Kahve tutkusu ‘eşsiz koleksiyon’ sahibi yaptı

EliteDizqn

Active member
Türkiye Sürdürülebilirlik Akademisi İdare Konseyi Lideri Murat Sungur Bursa ile mimarlık alanında akademisyen eşi Nihal Bursa yaklaşık 20 yıl evvel Mehmetçik Vakfı faydasına düzenlenen bir müzayededen fincan ekibi satın aldı.


zaman içinde KOLEKSİYONA DÖNÜŞTÜ

Bursa çiftinin burada başlayan koleksiyon aşkı, katıldıkları müzayede ve gezdikleri antikacılarla vakit içinde çığ üzere büyüdü.

Yurt içi ve yurt haricindeki müzayede ile seyahatlere katılan çift, kahve külçeşidini yansıtan fincan, cezve, nesne, fatura ile hatıratlardan kitaplara kadar her türlü dokümanın yer aldığı 5 bini aşkın yapıttan oluşan eşsiz bir koleksiyona sahip oldu.


5 Aralık Dünya Türk Kahvesi Günü ötürüsıyla konuşan Murat Sungur Bursa, yaklaşık 20 yıl evvel Ankara’da Mehmetçik Vakfı faydasına düzenlenen bir müzayedede aldıkları fincan kadrosuyla bu serüvene başladıklarını söylemiş oldu.


sonrasındasında İstanbul’daki antikacıdan 1-2 fincan daha aldığını, bunun giderek bir hobiye dönüştüğünü lisana getiren Bursa, sayı arttıkça her gün başka bir fincandan kahve içip bu keyiflerine devam ettiklerini söz etti.


“TÜRKİYE’NİN TÜRK KAHVESİ MÜZESİNİ YAPABİLECEK DURUMDAYIZ”

Bursa, koleksiyon yelpazesini genişletip, kuracakları bir müze ile gelecek kuşaklara kültürel bir miras bırakma fikrinin eşine ilişkin olduğunu aktararak, “O gün bugündür yurt ortasından ve haricinden gittiğimiz her yerden, çarşıdan, pazardan, antikacıdan, müzayededen kahveyle bilhassa de Türk kahvesiyle alakalı alet, edevat ve dokümanları de toplamak üzere alımlarımız devam etti. Bugün rahatlıkla diyebiliyoruz ki Türkiye’nin Türk Kahvesi Müzesi’ni yapabilecek durumdayız. Natürel maksadımız de o” dedi.


Bursa, son olarak stant küratörünün talebi üzerine Kudüs İslam Sanatları Müzesi aktifliğine katıldıklarını belirterek, şunları söylemiş oldu:

  • “Küratör, ‘Osmanlı coğrafyası Türk kahvesi ile bilinir lakin Türk kahvesiyle ilgili eser koyamıyoruz. Ne yapmamız lazım, bize yardımcı olur musunuz?’ deyince biz de heyecanlandık. Sahiden bir kahve standı açılacak ve bu kahve standında Türk Osmanlı yapıtları olmayacak. Bu epeyce büyük bir eksiklik olur. Kaldı ki öyküsünü daha sonradan öğrendiğimiz bir şeyi paylaşmadan geçemeyeceğim. Müzenin müdürü gelip de müzeyi birinci gezmeye başladığında giriş katında kılıç, kalkan, zırh, mızrak görür görmez demiş ki ‘Biz İslam’ı bu kadar savaş aletiyle mi temsil etmeliyiz? İslam’ın temsilcisi bu kadar savaş aleti olmamalı. Kahve barışı, dostluğu, arkadaşlığı temsil eder. Biz giriş katına bir kahve servisi açalım’ demiş. Olay büsbütün bu biçimde başlıyor.”

TÜRKİYE, KAHVEYE İSMİNİ VEREBİLEN ENDER ÜLKELERDEN BİRİ

Serginin, bölgede dostluğa kapı açmasından memnunluk duyduğunu tabir eden Bursa, Türkiye’nin, dünya literatüründe kahveye ismini verebilen ender ülkelerden biri bulunmasına değindi.


