Aurelius, dedesi Marcus Annius Verus tarafınca evlat edinildi ve annesiyle bir arada büyütüldü. 138 yılında dedesi yaklaşık 90 yaşında öldü.
136 yılında İmparator Hadrianus, halefinin kesin olarak Lucius Ceionius Commodus (yeni ismiyle L. Aelius Caesar) olduğunu ilan etti. Marcus oldukçatan Hadrianus’un dikkatini çekmişti (Marcus’u verissimus (“en dürüst”), olarak isimlendiren oydu): daha sonradan Commodus’un kızı Ceionia Fabia ile nişanlandı. Nişan, her niçinse, Commodus’un vefatının akabinde Marcus’un Antoninus’un kızına verdiği evlilik kelamı ile bozuldu. Bu sebeple, Hadrianus’un birinci evlatlığı L. Aelius Verus’un vefatı üzerine, Hadrianus imparatorluk sıralaması için evvel Antoninus’u halefi ilan etti, akabinde Antoninus Marcus’u (Marcus Aelius Aurelius Verus) ve Lucius Ceionius Commodus olarak isim değiştirdi ve Lucius Aurelius Verus olarak isimlendirilen Lucius Aelius’un Marcus’dan 10 yaş küçük oğlunu evlat edindi. Antoninus, bu evlat edinmenin akabinde her ikisini de 25 Şubat 138’de Marcus çabucak hemen 17 yaşındayken halef İmparator olarak gösterdi. 40 yaşında İmparator olacaktı. Tezlere bakılırsa Commodus ve Antoninus Pius, Hadrianus tarafınca genç Marcus ve Verus için “koltuk ısıtıcı” olarak planlanmıştı.
Antoninus idaresi sırasında Marcus’un hayatı Hadrianus tarafınca atanan ve devrinin kültür ömrüyle pek ilgili olan öğretmeni Fronto ile olan yazışmalarından dolayı kesintisiz olarak biliniyor. Bu mektuplara bakılırsa Marcus zeki, önemli fikirli ve çalışkan bir genç portresi çiziyor. Mektuplar bununla birlikte geleceğin imparatoru için ideolojinin artan ehemmiyetini gösteriyor: Yunan ve Latin retorikleri üzerine bitmek bilmeyen alıştırmalar için sabırsızlığını. Ve daha sonra Epiktetos’un Diatribai (“Söylemler”)’inin aşığı ve Stoa Okulu’nun değerli bir ahlakçı filozofu olacaktı. Marcus hem de Antoninus’un yanında 140, 145 ve 161 senelerındaki konsüllüğünde, kararlarda iş birliği yaparak artan toplumsal rollerde almaya başladı. 147’de Roma haricinde proconsular İmperium ve akabinde da imparatorluktaki ana resmi güç Tribunicia Potestas oldu.
145 yılında Marcus Antoninus’un kızı ve hem de yeğeni (Annia Galeria Faustina) Genç Faustina ile evlendi.
İKİLİ İMPARATORLUK
Antoninus Pius’un (7 Mart 161) vefatı üzerine Lucius Verus’la birlikte ikili imparatorluk şartlarını kabul etti. (Augusti). Teoride yasal olarak eşit olmalarına karşın, Verus hem daha genç birebir vakitte daha az tanınmış olması sebebiyle pratikte ikinci sıradaydı. Müşterek dönüşüm tahminen de Marcus Aurelius’un daima olarak imparatorluğun haricinde birileriyle savaşta olması niçiniyle askeri tecrübelerden hareketle hayata geçirilmişti. İmparatorun hem Germen birebir vakitte Pers cephesindeki birliklere tıpkı anda kumanda edecek yeteneği çabucak hemen olmadığından bir çok otoriter bir yöneticiye gereksinim vardı. Fakat Jül Sezar ve Vespasian örneklerinde olduğu üzere rastgele bir komutanın yetkiyle birliklerin başına geçirilmesi vakit içinde bu generallerin birliklerin sayesinde idaresi ele geçirip kendilerini diktatör olarak ilan etmeleriyle sonuçlanma riskine sahipti. Marcus Aurelius sorunu Verus’u doğu lejyonları kumandanı yaparak çözdü. Verus birliklerini onların sadâkatiyle otoriter halde yönetecek kadar kuvvetliydü ve beraberinde Marcus’u devirecek kadar dürtüye de sahipti. Verus 169’da bir seferde ölene kadar sadık kaldı.
