EsraBetül
Member
Oyun birinci sefer, Eskişehir’in Han ilçesinde Frig uygarlığınca 6 bin yıl evvel yapıldığı belirtilen ve UNESCO Dünya Miras Süreksiz Listesi’nde bulunan Midas Anıtı Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı’nda sahnelendi.
Anıt ve etrafı özel olarak ışıklandırılarak tiyatro sahnesine dönüştürüldü, bu da Türkiye’de bir birinciydi.
Oyunun direktörü Murat Atak ile, “Kybele” üzerine konuştuk.
– birinci vakit içinderda oyunun sahnelenme sürecini konuşalım…
Pandemi devrinde bildiğiniz üzere salonlarımızda sergilediğimiz eserlerimize bir süre orta vermek zorunda kaldık. Bunun üzerine açık havada neler yapabiliriz fikri gündeme geldi. İdare heyetimizde Eskişehir’in Han ilçesine bağlı Midas Anıtı’nda bir temsil yapma fikri tartı kazandı. Bu, Türkiye’de bir birinci olacaktı.
Bunun üzerine dramaturglarımızla bir arada oyun araştırmasına başladık.
– Siz evvel oyunun sahneleneceği yeri buldunuz daha sonra oyunu yanlışsız mu?
Binlerce yıllık geçmişi olan Yazılıkaya’da oynanabilecek en uygun yapıtın Güngör Dilmen’in yazdığı “Ben Anadolu” isimli yapıtın olduğuna karar verdik. Fakat salgın şartları devam ettiğinden açık havada olsa bile, seyircimizi uzun müddet bir ortada tutmamak için bu yapıttan birtakım kısımların seçilmesine karar verdim. Friglerin yıllar uzunluğu tapınaklar, yontular yapıp ana tanrıça diye tapındıkları “Kybele”nin anlatımıyla çağlar uzunluğu Anadolu’da yaşayan bayanları lisana getirmek için metni düzenleme ve sahneye uygulama çalışmalarına başladık. Bu uyarlama ile dünya prömiyeri için kolları sıvadık. Burada tiyatromuzun dramaturgu sevgili Şafak Özen’in hakkını teslim etmem lazım. olağanüstü bir dramaturji çalışması oldu. Hititlerden günümüze, çağlara damga vurmuş bayanları anlatmaya çalıştık bu oyunumuzda.
– Oyunda canlı müzik kullanıyorsunuz?
Evet, zira bu iş müziksiz olmazdı. Devreye senfoni orkestramız da girdi. O denli bir besteciyle çalışmalıydık ki oyunun ana temasını her çağa göre bir daha şekillendirmesi ve bir daha salgın şartlarından dolayı onu küçük bir orkestra için bestelemesi gerekiyordu. Anadolu Üniversitesi öğretim elemanlarından genç yetenek Oktay Köseoğlu’yla buluştuk. Yapıta öylesine uygun besteler yaptı ki bu bir opera olsa librettoyla müzik lakin bu türlü uyumlu olabilirdi. Her çağın bayanını, her uygarlığın rengini Kybele’den Türkan Saylan’a, Muazzez İlmiye Çığ’a uzanan seyahatte şahane motifleriyle oyuna apayrı bir kişilik kazandıran kostüm kreatörümüz Funda Çebi, Eskişehir Kent Tiyatromuza epeyce yakışır bir tasarım gerçekleştirdi. olağan olarak ki “kadın”ı anlatan bu oyunda orkestramız da bayanlardan oluşmalıydı ve artık Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Senfoni Orkestrası sanatkarlarından oluşan bir hanımlar orkestrasıyla çıkıyoruz seyircimizin karşısına. birebir vakitte Anadolu’nun tüm renkleriyle.
BİNLERCE YILLIK ANITLAR…
– Yeni bir açık-hava sahnesi oluşturmak ve orada birinci defa oyun sahnelemek büyük bir risk olsa gerek.
Yazılıkaya’daki doğal amfitiyatroyu ve binlerce yıllık anıtları sevgili Soner Erdoğmuş ışıklandırdı. Kybele’ye tiyatromuzun en uzman sanatkarlarından Burcu Tutkun Turan hayat veriyor.
Fakat bu süreçte tekraren prömiyer tarihi belirleyip her seferinde yasaklarla karşılaştık. Hem seyircimizin, hem sanatkarlarımızın birebir vakitte tiyatromuzun öteki çalışanlarının sıhhatlerini düşünerek provalara vakit zaman orta vermek zorunda kaldık.
BİRİNCİ DARBE DAİMA SANATKARA…
– Pandemi süreci sanatı ve sanatkarları olumsuz etkiledi elbet siz neler yaşadınız bu süreçte?
