Kış konservesi yaparken dikkat edilmesi gereken 5 kural

EliteDizqn

Active member
Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Betül Merd, kışın tüketilmesi için sonbahar aylarında hazırlanan zerzevat ve meyvelerin gerçek saklama şartları ile ilgili bilgi verdi.

KONSERVENİN HEDEFİ MİKROORGANİZMALARI YOK ETMEK

Konserve yapmanın temel hedefi, yiyeceklerde bulunan mikroorganizmaları yok etmek ve yeni mikroorganizmaların oluşmasını engellemektir. Besinler cam ya da mikroorganizmaların çoğalamayacağı kaplara temalır ve çabucak sonrasında gelişebilecek ziyanlı mikroorganizmaları yok edecek bir sıcaklık derecesine kadar ısıtılır. Mikroorganizmalar besine ulaşamadığından, kaplar kapalı kaldığı sürece besin korunmuş olur. Tüm besinlerin işlenmesinde olduğu üzere konserveleme sürecinde de birtakım besin kayıpları ortaya çıkmaktadır. C vitamini ve tiamin (B1 vitamini) ısıya hassastır ve konserve yapmanın meyve ve sebzelerde bu vitaminlerin değişen ölçülerinin yok olduğu belirlenmiştir. B vitaminleri suda çözünür ve bunların değişen bir kısmı, kutuyu açtığımızda çoklukla kullanmadığımız konserve sıvısında çözülebilir. Konserve yapıldıktan daha sonra kalan vitaminler, oksijenin besine ulaşmasını engellediği için depolama sırasında âlâ korunur ve bu da vitaminleri oksidasyon yoluyla yıkımdan korur. Bir konserve besinin besinsel olarak taze yahut donmuş besin ile nasıl karşılaştırılacağı, besine ve ayrıyeten ne kadar müddetle saklandığına bağlıdır.

KONSERVE YAPARKEN DİKKAT EDİLECEK KURALLAR

Konserve için hakikat meyve ve zerzevatın seçilmesi kıymetlidir. Hazırlanma basamağında meyve ve sebzelerin satın alınmasından tüketimine kadarki tüm kademelerinde hijyen şartlarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Meyve ve sebzeler taze, olgunlaşmış olmalı ve ortasında çürük bulunmamalıdır.

Kavanozların kapakları denetim edildikten daha sonra kapatılmalı, kapaklar ısıya sağlam olmalıdır. Kapakların metal kısımların konserve içeriği ile temas etmemesi, kırık olmaması, conta lastiğinin sağlam yahut zedelenmiş olmaması gerekir.

Kavanoz ve kapakları yıkanmalıdır. Bilhassa cam kavanozlar kullanılmadan evvel 15-20 dakika kaynatılarak sterilize edilmelidir. Kavanozlar 2-3 sefer yıkandıktan daha sonra kullanılabilirken, kapakları yalnızca bir sefer kullanmak gerekir. Kavanozlar ve kapakları sıcak deterjanlı suda fırçalanarak düzgünce yıkanmalı ve bol su ile durulanarak her türlü bulaşma riski en aza indirilmelidir.

Kavanozlar fazla doldurulmamalıdır. Kavanozun üst kısmına yapışması olası modüller kapağın âlâ kapanmasına mahzur olabilmektedir. Kavanoz hava aldığı için ortasındaki konservenin bozulma süreci hızlanacaktır.

Güvenli ve sağlıklı konserve imalinde sıcaklık derecesi ve uygulama müddeti kıymetlidir. Isıtma müddeti besinin asit ölçüsüne bağlıdır. Domates üzere asit oranı yüksek sebzeler ortalama 15-20 dakika kaynatılmalıdır. Sebzeler parçalandıktan daha sonra pişirme süreci yapılmalıdır.

Konservenin açıldığı gün ya da 1-2 gün ortasında tüketilmesi gerekir. Konserveler kesinlikle oda sıcaklığında ya da buzdolabında saklanmalıdır. Çok sıcak ya da derin dondurucuda koruma edilen konserveler lezzetlerini ve kalitelerini kaybetmektedir.

KONSERVE ÇABUCAK TÜKETİLMEZSE ZEHİRLER

Konserveler açıldığı gün ya da birkaç gün ortasında tüketilmediğinde ‘clostridium botulinum’ bakterisi üreyebilmektedir. Bu bakteri, besin zehirlenmelerine niye olmaktadır. Bu bakterinin dünyada bilinen en kuvvetli zehirlerden olduğu ve mevtle sonuçlanabilecek rahatsızlıklara yol açtığı bilinmektedir. Konservelerde epey üreyebilen bu bakteri kendini konserve kapaklarında oluşturduğu bombeleşmeyle muhakkak eder. Şayet kapaklarda bombeleşme var ise asla tüketilmemelidir.