‘Göz tembelliği yüzde 2 ila 5 oranında görülüyor’

EliteDizqn

Active member
Gözlerin görme sisteminde yalnızca kamera misyonu gördüğünü belirten Op. Dr. Fatma Altınsoy, “Baktığımız cisimlerin algılanması yani gözün gönderdiği imgelerin işlenmesi aslında beynimizde gerçekleşir. özetlemek gerekirsesı, aslında beynimizle görürüz. Beyindeki görme merkezinin gelişmesi, olgunlaşıp tam kapasiteyle çalışabilmesi için, her iki gözün de birebir cismin, tıpkı ya da fazlaca yakın kalitedeki imgelerini beyne göndermesi gerekir. Görme merkezine gelen manzaralar kıymetlendirilir, eşit ise, iki gözün imgesini beynimiz tek imaj olarak birleştirilir ve derinlik algısı, 3d görme oluşur. Gözlerden gelen manzara eşit kalitede değilse ya da şaşılık niçiniyle her iki göz farklı imgeyi beyne yolluyorsa, görme merkezi bu karışıklığı yok etmek için yeterli manzara sağlayan gözden gelen ihtarları tercih eder, başka gözden gelen ihtarları gereğince işlemez, o gözden gelen manzaralar iptal edilir ve bu o gözün tembelleşmesine yol açar” tabirlerini kullandı.

“İÇE KAYMALARDA GÖZ TEMBELLİĞİ DAHA SIKTIR”

Şaşılık, tek ya da iki taraflı yüksek göz bozuklukları, gözbebeğinin birçoklarını kapatan kapak düşüklükleri, doğumsal kataraktlar, doğumsal glokom ve korneadaki kesiflikler esas tembellik sebepleri olduğunu söyleyen Altınsoy, “Özellikle tek gözdeki içe kaymalarda göz tembelliği (ambliopi) daha sıktır, dışa kaymalar bu hususta biraz daha şanslıdır. Göz bozuklukları öbür temel tembellik niçinidir. İki beğenilen de yüksek bozukluk ya da bir beğenilen başkasından 2 numara ve daha fazla fark oluşu tembelliği tetikleyebilir. Bilhassa hipermetroplarda görme tembelliği daha kolay oluşur. Tembellik gelişmeninde birinci birkaç yıl epeyce değerlidir. Ambliop ne kadar erken yaşta başladı ise o kadar ağır seyreder, ne kadar erken saptanırsa tedavi talihi o kadar yüksektir. Bu bilgi bize erken yaşta göz muayenesinin değerini birkez daha hatırlatmalıdır. Toplumdaki görme tembelliği oranını düşündüğümüzde, 25 kişilik bir ana sınıfında 1 çocuğun göz tembelliği olma mümkünlüğü ve onun bizim çocuğumuz olma mümkünlüğünü hatırlamalı ve çocuklardaki göz muayenelerini tıpkı aşı takvimi üzere hiç bir şikayet olmasa da yapılması gereken rutin muayene olarak düşünmeliyiz” diye konuştu.

“ERKEN TEDAVİDE MUVAFFAKİYET BAHTI YÜKSEKTİR”

Bu niçinle ailesinde göz bozukluğu/ tembellik hikayesi olsun olmasın her çocuğun birinci 1 yaşta, o periyot kaçırıldıysa birinci 2 yaşta, daha sonrasında 4. ve ilkokul öncesi 6. yaşta rutin göz muayenelerinin yapılması gerektiğini belirten Op. Dr. Fatma Altınsoy, “Muayene sırasında damla damlatılarak ölçümler yapılmalıdır. bu biçimdece kataraktlar ve bebeklik çağı göz içi tümörleri üzere az fakat önemli durumlar saptanabilir, hatta yüksek göz bozuklukları erken devirde saptanabilirse tembellik önlenebilir ya da tedavisine başlanabilir. Tedavi ne kadar erken başlanırsa muvaffakiyet bahtı o kadar yüksek olacaktır. Görme tembelliğinde ailelerin yaptığı en temel yanılgı çocuğun şikayet söylemediği için muayeneye getirilmemesidir. Bebek ve küçük çocukların göz bozukluğunu saptamak için çocukların konuşabilmesi gerekmez. Damla daha sonrası farklı yollarla göz bozukluğu dereceleri saptanabilir. Çocuğun konuşup görüp görmediğini söz edecek yaşa gelişinin beklenmesi geri dönülemez bir gecikme yaratabilir. Ayrıyeten, tembellik sıklıkla tek taraflı olduğundan, çocuk sağlam gözüyle gördüğünden, gözü kapatıp denetim etmediyse tek gözünün az gördü ğünü farketmemiş olabilir. Görme tembelliğine bağlı olarak tek gözünün görmediğini ehliyet ya da askerlik muayenesi sırasında fark eden hastalar ne yazık ki azımsanmayacak kadar fazlacatur” formunda konuştu.

