Ege Üniversitesi (EÜ) Edebiyat Fakültesi Bilişsel Psikoloji Laboratuvarında yer alan “Ege Yüz Tanıma Laboratuvarı” yüz tanıma marifetinin altında yer alan kişisel farklılıkları incelemek üzere çalışmalarını sürdürüyor. Yürütülen çalışmalar, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) başta olmak üzere, EÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafınca da destekleniyor. EÜ Edebiyat Fakültesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sonia Amado tarafınca yürütülen ve Doç. Dr. Aycan Kapucu Eryar’ın araştırmacı olduğu “Yüz Tanıma Becerisindeki Kişisel Farklılıkların Açıklanmasında Yüz Sürece Stratejilerinin Rolü” projesi kapsamında yüz tanıma teknolojisine yönelik kıymetli datalar elde ediliyor.
“Yüz tanıma marifetini ömrün her alanında kullanıyoruz”
Yüz tanımanın toplumsal bir varlık olan insanın günlük hayatında daima olarak kullandığı bir maharet olduğunu söz eden Prof. Dr. Sonia Amado, “Günlük hayatımızda bir insanı tanımak, ne düşündüğünü anlamak, ne hissettiğini sezmek üzere birfazlaca şey için yaptığımız birinci iş, yüzüne bakmak oluyor. Bu bağlamda, yüz tanıma mahareti şahısların toplumsal bağlar kurabilmeleri, var olan toplumsal bağlantılarının tertip ve devamlılığının sağlanabilmesi, şahısların güvenliklerinin tesisi bakımından değer arz eden bir marifet olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıyeten yüzleri gerçek bir biçimde tanımlayabilmenin ve ayırt edebilmenin, güvenlik nazaranvliliği, pasaport denetim memurluğu üzere mesleklerde hatalının tespit edilmesi, görgü tanıklığı üzere hadiselerde hayli daha büyük kıymet taşıyan bir marifet olduğu görülüyor. Yüz tanıma hüneri, günlük hayatta eforsuz olarak gerçekleştirdiğimiz bir marifet olarak görünse de; son senelerda bu alana yönelik yapılan araştırmalar her insanın yüz tanıma maharetine eşit seviyede sahip olmadığını gösteriyor. Rastgele bir nörolojik sıhhat sorunu olmayan emsal profilli şahıslar içinde bile hayli büyük farklılıklar gösterebiliyor. Bazıları bir sefer gördüğü bir yüzü ortadan uzun vakit geçse de unutmazken; bazıları ise, en yakınlarının yüzünü bile hatırlamakta zorlanabiliyor. Günümüzde 100 kişi içerisinden yalnızca iki kişinin ‘Süper Yüz Tanıyıcı’ olduğu var iseyılıyor. Bu şahıslar sokakta, konserde, sinemalarda ya da dizilerde fazlaca kısa sahnelerde gördükleri figüran oyuncuları dahi öteki bir yerde gördüklerinde çabucak hatırlayabiliyorlar. Dünyanın metrekare başına en çok mobese kamerası bulunan kentlerinden biri olan İngiltere’nin başşehri Londra’da yüz tanıma üzerine yapay zekâ sistemleri geliştiriliyor. Lakin Üstün Yüz Tanıyıcı bireyler, yapay zekâdan bile daha güzel biçimde yüzleri tanıyabiliyor. Bu sebeple, Londra’da bu bireylerden oluşan bir grup kurulmuş. Bu bireyler, aranan bireyleri toplumda tespit etmek üzere polis ofisine bağlı olarak çalışıyorlar” dedi.
