EliteDizqn
Active member
Dünya genelinde erkekler içinde en sık görülen kanser çeşidi olan akciğer kanserinin bayanlarda 3. sırada yer aldığını ve ehemmiyetini koruduğunu söyleyen Medical Park Ordu Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Huri Özkan Yılmaz, Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı (kasım) ötürüsıyla değerli ikazlarda bulundu.
AKCİĞER KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
Akciğer kanserlerinin yaklaşık yüzde 90’ının tütün ve tütün mamüllerinin kullanması ile oluştuğunu, ötürüsıyla sigara içiminin engellenmesiyle akciğer kanseri teşhisinin tıpkı oranda önlenebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz, akciğer kanseri oluşumundaki risk faktörleri hakkında şu ayrıntıları paylaştı:
“Pasif içicilik (sigara), akciğer kanseri istikametinden aile hikayesinin varlığı, birtakım vitaminler, radon/asbest üzere kimyasallara maruziyet, arsenik üzere endüstriyel eserlere maruziyet, radon gazı, ışınım maruziyeti, birtakım organik kimyasallar, hava kirliliği ve tüberküloz akciğer kanseri oluşunda risk faktörleri içinde yer almaktadır. Bu etkenlerden birtakımı kaçınılabilir risk faktörleri (tütün ve tütün eserleri kullanması gibi) iken kimileri değiştirilemez risk faktörüdür (ailesel akciğer kanseri hikayesinin varlığı gibi).
HİÇ SİGARA İÇMEYENLERDE DE GÖRÜLEBİLİR
Sigara kullanmasının akciğer kanserinin en sık görülen sebebi olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz “Günlük içilen sigara sayısı, sigara içme mühleti, sigaraya başlama yaşı (ne kadar erken başlanırsa risk o oranda artar), dumanı derin çekme, sigaranın içeriğindeki katran ölçüsü ile kanser gelişme riski artar” diye konuştu.
Uzm. Dr. Yılmaz kelamlarına şöyleki devam etti:
“Sigara dumanına pasif olarak maruz kalınması da akciğer kanseri riskini artırmaktadır. Kendileri sigara içmedikleri biçimde konut yahut işyerlerinde pasif olarak dumana maruz kalan şahıslarda akciğer kanseri gelişme riski yüzde 20-30 oranında artmaktadır. Sigaranın bırakılması durumunda akciğer kanseri ihtimali vakit içinde azalmakta, sigara bırakıldıktan 10-20 yıl daha sonra hiç içmemişlerin düzebir daha yaklaşmaktadır. En değerli risk faktörü tütün kullanması olmakla birlikte, akciğer kanserinin hiç sigara kullanmamış bireylerde de görülebileceği unutulmamalıdır.”
EN SIK GÖRÜLEN 10 BELİRTİ
Akciğer kanserinin en sık görülen belirtilerinden bahseden Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz, şunları söylemiş oldu:
“Giderek artan öksürük: Akciğer kanserinin birinci belirtileri içinde yer alan öksürük, sıklıkla diğer niçinlere bağlı olduğu düşünülerek gereğince önemsenmiyor. halbuki iki haftadan uzun süren, giderek artan ve sebebi belirlenemeyen inatçı öksürük, akciğer kanserinin temel göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Bunun yanında balgamda kan görülmesi yahut balgam renginin koyu kahverengi olması da akciğer kanserinde değerli belirtiler olarak biliniyor.
Göğüs ağrısı: bir daha bir epey niçinden kaynaklanabilen göğüs ağrısı da, aslında akciğer kanserinin temel belirtileri içinde yer alıyor. Göğüs ağrısı derin nefes alırken, öksürürken yahut gülerken artıyorsa, vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekiyor.
Nefes darlığı: Nefes darlığı ve hırıltılı soluma üzere solunumsal belirtiler akciğer kanserinin tüm evrelerinde ortaya çıkabiliyor. Sinsi gelişen akciğer kanserinin değerli bir göstergesi olan nefes darlığı, gerektiği biçimde önemsenmiyor. Yaşlı ve kilolu bireyler nefes darlığını yaşlarına bağlarken, genç bireyler de işlerinin yoğunluğundan doktora gitmeyi ihmal ettiklerini belirtiyorlar. Lakin akciğer kanserinde erken teşhisin hayati değere sahip olduğunun unutulmaması gerekiyor.
