EsraBetül
Member
‘Madalyasız’ kitabıyla ses getiren gazeteci ve muharrir Mehmet Uluğtürkan, bu kere yeni romanı ‘Kayıp Sancak’ı kitapseverlerle buluşturdu.
‘Kayıp Sancak’ için, “100 yıl öncenin romanı fakat bu romana husus olan coğrafyada emperyalistlerin emelleri sona ermiş değil. O yüzden dingin bir Anadolu için kuvvetli olmaya ve içerisinde yaşayanların tıpkı bir mozaik tablosunda olduğu üzere tüm renklerle bir ortada olma mecburiliği var” diyen Uluğtürkan, yeni kitabını ve yeni kitabının kahramanlarını anlattı.
Mehmet Beyefendi, romanınız için sizi tebrik ederek başlamak isterim. Tarihi gerçekliğin kurgunun, kurgunun da tarihi gerçekliğin önüne geçmediği, başarılı bir istikrarda ilerleyen bir roman, Kayıp Sancak. Bu dengeyi nasıl kurduğunuzla ilgili başlayalım isterseniz…
Kayıp Sancak’ta tarihi gerçeklik daha ağır. Kurguyu, yalnızca ana öyküyü orta kısımlarla harmanlama ve okuru o senelera götürme uğraşı için kullandım. 100 yıl evvel Anadolu’da verilen kurtuluş uğraşının her anı, bir romanı besleyecek zenginliğe sahip. aslına bakarsan az sayıda var olan Kurtuluş Savaşı romanlarımız içinde Kayıp Sancak’ı farklı bir pozisyona taşıyabilecek en değerli taraf gerçekliğe fazlaca istikametli bakış açısı olabilir. Mondros Mütarekesi’nden daha sonrasında Anadolu’yu Güney’den işgale başlayan Fransızların ünlü kumandanı Binbaşı Pierre Mesnil’in günlüğü ve işgale karşı destan yazan Kuvvacı kumandanların devrin mahallî gazetelerine yansıyan anıları kurguya gerek bırakmadı.
Roman bireylerinizin birçoğu gerçek bireyler; gerçek şahısların bir romanda anlatıya yedirilmesi güç bir müddetç olsa gerek. Onlar üzere düşünebilmek, birtakım çıkarımlara varmak ve bunun üzere başlıklar adına… Ne söylemek istersiniz?
Vatanın kurtuluş planlarını 19 Mayıs 1919’dan 6 ay evvel Adana’da yapan, 5 Ağustos 1920’de yönettiği Pozantı Kongresi’nde delegelerin önüne koyduğu sandıkla ülkesi için kuracağı sistemi demokrasi olarak belirleyen reformist, vizyoner Osmanlı paşası Mustafa Kemal, Kayıp Sancak’ın kahramanlarından biri. Yanı sıra Cihan Harbi’nde Fransa’nın Almanlara karşı verdiği gayrette Verdün Cephesi’nin kahramanı Binbaşı Mesnil, Kuvvacı kumandanlar Tekelioğlu Sinan (Ali Ratıp), Kara Afat (Hasan Akıncı) ve onlarca kahraman Kayıp Sancak’ın tuğlalarını ören karakterler. Kayıp Sancak, Kurtuluş Savaşı’nın Güney Cephesi’nin az bilinen gerçeklerini içerirken, Kuvvacı Yüzbaşı Tekelioğlu Sinan ve Fransız Binbaşı Pierre Mesnil’in akıl oyunlarını da aktarıyor. Cephede karşı karşıya gelen iki komutanın günlüklerini ve anılarını okuduğumda karakterleriyle ilgili ayrıntılı bilgi edinme imkanı buldum. Askerlik mesleğine aşık, savaş halinde bile birbirleriyle irtibatta nezaketi elden bırakmayan, disiplinli, kararlı bu karakterleri romana işlemek epey sıkıntı olmadı.
Okur aslında birinci iki soru ekseninde bile sizin olaylara bakış açınızı kavrayacaktır aslında… Fakat bir daha de sormak isterim kayıp Sancak’ı aktüel yapan ne sizce? Ya da Kayıp Sancak aktüel bir roman mı, bir tarih romanı olarak…
Anadolu’da yaşamanın, Anadolu’ya sahip olmanın bedeli tarih boyunca ağır olmuş. Hala hayli ağır. Çünkü her insanın gözü burada. Kıskandıran bir stratejik pozisyon, varlıklı kaynaklar. O yüzden tarih boyunca bu topraklara sahip olabilmek, sahip olunca da koruma edebilmek kolay olmamış, olmuyor ve olmayacak. Burada çaba hiç bitmeyecek. Dün, ticaret yolları, stratejik pozisyon için yapılan savaşlar bugün iktisatla veriliyor. Tahminen yarın su kaynakları için verilecek. Vakit, enstrüman değişecek lakin bu topraklarda sefa sürebilmenin bedeli daima ağır olacak. Kayıp Sancak, 100 yıl öncenin romanı lakin bu romana bahis olan coğrafyada emperyalistlerin emelleri sona ermiş değil. O yüzden dingin bir Anadolu için kuvvetli olmaya ve içerisinde yaşayanların tıpkı bir mozaik tablosunda olduğu üzere tüm renklerle bir ortada olma mecburiliği var.