Müşterek İmparatorluk, Roma Cumhuriyeti periyodunda bir kişinin tüm gücü elinde toplamasını engelleyen ve Collegiality prensibine istinaden çalışan bir politik sistemi anımsatıyor. Müşterek idare 3. yüzyıl sonlarında Diocletianus’un Tetrarchy’yi (4’lü yönetim) ilan etmesiyle bir daha hayat buldu.
İmparator olması anısına Trablus’da yapılan Marcus Aurelius Kemeri
Acil olarak idaresinin birinci senelerında Marcus, seleflerince çıkarılan birfazlaca kanunda bilhassa de sivil hukuktaki suistimal ve kuraldışılığa karşı ıslahat yaptı. Şahsen uygun ölçülerle, köleler, dullar ve azınlıkları kategorize etti; kan münasebetini bir daha tanımladı. Ceza Hukukundaki farklı cezalandırmalardan kaynaklanan sınıf farkını honestiores ve humiliores (daha dürüstler ve daha alçak gönüllüler) olarak düzenledi.
Marcus’un idaresinde, Hristiyanların durumu Trajan vaktinde olduğu üzere değişmedi. Yasal olarak cezalandırılabilmelerine karşın gerçekte nadiren eziyet edilirdi. Örneğin 177’de Lyon’da bir küme Hıristiyan idam edildi lakin aksiyon esasen mahallî valinin inisiyatifi olarak nitelenebiliyor.
SAVAŞLARI
Part İmparatorluğu: Asya’da tekrar güçlenen Part İmparatorluğu, 161’de iki Roma ordusunu bozguna uğrattıktan daha sonra Ermenistan ve Suriye’yi işgal etti. Marcus Aurelius, Müşterek İmparator Verus’u lejyonları kumanda etmesi ve tehlikeyi önlemesi için doğuya gönderdi. Savaş 166 yılında, her ne kadar Gaius Avidius Cassius üzere alt kademedeki generallerin liyakati ile kazanılmış olsa da muvaffakiyetle bitmiş oldu. Savaştan dönüşte Verus triumph’la (bir çeşit onursal karşılama töreni) ödüllendirildi; geçit merasimi çok alışılmadıkydı zira merasimde iki İmparator vardı ve İmparatorların oğulları ve evlenmemiş kızlarıyla birlikte çok büyük bir aile kutlamasıydı. Bu ortada fırsattan istifade Marcus Aurelius’un, beş yaşındaki oğlu Commodus ve üç yaşındaki Annius Verus’a Sezar statüsü verildi.
Savaştan dönen ordunun tüm İmparatorluğa yaydığı veba (çiçek hastalığı olduğu da argüman ediliyor) birkaç yıl boyunca tesirli oldu.
MS 180 yılında Roma İmparatorluğu ve Marcus Aurelius’un fetihleri
Germanya ve Tuna: 160’ların başında, Germen kabileler ve öbür kuzeyli halklar kuzeydeki hudut boyunca (limes Germanicus) yağmalarla Tuna ırmağını geçerek Galya içlerine ulaştı. Batı istikametindeki bu yeni şiddet dalgası, tahminen de uzak doğudaki kabileler yüzündendi. Germania Superior (yukarı Germanya eyaleti) idari bölgesi Catti’deki birinci işgal 162’de püskürtüldü. Asıl büyük işgal, M.S. 19’dan beri Roma vatandaşı olan Bohemya’lı Marcomanni kabilesinin 166’da Lombard’lar ve öbür Germen kabilelerle Tuna ırmağını geçtiği vakit ortaya çıktı. bir daha bu sıralarda Sarmatian’lar, Tuna ve Tisza ırmakları içinden saldırdı.