İştahsızlık ve kilo kaybı: Bilhassa faal sigara içen şahıslar, iştahsızlığı olursa kesinlikle bir doktora istişareli. sebebi belirlenemeyen kilo kaybı da akciğer kanserinin kıymetli belirtileri içinde yer aldığından, ihmal edilmemeli.
Ses kısıklığı ve yutma kuvvetliğü: Akciğer kanserinin belirtilerden biri olan ses kısıklığı ve yutma kuvvetliğü de tıpkı başka belirtiler üzere biroldukca niçinden kaynaklanabiliyor. Buna rağmen, soğuk algınlığı üzere bir durum olmaksızın gelişen ses kısıklığında da doktora görünmek gerekiyor. Teşhis için kişinin yakınmaları, hikayesi ve muayene bulguları pek ehemmiyet taşıyor.
Halsizlik: Akciğer kanserinde çabuk yorulma, daima yorgunluk hissi ve halsizlik de atlanmaması gereken, sık görülen belirtiler içinde. Türkiye’de fazlaca yaygın olan demir eksikliği anemisinden mevsimsel koşullara, günlük hayatın ağır koşuşturmacasından ruhsal badirelere dek biroldukca niçinden kaynaklanabilen halsizlik günlük hayatı olumsuz etkilemeye başladıysa ve teneffüs şikayetleri de eşlik ediyorsa akciğer taraması yaptırılmasının ihmal edilmemesi gerekiyor.
Parmaklarda çomaklaşma: El ve ayak parmaklarının uçlarındaki yumuşak dokunun şişip yuvarlaklaşmasıyla oluşan çomaklaşmanın yavaş ve ağrısız gelişmesi, akciğer kanseri dışı niçinlerden kaynaklandığını gösteriyor. Fakat süratli ve ağrılı gerçekleşmesi, akciğer kanseri belirtileri içinde yer alıyor.
Vücut ağrısı: Ülkemizde bilhassa sırt ve omuz ağrısı şikayetlerine sıkça rastlanırken, masa başı çalışanlar bunu sıklıkla duruş bozukluğu ve uzun saatler bilgisayar başında çalışmanın yol açtığı bir sorun olarak değerlendirebiliyor. halbuki akciğer kanserinin yayılması durumunda sırt ağrısı, omuz ağrısı, kürek kemiği ağrısı, kol, bacak ağrısı ya da beyne sıçramışsa şiddetli baş ağrısı kıymetli belirtiler olarak kendini gösteriyor. Uzunluğunda ve köprücük kemiğinin üstündeki bezelerde büyüme ise, bilhassa akciğer kanserine işaret ediyor.
Sık yinelayan enfeksiyon: Bronşit ve zatürre üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarının sık yenidenlaması ve iyileşmemesi de akciğer kanserinin belirtilerindendir. Bilhassa 15 yıldan daha uzun mühlet günde bir paket sigara içen ya da sigarayı bırakmasının üzerinden 15 yıl geçmemiş olan şahıslarda kesinlikle yılda bir defa tarama öneriliyor. Bilimsel çalışmalar; 55-74 yaş içindeki ağır sigara içme hikayesi olan bireylerde düşük doz akciğer tomografisi ile akciğer kanserini erken saptamanın mümkün olduğunu ortaya koyuyor. Birinci evre denilen erken evrede tedavi ile muvaffakiyet oranı yüzde 80-90’ı bulabiliyor. Bu niçinle uzun yıllar sigara içmiş bireylerin hiç bir şikayetleri bulunmasa da nizamlı denetime gitmeleri kural.
Göz kapağında düşme: Göz kapağında düşme ve göz bebeğinde küçülme ile yüzün tıpkı tarafında terleme olmaması da akciğer kanserine işaret edebiliyor. Bu durum tıpta Horner sendromu olarak isimlendiriliyor. Şayet bu belirtilerden birine ya da birkaçına sahipseniz vakit geçirmeden bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurun. Bu belirtiler öbür rahatsızlıkların göstergesi olabilir, kesinlikle akciğer kanseri manasına gelmeyebilir, lakin altında yatan sebebin araştırılması ve tedavi edilmesi gerekir. Doktorunuz akciğer kanserinden şüphelenirse ileri tetkik formlarıyla teşhis koyacaktır. Akciğer kanserinin erken evrede teşhisi ile tedavi talihinin yüzde 85-90 olduğu unutulmamalıdır.”