Bebeğin her bir gözünü farklı başka kapatıp, tek gözün kapatılmasına reaksiyon verip vermediğinin gözlenmesi gerektiğini söyleyen Altınsoy kelamlarına şu biçimde devam etti:

“(Tembel gözle bakılırsamediği için sağlam gözün kapatılmasını engellemeye çalışabilir). Çocuğun takibinin izlenmesi, oyuncaklara ilgisinin olup olmadığı, sık göz kırpma, gözlerini epey fazla oğuşturma, başını bir istikamete yanlışsız eğik tutma, televizyona ilgisizlik, tam goremediği için el göz uyumun kâfi gelişememesine bağlı emeklemede gerilik göz bozuklukları ile ilgili uyarıcı bulgular olabilir. Büyük çocuklarda sinemedaki 3d imgeleri algılayamama da binoküler görme bozukluğunu gösterir. Gözlerde titreme, gözbebeğinde beyazlık, gözlerde ağır kızarıklık ve ışıktan rahatsızlık, fotoğrafalar bir gözbebeğinin kırmızı lakin ötekinin beyaz çıkması da önemli göz hastalıklarının bulguları olabilir.”

“8-10 YAŞTAN daha sonra NE YAZIK Kİ MUVAFFAKİYET PEK MÜMKÜN DEĞİLDİR”

Görme tembelliği tedavisinde başarıyı etkileyen en değerli faktör hastanın yaşı ve başlangıç görme seviyesi olduğunu belirten Altınsoy, “Hasta epey küçük yaşta tedaviye başlatılabilirse, karşılık hem daha süratli birebir vakitte daha güzel olmaktadır. Teşhis sırasındaki görme ne kadar düşükse sonuç o kadar başarısız olur ya da daha uzun periyodik tedavi gerekir. Kritik müddet geçtiğinde yani 8-10 yaştan daha sonra ne yazık ki muvaffakiyet pek mümkün değildir. Bu çocuklar, hayat uzunluğu az görmeye mahkûm olurlar, tek taraflı olgularda 3d görme gerektiren bir epeyce mesleği yapamazlar ve daha kıymetlisi görme tembelliği olan şahısların sağlam gözlerinin travmadan etkilenme riskleri iki gözü de güzel gorenlerden hayli daha yüksektir. Tedavide birinci yapılması gereken, hastanın var olan refraksiyon kusurunun tam olarak düzeltilmesi yani gözlük gereksiniminin giderilmesidir. Yalnızca gözlük takmak bile görmede kısmi artış sağlar” dedi.

“BAŞARI ORANI YÜZDE 30-90 ORTASINDA DEĞİŞMEKTEDİR”

Ambliopinin temel tedavisi, sağlam gözün kapatılması olduğunu belirten Fatma Altınsoy kelamlarını şu biçimde sürdürdü,

“Kapama tedavisi, birinci sefer 1100 yıl evvel, ülkemiz sonları ortasındaki Harran da doğan arap alım İbni Kurra tarafınca önerilmiştir. Bugün de farklı yollar denenmekle bir arada en tesirli tedavi kapamadır. Tedavide gaye, güzel goren gözün belli bir süre kapatılıp, beyne tek gözün var iletisi vermek ve görme merkezini tembel gözle görmeye zorlamaktır. Kapamanın müddeti çocuğun yaşına ve tembelliğin düzebir daha uygun olarak ayarlanmalı ve tertipli aralıklarla görme takibi yapılmalıdır. Kapama pamuk ya da peçeteyle değil, cilde yapışan göz kapama bandları ile, sistemli olarak yapılmalı, var ise gözlük kesinlikle takılı olmalıdır. Bilhassa yakın görmenin çalıştırılacağı antrenmanların tercih edilmesi daha uygun olur. Tedavide tabip deneyimi, doktor- aile ahengi ve ailenin uygun bilgilendirilmesi fazlaca değerlidir. Ailenin, kapamanın yanıtına bakılırsa aylar hatta yıllar uzunluğu istikrarla devam edebileceğini anlaması gerekir. Görme eşitlenene, ya da gözün kapamaya yanıt vermediğinden emin olunana dek kapamaya devam edilmelidir. Orta dereceli tembelliği olanlarda tedavi ile muvaffakiyet oranı yüzde 30-90 içinde değişmektedir. Kapama tedavisinin gereğinden uzun ya da yanlış göze yapılmasının, epeyce üzücü olarak kapatılan sağlam beğenilen tembellik oluşturabileceği unutulmamalıdır. Geriye dönüş olmaması için kapamanın birden kesilmemesi, kademeli olarak az azaltılarak kesilmesi kıymetlidir.”

Her çocuğun birinci 2 yaşta kesinlikle göz muayenesi yaptırması erken teşhis ve yüzgüldürücü sonuçlara ulaşmak için hayli değerli bir avantaj sağladığını söyleyen Altınsoy kelamlarını şöyleki noktaladı:

“Görme tembelliği tedavisinde süreç uzun ve vakit zaman yıpratıcı olabilse de gerçek tedavi, sıkı izlem, gerçek yönlendirme, disiplin ve uğraşla, olabilecek en güzel görme düzeyine ulaşmak mümkündür.”