Aslında bu bağlamda şu da tartışılmalı tahminen, son devirde tarihî roman dendiğinde azınlıklar etrafında dönen bir anlatı var, azınlıklar nasıl değerlendirilmeli bir romanın ortasında yer aldıklarında? Bunu şunun için soruyorum, daima bir mağdurluk savunusuna boğulmuş bir tarih arayışı var…
Azınlığın ‘mağdur edebiyatı’ yazın dünyasında karşılık buluyor olabilir. Lakin tarihi roman müelliflerinin objektif olma zaruriliği olduğunu düşünüyorum. Bir romana ‘tarihi roman’ deniyorsa kişi, yer,zaman ve olayların gerçekliğinin ispat edilebilir olması gerektiğine inanıyorum. Kayıp Sancak’ta buna itina gösterdim. Romanda yer alan olayları, çatışma taraflarının teyit ettikleriyle sağlamasını yaptım.
Romanınızı kurarken anlatı biçimi, usul, lisan ve telaffuz üzere başlıkları nasıl değerlendirdiniz? Romanınızda tuhaf kahramanlık tabirleri yok, bu kıymetli, gerçekçi cümleler daha sık kullanılmış. halbuki zafer anlatılarında karşılaştığımız daima, tuhaf ve gerçeğin haricinde telaffuzlar olur…
Bir detay dikkatimi çekti; teşekkür metninizde romanı okuttuğunuz ve fikrini aldığınız insanların iş unvanlarını da kullanmışsınız, bunun bir ehemmiyeti var mı?
İktisat gazeteciliğinde 32 yılı geride bırakmaya hazırlanıyorum. Doğal olarak hayli sayıda iş insanına yakınlığım var. Bunlar içinde kitap kurdu olanları belirledim. Romanı tamamladığımda yayınevimdilk evvel onlara gönderdim. Başarılı iş insanlarının bakış açılarını önemsiyorum. İçerisinde mühendis olanlar da toplumsal bilimler eğitimi alanlar da var. Görüşlerinden ve beni telkin eden kelamlarından çok yararlandım doğrusu.
bu biçimde bir yapıtı memleket okuruna kazandırdığınız için, hayli teşekkür ederiz. Son olarak söylemek istedikleriniz nelerdir?
‘Kayıp Sancak’ için, “100 yıl öncenin romanı fakat bu romana husus olan coğrafyada emperyalistlerin emelleri sona ermiş değil. O yüzden dingin bir Anadolu için kuvvetli olmaya ve içerisinde yaşayanların tıpkı bir mozaik tablosunda olduğu üzere tüm renklerle bir ortada olma mecburiliği var” diyen Uluğtürkan, yeni kitabını ve yeni kitabının kahramanlarını anlattı.
Mehmet Beyefendi, romanınız için sizi tebrik ederek başlamak isterim. Tarihi gerçekliğin kurgunun, kurgunun da tarihi gerçekliğin önüne geçmediği, başarılı bir istikrarda ilerleyen bir roman, Kayıp Sancak. Bu dengeyi nasıl kurduğunuzla ilgili başlayalım isterseniz…
Kayıp Sancak’ta tarihi gerçeklik daha ağır. Kurguyu, yalnızca ana öyküyü orta kısımlarla harmanlama ve okuru o senelera götürme uğraşı için kullandım. 100 yıl evvel Anadolu’da verilen kurtuluş uğraşının her anı, bir romanı besleyecek zenginliğe sahip. aslına bakarsan az sayıda var olan Kurtuluş Savaşı romanlarımız içinde Kayıp Sancak’ı farklı bir pozisyona taşıyabilecek en değerli taraf gerçekliğe fazlaca istikametli bakış açısı olabilir. Mondros Mütarekesi’nden daha sonrasında Anadolu’yu Güney’den işgale başlayan Fransızların ünlü kumandanı Binbaşı Pierre Mesnil’in günlüğü ve işgale karşı destan yazan Kuvvacı kumandanların devrin mahallî gazetelerine yansıyan anıları kurguya gerek bırakmadı.
Roman bireylerinizin birçoğu gerçek bireyler; gerçek şahısların bir romanda anlatıya yedirilmesi güç bir müddetç olsa gerek. Onlar üzere düşünebilmek, birtakım çıkarımlara varmak ve bunun üzere başlıklar adına… Ne söylemek istersiniz?