Bursa, şimdilerde sık sık markalaşmadan ve dünya çapında tanınmadan bahsedildiğini vurgulayarak, “Ecdadımız, kahve yetiştiren bir coğrafyaya sahip olmamakla birlikte bir kahve pişirme tekniğine ismini verip beraberinde da kahvenin Arap Yarımadası’ndan çıkartılarak bütün Avrupa’ya yayılımında hayli kıymetli bir merkez üssü olmuş. ötürüsıyla kahve bizim kültürel hayatımızın bugün hayli kıymetli bir değeri” diye konuştu.


Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırmaları Derneğinin, İzmit Ticaret Odası ile ortaklaşa çalışması kararında Türk Standartları Enstitüsünün (TSE) “Türk kahvesi standardı”nı yayınladığını anlatan Bursa, UNESCO’nun da 5 Aralık 2013’te Türk kahvesini “Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi”ne eklediğini hatırlattı.

Murat Bursa, ülkenin tüm tanıtım kampanyalarında Türk kahvesi ögesinin biraz daha ön plana çıkarılması gerektiğini kelamlarına ekledi.

“HAYATINI DOLDURAN BÜYÜK BİR UĞRAŞ”

Nihal Bursa ise Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Kısmı’ndan mezun olmasının akabinde akademik mesleğine başladığı üniversiteden emekli olduğunu söylemiş oldu.

Kahve tiryakiliğinin fakülte senelerına dayandığını aktaran Bursa, bugün ise Türk kahvesini ve koleksiyonunu “yaşamını dolduran büyük bir uğraş” olarak nitelendirdi.

Koleksiyonlarına şimdi her fırsatta eser eklediklerini ifaden eden Nihal Bursa, “Bizim bir amacımız var. Bütün bu biriktirdiğimiz külliyat, Türk kahvesinin külçeşidini, geçmişini, öyküsünü anlatıyor. Biz de bunu bir müze haline getirmek istiyoruz. ötürüsıyla gayemiz daima ‘O müzede neler olmalı?’ sorusuna karşılık veren eserler almak. Son vakit içinderda daha fazlaca nesneleri destekleyecek birtakım vesikalar, dokümanlar, görseller almak oldu” diye konuştu.

Bursa, İstanbul’da 19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başlarında bilhassa Galata Pera’da hayli sayıda fotoğraf stüdyosu olduğunu tabir etti.

Buradaki en tanınan ve revaçta mizansenlerin kahve içme olduğuna dikkati çeken Bursa, “Burada yaşayan yabancı misyon mensupları Osmanlı’ya has kıyafetler giyerek, kahve keyfini canlandırarak fotoğraf çektiriyorlar. Bu son derece tanınan fotoğraf konusu. Bu da onu epeyce hoş bir örneği” değerlendirmesini yaptı.

Nihal Bursa, koleksiyonunda yer alan gündelik yaşama ilişkin yemek menüsü ile restoran faturası üzere gereçlerin Türk kahvesi külçeşidinin toplumda nasıl yer bulduğuna dair kıymetli vesikalar olduğunu söz etti.


HEPSİNİN FARKLI BİR KISSASI VAR

Nihal Bursa, koleksiyonundaki kesimlerin hepsinin farklı bir alınış kıssası ve macerası olduğunun altını çizerek, şunları kaydetti:


  • “örneğin bu fincan 1734 tarihindekidir ve ‘Meissen’ imalatıdır. Bir diğer örnek bu kulpsuz fincan, ortasında epey şey bâtın. İçindeki gümüş telkari tekniğiyle yapılmış kapsül açılıyor. İçerisine amber, kakule ya da afyon üzere keyif ve lezzet arttırıcı eserler temalıyor. Üzerine de kahve dökülüyor. Kahve içerken bütün bu gereçler yavaş yavaş kahvenin içerisine karışarak kahve keyfinizi artıran bir öge haline geliyor. Buna güğüm diyoruz yani fazlaca sayıda kahve alan bir araç. 1712 tarihindeki, fazlaca eski. 2015’te Topkapı Sarayı’nda düzenlenen standa koleksiyonumuzdan eserler vermiştik, bu güğüm de saraya giden ve orada 6 ay sergilenen bir kesimdi. Onun benim için yeri başkadır, Topkapı Sarayı’nı görmüş bir modüldür.”