Doğudaki durum yüzünden cezalandırıcı bir sefer lakin 167 yılında mümkün oldu. Marcus ve Verus’un her ikisi de birliklere eşlik ettiler. Verus’un 169’da vefatından daha sonra Marcus, Germenlere karşı hayatının geri kalan büyük bir kısmında şahsi olarak uğraş etti. Romalılar en az iki defa önemli olarak, Alpleri geçen Quadi ve Marcomanni’lerin Oderzo’daki Opitergiumu yağmalaması ve Kuzey doğu İtalya’daki ana kent Aquileia’yı kuşatmasıyla fazlaca sıkıntı durumda kaldı. Tıpkı anda Karpat Dağları’ndan gelen Costoboci’ler Moesia, Makedonya ve Yunanistan’ı işgal ettiler. Uzun bir çabadan daha sonra, Marcus Aurelius işgalcileri bu topraklardan çıkarmayı başardı. Biroldukca Germen kendiliklerinden cephedeki Dacia ve Pannonia ile Germanya ve İtalya’ya yerleştiler. Bu yeni bir şey değildi fakat bu kere yerleşimciler Tuna ırmağının sol kıyısında Sarmatia ve Marcomannia’da (bugünkü Bohemya ve Macaristan dahil) iki yeni hudut kenti kurulmasını talep ettiler.
İmparatorun planları Avidius Cassius tarafınca uydurulan ve Marcus Aurelius’un hastalıktan öldüğü formundaki söylenti yüzünden çıkan isyan sebebiyle engellendi. Doğu eyaletlerinden yalnızca Kapadokya ve Bithynia isyancıların tarafına geçmedi. Marcus Aurelius’un yaşadığı haberi duyulunca Cassius’un mukadderatı çabucak çizildi ve birlikleri tarafınca yalnızca 100 günlük bir saltanattan daha sonra öldürüldü.
Marcus Aurelius Sütunu
Karısı Faustina ile Marcus Aurelius 173’e yanlışsız doğu eyaletlerini ziyaret ettiler. Atina’yı ziyaretinde kendisini ideoloji’nin koruyucusu olarak ilan etti. Roma’daki bir triumph’in akabinde takip eden yıl tekrar Tuna hududuna hareket etti. 178’deki kesin zaferin akabinde, Bohemya’nın ilhak planı muvaffakiyetle hazırlansa da Marcus Aurelius’un 180’de hastalanmasıyla yarım kaldı.
ÇİN’LE BİRİNCİ TEMAS
Marcus Aurelius vaktinde, Han hanedanı kayıtları 166’da Roma’dan bir temsil heyetinin Çin’in başşehri Luoyang’da Çin İmparatoru Huan’la görüştüğünü yazıyor. Kayıtlara göre, Romalılar Antun tarafınca gönderildiklerini belirtti. Belirtilen tarihe göre bu Marcus Aurelius Antoninus olabiliyor. Öbür taraftan, çağdaşı Roma kayıtları Çin’le irtibat için rastgele bir teşebbüsten kelam etmiyor.
ÖLÜMÜ
Marcus Aurelius 17 Mart 180 tarihinde halefi Commodus kendisine eşlik ederken Vindobona’da (günümüzde Viyana)’da öldü. Çabucak tanrılaştırıldı ve külleri Roma’ya gönderilerek Vizigotların kenti yağmaladığı 410 yılına kadar ayakta kalan Hadrianus Mausoleum’una (günümüzde Sant’Angelo Kalesi) yerleştirildi. Germen ve Sarmatlara karşı gayreti anısına Roma’da Marcus Aurelius Sütunu dikildi.
Marcus Aurelius 166’da Ceasar ve 177’de yardımcı İmparator yaptığı Commodus’un halefi olmasını -farkında olunmayan bir talihsizliğe rağmen- sağlamıştı. Bu karar, talihli Evlatlık İmparatorlar periyodunu bitmiş oldurmişti ve Commodus daha sonradan tarihçiler tarafınca, siyaset ve askerlikle ilgisi olmayan, çok egoist ve hudutlu birisi olarak fazlaca eleştirildi. Bu sebeple Marcus Aurelius’un mevti Pax Romana ‘nın sonu olarak kabul ediliyor. Commodus’u fazla aday olmadığı için ya da vefatının akabinde meydana gelebilecek muhtemel bir iç savaş dehşetiyle seçti.
Asıl ismi Marcus Annius Catilius Severus olup, evlenince Marcus Annius Verus ismini aldı. İmparator olunca kendisine Marcus Aurelius Antoninus ismi verildi. Marcus Aurelius, Domitia Lucilla ile Marcus Annius Verus’un tek oğluydu. Tek öz kardeşi, kendisinden 2 yaş küçük kız kardeşi Annia Cornificia Faustina’ydı. Annesi Domitia Lucilla Konsül mevkisindeki varlıklı bir aileden geliyordu. İspanyol kökenli olan ve praetor olarak nazaranv yapan babası Marcus Annius Verus, Marcus Aurelius çabucak hemen üç yaşında iken öldü. Marcus Aurelius onu “gösterişsiz yiğitlik” formunda öğreterek şereflendirdi. Babasının halası Vibia Sabina, İmparatoriçe ve Roma İmparatoru Hadrianus’un karısıydı. Rupilia Faustina (Marcus Aurelius’un babaannesi), Vibia Sabina ve Salonina Matidia (Roma İmparatoru Trajan’ın yeğeni) üvey kardeştiler. Babasının kız kardeşi Yaşlı Faustina Roma İmparatoru Antoninus Pius’la evli bir İmparatoriçeydi. Babasını vefatının akabinde Aurelius, dedesi Marcus Annius Verus tarafınca evlat edinildi ve annesiyle bir arada büyütüldü. 138 yılında dedesi yaklaşık 90 yaşında öldü.
136 yılında İmparator Hadrianus, halefinin kesin olarak Lucius Ceionius Commodus (yeni ismiyle L. Aelius Caesar) olduğunu ilan etti. Marcus oldukçatan Hadrianus’un dikkatini çekmişti (Marcus’u verissimus (“en dürüst”), olarak isimlendiren oydu): daha sonradan Commodus’un kızı Ceionia Fabia ile nişanlandı. Nişan, her niçinse, Commodus’un vefatının akabinde Marcus’un Antoninus’un kızına verdiği evlilik kelamı ile bozuldu. Bu sebeple, Hadrianus’un birinci evlatlığı L. Aelius Verus’un vefatı üzerine, Hadrianus imparatorluk sıralaması için evvel Antoninus’u halefi ilan etti, akabinde Antoninus Marcus’u (Marcus Aelius Aurelius Verus) ve Lucius Ceionius Commodus olarak isim değiştirdi ve Lucius Aurelius Verus olarak isimlendirilen Lucius Aelius’un Marcus’dan 10 yaş küçük oğlunu evlat edindi. Antoninus, bu evlat edinmenin akabinde her ikisini de 25 Şubat 138’de Marcus çabucak hemen 17 yaşındayken halef İmparator olarak gösterdi. 40 yaşında İmparator olacaktı. Tezlere bakılırsa Commodus ve Antoninus Pius, Hadrianus tarafınca genç Marcus ve Verus için “koltuk ısıtıcı” olarak planlanmıştı.
Antoninus idaresi sırasında Marcus’un hayatı Hadrianus tarafınca atanan ve devrinin kültür ömrüyle pek ilgili olan öğretmeni Fronto ile olan yazışmalarından dolayı kesintisiz olarak biliniyor. Bu mektuplara bakılırsa Marcus zeki, önemli fikirli ve çalışkan bir genç portresi çiziyor. Mektuplar bununla birlikte geleceğin imparatoru için ideolojinin artan ehemmiyetini gösteriyor: Yunan ve Latin retorikleri üzerine bitmek bilmeyen alıştırmalar için sabırsızlığını. Ve daha sonra Epiktetos’un Diatribai (“Söylemler”)’inin aşığı ve Stoa Okulu’nun değerli bir ahlakçı filozofu olacaktı. Marcus hem de Antoninus’un yanında 140, 145 ve 161 senelerındaki konsüllüğünde, kararlarda iş birliği yaparak artan toplumsal rollerde almaya başladı. 147’de Roma haricinde proconsular İmperium ve akabinde da imparatorluktaki ana resmi güç Tribunicia Potestas oldu.
145 yılında Marcus Antoninus’un kızı ve hem de yeğeni (Annia Galeria Faustina) Genç Faustina ile evlendi.
İKİLİ İMPARATORLUK
Antoninus Pius’un (7 Mart 161) vefatı üzerine Lucius Verus’la birlikte ikili imparatorluk şartlarını kabul etti. (Augusti). Teoride yasal olarak eşit olmalarına karşın, Verus hem daha genç birebir vakitte daha az tanınmış olması sebebiyle pratikte ikinci sıradaydı. Müşterek dönüşüm tahminen de Marcus Aurelius’un daima olarak imparatorluğun haricinde birileriyle savaşta olması niçiniyle askeri tecrübelerden hareketle hayata geçirilmişti. İmparatorun hem Germen birebir vakitte Pers cephesindeki birliklere tıpkı anda kumanda edecek yeteneği çabucak hemen olmadığından bir çok otoriter bir yöneticiye gereksinim vardı. Fakat Jül Sezar ve Vespasian örneklerinde olduğu üzere rastgele bir komutanın yetkiyle birliklerin başına geçirilmesi vakit içinde bu generallerin birliklerin sayesinde idaresi ele geçirip kendilerini diktatör olarak ilan etmeleriyle sonuçlanma riskine sahipti. Marcus Aurelius sorunu Verus’u doğu lejyonları kumandanı yaparak çözdü. Verus birliklerini onların sadâkatiyle otoriter halde yönetecek kadar kuvvetliydü ve beraberinde Marcus’u devirecek kadar dürtüye de sahipti. Verus 169’da bir seferde ölene kadar sadık kaldı.
Müşterek İmparatorluk, Roma Cumhuriyeti periyodunda bir kişinin tüm gücü elinde toplamasını engelleyen ve Collegiality prensibine istinaden çalışan bir politik sistemi anımsatıyor. Müşterek idare 3. yüzyıl sonlarında Diocletianus’un Tetrarchy’yi (4’lü yönetim) ilan etmesiyle bir daha hayat buldu.
İmparator olması anısına Trablus’da yapılan Marcus Aurelius Kemeri
Acil olarak idaresinin birinci senelerında Marcus, seleflerince çıkarılan birfazlaca kanunda bilhassa de sivil hukuktaki suistimal ve kuraldışılığa karşı ıslahat yaptı. Şahsen uygun ölçülerle, köleler, dullar ve azınlıkları kategorize etti; kan münasebetini bir daha tanımladı. Ceza Hukukundaki farklı cezalandırmalardan kaynaklanan sınıf farkını honestiores ve humiliores (daha dürüstler ve daha alçak gönüllüler) olarak düzenledi.
Marcus’un idaresinde, Hristiyanların durumu Trajan vaktinde olduğu üzere değişmedi. Yasal olarak cezalandırılabilmelerine karşın gerçekte nadiren eziyet edilirdi. Örneğin 177’de Lyon’da bir küme Hıristiyan idam edildi lakin aksiyon esasen mahallî valinin inisiyatifi olarak nitelenebiliyor.
SAVAŞLARI
Part İmparatorluğu: Asya’da tekrar güçlenen Part İmparatorluğu, 161’de iki Roma ordusunu bozguna uğrattıktan daha sonra Ermenistan ve Suriye’yi işgal etti. Marcus Aurelius, Müşterek İmparator Verus’u lejyonları kumanda etmesi ve tehlikeyi önlemesi için doğuya gönderdi. Savaş 166 yılında, her ne kadar Gaius Avidius Cassius üzere alt kademedeki generallerin liyakati ile kazanılmış olsa da muvaffakiyetle bitmiş oldu. Savaştan dönüşte Verus triumph’la (bir çeşit onursal karşılama töreni) ödüllendirildi; geçit merasimi çok alışılmadıkydı zira merasimde iki İmparator vardı ve İmparatorların oğulları ve evlenmemiş kızlarıyla birlikte çok büyük bir aile kutlamasıydı. Bu ortada fırsattan istifade Marcus Aurelius’un, beş yaşındaki oğlu Commodus ve üç yaşındaki Annius Verus’a Sezar statüsü verildi.
Savaştan dönen ordunun tüm İmparatorluğa yaydığı veba (çiçek hastalığı olduğu da argüman ediliyor) birkaç yıl boyunca tesirli oldu.
MS 180 yılında Roma İmparatorluğu ve Marcus Aurelius’un fetihleri
Germanya ve Tuna: 160’ların başında, Germen kabileler ve öbür kuzeyli halklar kuzeydeki hudut boyunca (limes Germanicus) yağmalarla Tuna ırmağını geçerek Galya içlerine ulaştı. Batı istikametindeki bu yeni şiddet dalgası, tahminen de uzak doğudaki kabileler yüzündendi. Germania Superior (yukarı Germanya eyaleti) idari bölgesi Catti’deki birinci işgal 162’de püskürtüldü. Asıl büyük işgal, M.S. 19’dan beri Roma vatandaşı olan Bohemya’lı Marcomanni kabilesinin 166’da Lombard’lar ve öbür Germen kabilelerle Tuna ırmağını geçtiği vakit ortaya çıktı. bir daha bu sıralarda Sarmatian’lar, Tuna ve Tisza ırmakları içinden saldırdı.