“Deneyimli araştırmacıların yetişmesine imkan sağlıyoruz”
Yüz tanımada gözlenen ferdi farklılıkların daha düzgün saptanması için epey sayıda iştirakçiye gereksinim duyduklarına dikkat çeken Prof. Dr. Amado, “Laboratuvarımızda yürütülen çalışmalarda bilhassa bireylerin yüzleri nasıl bir strateji ile incelediği ve yüz tanıma becerisindeki kişisel farklılıkların altında yatan faktörlerden biri olup olmadığı inceleniyor. Bu çalışmalarda davranışsal ve öz bildirimsel ölçümlerin yanı sıra; göz izleme ölçümü de alınıyor. bu biçimdece yüz sürece stratejilerine dair kapsamlı bilgiler elde ediliyor. Bilhassa göz izleme ölçümü ile şahısların yüzleri nasıl bir strateji ile incelediğinin, yüz tanıma becerisindeki faktörlerden biri olup olmadığı ele alınıyor. Lisans, yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları kapsamında yürütülen bu çalışmalar ile yüz tanıma alanında tecrübeli araştırmacıların yetişmesine imkan sağlıyoruz. Yüz tanımada gözlenen ferdi farklılıkların daha düzgün saptanabilmesi için çalışmalarımızdaki iştirakçi sayısının artmasını dilek ediyoruz. Araştırmamıza iştirak fiyatsız ve katılmayı düşünen bireyler internet üzerinden doldurabilecekleri bir form ile bizimle irtibata geçebiliyor” diye konuştu.
Prof. Dr. Amado, “Kişilerin toplumsal alakalar kurabilmeleri, var olan alakalarının nizam ve devamlılığının sağlanabilmesi ve güvenlikleri bakımından büyük bir değere sahip olan yüz tanıma hüneri ile ilgili çalışmalar hem online, tıpkı vakitte Bilişsel Psikoloji Laboratuvarında yüz yüze iştirakle yürütülüyor. İştirakçiler, laboratuvarda kendi yüz tanıma hünerleri hakkında bilgi sahibi olurken, literatürde muhtaçlık duyulan kapsamlı bir yüz tanıma testinin gelişmenine de dayanak veriyor. Amaç kitlesi 18 yaş üstü bireylerden oluşan projenin araştırma takımında lisans, yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarını yürüten öğrenciler yer alıyor. Araştırmalardan elde edilecek bulguların ulusal ve milletlerarası kongreler, çalıştaylar ve milletlerarası indekslerce taranan mecmualar aracılığıyla paylaşılması planlanıyor. Proje kapsamında geliştirilecek olan “Video Temelli Yüz Tanıma Testi”nin ise, bu alanda çalışan ulusal ve memleketler arası araştırmacıların kullanmasına sunulması hedefleniyor” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
“Yüz tanıma marifetini ömrün her alanında kullanıyoruz”
Yüz tanımanın toplumsal bir varlık olan insanın günlük hayatında daima olarak kullandığı bir maharet olduğunu söz eden Prof. Dr. Sonia Amado, “Günlük hayatımızda bir insanı tanımak, ne düşündüğünü anlamak, ne hissettiğini sezmek üzere birfazlaca şey için yaptığımız birinci iş, yüzüne bakmak oluyor. Bu bağlamda, yüz tanıma mahareti şahısların toplumsal bağlar kurabilmeleri, var olan toplumsal bağlantılarının tertip ve devamlılığının sağlanabilmesi, şahısların güvenliklerinin tesisi bakımından değer arz eden bir marifet olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıyeten yüzleri gerçek bir biçimde tanımlayabilmenin ve ayırt edebilmenin, güvenlik nazaranvliliği, pasaport denetim memurluğu üzere mesleklerde hatalının tespit edilmesi, görgü tanıklığı üzere hadiselerde hayli daha büyük kıymet taşıyan bir marifet olduğu görülüyor. Yüz tanıma hüneri, günlük hayatta eforsuz olarak gerçekleştirdiğimiz bir marifet olarak görünse de; son senelerda bu alana yönelik yapılan araştırmalar her insanın yüz tanıma maharetine eşit seviyede sahip olmadığını gösteriyor. Rastgele bir nörolojik sıhhat sorunu olmayan emsal profilli şahıslar içinde bile hayli büyük farklılıklar gösterebiliyor. Bazıları bir sefer gördüğü bir yüzü ortadan uzun vakit geçse de unutmazken; bazıları ise, en yakınlarının yüzünü bile hatırlamakta zorlanabiliyor. Günümüzde 100 kişi içerisinden yalnızca iki kişinin ‘Süper Yüz Tanıyıcı’ olduğu var iseyılıyor. Bu şahıslar sokakta, konserde, sinemalarda ya da dizilerde fazlaca kısa sahnelerde gördükleri figüran oyuncuları dahi öteki bir yerde gördüklerinde çabucak hatırlayabiliyorlar. Dünyanın metrekare başına en çok mobese kamerası bulunan kentlerinden biri olan İngiltere’nin başşehri Londra’da yüz tanıma üzerine yapay zekâ sistemleri geliştiriliyor. Lakin Üstün Yüz Tanıyıcı bireyler, yapay zekâdan bile daha güzel biçimde yüzleri tanıyabiliyor. Bu sebeple, Londra’da bu bireylerden oluşan bir grup kurulmuş. Bu bireyler, aranan bireyleri toplumda tespit etmek üzere polis ofisine bağlı olarak çalışıyorlar” dedi.
