James Bond ve MI6: No Time to Die (Ölmek İçin Vakit Yok) filmindekiler gerçeği ne kadar yansıtıyor?

EliteDizqn

Active member
Alamy”No Time to Die” (Ölmek İçin Vakit Yok), Türkiye’de de 1 Ekim Cuma günü vizyona girecek

Nihayet. Pandemi kaynaklı gecikmeler ve aniden gerçekleşen direktör değişikliğinden daha sonra, uzun müddettir beklenen 25. James Bond sineması “No Time to Die” (Ölmek İçin Vakit Yok), yarın vizyona girecek. Daniel Craig’in Bond’u canlandıracağı son sinema bu.

Pekala Bond fantezisi İngiltere’nin dış istihbarat servisi MI6’in gerçekliğine ne kadar benziyor? Ve tahminen de daha kıymetlisi, bu çeşit istihbarat servisleri dijital çağa nasıl ayak uyduruyor?

Sam (gerçek ismi değil), “Bence en büyük fark, bizim Bond filmlerindekinden hayli daha fazla işbirliğine açık beşerler olmamız. Bir kişinin tek başına, takviye almadan bakılırsave çıkması görülmüş bir şey değildir” diyor ve ekliyor:

“Bütün sorun takımlardır. Her vakit etrafınızda bir güvenlik grubu olmalı.”

Mesleği MI6’te geçen Sam, terörle gayret nazaranvlerinde yer almış.

Bond sineması vizyona girmedilk evvel, söyleşi yapmak için konuştuğum birkaç istihbarat gorevlisinden bir tanesiydi.

Pekala Bond’a benzemiyorlarsa, gerçek hayattaki MI6 nazaranvlileri, Londra’da Thames Irmağı kıyısındaki merkezlerinde yahut denizaşırı ülkelerde alanda ne üzere işler yapıyorlar?

Tara (gerçek ismi değil) “Yapabileceğiniz bakılırsavler son derece çeşitli” diyor ve ekliyor:

“Ajan bulma ve yönetme, teknik uzmanlık ve bağlantı departmanı üzere hayli çeşitli roller var.

“Ama asla tek başına yapılan bir iş yoktur. Bu açıdan sinemada gösterilenlere pek benzemiyor.

“Filmde gördüklerini yapmak için işe başvuran bir kişi, daha müracaat sürecinde bu işin kendisine göre olmadığını anlayacaktır.”

Pekala MI6 vazifelileri silah taşıyor mu? Aldığım resmi karşılık “Buna bir cevap veremeyiz” oluyor.

Ama öbür bir MI6 çalışanı, “Bir adamın ani baskınlar yaparak dünyayı dönüp insanları vurması bizim için aforoz sebebi. O denli biri kapıdan bile giremez” diyor.

AlamySon Bond sineması eleştirmenler tarafınca fazlaca beğenildi

Ancak dünyanın en tehlikeli yerlerinde istihbarat toplamaya çalışan bir bakılırsavlinin silah taşımadığı yahut yakınında onu koruyan silahlı biri olmadığı fikri pek gerçekçi gelmiyor.

Aslında MI6 vazifelileri sözün tam manasıyla casus değiller. Onlar casusları, İngiliz hükümeti ismine kimi bilinmeyen ayrıntıları (mesela bir El Esas hücresi içine yahut bir ülkenin nükleer santralına yerleştirilmiş bir kişi) çalmaya ikna etmeye çalışan birer istihbarat nazaranvlisi.

En büyük riskleri alan bireyler casusların kendileri ve MI6 nazaranvlileri de onların kimlikleri ve ailelerini korumak için büyük bir uğraş harcıyor.

Pekala bir casus yöneticisi casusuna ne kadar yakın olabilir? Örneğin arkadaşlık kurabilirler mi?

Bir öteki MI6 çalışanı olan Tom, “Karşılıklı itimat vardır. Bir kişinin ömründen sorumlusunuz. Birbirinize duymak istemediğiniz şeyler söylemeniz gerekiyor, güçlü konuşmalar yapıyorsunuz ancak bütün bunlar güvenlik için yapılıyor” diye anlatıyor.

