İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliğinde Fi-jital Gelecek Doruğu 2021 düzenleniyor. Tepenin açılış panelinde konuşan Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, her insanın dijitalleşmeyi artık bir mecburilik, vaktin getirdiği bir sorumluluk olarak görmesi gerektiğini vurguladı.
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliğinde Fi-jital Gelecek Tepesi 2021 düzenleniyor. Doruğun açılış panelinde konuşan Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, her insanın dijitalleşmeyi artık bir mecburilik, vaktin getirdiği bir sorumluluk olarak görmesi gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Tarhan, “Dijitalleşme vaktin ruhu ve bu vaktin getirdiği gerçekliktir. Bu gerçekliği rüzgar üzere karşımıza değil, ardımıza alıp amacımıza yanlışsız yol almamız lazım. Bunun fi-jitalleşme olarak değerli olduğunu düşünüyoruz. Yalnızca dijitalleşme değil, fizikî ve dijital sentezi halinde olmalı. Bu toplumsal ve duygusal marifetler açısından da değerli.” dedi.
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı da pandemiden kıymetli dersler çıkarılması gerektiğini belirterek pandemi sürecinde yaşanan dijitalleşmeden öğrencilerin, öğretmenlerin ve velilerin değerli kazanımlar elde ettiklerini kaydetti. 11 Haziran’a kadar çevrimiçi düzenlenecek dorukta Prof. Dr. Sevil Atasoy, Prof. Dr. Sinan Canan, Prof. Dr. Acar Baltaş, Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan gençlerle buluşup dijital geleceğe ait konularda sohbet edecek.
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliği ile 7-11 Haziran 2021 tarihleri içinde “Fi-jital Gelecek Doruğu 2021” düzenleniyor. Pandemi niçiniyle çevrimiçi düzenlenen tepe, Gazeteci Şaban Özdemir moderatörlüğünde İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı ve Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan’ın katıldığı panelle başladı.
Levent Yazıcı: “Fi-jital Gelecek Doruğu, değerli katkılar sunacak”
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı, Üsküdar Üniversitesi ile bir arada 2023 eğitim vizyonun öngördüğü kurumsal iş birlikleri anlayışları ile epeyce istikametli çalışmalar sürdürdüklerini belirterek “Bu bağlamda Fijital Gelecek Doruğu, eğitim ortamlarını ve geleceğin öğrenme ortamlarını düşünme açısından kıymetli bir katkı sunacak.” dedi. Uzaktan eğitim sürecine geçişle bir arada aslında yalnızca Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde tahsil boyutunun değerli oranda etkilendiğini kaydeden Yazıcı, “Bu tesirin sanıldığının bilakis akademik değil, duygusal ve toplumsal alanlarla ilgili olduğunu düşünüyorum. Yani öğrencimizin epey taraflı gelişmenine dönük aslında farklı boyutlar içeriyor. Akademik olarak öğrenme epey istikametli etkilendi diye var iseyıyoruz lakin bunun daha fazla çocuğun bütünselliği ve duygusal çerçevesi içerisinde gerçekleştiğini düşüyorum.” diye konuştu. Uzaktan eğitim ortamında bu bağlamda teknolojik olarak yapılacak çalışmalar kadar sunulabilecek psikososyolojik dayanakların de fazlacaça ehemmiyet kazandığını kaydeden Levent Yazıcı, “Bu çerçevede öğretmen, öğrenci, anne-baba ve bu süreçlerle ilgili olarak bedel üreten tüm sivil toplum örgütleri de birebir bağlamda biroldukca misyonlar üstleniyor. Alışılmış bizler de birebir kapsayıcı ve kuşatıcı heyecanla çalışmaya devam ediyoruz.” dedi.
Levent Yazıcı: “Fi-jitalleşme Manifestosu epeyce istikametli değerlendirilmelidir”
Levent Yazıcı, şunları söylemiş oldu: “Bu bağlamda Üsküdar Üniversitesi’nin idaresi, akademisi, idari takımı ile bir arada ‘Yeni normaller ve yeni cevaplar’ başlığı altında yayınladığı tahminen bir manada fi-jitalleşme manifestosunun epeyce taraflı olarak kıymetlendirilmesi gerekiyor. Bilhassa şunu tabir etmek isterim ki Ulusal Eğitim Bakanlığı, burada Üsküdar Üniversitesi’nin karşılık aradığı sorular içerisinde nitekim epeyce farklı, aşikâr boyutları ile söz edilmesi gereken çalışmalar yürüttü. Bu çerçevede Ulusal Eğitim Bakanlığı salgın sürecine birfazlaca hususta hazırlıklı olarak girdi. Zira sürecin birinci başladığı andan itibaren uzaktan eğitimle ilgili olarak hepsini tek tek anlatmaya gerek yok lakin Üsküdar Üniversitesi’nin fijitalleşme manifesto metnine denk düşen birkaç hususu bilhassa söz etmek gerekir. Dijitalleşme ve ulusal geçerliliği olan sertifikalar konusunun nitekim altı çizilmesi gerekiyor. Ulusal Eğitim Bakanlığı olarak salgının birinci günlerinden itibaren şu sahneyi gördük; Avrupa’daki birfazlaca ülke ve Amerika aslında uzaktan eğitime başlayamamışken ülkemizde mevcut altyapı, kurulan kurumsal işbirlikleri ve öğretmenlerimizin fedakarlıkları ile fazlaca süratli bir biçimde uzaktan eğitim süreci başladı.”