“Deneyimli araştırmacıların yetişmesine imkan sağlıyoruz”
Yüz tanımada gözlenen ferdi farklılıkların daha düzgün saptanması için epey sayıda iştirakçiye gereksinim duyduklarına dikkat çeken Prof. Dr. Amado, “Laboratuvarımızda yürütülen çalışmalarda bilhassa bireylerin yüzleri nasıl bir strateji ile incelediği ve yüz tanıma becerisindeki kişisel farklılıkların altında yatan faktörlerden biri olup olmadığı inceleniyor. Bu çalışmalarda davranışsal ve öz bildirimsel ölçümlerin yanı sıra; göz izleme ölçümü de alınıyor. bu biçimdece yüz sürece stratejilerine dair kapsamlı bilgiler elde ediliyor. Bilhassa göz izleme ölçümü ile şahısların yüzleri nasıl bir strateji ile incelediğinin, yüz tanıma becerisindeki faktörlerden biri olup olmadığı ele alınıyor. Lisans, yüksek lisans ve doktora tez çalışmaları kapsamında yürütülen bu çalışmalar ile yüz tanıma alanında tecrübeli araştırmacıların yetişmesine imkan sağlıyoruz. Yüz tanımada gözlenen ferdi farklılıkların daha düzgün saptanabilmesi için çalışmalarımızdaki iştirakçi sayısının artmasını dilek ediyoruz. Araştırmamıza iştirak fiyatsız ve katılmayı düşünen bireyler internet üzerinden doldurabilecekleri bir form ile bizimle irtibata geçebiliyor” diye konuştu.
Prof. Dr. Amado, “Kişilerin toplumsal alakalar kurabilmeleri, var olan alakalarının nizam ve devamlılığının sağlanabilmesi ve güvenlikleri bakımından büyük bir değere sahip olan yüz tanıma hüneri ile ilgili çalışmalar hem online, tıpkı vakitte Bilişsel Psikoloji Laboratuvarında yüz yüze iştirakle yürütülüyor. İştirakçiler, laboratuvarda kendi yüz tanıma hünerleri hakkında bilgi sahibi olurken, literatürde muhtaçlık duyulan kapsamlı bir yüz tanıma testinin gelişmenine de dayanak veriyor. Amaç kitlesi 18 yaş üstü bireylerden oluşan projenin araştırma takımında lisans, yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarını yürüten öğrenciler yer alıyor. Araştırmalardan elde edilecek bulguların ulusal ve milletlerarası kongreler, çalıştaylar ve milletlerarası indekslerce taranan mecmualar aracılığıyla paylaşılması planlanıyor. Proje kapsamında geliştirilecek olan “Video Temelli Yüz Tanıma Testi”nin ise, bu alanda çalışan ulusal ve memleketler arası araştırmacıların kullanmasına sunulması hedefleniyor” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı