Siber güvenlik şirketi ESET, son vakit içinderda bireyler üzerinde toplumsal baskı aracına haline de gelen doxlama ile ilgili bilgilendirmelerde bulundu. Kullanıcıların doxlamaya maruz kalmamaları için nelere dikkat etmeleri gerektiğini paylaştı.
Haziran ayında Birleşik Krallık’ta yayınlanan bir araştırmaya göre, çalışmaya katılanların yüzde 19’u, utandırma yahut korkutma maksadıyla makus niyetli bireylerin kurbanlarına ilişkin şahsi ayrıntıları çevrimiçi ortamda paylaştığı bir aksiyon manasına gelen (beraberinde doxing ya da doxxing olarak da yazılan) doxlama hadisesinin kurbanı olduklarını belirtti. Doxlama, bir kişi ya da kuruluş hakkında özel yahut tanımlayıcı ayrıntıları araştırarak kamuya açık platformlarda yaymak olarak tanımlanıyor. Çevrimiçi ortamda sızdırılmış ve kurbanın şahsi ayrıntılarının bulunduğu evraklar manasına gelen, İngilizce’deki “documents” sözünün kısaltması olan “docs” tabirinden geliyor.
Doxlama ile makûs niyetli şahıslar, kurbanlarından para istemek, intikam almak ya da kendi adaletlerini sağlamak için kurbanlarını korkutmak, utandırmak ya da önemli bir biçimde rahatsız etmek isterler. Doxlamayı tanımadığınız bireyler ve kümeler yapabileceği üzere tanıdıklarınız da yapabilir. Doxlama, siber zorbalık yapmaktan gerçek dünyada kişiyi takip edip taciz etmeye ve hatta şahsa saldırmaktan kişiyi öldürmeye kadar bir dizi sonuca yol açabiliyor.
Herkes bir gün kurban olabilir
Doxlamanın bu kadar önemli bir tehlike olmasının altında her insanın bir gün kurban olması ihtimali yatıyor. Toplumsal medyada bizi takip edecek şahısları seçmek ve saklılık ayarlarımızı düzenlemek bizim elimizde olsa da berbat niyetli şahısların yaptıkları tüm şeyleri önleyemeyiz. Bu şahısların kimileri sadece can probleminden oburlarının şahsi ayrıntılarını sızdırıyor. Fakat son senelerda doxlama hareketi kendine yeni bir emel edindi. Makus niyetli şahısların kurbanlarının yanlışları ve toplumsal ziyanları olduğuna dair inandığı şeyleri ortaya çıkarmasıyla doxing bireyler üzerinde bir toplumsal baskı aracı haline geldi.
Risk altındaki genç kuşaklar
Doxlama çevrimiçi dünyada gitgide yaygınlaşıyor. Beşerler çevrimiçi dünyada ne kadar epeyce vakit geçirirse güvenliklerinden o kadar fazla ödün veriyorlar. Çevrimiçi bir görüntü oyunundan dolayı yaşanan sıradan bir uyuşmazlık yahut rekabet niçiniyle doxlama yapmak, bilhassa işin ortasında çocuklar var ise, ortaya çıkaracağı sonuçların ve yaşanacak utanç endişesiyle büyük bir duygusal yük yaratmak için kâfi. Birden fazla etkileşim oyuncuların kullanıcı kimlikleri ve avatarları içinde yaşandığı için Twitch, Steam, Discord ve Roblox üzere platformlar yanlış bir güvenlik algısı oluşturabilir. Lakin doxlama yapmaya kararlı bireylerin daha fazla şahsi bilgiye ulaşması için küçük ayrıntılar kafidir. Örneğin, bu bireyler maksat alınan kullanıcı kimliğini Twitter’da aratarak kurbana ilişkin daha fazla bilgiye ve arkadaş listesine ulaşabilir.
Ama bu durum yalnızca oyunlarla hudutlu değil. Hem okullar birebir vakitte birebir biçimde ebeveynler tarafınca yerinde saklılık kuralları uygulanmazsa, görüntü platformlarına ya da toplumsal medyaya dayalı sanal okul kaynakları da bir tehlike haline gelebilir.
Doxlamaya maruz kalmayı nasıl önlersiniz
Birinin internette sizin hakkınızda bilgi toplamasını zorlaştırmak için uygulayabileceğiniz kimi yollar bulunuyor:
Haziran ayında Birleşik Krallık’ta yayınlanan bir araştırmaya göre, çalışmaya katılanların yüzde 19’u, utandırma yahut korkutma maksadıyla makus niyetli bireylerin kurbanlarına ilişkin şahsi ayrıntıları çevrimiçi ortamda paylaştığı bir aksiyon manasına gelen (beraberinde doxing ya da doxxing olarak da yazılan) doxlama hadisesinin kurbanı olduklarını belirtti. Doxlama, bir kişi ya da kuruluş hakkında özel yahut tanımlayıcı ayrıntıları araştırarak kamuya açık platformlarda yaymak olarak tanımlanıyor. Çevrimiçi ortamda sızdırılmış ve kurbanın şahsi ayrıntılarının bulunduğu evraklar manasına gelen, İngilizce’deki “documents” sözünün kısaltması olan “docs” tabirinden geliyor.