Okuldaki toplumsallaşmanın ehemmiyetini bir sefer daha gördük
Levent Yazıcı, “Bu süreçte okul öğrenmesinin, okuldaki toplumsallaşmanın, okuldaki olgunlaşma sürecinin okulda öğrencinin bulunması ile elde edilen yahut elde edilebilen kazanımların ne kadar hayati olduğunu aslında bir defa daha gördük. Öğrenme temeli kesinlikle öğrencinin hisleriyle, fikirleri ile bütünlük içeresinde yürümesi gerekiyor. Yalnızca aşikâr yeterlilikler sahiden öğrencinin fazlaca istikametli gelişmenine katkı sağlamıyor. Bizim daima söz ettiğimiz üzere, tahminen de bizim en kolay telafi edebileceğimiz istikamet akademik eksiklikler. Fakat öğrenciye bütünlük ortasında geliştireceğimiz, geliştirmemiz gereken asıl hayati hususları öğrencimizin his dünyasının, kanılarının, toplumsal tarafının, kültürel istikametinin, toplumsal maharetlerinin bütünlük ortasında geliştirilmesi olacaktır.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “21. Yüzyıl marifetlerinden biri öğrenen örgüt ilkesi”
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan da açılış panelinde yaptığı konuşmada Fi-jital Gelecek Zirvesi’nin, İstanbul Ulusal Eğitim Müdürlüğü ile birlikte oluşturulduğunu belirterek “İstanbul Ulusal Eğitim Müdürlüğü’nün bu mevzuyla ilgili vizyonu epey değerliydi. Bu vizyonu bize kattı, hocalarımız ve takımımızla bir arada hazırlık yaptık. Global olarak dijital bir dönüşüm yaşanıyor. Örneğin EBA TV epey hoş bir olgu oldu bizler için. EBA TV’nin eğitim ve bilişim sisteminin fazlaca önemli bir olgu olduğu anlaşıldı. Birinci vakit içinderda birkaç haftalık şok yaşandı, biz de yaşadık lakin süratle toparlandı.” dedi. 21’nci yüzyıl maharetlerinden birisinin de öğrenen örgüt unsuru olduğunu kaydeden Tarhan, “Öğrenen örgüt unsuruna göre herkes öğreniyor. Öğretmen de öğreniyor, öğrenci de öğreniyor, toplum da öğreniyor ve hayat uzunluğu öğrenme gerçekleşiyor.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Dijitalleşme ömrümüzü nasıl etkiledi?”
Pandemi sürecinde bilhassa eğitimde ve sıhhatte dijitalleşmenin hayli acil olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Her ikisinde de Ulusal Eğitim Bakanlığımız ve biz üniversite olarak olgu örnekleri sunmuş olduk. Eğitimde yüzde 30 üzere kanunların bize verdiği dijitalleşme hakkımız vardı. Bunu evvelde yüzde 30’a geçmek üzere planlamıştık ve altyapımızı kurmuştuk. Bu epeyce önemli bir altyapı gerektiriyor. EBA fazlaca büyük bir teknolojik bir altyapı aslında. Üniversite olarak 22 bin öğrencimiz var, onlara nasıl ulaşırız diye düşündük. 2 hafta daha sonra senkronize canlı ders yapabildik. Biroldukça kurum yahut üniversite görüntü bilgisi, ödev vererek ilerlerken biz akademik takvimi iki hafta geciktirdik, sıfırdan başladık ve senkron dersi verebildik. Hocalarımız kimi vakit konuttan, kimi vakit kurumda olmak suretiyle yarı yarıya şu ana kadar götürdük. Önümüzdeki ay olağanlaşmayı umuyoruz, tünelin ucu göründü. bu biçimde bir durumda bu dijitalleşme ömrümüzü nasıl etkiledi? Covid’in verdiği mecburî dijitalleşme bize, eğitime ne öğretti diye sorguluyorum. Bundan daha sonra yeni normallerimizde nasıl hareket etmeliyiz? Hem bu kurum bazında birebir vakitte bizi dinleyen gençlerimizin, eğitimcilerimizin ve ailelerimizin bazında da birebir durum geçerli.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Hep tehdide odaklanınca korku yükseliyor”
Krizlerde tehlikede iki ayak olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Birinci ayağı tehdit, ikinci ayağı ise fırsat ayağıdır. Daima tehdide odaklandığımız vakit bakıyoruz ki insanların telaşı yükselmiş, bir biçimde devamlı enfeksiyon hastalıkları uzmanlarını izliyorlar. Enfeksiyon hastalıkları uzmanını izleyince tehdit odaklı korku yükseliyor, tasa yükselince pandemi daha sonrası psikiyatrik sorunlar artmaya başladı. Buna karşı bir tehdit var ancak her tehdidin ortasında bir fırsat ve kazanım da vardır. Meskende zarurî kapanma olduğunda, izolasyon olduğunda yahut çocuklarımızla birlikte olduğumuz vakit onu ben nasıl hayatımda daha âlâ ve hoşa gerçek yönlendiririm, şekillendiririm diye düşünmesini sağlamaya çalıştık.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Uzaktan tahsil olur lakin uzaktan eğitim olmaz”
Geçtiğimiz yıl pandeminin birinci atağından daha sonra yaz mevsiminde üniversitede akademisyenlerin iştirakiyle tam gün beyin fırtınası yaptıklarını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “100 akademisyen ve üst idareyle birlikte önemli bir vizyon toplantısı gerçekleştirdik. Onun kararında bu biçimde bir manifesto yayınlamak istedik. Tahsil uzaktan olur ancak eğitim uzaktan olmaz. O yüzden fi-jital yapalım istedik. Ancak fi-jital yapma ile ilgili de zorluklar oldu lakin artık hiç şayet olmazsa birtakım telafilerle yürüyebilecek.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Toplum psikolojisi bireylerinkinden farklı işlemiyor”