Salgın, hepimizi vurdu. olağan olarak her seferinde, her düşünceli, acılı ya da güç vakit içinderda birinci darbe daima sanata vurulur. Felaket tellalı ve sanat düşmanı birinci yasağı daima bize getirir. bu biçimde vakit içinderda bir tek sanatkarlar değil, lakin daha epey halkımız cezalandırılmış olur. Toplumsal uzaklık diye bir şey çıkardılar ve sanatsız kalınca insanlarımız ortasına nitekim bir toplumsal ara girmiş oldu. halbuki fizikî aralığımızı koruyarak en azından küçük kümelerle ve seyirci sayısı azaltılmış temsiller, konserler verebilir, toplumsal aramızı daha da azaltabilir, toplumu kaynaştırma bakılırsavimizi yerine getirebilirdik.
Sanat yaşayan bir organizmadır ve soğuk camın, televizyonun, cep telefonunun ya da bilgisayarların ekranına sığmaz, sığdırılamaz.
Her her neyse sonunda, neredeyse bir yıllık uzatmalı nişanlılık periyodumuzu 10 Temmuz’da şahane bir düğünle taçlandırdık.
Büyükşehir Belediye Liderimiz, hocamız Sayın Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen sanata, sanatkara, kültüre ve Eskişehirimizde bulunan bütün tarihi yapıtlara sonsuz değer ve ehemmiyet verdiğini bizim bu projemize de önayak olarak bir kere daha göstermiş oldu; tüm ülkeye.
– Ne söylüyor bize “Kybele”…
Anadolu uygarlıkları bizim en değerli varlıklarımızdandır. Bu Anadolu topraklarında hayatış onca uygarlığı bilenlere bir daha anımsatmak, bilmeyenlere anlatmak, bilhassa gençlerimize bu toprakların binlerce yıllık tarihini ve hele Cumhuriyet periyoduyla birlikte Mustafa Kemal Atatürk’ün amaç gösterdiği çağdaş uygarlıkla ortamızda nasıl bir bağ oluşturabileceğini göstermek istedik ve bu uygarlıkları doğuranların, yani bayanlarımızın bugüne kadar ve hâlâ yaşadıklarını lirik bir söylenceyle lisana getirmek istedik.
“Kıymayın artık ne bayanlara, ne kızlara ne çocuklara ne yiğit evlatlara” diye bitiriyoruz söylencemizi. Perdeler kapanırken ülkemizdeki tüm sanatkarlar sıkıntı günler yaşarken, başta genel sanat direktörümüz Tolga Tümer olmak üzere emeğini, bilgisini ve maharetini esirgemeden bu yapıta hizmet eden herkese teşekkür ediyorum.
Eskişehir bir daha öncü, bir daha çağdaş, bir daha özgür, bir daha sanatın bağrı…
Anıt ve etrafı özel olarak ışıklandırılarak tiyatro sahnesine dönüştürüldü, bu da Türkiye’de bir birinciydi.
Oyunun direktörü Murat Atak ile, “Kybele” üzerine konuştuk.
– birinci vakit içinderda oyunun sahnelenme sürecini konuşalım…
Pandemi devrinde bildiğiniz üzere salonlarımızda sergilediğimiz eserlerimize bir süre orta vermek zorunda kaldık. Bunun üzerine açık havada neler yapabiliriz fikri gündeme geldi. İdare heyetimizde Eskişehir’in Han ilçesine bağlı Midas Anıtı’nda bir temsil yapma fikri tartı kazandı. Bu, Türkiye’de bir birinci olacaktı.
Bunun üzerine dramaturglarımızla bir arada oyun araştırmasına başladık.
– Siz evvel oyunun sahneleneceği yeri buldunuz daha sonra oyunu yanlışsız mu?
Binlerce yıllık geçmişi olan Yazılıkaya’da oynanabilecek en uygun yapıtın Güngör Dilmen’in yazdığı “Ben Anadolu” isimli yapıtın olduğuna karar verdik. Fakat salgın şartları devam ettiğinden açık havada olsa bile, seyircimizi uzun müddet bir ortada tutmamak için bu yapıttan birtakım kısımların seçilmesine karar verdim. Friglerin yıllar uzunluğu tapınaklar, yontular yapıp ana tanrıça diye tapındıkları “Kybele”nin anlatımıyla çağlar uzunluğu Anadolu’da yaşayan bayanları lisana getirmek için metni düzenleme ve sahneye uygulama çalışmalarına başladık. Bu uyarlama ile dünya prömiyeri için kolları sıvadık. Burada tiyatromuzun dramaturgu sevgili Şafak Özen’in hakkını teslim etmem lazım. olağanüstü bir dramaturji çalışması oldu. Hititlerden günümüze, çağlara damga vurmuş bayanları anlatmaya çalıştık bu oyunumuzda.
– Oyunda canlı müzik kullanıyorsunuz?