Doxlama ile makûs niyetli şahıslar, kurbanlarından para istemek, intikam almak ya da kendi adaletlerini sağlamak için kurbanlarını korkutmak, utandırmak ya da önemli bir biçimde rahatsız etmek isterler. Doxlamayı tanımadığınız bireyler ve kümeler yapabileceği üzere tanıdıklarınız da yapabilir. Doxlama, siber zorbalık yapmaktan gerçek dünyada kişiyi takip edip taciz etmeye ve hatta şahsa saldırmaktan kişiyi öldürmeye kadar bir dizi sonuca yol açabiliyor.
Herkes bir gün kurban olabilir
Doxlamanın bu kadar önemli bir tehlike olmasının altında her insanın bir gün kurban olması ihtimali yatıyor. Toplumsal medyada bizi takip edecek şahısları seçmek ve saklılık ayarlarımızı düzenlemek bizim elimizde olsa da berbat niyetli şahısların yaptıkları tüm şeyleri önleyemeyiz. Bu şahısların kimileri sadece can probleminden oburlarının şahsi ayrıntılarını sızdırıyor. Fakat son senelerda doxlama hareketi kendine yeni bir emel edindi. Makus niyetli şahısların kurbanlarının yanlışları ve toplumsal ziyanları olduğuna dair inandığı şeyleri ortaya çıkarmasıyla doxing bireyler üzerinde bir toplumsal baskı aracı haline geldi.
Risk altındaki genç kuşaklar
Doxlama çevrimiçi dünyada gitgide yaygınlaşıyor. Beşerler çevrimiçi dünyada ne kadar epeyce vakit geçirirse güvenliklerinden o kadar fazla ödün veriyorlar. Çevrimiçi bir görüntü oyunundan dolayı yaşanan sıradan bir uyuşmazlık yahut rekabet niçiniyle doxlama yapmak, bilhassa işin ortasında çocuklar var ise, ortaya çıkaracağı sonuçların ve yaşanacak utanç endişesiyle büyük bir duygusal yük yaratmak için kâfi. Birden fazla etkileşim oyuncuların kullanıcı kimlikleri ve avatarları içinde yaşandığı için Twitch, Steam, Discord ve Roblox üzere platformlar yanlış bir güvenlik algısı oluşturabilir. Lakin doxlama yapmaya kararlı bireylerin daha fazla şahsi bilgiye ulaşması için küçük ayrıntılar kafidir. Örneğin, bu bireyler maksat alınan kullanıcı kimliğini Twitter’da aratarak kurbana ilişkin daha fazla bilgiye ve arkadaş listesine ulaşabilir.
Ama bu durum yalnızca oyunlarla hudutlu değil. Hem okullar birebir vakitte birebir biçimde ebeveynler tarafınca yerinde saklılık kuralları uygulanmazsa, görüntü platformlarına ya da toplumsal medyaya dayalı sanal okul kaynakları da bir tehlike haline gelebilir.
Doxlamaya maruz kalmayı nasıl önlersiniz
Birinin internette sizin hakkınızda bilgi toplamasını zorlaştırmak için uygulayabileceğiniz kimi yollar bulunuyor:
- Dijital ayak izinizi temizleyin.
- Çevrimiçi ortamda şahsi bilgi paylaşmayın.
- Tüm hesaplarınızda iki faktörlü (ya da epey faktörlü) kimlik doğrulaması (2FA, MFA) kullanın.
- kuvvetli ve eşsiz bir şifre kullanın.
- Video toplantılarınızın ve konuşmalarınızın bâtın ve şifreli olduğundan emin olun.
- Çevrim içi ortamdaki temasların tanıdığınız biri tarafınca bilerek gönderildiğinden emin olmadan evvel bu kontakları açmayın. Kuşkuya düşerseniz o şahıslara bunu sorun! Yabancı biri tarafınca gönderilmişse bu ilişkileri sakın açmayın.
- ilk vakit içinderda berbat niyetli bireylerin maksatlarından dolayı kendinizi suçlamayın. Hepimizin risk altında olduğunu unutmayın.
- Tacizin gerçekleştiği platformdaki uygun araçları kullanarak bu bireyleri şikayet edin ve engelleyin.
- Bu olayı destekleyebilecek tüm bilgilerin ekran imajını alın.
- Tüm toplumsal medya hesaplarınızın bilinmeyen olduğundan emin olun ve bunları bir süreliğine dondurmayı göz önünde bulundurun.
- Özellikle mesken ya da iş adresiniz ifşa olmuşsa yaşananları arkadaşlarınıza ya da ailenize anlatın.
- Bu durumla ilgili bankanıza bilgi verin ve kredi kartı detaylarınizin korunduğundan emin olun.
- Emniyet güçleriyle irtibata geçip geçmemeyi değerlendirin.