Tara ise “İnsanlar bizimle çalışmak için hayatlarını riske atıyor” diyor ve ekliyor:

“Hayatlarını bile kaybedebilirler. O yüzden o şahıslarla birinci iletişimimizden itibaren bunu epeyce ciddiye alırız.”

BBCLondra’daki Thames ırmağı kıyısında bulunan MI6 merkezi

2015’teki son Bond sineması Spectre’dan bu yana, son altı yılda istihbarat dünyasında bir hayli olay yaşandı.

IŞİD’in halifeliği geldi ve geçti, İran’ın nükleer gayelerini kısıtlamak için yapılan muahede çöktü ve Çin “Tayvan’ı geri almaktan” bahsetmeye başladı.

Bütün bunlar MI6’i ziyadesiyle meşgul edecek şeyler.

Ama neredeyse her aksiyonumuzun dijital bir iz bıraktığı günümüzde, birini kimi sırları çalmaya ikna etmek için saatler harcamanız gereken eski metot insan odaklı istihbaratın hâlâ bedeli var mı?

Kıdemli teknik memur Emma (gerçek ismi değil) “Veri tahlilinin her basamağında beşerler rol oynuyor. Bağlar kuruyor ve geliştiriyoruz. Doğal ki alandaki çalışanlarımızı desteklemek için son teknolojiyi edinmeye çaba gösteriyoruz” diyor.

Yani Londra’da Vauxhall Cross’ta yer alan MI6 merkezinin bodrumunda, son teknoloji aygıtların denendiği bir atölye mi var? Karşılık “Evet” üzere gözüküyor.

‘YENİ TEKNOLOJİ İÇİN YAKIN TEMAS’

“Filmlerde gördüklerimizden oldukça farklı. Benim epey daha geniş bir mühendis grubum var. Yeni özelliklere sahip aygıtlar üzerinde çalışıyorlar. Sinemadakinin bilakis hepimiz beyaz önlüklerle çalışan çılgın bilim beşerlerine benzemiyoruz. Lakin aygıtlar açısından, alandaki çalışanlarımızın neye muhtaçlık duyduğunu anlamak için onlarla daima yakın temastayız” diyor Emma.

1962’de çekilen birinci Bond sineması Dr. No’dan bu yana neredeyse 60 yıl geçti. Muharrir Ian Fleming bir deniz istihbaratçısı olan bu kurgu karakteri, birinci sinemadan 10 yıl evvel yaratmıştı.

O devirden bu yana istihbarat dünyası epeyce değişti.

Bugün MI6’in üst kademelerinde olan birtakım şahıslar mesleklerine başladıklarında bırakın toplumsal medyayı, cep telefonu ve internet bile icat edilmemişti.

Kayıtlar kasalarda ve çelik dolaplarda saklanıyordu. Biyometrik datalar kullanılmaya başlanmamıştı.

O devirlerde saklı bir istihbarat bakılırsavlisini düzmece bir isim, kimi vakit de takma sakal ve gözlüklerle bir sondan başkasına geçirmek nazarance kolaydı.

Bugün daha güç olsa da, bir daha de imkansız değil. Rus istihbaratından bir takım 2018’de eski KGB vazifelisi Sergey Skripal’a suikast düzenlemek için İngiltere’ye geldiklerinde hiç bir mahzurla karşılaşmamıştı.

Data ihtilali, göz tanıma, biyometrik data, yapay zeka, şifreleme, kuantum bilgisayarlar üzere gelişmeler casusluk alanında değişen teknolojinin ehemmiyetini fazlaca artırdı.

Geçen yıla kadar MI6’in başında bulunan Sir Alex Younger, teknolojik gelişmelere karşın insanların rolünün vazgeçilemez olacağını söylüyor.

No Time to Die sinemasında onun durumunda rol alan, Ralph Fiennes tarafınca oynanan M karakteri “Dünya bizim karşılık verebileceğimizden çok daha süratli bir biçimde silahlanıyor” diyordu.

Bu durum MI6 vazifelilerinin işe devam etmesi için gerekli motivasyonu sağlıyor.