Doğudaki durum yüzünden cezalandırıcı bir sefer lakin 167 yılında mümkün oldu. Marcus ve Verus’un her ikisi de birliklere eşlik ettiler. Verus’un 169’da vefatından daha sonra Marcus, Germenlere karşı hayatının geri kalan büyük bir kısmında şahsi olarak uğraş etti. Romalılar en az iki defa önemli olarak, Alpleri geçen Quadi ve Marcomanni’lerin Oderzo’daki Opitergiumu yağmalaması ve Kuzey doğu İtalya’daki ana kent Aquileia’yı kuşatmasıyla fazlaca sıkıntı durumda kaldı. Tıpkı anda Karpat Dağları’ndan gelen Costoboci’ler Moesia, Makedonya ve Yunanistan’ı işgal ettiler. Uzun bir çabadan daha sonra, Marcus Aurelius işgalcileri bu topraklardan çıkarmayı başardı. Biroldukca Germen kendiliklerinden cephedeki Dacia ve Pannonia ile Germanya ve İtalya’ya yerleştiler. Bu yeni bir şey değildi fakat bu kere yerleşimciler Tuna ırmağının sol kıyısında Sarmatia ve Marcomannia’da (bugünkü Bohemya ve Macaristan dahil) iki yeni hudut kenti kurulmasını talep ettiler.
İmparatorun planları Avidius Cassius tarafınca uydurulan ve Marcus Aurelius’un hastalıktan öldüğü formundaki söylenti yüzünden çıkan isyan sebebiyle engellendi. Doğu eyaletlerinden yalnızca Kapadokya ve Bithynia isyancıların tarafına geçmedi. Marcus Aurelius’un yaşadığı haberi duyulunca Cassius’un mukadderatı çabucak çizildi ve birlikleri tarafınca yalnızca 100 günlük bir saltanattan daha sonra öldürüldü.
Marcus Aurelius Sütunu
Karısı Faustina ile Marcus Aurelius 173’e yanlışsız doğu eyaletlerini ziyaret ettiler. Atina’yı ziyaretinde kendisini ideoloji’nin koruyucusu olarak ilan etti. Roma’daki bir triumph’in akabinde takip eden yıl tekrar Tuna hududuna hareket etti. 178’deki kesin zaferin akabinde, Bohemya’nın ilhak planı muvaffakiyetle hazırlansa da Marcus Aurelius’un 180’de hastalanmasıyla yarım kaldı.
ÇİN’LE BİRİNCİ TEMAS
Marcus Aurelius vaktinde, Han hanedanı kayıtları 166’da Roma’dan bir temsil heyetinin Çin’in başşehri Luoyang’da Çin İmparatoru Huan’la görüştüğünü yazıyor. Kayıtlara göre, Romalılar Antun tarafınca gönderildiklerini belirtti. Belirtilen tarihe göre bu Marcus Aurelius Antoninus olabiliyor. Öbür taraftan, çağdaşı Roma kayıtları Çin’le irtibat için rastgele bir teşebbüsten kelam etmiyor.
ÖLÜMÜ
Marcus Aurelius 17 Mart 180 tarihinde halefi Commodus kendisine eşlik ederken Vindobona’da (günümüzde Viyana)’da öldü. Çabucak tanrılaştırıldı ve külleri Roma’ya gönderilerek Vizigotların kenti yağmaladığı 410 yılına kadar ayakta kalan Hadrianus Mausoleum’una (günümüzde Sant’Angelo Kalesi) yerleştirildi. Germen ve Sarmatlara karşı gayreti anısına Roma’da Marcus Aurelius Sütunu dikildi.
Marcus Aurelius 166’da Ceasar ve 177’de yardımcı İmparator yaptığı Commodus’un halefi olmasını -farkında olunmayan bir talihsizliğe rağmen- sağlamıştı. Bu karar, talihli Evlatlık İmparatorlar periyodunu bitmiş oldurmişti ve Commodus daha sonradan tarihçiler tarafınca, siyaset ve askerlikle ilgisi olmayan, çok egoist ve hudutlu birisi olarak fazlaca eleştirildi. Bu sebeple Marcus Aurelius’un mevti Pax Romana ‘nın sonu olarak kabul ediliyor. Commodus’u fazla aday olmadığı için ya da vefatının akabinde meydana gelebilecek muhtemel bir iç savaş dehşetiyle seçti.