AKCİĞER KANSERİ RİSK FAKTÖRLERİ
Akciğer kanserlerinin yaklaşık yüzde 90’ının tütün ve tütün mamüllerinin kullanması ile oluştuğunu, ötürüsıyla sigara içiminin engellenmesiyle akciğer kanseri teşhisinin tıpkı oranda önlenebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz, akciğer kanseri oluşumundaki risk faktörleri hakkında şu ayrıntıları paylaştı:
“Pasif içicilik (sigara), akciğer kanseri istikametinden aile hikayesinin varlığı, birtakım vitaminler, radon/asbest üzere kimyasallara maruziyet, arsenik üzere endüstriyel eserlere maruziyet, radon gazı, ışınım maruziyeti, birtakım organik kimyasallar, hava kirliliği ve tüberküloz akciğer kanseri oluşunda risk faktörleri içinde yer almaktadır. Bu etkenlerden birtakımı kaçınılabilir risk faktörleri (tütün ve tütün eserleri kullanması gibi) iken kimileri değiştirilemez risk faktörüdür (ailesel akciğer kanseri hikayesinin varlığı gibi).
HİÇ SİGARA İÇMEYENLERDE DE GÖRÜLEBİLİR
Sigara kullanmasının akciğer kanserinin en sık görülen sebebi olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz “Günlük içilen sigara sayısı, sigara içme mühleti, sigaraya başlama yaşı (ne kadar erken başlanırsa risk o oranda artar), dumanı derin çekme, sigaranın içeriğindeki katran ölçüsü ile kanser gelişme riski artar” diye konuştu.
Uzm. Dr. Yılmaz kelamlarına şöyleki devam etti:
“Sigara dumanına pasif olarak maruz kalınması da akciğer kanseri riskini artırmaktadır. Kendileri sigara içmedikleri biçimde konut yahut işyerlerinde pasif olarak dumana maruz kalan şahıslarda akciğer kanseri gelişme riski yüzde 20-30 oranında artmaktadır. Sigaranın bırakılması durumunda akciğer kanseri ihtimali vakit içinde azalmakta, sigara bırakıldıktan 10-20 yıl daha sonra hiç içmemişlerin düzebir daha yaklaşmaktadır. En değerli risk faktörü tütün kullanması olmakla birlikte, akciğer kanserinin hiç sigara kullanmamış bireylerde de görülebileceği unutulmamalıdır.”
EN SIK GÖRÜLEN 10 BELİRTİ
Akciğer kanserinin en sık görülen belirtilerinden bahseden Uzm. Dr. Huri Özkan Yılmaz, şunları söylemiş oldu:
“Giderek artan öksürük: Akciğer kanserinin birinci belirtileri içinde yer alan öksürük, sıklıkla diğer niçinlere bağlı olduğu düşünülerek gereğince önemsenmiyor. halbuki iki haftadan uzun süren, giderek artan ve sebebi belirlenemeyen inatçı öksürük, akciğer kanserinin temel göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Bunun yanında balgamda kan görülmesi yahut balgam renginin koyu kahverengi olması da akciğer kanserinde değerli belirtiler olarak biliniyor.
Göğüs ağrısı: bir daha bir epey niçinden kaynaklanabilen göğüs ağrısı da, aslında akciğer kanserinin temel belirtileri içinde yer alıyor. Göğüs ağrısı derin nefes alırken, öksürürken yahut gülerken artıyorsa, vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekiyor.
Nefes darlığı: Nefes darlığı ve hırıltılı soluma üzere solunumsal belirtiler akciğer kanserinin tüm evrelerinde ortaya çıkabiliyor. Sinsi gelişen akciğer kanserinin değerli bir göstergesi olan nefes darlığı, gerektiği biçimde önemsenmiyor. Yaşlı ve kilolu bireyler nefes darlığını yaşlarına bağlarken, genç bireyler de işlerinin yoğunluğundan doktora gitmeyi ihmal ettiklerini belirtiyorlar. Lakin akciğer kanserinde erken teşhisin hayati değere sahip olduğunun unutulmaması gerekiyor.