Anne ve babaların bu geçen 2 yılın kayıp sene olup olmadığını sorduklarını hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kesinlikle o denli düşünmek gerçek değil. Bu kayıp sene değil. İnsan ömrü her vakit düz çizgide gitmiyor. Şahsi hayatta olduğu üzere toplum hayatında da öyledir. Toplum ve insanı karşılaştırdığımız vakit insan büyütülmüş bir toplum. İnsanı büyüttüğünüz vakit toplum oluyor, toplumu küçülttüğünüz vakit da insan oluyor. bu biçimde bir dinamik istikrar var. Toplum psikolojisi bireylerin psikolojisinden farklı işlemiyor. Misal dinamikle işliyor. Sosyolojik dinamik ile ruhsal dinamik hayli önemli paralellik gösteriyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Bizim toplumumuz yüzde 60 civarında bilge bir toplum”
Üsküdar Üniversitesi olarak geçen yıl pandemi periyodunda insanların endişe, panik ve telaş durumlarının nasıl olduğu konusunda bir çalışma yaptıklarını hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şunları söylemiş oldu: “Üniversitemizde epidemiyolojik araştırmalar ünitesi var. Çabucak 25 yüksek lisans klinik psikoloji öğrencisine tez konusu verdi. Hepsi Anadolu’nun bir tarafında temas kurdular ve 6 bin 318 bireye testler uygulandı. Pandemi ile ilgili algı, dert, endişe ve psikososyal olgunlaşma ölçüldü. Psikososyal olgunlaşma ile ilgili 5-6 soru vardı. Orada aldığımız karşılıklar farklı oldu. örneğin ‘Sahip olduklarımın daha epey değerini anladım’, ‘Yakınlarıma daha âlâ davranmaya başladım’ üzere sonuçlar çıktı. Travma daha sonrası büyüme ölçeği vardı. O ölçeğin 6 sorusunu sorduk. Bizim toplumumuz yüzde 60 civarında bilge bir toplum. Kimileri toplumun yüzde kaçı zeka özürlüdür diyorlar ya tam bilakis testlerde yüzde 60 oranında toplumda bilgelik çıktı. En yüksek yüzde 74 puanla ‘Sahip olduklarımın değerini biliyorum’ çıktı.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “21. Yüzyıl bilgelik yüzyılı olmak zorunda”
Test kararında ‘Manevi pahalara daha epeyce ehemmiyet vermeye başladım, diğerlerinin hakkına daha hayli kıymet vermeye başladım, toplumda gelir adaletsizliğini daha fazlaca fark etmeye başladım, tabiata hürmet duymayı daha epey fark etmeye başladım’ üzere sonuçlar çıktı. Birfazlaca şeyi beşerler öğrenir. Yüzde 60 oranında bilgelik oranı var. Anadolu irfanının ve bilgeliğinin devam ettiğini görüyorum. Yüzde 40 firemiz var. Bu yüzde 40 fire toplumda çeşitli psikiyatrik hastalıklar yahut hastalıklara karşı ruhsal sağlamlık kaybı olarak dönecek. Bu yüzde 40’lık oranın pandemi bittiğinde yüzde 70 – 80’lere çıkacağını kestirim ediyorum. bu biçimde bir krizi hakikat karşılamak için kesinlikle bizim insani bilgeliğe sahip gerekiyor. 20’nci yüzyıl bilgi yüzyılıydı, 21’nci yüzyıl bilgelik yüzyılı olmak zorunda.”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Bilişsel ve zihinsel maharetler kadar duygusal ve toplumsal hünerler de önemli”
“Beyin, bilgisayar arayüzleri yazmak yalnızca bir hayaldi ve bilimsel alana girmemişti” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Biz 2013’te İstanbul Ulusal Eğitim Müdürlüğü ile Bilim ve Fikir Şenliği yapmaya başladık. Sonuncusu pandemiden dolayı bir yıl gecikmeyle belirtildi. Birincilik kazanan ve mansiyon mükafatı alan okullar belirli oldu. Fi-jital olarak onun merasimi yapılacak. Onun birinci konusu 2013’te yapay zekaydı. Dünya buna gerçek gidiyor, lise öğrencilerine bununla ilgili projeler getirsinler, çalışmalar yapsınlar diye o konseptle yaptık. aslına bakarsan şu anda Ulusal Eğitim Müdürlüğü bu bahiste epey büyük bir atılım yaptı. Proje okulları ve tasarım atölyeleri açıldı. Çocukların yalnızca bilişsel ve zihinsel hünerler değil, duygusal ve toplumsal marifetleri de öğrenmesi gerekiyor. Bununla ilgili epeyce önemli çalışma yapıldı. Covid pandemisini daha az hasarla atlatmakta bu vizyonun epey büyük rolü var.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocukları duygusal ve toplumsal manada ihmal etmemek epeyce kıymetliydi. Bununla ilgili yüksek bir şuurun olması kesinlikle eğitimcileri, anneleri, babaları ve bütün eğitim ordusunu etkiledi. Öğrencilere toplumsallaşmayı, duygusal marifetleri, duygusal okuryazarlığı ve kendi hislerini okumayı öğretmenin yanı sıra toplumsallaşmanın beyinsel bir fenomen olduğu, beynin toplumsallıktan sorumlu alanlarının olduğu, bunların da gelişmesi gerektiği ve bilimsel kategori olduğu bir biçimde eğitimde görüşülmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Bilgiyi daima güncellemek gerekiyor”
İçerisinde bulunduğumuz sürat çağında her şeyin hayli süratli değiştiğini kaydeden Tarhan, “Biz buna hayli kolay adapte olduk. Bu devamlı dönmesi gereken bir çark. Bisiklet kullanmak üzere bir an durulsa devrilme olur. Bilginin yarı ömrü evvelden 30 yıldı, daha evvelce 60 yıldı. Artık 3 seneye düştü. 3 senede bir bilgi eskiyor. bu biçimde bilgiyi daima güncellememiz gerekiyor, kendimizi güncellemeniz gerekiyor. O yüzden üniversite olarak ‘Dünyayı değiştirmeye kendinden başla’ diyoruz. Mevlana’nın epeyce hoş bir kelamı var; ‘Ben çocukluk, gençlik devirlerinde uyanıktım dünyayı değiştirmeye çalışıyordum lakin artık akıllı oldum kendimi değiştirmeye çalışıyorum’ diyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Din ve bilim sentezi yapmalıyız”
“Covid ile bir arada Batı dünyası dünyayı değiştirmeye çalışırken kendilerini değiştirmeyi unuttuklarını fark etti” diyen Prof. Dr. Tarhan, “Şu anda Batı dünyasında bilgeler çıkacak ve bilgeliği keşfedecekler. Biz Anadolu İrfanı hazinesinin üzerinde oturuyoruz. Bu hazine üzerinde oturduğumuz için keşfetmemiz, geliştirmemiz, bunu din ve bilim sentezi yaparak özümsememiz gerekir. Bunu yapabilirsek şayet dünyaya örnek yeni bir model çıkarmış olacağız.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Dijitalleşme, Alzheimer’a âlâ geliyor”
Şu an mecburî bir dijitalleşme olduğunu ve dijitalleşmenin artık ömrümüzün bir gerçeği olduğunu kaydeden Tarhan, “40 yaş üstü olanlar bunu anlamakta zorlanıyor ancak bu kaçınılmaz bir gerçek. Bu yeni bir lisan öğrenmek üzeredir, sahiden zorlanıyoruz fakat öğreneceğiz. Djitalleşme Alzheimer’e düzgün geliyor zira beyinde yeni network oluşturuyor. Dijitalleşme 40 yaşın üzerindekiler için Alzheimer’a karşı ilaç üzeredir. 40 yaşın altındakiler için şayet tek ilgi alanları bilgisayarsa otizme gdolayır. Şu anda öğrenilmiş otizm diye bir kavram var. Tek ilgi alanı bilgisayar olanların beyinleri farklı network oluşuyor. Beyinlerin budanması farklı geliştiği için herkes gülüp espri yaptığı vakit içinder anlayamıyorlar, toplumsal hünerleri düşük oluyor, ahenk sağlayamıyorlar lakin bilgisayarda deha oluyorlar. bu biçimde insan tipleri çıkıyor. Onun için kesinlikle bilişsel maharet bilgisayarda oluyor ancak toplumsal ve duygusal maharet de ihmal edilmemelidir. Önümüzdeki yaz devrinde gençlerin kesinlikle tabiata dokunmaları gerekir. Hem gençler tıpkı vakitte aileler bunun üzerinde durmalılar. Bu onların ruh sıhhatine hayli âlâ gelecektir. Çocukların ileri yaşlarındaki beşerlerle yakın münasebetleri olması kıymetli. Bu bizim toplumsal sermayemizdir.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Sadece dijitalleşme değil, fizikî ve dijital sentezi halinde olmalı”
“Bizim toplum olarak fazlaca hoş organize olma yeteneğimiz var” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu krizi dünyada hayli yeterli atlattık. Sıhhat sisteminde de eğitim sisteminde dünyada ortalamanın üzerinde bir performans gösterdik. Bu özellikler niçiniyle her insanın dijitalleşmeyi artık bir mecburilik, vaktin getirdiği bir sorumluluk olarak görmesi gerekiyor. Dijitalleşme vaktin ruhu ve bu vaktin getirdiği gerçekliktir. Bu gerçekliği rüzgar üzere karşımıza değil, gerimize alıp maksadımıza hakikat yol almamız lazım. Bunun fi-jitalleşme olarak kıymetli olduğunu düşünüyoruz. Yalnızca dijitalleşme değil, fizikî ve dijital sentezi formunda olmalı. Bu toplumsal ve duygusal marifetler açısından da kıymetli.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Ümitsizliğe düşmeyen kazanacak”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, en büyük düşmanın ümitsizlik ve karamsarlık olduğunu belirterek “İnsanların ümitsizliğe düşmemesi lazım. En büyük düşmanımız ümitsizlik ve karamsarlık. Bizim kutsal kitabımızda yedi büyük günahtan biri sayılıyor, Allah’tan ümit kesmek. O niçinle burada ümitsizliğe düşmeyelim. Her olayın görünen sebepleri vardır, bir de görünmeyen hikmetleri vardır. Bu hikmetleri, ne üzere katkılar sağladığını önümüzdeki vakit içerisinde, önümüzdeki 10 senelerda anlayacağız. Ümitsizliğe düşmeyen kazanacak.” dedi.
8 Haziran Salı, Prof. Dr. Sevil Atasoy gençlerle buluşacak
Bilhassa üniversite imtihanına girecek adayların ağır ilgi gösterdiği Fi-jital Gelecek Doruğu 2021 kapsamında 8 Haziran 2021 Salı günü saat 20:00’de Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Bağımlılık ve İsimli Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Şiddetle Gereksinim Duyulan ve Ansızın Mümkün Olan Şey” başlıklı bir sunum yapacak ve gençlerle buluşacak. 11 Haziran 2021 Cuma gününe kadar devam edecek dorukta Psikolog Prof. Dr. Acar Baltaş, “Yapay Zekânın Sunacağı İmkânlar ve Sınırlar”; Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, “Hibrit Periyotta Fi-jital Eğitim”; Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Canan “Dijital Gelecekte İnsan Kalmak” başlıklı konuşmalarıyla katılacak. Zoom üzerinden gerçekleştirilecek tepe, Üsküdar Üniversitesi Resmi Youtube kanalından da takip edilebilecek.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliğinde Fi-jital Gelecek Tepesi 2021 düzenleniyor. Doruğun açılış panelinde konuşan Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan, her insanın dijitalleşmeyi artık bir mecburilik, vaktin getirdiği bir sorumluluk olarak görmesi gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Tarhan, “Dijitalleşme vaktin ruhu ve bu vaktin getirdiği gerçekliktir. Bu gerçekliği rüzgar üzere karşımıza değil, ardımıza alıp amacımıza yanlışsız yol almamız lazım. Bunun fi-jitalleşme olarak değerli olduğunu düşünüyoruz. Yalnızca dijitalleşme değil, fizikî ve dijital sentezi halinde olmalı. Bu toplumsal ve duygusal marifetler açısından da değerli.” dedi.