Evet, zira bu iş müziksiz olmazdı. Devreye senfoni orkestramız da girdi. O denli bir besteciyle çalışmalıydık ki oyunun ana temasını her çağa göre bir daha şekillendirmesi ve bir daha salgın şartlarından dolayı onu küçük bir orkestra için bestelemesi gerekiyordu. Anadolu Üniversitesi öğretim elemanlarından genç yetenek Oktay Köseoğlu’yla buluştuk. Yapıta öylesine uygun besteler yaptı ki bu bir opera olsa librettoyla müzik lakin bu türlü uyumlu olabilirdi. Her çağın bayanını, her uygarlığın rengini Kybele’den Türkan Saylan’a, Muazzez İlmiye Çığ’a uzanan seyahatte şahane motifleriyle oyuna apayrı bir kişilik kazandıran kostüm kreatörümüz Funda Çebi, Eskişehir Kent Tiyatromuza epeyce yakışır bir tasarım gerçekleştirdi. olağan olarak ki “kadın”ı anlatan bu oyunda orkestramız da bayanlardan oluşmalıydı ve artık Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Senfoni Orkestrası sanatkarlarından oluşan bir hanımlar orkestrasıyla çıkıyoruz seyircimizin karşısına. birebir vakitte Anadolu’nun tüm renkleriyle.
BİNLERCE YILLIK ANITLAR…
– Yeni bir açık-hava sahnesi oluşturmak ve orada birinci defa oyun sahnelemek büyük bir risk olsa gerek.
Yazılıkaya’daki doğal amfitiyatroyu ve binlerce yıllık anıtları sevgili Soner Erdoğmuş ışıklandırdı. Kybele’ye tiyatromuzun en uzman sanatkarlarından Burcu Tutkun Turan hayat veriyor.
Fakat bu süreçte tekraren prömiyer tarihi belirleyip her seferinde yasaklarla karşılaştık. Hem seyircimizin, hem sanatkarlarımızın birebir vakitte tiyatromuzun öteki çalışanlarının sıhhatlerini düşünerek provalara vakit zaman orta vermek zorunda kaldık.
BİRİNCİ DARBE DAİMA SANATKARA…
– Pandemi süreci sanatı ve sanatkarları olumsuz etkiledi elbet siz neler yaşadınız bu süreçte?
Salgın, hepimizi vurdu. olağan olarak her seferinde, her düşünceli, acılı ya da güç vakit içinderda birinci darbe daima sanata vurulur. Felaket tellalı ve sanat düşmanı birinci yasağı daima bize getirir. bu biçimde vakit içinderda bir tek sanatkarlar değil, lakin daha epey halkımız cezalandırılmış olur. Toplumsal uzaklık diye bir şey çıkardılar ve sanatsız kalınca insanlarımız ortasına nitekim bir toplumsal ara girmiş oldu. halbuki fizikî aralığımızı koruyarak en azından küçük kümelerle ve seyirci sayısı azaltılmış temsiller, konserler verebilir, toplumsal aramızı daha da azaltabilir, toplumu kaynaştırma bakılırsavimizi yerine getirebilirdik.
Sanat yaşayan bir organizmadır ve soğuk camın, televizyonun, cep telefonunun ya da bilgisayarların ekranına sığmaz, sığdırılamaz.
Her her neyse sonunda, neredeyse bir yıllık uzatmalı nişanlılık periyodumuzu 10 Temmuz’da şahane bir düğünle taçlandırdık.
Büyükşehir Belediye Liderimiz, hocamız Sayın Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen sanata, sanatkara, kültüre ve Eskişehirimizde bulunan bütün tarihi yapıtlara sonsuz değer ve ehemmiyet verdiğini bizim bu projemize de önayak olarak bir kere daha göstermiş oldu; tüm ülkeye.
– Ne söylüyor bize “Kybele”…
Anadolu uygarlıkları bizim en değerli varlıklarımızdandır. Bu Anadolu topraklarında hayatış onca uygarlığı bilenlere bir daha anımsatmak, bilmeyenlere anlatmak, bilhassa gençlerimize bu toprakların binlerce yıllık tarihini ve hele Cumhuriyet periyoduyla birlikte Mustafa Kemal Atatürk’ün amaç gösterdiği çağdaş uygarlıkla ortamızda nasıl bir bağ oluşturabileceğini göstermek istedik ve bu uygarlıkları doğuranların, yani bayanlarımızın bugüne kadar ve hâlâ yaşadıklarını lirik bir söylenceyle lisana getirmek istedik.
“Kıymayın artık ne bayanlara, ne kızlara ne çocuklara ne yiğit evlatlara” diye bitiriyoruz söylencemizi. Perdeler kapanırken ülkemizdeki tüm sanatkarlar sıkıntı günler yaşarken, başta genel sanat direktörümüz Tolga Tümer olmak üzere emeğini, bilgisini ve maharetini esirgemeden bu yapıta hizmet eden herkese teşekkür ediyorum.
Eskişehir bir daha öncü, bir daha çağdaş, bir daha özgür, bir daha sanatın bağrı…