Vatanın kurtuluş planlarını 19 Mayıs 1919’dan 6 ay evvel Adana’da yapan, 5 Ağustos 1920’de yönettiği Pozantı Kongresi’nde delegelerin önüne koyduğu sandıkla ülkesi için kuracağı sistemi demokrasi olarak belirleyen reformist, vizyoner Osmanlı paşası Mustafa Kemal, Kayıp Sancak’ın kahramanlarından biri. Yanı sıra Cihan Harbi’nde Fransa’nın Almanlara karşı verdiği gayrette Verdün Cephesi’nin kahramanı Binbaşı Mesnil, Kuvvacı kumandanlar Tekelioğlu Sinan (Ali Ratıp), Kara Afat (Hasan Akıncı) ve onlarca kahraman Kayıp Sancak’ın tuğlalarını ören karakterler. Kayıp Sancak, Kurtuluş Savaşı’nın Güney Cephesi’nin az bilinen gerçeklerini içerirken, Kuvvacı Yüzbaşı Tekelioğlu Sinan ve Fransız Binbaşı Pierre Mesnil’in akıl oyunlarını da aktarıyor. Cephede karşı karşıya gelen iki komutanın günlüklerini ve anılarını okuduğumda karakterleriyle ilgili ayrıntılı bilgi edinme imkanı buldum. Askerlik mesleğine aşık, savaş halinde bile birbirleriyle irtibatta nezaketi elden bırakmayan, disiplinli, kararlı bu karakterleri romana işlemek epey sıkıntı olmadı.
Okur aslında birinci iki soru ekseninde bile sizin olaylara bakış açınızı kavrayacaktır aslında… Fakat bir daha de sormak isterim kayıp Sancak’ı aktüel yapan ne sizce? Ya da Kayıp Sancak aktüel bir roman mı, bir tarih romanı olarak…
Anadolu’da yaşamanın, Anadolu’ya sahip olmanın bedeli tarih boyunca ağır olmuş. Hala hayli ağır. Çünkü her insanın gözü burada. Kıskandıran bir stratejik pozisyon, varlıklı kaynaklar. O yüzden tarih boyunca bu topraklara sahip olabilmek, sahip olunca da koruma edebilmek kolay olmamış, olmuyor ve olmayacak. Burada çaba hiç bitmeyecek. Dün, ticaret yolları, stratejik pozisyon için yapılan savaşlar bugün iktisatla veriliyor. Tahminen yarın su kaynakları için verilecek. Vakit, enstrüman değişecek lakin bu topraklarda sefa sürebilmenin bedeli daima ağır olacak. Kayıp Sancak, 100 yıl öncenin romanı lakin bu romana bahis olan coğrafyada emperyalistlerin emelleri sona ermiş değil. O yüzden dingin bir Anadolu için kuvvetli olmaya ve içerisinde yaşayanların tıpkı bir mozaik tablosunda olduğu üzere tüm renklerle bir ortada olma mecburiliği var.
Aslında bu bağlamda şu da tartışılmalı tahminen, son devirde tarihî roman dendiğinde azınlıklar etrafında dönen bir anlatı var, azınlıklar nasıl değerlendirilmeli bir romanın ortasında yer aldıklarında? Bunu şunun için soruyorum, daima bir mağdurluk savunusuna boğulmuş bir tarih arayışı var…
Azınlığın ‘mağdur edebiyatı’ yazın dünyasında karşılık buluyor olabilir. Lakin tarihi roman müelliflerinin objektif olma zaruriliği olduğunu düşünüyorum. Bir romana ‘tarihi roman’ deniyorsa kişi, yer,zaman ve olayların gerçekliğinin ispat edilebilir olması gerektiğine inanıyorum. Kayıp Sancak’ta buna itina gösterdim. Romanda yer alan olayları, çatışma taraflarının teyit ettikleriyle sağlamasını yaptım.
Romanınızı kurarken anlatı biçimi, usul, lisan ve telaffuz üzere başlıkları nasıl değerlendirdiniz? Romanınızda tuhaf kahramanlık tabirleri yok, bu kıymetli, gerçekçi cümleler daha sık kullanılmış. halbuki zafer anlatılarında karşılaştığımız daima, tuhaf ve gerçeğin haricinde telaffuzlar olur…
Bir detay dikkatimi çekti; teşekkür metninizde romanı okuttuğunuz ve fikrini aldığınız insanların iş unvanlarını da kullanmışsınız, bunun bir ehemmiyeti var mı?
İktisat gazeteciliğinde 32 yılı geride bırakmaya hazırlanıyorum. Doğal olarak hayli sayıda iş insanına yakınlığım var. Bunlar içinde kitap kurdu olanları belirledim. Romanı tamamladığımda yayınevimdilk evvel onlara gönderdim. Başarılı iş insanlarının bakış açılarını önemsiyorum. İçerisinde mühendis olanlar da toplumsal bilimler eğitimi alanlar da var. Görüşlerinden ve beni telkin eden kelamlarından çok yararlandım doğrusu.
bu biçimde bir yapıtı memleket okuruna kazandırdığınız için, hayli teşekkür ederiz. Son olarak söylemek istedikleriniz nelerdir?