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı da pandemiden kıymetli dersler çıkarılması gerektiğini belirterek pandemi sürecinde yaşanan dijitalleşmeden öğrencilerin, öğretmenlerin ve velilerin değerli kazanımlar elde ettiklerini kaydetti. 11 Haziran’a kadar çevrimiçi düzenlenecek dorukta Prof. Dr. Sevil Atasoy, Prof. Dr. Sinan Canan, Prof. Dr. Acar Baltaş, Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan gençlerle buluşup dijital geleceğe ait konularda sohbet edecek.
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü ve Üsküdar Üniversitesi iş birliği ile 7-11 Haziran 2021 tarihleri içinde “Fi-jital Gelecek Doruğu 2021” düzenleniyor. Pandemi niçiniyle çevrimiçi düzenlenen tepe, Gazeteci Şaban Özdemir moderatörlüğünde İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı ve Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan’ın katıldığı panelle başladı.
Levent Yazıcı: “Fi-jital Gelecek Doruğu, değerli katkılar sunacak”
İstanbul Vilayet Ulusal Eğitim Müdürü Levent Yazıcı, Üsküdar Üniversitesi ile bir arada 2023 eğitim vizyonun öngördüğü kurumsal iş birlikleri anlayışları ile epeyce istikametli çalışmalar sürdürdüklerini belirterek “Bu bağlamda Fijital Gelecek Doruğu, eğitim ortamlarını ve geleceğin öğrenme ortamlarını düşünme açısından kıymetli bir katkı sunacak.” dedi. Uzaktan eğitim sürecine geçişle bir arada aslında yalnızca Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde tahsil boyutunun değerli oranda etkilendiğini kaydeden Yazıcı, “Bu tesirin sanıldığının bilakis akademik değil, duygusal ve toplumsal alanlarla ilgili olduğunu düşünüyorum. Yani öğrencimizin epey taraflı gelişmenine dönük aslında farklı boyutlar içeriyor. Akademik olarak öğrenme epey istikametli etkilendi diye var iseyıyoruz lakin bunun daha fazla çocuğun bütünselliği ve duygusal çerçevesi içerisinde gerçekleştiğini düşüyorum.” diye konuştu. Uzaktan eğitim ortamında bu bağlamda teknolojik olarak yapılacak çalışmalar kadar sunulabilecek psikososyolojik dayanakların de fazlacaça ehemmiyet kazandığını kaydeden Levent Yazıcı, “Bu çerçevede öğretmen, öğrenci, anne-baba ve bu süreçlerle ilgili olarak bedel üreten tüm sivil toplum örgütleri de birebir bağlamda biroldukca misyonlar üstleniyor. Alışılmış bizler de birebir kapsayıcı ve kuşatıcı heyecanla çalışmaya devam ediyoruz.” dedi.
Levent Yazıcı: “Fi-jitalleşme Manifestosu epeyce istikametli değerlendirilmelidir”
Levent Yazıcı, şunları söylemiş oldu: “Bu bağlamda Üsküdar Üniversitesi’nin idaresi, akademisi, idari takımı ile bir arada ‘Yeni normaller ve yeni cevaplar’ başlığı altında yayınladığı tahminen bir manada fi-jitalleşme manifestosunun epeyce taraflı olarak kıymetlendirilmesi gerekiyor. Bilhassa şunu tabir etmek isterim ki Ulusal Eğitim Bakanlığı, burada Üsküdar Üniversitesi’nin karşılık aradığı sorular içerisinde nitekim epeyce farklı, aşikâr boyutları ile söz edilmesi gereken çalışmalar yürüttü. Bu çerçevede Ulusal Eğitim Bakanlığı salgın sürecine birfazlaca hususta hazırlıklı olarak girdi. Zira sürecin birinci başladığı andan itibaren uzaktan eğitimle ilgili olarak hepsini tek tek anlatmaya gerek yok lakin Üsküdar Üniversitesi’nin fijitalleşme manifesto metnine denk düşen birkaç hususu bilhassa söz etmek gerekir. Dijitalleşme ve ulusal geçerliliği olan sertifikalar konusunun nitekim altı çizilmesi gerekiyor. Ulusal Eğitim Bakanlığı olarak salgının birinci günlerinden itibaren şu sahneyi gördük; Avrupa’daki birfazlaca ülke ve Amerika aslında uzaktan eğitime başlayamamışken ülkemizde mevcut altyapı, kurulan kurumsal işbirlikleri ve öğretmenlerimizin fedakarlıkları ile fazlaca süratli bir biçimde uzaktan eğitim süreci başladı.”