İştahsızlık ve kilo kaybı: Bilhassa faal sigara içen şahıslar, iştahsızlığı olursa kesinlikle bir doktora istişareli. sebebi belirlenemeyen kilo kaybı da akciğer kanserinin kıymetli belirtileri içinde yer aldığından, ihmal edilmemeli.
Ses kısıklığı ve yutma kuvvetliğü: Akciğer kanserinin belirtilerden biri olan ses kısıklığı ve yutma kuvvetliğü de tıpkı başka belirtiler üzere biroldukca niçinden kaynaklanabiliyor. Buna rağmen, soğuk algınlığı üzere bir durum olmaksızın gelişen ses kısıklığında da doktora görünmek gerekiyor. Teşhis için kişinin yakınmaları, hikayesi ve muayene bulguları pek ehemmiyet taşıyor.
Halsizlik: Akciğer kanserinde çabuk yorulma, daima yorgunluk hissi ve halsizlik de atlanmaması gereken, sık görülen belirtiler içinde. Türkiye’de fazlaca yaygın olan demir eksikliği anemisinden mevsimsel koşullara, günlük hayatın ağır koşuşturmacasından ruhsal badirelere dek biroldukca niçinden kaynaklanabilen halsizlik günlük hayatı olumsuz etkilemeye başladıysa ve teneffüs şikayetleri de eşlik ediyorsa akciğer taraması yaptırılmasının ihmal edilmemesi gerekiyor.
Parmaklarda çomaklaşma: El ve ayak parmaklarının uçlarındaki yumuşak dokunun şişip yuvarlaklaşmasıyla oluşan çomaklaşmanın yavaş ve ağrısız gelişmesi, akciğer kanseri dışı niçinlerden kaynaklandığını gösteriyor. Fakat süratli ve ağrılı gerçekleşmesi, akciğer kanseri belirtileri içinde yer alıyor.
Vücut ağrısı: Ülkemizde bilhassa sırt ve omuz ağrısı şikayetlerine sıkça rastlanırken, masa başı çalışanlar bunu sıklıkla duruş bozukluğu ve uzun saatler bilgisayar başında çalışmanın yol açtığı bir sorun olarak değerlendirebiliyor. halbuki akciğer kanserinin yayılması durumunda sırt ağrısı, omuz ağrısı, kürek kemiği ağrısı, kol, bacak ağrısı ya da beyne sıçramışsa şiddetli baş ağrısı kıymetli belirtiler olarak kendini gösteriyor. Uzunluğunda ve köprücük kemiğinin üstündeki bezelerde büyüme ise, bilhassa akciğer kanserine işaret ediyor.
Sık yinelayan enfeksiyon: Bronşit ve zatürre üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarının sık yenidenlaması ve iyileşmemesi de akciğer kanserinin belirtilerindendir. Bilhassa 15 yıldan daha uzun mühlet günde bir paket sigara içen ya da sigarayı bırakmasının üzerinden 15 yıl geçmemiş olan şahıslarda kesinlikle yılda bir defa tarama öneriliyor. Bilimsel çalışmalar; 55-74 yaş içindeki ağır sigara içme hikayesi olan bireylerde düşük doz akciğer tomografisi ile akciğer kanserini erken saptamanın mümkün olduğunu ortaya koyuyor. Birinci evre denilen erken evrede tedavi ile muvaffakiyet oranı yüzde 80-90’ı bulabiliyor. Bu niçinle uzun yıllar sigara içmiş bireylerin hiç bir şikayetleri bulunmasa da nizamlı denetime gitmeleri kural.
Göz kapağında düşme: Göz kapağında düşme ve göz bebeğinde küçülme ile yüzün tıpkı tarafında terleme olmaması da akciğer kanserine işaret edebiliyor. Bu durum tıpta Horner sendromu olarak isimlendiriliyor. Şayet bu belirtilerden birine ya da birkaçına sahipseniz vakit geçirmeden bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurun. Bu belirtiler öbür rahatsızlıkların göstergesi olabilir, kesinlikle akciğer kanseri manasına gelmeyebilir, lakin altında yatan sebebin araştırılması ve tedavi edilmesi gerekir. Doktorunuz akciğer kanserinden şüphelenirse ileri tetkik formlarıyla teşhis koyacaktır. Akciğer kanserinin erken evrede teşhisi ile tedavi talihinin yüzde 85-90 olduğu unutulmamalıdır.”