Okuldaki toplumsallaşmanın ehemmiyetini bir sefer daha gördük
Levent Yazıcı, “Bu süreçte okul öğrenmesinin, okuldaki toplumsallaşmanın, okuldaki olgunlaşma sürecinin okulda öğrencinin bulunması ile elde edilen yahut elde edilebilen kazanımların ne kadar hayati olduğunu aslında bir defa daha gördük. Öğrenme temeli kesinlikle öğrencinin hisleriyle, fikirleri ile bütünlük içeresinde yürümesi gerekiyor. Yalnızca aşikâr yeterlilikler sahiden öğrencinin fazlaca istikametli gelişmenine katkı sağlamıyor. Bizim daima söz ettiğimiz üzere, tahminen de bizim en kolay telafi edebileceğimiz istikamet akademik eksiklikler. Fakat öğrenciye bütünlük ortasında geliştireceğimiz, geliştirmemiz gereken asıl hayati hususları öğrencimizin his dünyasının, kanılarının, toplumsal tarafının, kültürel istikametinin, toplumsal maharetlerinin bütünlük ortasında geliştirilmesi olacaktır.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “21. Yüzyıl marifetlerinden biri öğrenen örgüt ilkesi”
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan da açılış panelinde yaptığı konuşmada Fi-jital Gelecek Zirvesi’nin, İstanbul Ulusal Eğitim Müdürlüğü ile birlikte oluşturulduğunu belirterek “İstanbul Ulusal Eğitim Müdürlüğü’nün bu mevzuyla ilgili vizyonu epey değerliydi. Bu vizyonu bize kattı, hocalarımız ve takımımızla bir arada hazırlık yaptık. Global olarak dijital bir dönüşüm yaşanıyor. Örneğin EBA TV epey hoş bir olgu oldu bizler için. EBA TV’nin eğitim ve bilişim sisteminin fazlaca önemli bir olgu olduğu anlaşıldı. Birinci vakit içinderda birkaç haftalık şok yaşandı, biz de yaşadık lakin süratle toparlandı.” dedi. 21’nci yüzyıl maharetlerinden birisinin de öğrenen örgüt unsuru olduğunu kaydeden Tarhan, “Öğrenen örgüt unsuruna göre herkes öğreniyor. Öğretmen de öğreniyor, öğrenci de öğreniyor, toplum da öğreniyor ve hayat uzunluğu öğrenme gerçekleşiyor.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Dijitalleşme ömrümüzü nasıl etkiledi?”
Pandemi sürecinde bilhassa eğitimde ve sıhhatte dijitalleşmenin hayli acil olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Her ikisinde de Ulusal Eğitim Bakanlığımız ve biz üniversite olarak olgu örnekleri sunmuş olduk. Eğitimde yüzde 30 üzere kanunların bize verdiği dijitalleşme hakkımız vardı. Bunu evvelde yüzde 30’a geçmek üzere planlamıştık ve altyapımızı kurmuştuk. Bu epeyce önemli bir altyapı gerektiriyor. EBA fazlaca büyük bir teknolojik bir altyapı aslında. Üniversite olarak 22 bin öğrencimiz var, onlara nasıl ulaşırız diye düşündük. 2 hafta daha sonra senkronize canlı ders yapabildik. Biroldukça kurum yahut üniversite görüntü bilgisi, ödev vererek ilerlerken biz akademik takvimi iki hafta geciktirdik, sıfırdan başladık ve senkron dersi verebildik. Hocalarımız kimi vakit konuttan, kimi vakit kurumda olmak suretiyle yarı yarıya şu ana kadar götürdük. Önümüzdeki ay olağanlaşmayı umuyoruz, tünelin ucu göründü. bu biçimde bir durumda bu dijitalleşme ömrümüzü nasıl etkiledi? Covid’in verdiği mecburî dijitalleşme bize, eğitime ne öğretti diye sorguluyorum. Bundan daha sonra yeni normallerimizde nasıl hareket etmeliyiz? Hem bu kurum bazında birebir vakitte bizi dinleyen gençlerimizin, eğitimcilerimizin ve ailelerimizin bazında da birebir durum geçerli.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Hep tehdide odaklanınca korku yükseliyor”
Krizlerde tehlikede iki ayak olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Birinci ayağı tehdit, ikinci ayağı ise fırsat ayağıdır. Daima tehdide odaklandığımız vakit bakıyoruz ki insanların telaşı yükselmiş, bir biçimde devamlı enfeksiyon hastalıkları uzmanlarını izliyorlar. Enfeksiyon hastalıkları uzmanını izleyince tehdit odaklı korku yükseliyor, tasa yükselince pandemi daha sonrası psikiyatrik sorunlar artmaya başladı. Buna karşı bir tehdit var ancak her tehdidin ortasında bir fırsat ve kazanım da vardır. Meskende zarurî kapanma olduğunda, izolasyon olduğunda yahut çocuklarımızla birlikte olduğumuz vakit onu ben nasıl hayatımda daha âlâ ve hoşa gerçek yönlendiririm, şekillendiririm diye düşünmesini sağlamaya çalıştık.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Uzaktan tahsil olur lakin uzaktan eğitim olmaz”
Geçtiğimiz yıl pandeminin birinci atağından daha sonra yaz mevsiminde üniversitede akademisyenlerin iştirakiyle tam gün beyin fırtınası yaptıklarını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “100 akademisyen ve üst idareyle birlikte önemli bir vizyon toplantısı gerçekleştirdik. Onun kararında bu biçimde bir manifesto yayınlamak istedik. Tahsil uzaktan olur ancak eğitim uzaktan olmaz. O yüzden fi-jital yapalım istedik. Ancak fi-jital yapma ile ilgili de zorluklar oldu lakin artık hiç şayet olmazsa birtakım telafilerle yürüyebilecek.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Toplum psikolojisi bireylerinkinden farklı işlemiyor”
Anne ve babaların bu geçen 2 yılın kayıp sene olup olmadığını sorduklarını hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kesinlikle o denli düşünmek gerçek değil. Bu kayıp sene değil. İnsan ömrü her vakit düz çizgide gitmiyor. Şahsi hayatta olduğu üzere toplum hayatında da öyledir. Toplum ve insanı karşılaştırdığımız vakit insan büyütülmüş bir toplum. İnsanı büyüttüğünüz vakit toplum oluyor, toplumu küçülttüğünüz vakit da insan oluyor. bu biçimde bir dinamik istikrar var. Toplum psikolojisi bireylerin psikolojisinden farklı işlemiyor. Misal dinamikle işliyor. Sosyolojik dinamik ile ruhsal dinamik hayli önemli paralellik gösteriyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Bizim toplumumuz yüzde 60 civarında bilge bir toplum”
Üsküdar Üniversitesi olarak geçen yıl pandemi periyodunda insanların endişe, panik ve telaş durumlarının nasıl olduğu konusunda bir çalışma yaptıklarını hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şunları söylemiş oldu: “Üniversitemizde epidemiyolojik araştırmalar ünitesi var. Çabucak 25 yüksek lisans klinik psikoloji öğrencisine tez konusu verdi. Hepsi Anadolu’nun bir tarafında temas kurdular ve 6 bin 318 bireye testler uygulandı. Pandemi ile ilgili algı, dert, endişe ve psikososyal olgunlaşma ölçüldü. Psikososyal olgunlaşma ile ilgili 5-6 soru vardı. Orada aldığımız karşılıklar farklı oldu. örneğin ‘Sahip olduklarımın daha epey değerini anladım’, ‘Yakınlarıma daha âlâ davranmaya başladım’ üzere sonuçlar çıktı. Travma daha sonrası büyüme ölçeği vardı. O ölçeğin 6 sorusunu sorduk. Bizim toplumumuz yüzde 60 civarında bilge bir toplum. Kimileri toplumun yüzde kaçı zeka özürlüdür diyorlar ya tam bilakis testlerde yüzde 60 oranında toplumda bilgelik çıktı. En yüksek yüzde 74 puanla ‘Sahip olduklarımın değerini biliyorum’ çıktı.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “21. Yüzyıl bilgelik yüzyılı olmak zorunda”
Test kararında ‘Manevi pahalara daha epeyce ehemmiyet vermeye başladım, diğerlerinin hakkına daha hayli kıymet vermeye başladım, toplumda gelir adaletsizliğini daha fazlaca fark etmeye başladım, tabiata hürmet duymayı daha epey fark etmeye başladım’ üzere sonuçlar çıktı. Birfazlaca şeyi beşerler öğrenir. Yüzde 60 oranında bilgelik oranı var. Anadolu irfanının ve bilgeliğinin devam ettiğini görüyorum. Yüzde 40 firemiz var. Bu yüzde 40 fire toplumda çeşitli psikiyatrik hastalıklar yahut hastalıklara karşı ruhsal sağlamlık kaybı olarak dönecek. Bu yüzde 40’lık oranın pandemi bittiğinde yüzde 70 – 80’lere çıkacağını kestirim ediyorum. bu biçimde bir krizi hakikat karşılamak için kesinlikle bizim insani bilgeliğe sahip gerekiyor. 20’nci yüzyıl bilgi yüzyılıydı, 21’nci yüzyıl bilgelik yüzyılı olmak zorunda.”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Bilişsel ve zihinsel maharetler kadar duygusal ve toplumsal hünerler de önemli”
“Beyin, bilgisayar arayüzleri yazmak yalnızca bir hayaldi ve bilimsel alana girmemişti” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Biz 2013’te İstanbul Ulusal Eğitim Müdürlüğü ile Bilim ve Fikir Şenliği yapmaya başladık. Sonuncusu pandemiden dolayı bir yıl gecikmeyle belirtildi. Birincilik kazanan ve mansiyon mükafatı alan okullar belirli oldu. Fi-jital olarak onun merasimi yapılacak. Onun birinci konusu 2013’te yapay zekaydı. Dünya buna gerçek gidiyor, lise öğrencilerine bununla ilgili projeler getirsinler, çalışmalar yapsınlar diye o konseptle yaptık. aslına bakarsan şu anda Ulusal Eğitim Müdürlüğü bu bahiste epey büyük bir atılım yaptı. Proje okulları ve tasarım atölyeleri açıldı. Çocukların yalnızca bilişsel ve zihinsel hünerler değil, duygusal ve toplumsal marifetleri de öğrenmesi gerekiyor. Bununla ilgili epeyce önemli çalışma yapıldı. Covid pandemisini daha az hasarla atlatmakta bu vizyonun epey büyük rolü var.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocukları duygusal ve toplumsal manada ihmal etmemek epeyce kıymetliydi. Bununla ilgili yüksek bir şuurun olması kesinlikle eğitimcileri, anneleri, babaları ve bütün eğitim ordusunu etkiledi. Öğrencilere toplumsallaşmayı, duygusal marifetleri, duygusal okuryazarlığı ve kendi hislerini okumayı öğretmenin yanı sıra toplumsallaşmanın beyinsel bir fenomen olduğu, beynin toplumsallıktan sorumlu alanlarının olduğu, bunların da gelişmesi gerektiği ve bilimsel kategori olduğu bir biçimde eğitimde görüşülmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Bilgiyi daima güncellemek gerekiyor”
İçerisinde bulunduğumuz sürat çağında her şeyin hayli süratli değiştiğini kaydeden Tarhan, “Biz buna hayli kolay adapte olduk. Bu devamlı dönmesi gereken bir çark. Bisiklet kullanmak üzere bir an durulsa devrilme olur. Bilginin yarı ömrü evvelden 30 yıldı, daha evvelce 60 yıldı. Artık 3 seneye düştü. 3 senede bir bilgi eskiyor. bu biçimde bilgiyi daima güncellememiz gerekiyor, kendimizi güncellemeniz gerekiyor. O yüzden üniversite olarak ‘Dünyayı değiştirmeye kendinden başla’ diyoruz. Mevlana’nın epeyce hoş bir kelamı var; ‘Ben çocukluk, gençlik devirlerinde uyanıktım dünyayı değiştirmeye çalışıyordum lakin artık akıllı oldum kendimi değiştirmeye çalışıyorum’ diyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Din ve bilim sentezi yapmalıyız”
“Covid ile bir arada Batı dünyası dünyayı değiştirmeye çalışırken kendilerini değiştirmeyi unuttuklarını fark etti” diyen Prof. Dr. Tarhan, “Şu anda Batı dünyasında bilgeler çıkacak ve bilgeliği keşfedecekler. Biz Anadolu İrfanı hazinesinin üzerinde oturuyoruz. Bu hazine üzerinde oturduğumuz için keşfetmemiz, geliştirmemiz, bunu din ve bilim sentezi yaparak özümsememiz gerekir. Bunu yapabilirsek şayet dünyaya örnek yeni bir model çıkarmış olacağız.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Dijitalleşme, Alzheimer’a âlâ geliyor”
Şu an mecburî bir dijitalleşme olduğunu ve dijitalleşmenin artık ömrümüzün bir gerçeği olduğunu kaydeden Tarhan, “40 yaş üstü olanlar bunu anlamakta zorlanıyor ancak bu kaçınılmaz bir gerçek. Bu yeni bir lisan öğrenmek üzeredir, sahiden zorlanıyoruz fakat öğreneceğiz. Djitalleşme Alzheimer’e düzgün geliyor zira beyinde yeni network oluşturuyor. Dijitalleşme 40 yaşın üzerindekiler için Alzheimer’a karşı ilaç üzeredir. 40 yaşın altındakiler için şayet tek ilgi alanları bilgisayarsa otizme gdolayır. Şu anda öğrenilmiş otizm diye bir kavram var. Tek ilgi alanı bilgisayar olanların beyinleri farklı network oluşuyor. Beyinlerin budanması farklı geliştiği için herkes gülüp espri yaptığı vakit içinder anlayamıyorlar, toplumsal hünerleri düşük oluyor, ahenk sağlayamıyorlar lakin bilgisayarda deha oluyorlar. bu biçimde insan tipleri çıkıyor. Onun için kesinlikle bilişsel maharet bilgisayarda oluyor ancak toplumsal ve duygusal maharet de ihmal edilmemelidir. Önümüzdeki yaz devrinde gençlerin kesinlikle tabiata dokunmaları gerekir. Hem gençler tıpkı vakitte aileler bunun üzerinde durmalılar. Bu onların ruh sıhhatine hayli âlâ gelecektir. Çocukların ileri yaşlarındaki beşerlerle yakın münasebetleri olması kıymetli. Bu bizim toplumsal sermayemizdir.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Sadece dijitalleşme değil, fizikî ve dijital sentezi halinde olmalı”
“Bizim toplum olarak fazlaca hoş organize olma yeteneğimiz var” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu krizi dünyada hayli yeterli atlattık. Sıhhat sisteminde de eğitim sisteminde dünyada ortalamanın üzerinde bir performans gösterdik. Bu özellikler niçiniyle her insanın dijitalleşmeyi artık bir mecburilik, vaktin getirdiği bir sorumluluk olarak görmesi gerekiyor. Dijitalleşme vaktin ruhu ve bu vaktin getirdiği gerçekliktir. Bu gerçekliği rüzgar üzere karşımıza değil, gerimize alıp maksadımıza hakikat yol almamız lazım. Bunun fi-jitalleşme olarak kıymetli olduğunu düşünüyoruz. Yalnızca dijitalleşme değil, fizikî ve dijital sentezi formunda olmalı. Bu toplumsal ve duygusal marifetler açısından da kıymetli.” dedi.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Ümitsizliğe düşmeyen kazanacak”
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, en büyük düşmanın ümitsizlik ve karamsarlık olduğunu belirterek “İnsanların ümitsizliğe düşmemesi lazım. En büyük düşmanımız ümitsizlik ve karamsarlık. Bizim kutsal kitabımızda yedi büyük günahtan biri sayılıyor, Allah’tan ümit kesmek. O niçinle burada ümitsizliğe düşmeyelim. Her olayın görünen sebepleri vardır, bir de görünmeyen hikmetleri vardır. Bu hikmetleri, ne üzere katkılar sağladığını önümüzdeki vakit içerisinde, önümüzdeki 10 senelerda anlayacağız. Ümitsizliğe düşmeyen kazanacak.” dedi.
8 Haziran Salı, Prof. Dr. Sevil Atasoy gençlerle buluşacak
Bilhassa üniversite imtihanına girecek adayların ağır ilgi gösterdiği Fi-jital Gelecek Doruğu 2021 kapsamında 8 Haziran 2021 Salı günü saat 20:00’de Üsküdar Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Bağımlılık ve İsimli Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sevil Atasoy, “Şiddetle Gereksinim Duyulan ve Ansızın Mümkün Olan Şey” başlıklı bir sunum yapacak ve gençlerle buluşacak. 11 Haziran 2021 Cuma gününe kadar devam edecek dorukta Psikolog Prof. Dr. Acar Baltaş, “Yapay Zekânın Sunacağı İmkânlar ve Sınırlar”; Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, “Hibrit Periyotta Fi-jital Eğitim”; Üsküdar Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Canan “Dijital Gelecekte İnsan Kalmak” başlıklı konuşmalarıyla katılacak. Zoom üzerinden gerçekleştirilecek tepe, Üsküdar Üniversitesi Resmi Youtube kanalından da takip edilebilecek.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı