EsraBetül
Member
Türk edebiyatının usta şairlerinden Cemal Süreya, edebiyatseverler tarafınca doğum gününde anılıyor. Türk şiirinde modernist bir hareket olan İkinci Yeni şiirinin öncü şairlerinden biri olan Süreya, birinci şiir denemelerini ortaokulda eskizlerle, lisede aruzla yapsa da asıl şiir çalışmaları üniversite senelerında başlamıştı.
Üvercinka (1958), Göçebe (1965), Beni Öp daha sonra Doğur Beni (1973), Uçurumda Açan (1984), Sıcak Nal (1988), Güz Bitigi (1988) ve Sevda Kelamları (1990) isimlerindeki şiir kitaplarının yanı sıra deneme, tenkit, günlük ve antoloji çeşitlerinde de yazmıştı. Yapıtlarında en sık işlediği temalar aşk, bayan, yalnızlık, toplumsal ve siyasal tenkitler, mevt ve ilah kanısıydı.
Usta şair, şayet yaşasaydı bugün 90 yaşında olacaktı.
CEMAL SÜREYA KİMDİR?
Asıl ismi Cemalettin Seber olan Cemal Süreya, 1931 yılında Erzincan’da dünyaya geldi. Pülümür’den Erzincan’a göç eden bir ailede doğan Süreya’nın babası Hüseyin Beyefendi, annesi Güllü Hanım’dır. Ailesi, 1938 yılında Dersim harekâtı sırasında amcası Memo’nun valiyle takışması sebebiyle Dersim İsyanı daha sonrası bölgeden sürülünce Bilecik’e yerleşmiştir.
Güllü Hanım, Bilecik’e yerleştikten altı ay daha sonra yaptığı düşük kararı meydana gelen kanamadan dolayı yirmi üç yaşında ölmüştür. Ailenin maddi durumu bu vakitte gitgide kötüleşmiştir. İlkokula başlamak için halasının yaşadığı İstanbul’a giden Süreya, buradayken ailesinden gelen bir tesirle cenk kitapları okumanın yanı sıra sık sık sinemaya gitmiştir. sonrasındasındadan babasıyla kız kardeşleri de İstanbul’a gitmiş; ama sürgün edilen şahısların bulundukları muhiti yirmi yıl boyunca terk etmeleri yasak olduğu için bir gece bütün aile Sanasaryan Han’a gdolayılmüş, akabinde Bilecik’e yollanmıştır. Babası makinist olarak karayollarına çalışmaya başlamış ve işi gereği ayın on beş günü dışarıda olduğu için annelik vazifesini de babaannesi üstlenmiş, babasının boşluğunu ise amcası doldurmuştur. Annesi öldükten daha sonra babası iki evlilik daha yapmıştır. Babasının ikinci eşi Esma Hanım’dır; Süreya, Esma Hanım’dan kaçmak için gizlice parasız yatılı imtihanına girmiştir. Babasının üçüncü evliliği ise Refika Hanım’ladır.
Babası Hüseyin Beyefendi 1957 yılında bir trafik kazasında ölmüştür.
OKUMA YAZMAYI BİRİNCİ AMCASINDAN ÖĞRENDİ
Süreya, ilkokula başlamadan evvel okumayı, yazmayı, matematiği ve fotoğraf yapmayı büyük amcası Memo’dan öğrenmiştir. Hastalığı sebebiyle okula bir yıl geç başlayarak 1939’da 37. Beyoğlu İlkokulu’na kaydolmuştur. Alevi etrafta din kitapları, Ali üzerine kitaplar sıklıkla olmak üzere “eline ne geçerse” okumuş, ilkokul 2. sınıftayken yazdığı bir kompozisyonla öğretmeninden Yavrutürk mecmuasını ödül olarak almıştır.
1941’de, 3. sınıfın birinci periyodunu bitirdikten daha sonra sürgün edildikleri Bilecik’e dönmek zorunda kalınca, Bilecik Birinci İlkokulu’na kaydolmuştur. Burada üvey annesi Esma Hanım’dan “kaçmak” için parasız yatılı imtihanına girmiş ve imtihanı kazanarak 1944-45 eğitim-öğretim periyodunda Bilecik Ortaokulunda okumaya başlamıştır. Ortaokulda okuduğu periyotta tatildeyken gece bekçiliği yapmıştır.
1947’de ortaokulu bitirdikten daha sonra 1947-48 periyodunda İstanbul’daki Haydarpaşa Lisesi’nde parasız yatılı öğrenci olarak tahsil hayatına devam etmiş ve bu vakitte aruz ölçüsüyle birkaç şiir yazma teşebbüsünde bulunmuştur. Lise son sınıftayken edebiyat ile ilgilenen Süreya, kendini bu vakitte “aruzcu, eski edebiyatçı” olarak görmüştür. 1950’de Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin Maliye ve İktisat kısmında okumaya ve bu vakitte şiirlerini yayımlamaya başlamıştır. bir daha bu vakitte eski şiiri bırakarak yeni şiire geçiş yapmıştır. 1954’te mezun olduktan daha sonra teğmen olarak askerliğini yaparken fark derslerini de vererek hukuk diplomasını da almıştır.
MEMURİYETİ
Süreya, 25 Kasım 1954’te Eskişehir Vergi Dairesinde stajyer olarak nazaranve başlamıştır. 8 Ağustos 1955’te yapılan Teftiş Şurası imtihanını kazanarak 11 Ağustos 1955’te maliye müfettiş yardımcısı olarak İstanbul’a gitmiştir. bu vakitte arka arda hem şiirleri hem yazıları yayımlanmış ve mecmua çıkarma fikri içine girmiştir. 7 Ekim 1958’de girdiği yeterlilik imtihanı kararında beşinci sınıf maliye müfettişi olmuştur. Bu tarihten itibaren teftiş emelli ülkenin çeşitli bölgelerine gitmiştir.
Askerlik yaptığı Temmuz 1959-31 Aralık 1960 tarihlerinde memuriyetine orta vermiş ve bu vakitte, beşinci ayın beşinde saat beşte Kızılay’da Demokrat Parti hükûmetini protesto etmek hedefli toplanan kümenin şifresi olan 555K’ya şahit olmuştur. Olay anında Adnan Menderes’in bir protestocu tarafınca tartaklanması, yirmi iki gün daha sonra da 27 Mayıs Darbesi ile bakılırsavinden uzaklaştırılıp daha sonrasında idam edilmesinin sebeplerini Süreya, çabucak sonrasındaları yazdığı “555K” isimli şiirinde lisana getirmiştir.
Askerliğini bitirdikten daha sonra maliye müfettişi nazaranviyle Ankara’ya atanmış ve 1961’de Maliye Kontrol Yolları ve İktisadi Devlet Teşekkülleri’ni incelemek üzere Paris’e gönderilmiştir. Paris’teyken hem Fransızcasını geliştirmiş tıpkı vakitte “Göçebe” isimli şiirini tamamlamıştır. Burada bir yıl kaldıktan daha sonra Türkiye’ye dönerek Kars, Ağrı, Çanakkale ve Tekirdağ üzere yerlere teftiş turnesine çıkmıştır.
1964’te İstanbul’a atandıktan daha sonra hem edebiyata birebir vakitte mecmua çıkarma sürecine tartı vermek için 31 Temmuz 1965 tarihinde Maliye Teftiş Konseyinden arkadaşları Sezai Karakoç ve Doğan Yel’le birlikte istifa etmiştir. Memuriyetten ayrıldıktan daha sonra mecmua çıkarıp mecmua idarelerinde bulunan Süreya, 12 Mart Muhtırası’nın meydana gelmesiyle memurluğa geri dönmek zorunda kalmıştır. 7 Şubat 1975’te Darphane ve Damga Matbaası müdürü olmuş ama periyodun Maliye Bakanı Yılmaz Ergenekon ile “takışması”yla bakılırsavinden ayrılarak Ankara’ya, Tetkik Heyeti üyeliğine dönmüştür.
Süreya, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı çıkaracağı kitapların basımında yer alan dokuz kişilik Kültür Konseyi üyeliğine de seçilmiş ve 2 Şubat 1982 tarihinde yüksek bir bürokrat olarak emekli olmuştur. Emeklilikten daha sonra batmak üzere olan Odibank’ı (Ortadoğu İktisat Bankası) kurtarmak için idare şurası üyeliğine getirilmiş ama bankanın batmasıyla mahkemeye sevk edilmiş, akabinde aklanmıştır. Devlet işi haricinde Yurt, Meydan Larousse ve ANSA Omnis ansiklopedilerine redaktörlük yaparak emekli olduktan daha sonra daha epeyce vakit ayırmayı düşündüğü yayın dünyasının içine dâhil olmuştur.
KENDİNE MAHSUS ŞİİR AKIMI OLUŞTURDU
Mecmualarda karikatürleri de yayımlanan Süreya, kendisini tam olarak “Gül” şiiriyle edebiyat dünyasına duyurdu. Başarılı şairin “Üvercinka”, “Dalga”, “Güzelleme”, “Üçgenler”, “Cigarayı Attım Denize”, “Nehirler Boyunca Bayanlar Gördüm” isimli yapıtları 1955’te mecmualarda yayımlandı.
bir süre “Politika” gazetesinde köşe müellifliği yapan Süreya’nın “Şapkam Dolu Çiçeklerle” isimli deneme kitabı yayımlandı. “Çocukça” mecmuasında, “Aritmetik Kuşlar Pekiyi” köşesinde çocuklar için yazılar kaleme aldı.
Bir akım oluşturarak kendine mahsus bir şairlik örneği gösteren Süreya, şiirlerinin yanı sıra denemeler, tenkit yazıları, şiir ve düz yazı çevirileri, çocuk kitabı, günce ve derlemelere imza attı.
VEFATI
Süreya, 1982’de kalp spazmı olduğunu belirtmiştir. Sıhhat sorunu, oğlu Memo’nun annesini alarak Birsen Hanım’la yaşadığı konuta taşınmasıyla başlamış ve oğlunun fizikî şiddetine maruz kalarak buhranın eşiğine gelmiştir. Süreya, 6 Ocak 1990’da bir kalp krizi geçirmiştir.
8 Ocak 1990’daki Gazeteciler Cemiyeti’ndeki son hâli, Muzaffer Buyrukçu tarafınca “bitkin, zayıflamış ve tam bir moral çöküntüsü arasında” formunda aktarılmıştır. Gece meskeninde rahatsızlanan Süreya, evvel Haydarpaşa Göğüs Hastanesine, akabinde Numune Hastanesi Acil Servisine gdolayılmüş lakin 9 Ocak 1990 Salı günü şeker komasından hayatını yitirmiştir. Cenazesi, 11 Ocak 1990 günü Şişli Camii’nde kılınan öğlen namazından daha sonra, amcası Memo’nun yattığı Kulaksız Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.
Y’NİN HİYAYESİ
Ortaokul ikinci sınıftayken karayollarında çadır bekçiliği yaptığı sıralarda boş vakitlerini daima hayal kurarak geçiren Süreya, o günlerde kendine Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Falih Rıfkı Atay üzere muharrirlerin ismine benzeyecek ve üç isimden oluşacak bir isim arayışına girmiştir. “Cemalettin”i kısaltarak ve yanına sevdiği bir sözcüğü, Süreyya’yı, ekleyerek yeni ismini, Cemal Süreyya Seber’i, oluşturmuştur lakin vakit ortasında “Seber”den de vazgeçip “Cemal Süreyya”yı kullanmaya başlamıştır.
1956’da yayımlanan “Elma” şiirinin son dizesinde isminin bir harfini attığını duyurarak bunun niçinini o tarihlerde belleğine hayli güvendiğini, telefon numaralarını bile ezberinde tuttuğunu, bir telefon numarası yüzünden arkadaşıyla bahse tutuştuğu ve kaybettiği formunda belirtmiştir. Kaybederse isminden bir harf atacağına kelam vermiş, iki tane olduğu için de “y”lerin birini feda etmeyi uygun görmüştür. Ece Ayhan’la 1987’de Kent mecmuasında yaptıkları “Kıyı Bucak” başlıklı konuşmalarda Beyoğlu 37. İlkokulu’nun ikinci sınıfındayken isminden, soyadından, okulundan, mahallesinin isminden, sokağının isminden utandığını söylemiştir:
“Biliyor musun, ilkokulda ben adımdan, soyadımdan, okulumdan, mahallemizin isminden, sokağımızın isminden utanırdım. Düşün: Adım Cemalettin, soyadım Seber (ki manası yok, herkes yanlış anlıyor); Pürtelaş Mahallesi’nde oturuyoruz, sokağımızın ismi da: Tavukuçmaz … Okulum da ahşap bir yapı; A, B, C, diye şubeleri olmayan hayli küçük bir okul. Pürtelaş’ın manasını da bilmiyordum. yıllar daha sonra anladım gerçeği: O isimler (benim kendi adım haricinde) ne hoş isimlermiş.”
YAPITLARI
Şiir
Üvercinka (1958)
Göçebe (1965)
Beni Öp daha sonra Doğur Beni (1973)
Uçurumda Açan (1984; Sevda Kelamları arasında)
Sıcak Nal (1988)
Güz Bitigi (1988)
Sevda Kelamları (1990; bütün şiirleri)
Düzyazı
Şapkam Dolu Çiçekle (1976)
Günübirlikler (1982)
Onüç Günün Mektupları (1990)
Günler (1991)
99 Yüz İzdüşümler/Söz Senaryosu (1991)
Aydınlık Yazıları/Paçal (1992)
Oluşum’da Cemal Süreya (1992)
Folklor Şiire Düşman (1992)
Papirüs’ten Başyazılar (1992)
Aritmetik Düzgün Kuşlar Pekiyi (1993)
Antoloji
Mülkiyeli Şairler (1966)
100 Aşk Şiiri (1967)
Söyleşi
Güvercin Curnatası (1997)
Mecmua
Papirüs
Üvercinka (1958), Göçebe (1965), Beni Öp daha sonra Doğur Beni (1973), Uçurumda Açan (1984), Sıcak Nal (1988), Güz Bitigi (1988) ve Sevda Kelamları (1990) isimlerindeki şiir kitaplarının yanı sıra deneme, tenkit, günlük ve antoloji çeşitlerinde de yazmıştı. Yapıtlarında en sık işlediği temalar aşk, bayan, yalnızlık, toplumsal ve siyasal tenkitler, mevt ve ilah kanısıydı.
Usta şair, şayet yaşasaydı bugün 90 yaşında olacaktı.
CEMAL SÜREYA KİMDİR?
Asıl ismi Cemalettin Seber olan Cemal Süreya, 1931 yılında Erzincan’da dünyaya geldi. Pülümür’den Erzincan’a göç eden bir ailede doğan Süreya’nın babası Hüseyin Beyefendi, annesi Güllü Hanım’dır. Ailesi, 1938 yılında Dersim harekâtı sırasında amcası Memo’nun valiyle takışması sebebiyle Dersim İsyanı daha sonrası bölgeden sürülünce Bilecik’e yerleşmiştir.
Güllü Hanım, Bilecik’e yerleştikten altı ay daha sonra yaptığı düşük kararı meydana gelen kanamadan dolayı yirmi üç yaşında ölmüştür. Ailenin maddi durumu bu vakitte gitgide kötüleşmiştir. İlkokula başlamak için halasının yaşadığı İstanbul’a giden Süreya, buradayken ailesinden gelen bir tesirle cenk kitapları okumanın yanı sıra sık sık sinemaya gitmiştir. sonrasındasındadan babasıyla kız kardeşleri de İstanbul’a gitmiş; ama sürgün edilen şahısların bulundukları muhiti yirmi yıl boyunca terk etmeleri yasak olduğu için bir gece bütün aile Sanasaryan Han’a gdolayılmüş, akabinde Bilecik’e yollanmıştır. Babası makinist olarak karayollarına çalışmaya başlamış ve işi gereği ayın on beş günü dışarıda olduğu için annelik vazifesini de babaannesi üstlenmiş, babasının boşluğunu ise amcası doldurmuştur. Annesi öldükten daha sonra babası iki evlilik daha yapmıştır. Babasının ikinci eşi Esma Hanım’dır; Süreya, Esma Hanım’dan kaçmak için gizlice parasız yatılı imtihanına girmiştir. Babasının üçüncü evliliği ise Refika Hanım’ladır.
Babası Hüseyin Beyefendi 1957 yılında bir trafik kazasında ölmüştür.
OKUMA YAZMAYI BİRİNCİ AMCASINDAN ÖĞRENDİ
Süreya, ilkokula başlamadan evvel okumayı, yazmayı, matematiği ve fotoğraf yapmayı büyük amcası Memo’dan öğrenmiştir. Hastalığı sebebiyle okula bir yıl geç başlayarak 1939’da 37. Beyoğlu İlkokulu’na kaydolmuştur. Alevi etrafta din kitapları, Ali üzerine kitaplar sıklıkla olmak üzere “eline ne geçerse” okumuş, ilkokul 2. sınıftayken yazdığı bir kompozisyonla öğretmeninden Yavrutürk mecmuasını ödül olarak almıştır.
1941’de, 3. sınıfın birinci periyodunu bitirdikten daha sonra sürgün edildikleri Bilecik’e dönmek zorunda kalınca, Bilecik Birinci İlkokulu’na kaydolmuştur. Burada üvey annesi Esma Hanım’dan “kaçmak” için parasız yatılı imtihanına girmiş ve imtihanı kazanarak 1944-45 eğitim-öğretim periyodunda Bilecik Ortaokulunda okumaya başlamıştır. Ortaokulda okuduğu periyotta tatildeyken gece bekçiliği yapmıştır.
1947’de ortaokulu bitirdikten daha sonra 1947-48 periyodunda İstanbul’daki Haydarpaşa Lisesi’nde parasız yatılı öğrenci olarak tahsil hayatına devam etmiş ve bu vakitte aruz ölçüsüyle birkaç şiir yazma teşebbüsünde bulunmuştur. Lise son sınıftayken edebiyat ile ilgilenen Süreya, kendini bu vakitte “aruzcu, eski edebiyatçı” olarak görmüştür. 1950’de Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin Maliye ve İktisat kısmında okumaya ve bu vakitte şiirlerini yayımlamaya başlamıştır. bir daha bu vakitte eski şiiri bırakarak yeni şiire geçiş yapmıştır. 1954’te mezun olduktan daha sonra teğmen olarak askerliğini yaparken fark derslerini de vererek hukuk diplomasını da almıştır.
MEMURİYETİ
Süreya, 25 Kasım 1954’te Eskişehir Vergi Dairesinde stajyer olarak nazaranve başlamıştır. 8 Ağustos 1955’te yapılan Teftiş Şurası imtihanını kazanarak 11 Ağustos 1955’te maliye müfettiş yardımcısı olarak İstanbul’a gitmiştir. bu vakitte arka arda hem şiirleri hem yazıları yayımlanmış ve mecmua çıkarma fikri içine girmiştir. 7 Ekim 1958’de girdiği yeterlilik imtihanı kararında beşinci sınıf maliye müfettişi olmuştur. Bu tarihten itibaren teftiş emelli ülkenin çeşitli bölgelerine gitmiştir.
Askerlik yaptığı Temmuz 1959-31 Aralık 1960 tarihlerinde memuriyetine orta vermiş ve bu vakitte, beşinci ayın beşinde saat beşte Kızılay’da Demokrat Parti hükûmetini protesto etmek hedefli toplanan kümenin şifresi olan 555K’ya şahit olmuştur. Olay anında Adnan Menderes’in bir protestocu tarafınca tartaklanması, yirmi iki gün daha sonra da 27 Mayıs Darbesi ile bakılırsavinden uzaklaştırılıp daha sonrasında idam edilmesinin sebeplerini Süreya, çabucak sonrasındaları yazdığı “555K” isimli şiirinde lisana getirmiştir.
Askerliğini bitirdikten daha sonra maliye müfettişi nazaranviyle Ankara’ya atanmış ve 1961’de Maliye Kontrol Yolları ve İktisadi Devlet Teşekkülleri’ni incelemek üzere Paris’e gönderilmiştir. Paris’teyken hem Fransızcasını geliştirmiş tıpkı vakitte “Göçebe” isimli şiirini tamamlamıştır. Burada bir yıl kaldıktan daha sonra Türkiye’ye dönerek Kars, Ağrı, Çanakkale ve Tekirdağ üzere yerlere teftiş turnesine çıkmıştır.
1964’te İstanbul’a atandıktan daha sonra hem edebiyata birebir vakitte mecmua çıkarma sürecine tartı vermek için 31 Temmuz 1965 tarihinde Maliye Teftiş Konseyinden arkadaşları Sezai Karakoç ve Doğan Yel’le birlikte istifa etmiştir. Memuriyetten ayrıldıktan daha sonra mecmua çıkarıp mecmua idarelerinde bulunan Süreya, 12 Mart Muhtırası’nın meydana gelmesiyle memurluğa geri dönmek zorunda kalmıştır. 7 Şubat 1975’te Darphane ve Damga Matbaası müdürü olmuş ama periyodun Maliye Bakanı Yılmaz Ergenekon ile “takışması”yla bakılırsavinden ayrılarak Ankara’ya, Tetkik Heyeti üyeliğine dönmüştür.
Süreya, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı çıkaracağı kitapların basımında yer alan dokuz kişilik Kültür Konseyi üyeliğine de seçilmiş ve 2 Şubat 1982 tarihinde yüksek bir bürokrat olarak emekli olmuştur. Emeklilikten daha sonra batmak üzere olan Odibank’ı (Ortadoğu İktisat Bankası) kurtarmak için idare şurası üyeliğine getirilmiş ama bankanın batmasıyla mahkemeye sevk edilmiş, akabinde aklanmıştır. Devlet işi haricinde Yurt, Meydan Larousse ve ANSA Omnis ansiklopedilerine redaktörlük yaparak emekli olduktan daha sonra daha epeyce vakit ayırmayı düşündüğü yayın dünyasının içine dâhil olmuştur.
KENDİNE MAHSUS ŞİİR AKIMI OLUŞTURDU
Mecmualarda karikatürleri de yayımlanan Süreya, kendisini tam olarak “Gül” şiiriyle edebiyat dünyasına duyurdu. Başarılı şairin “Üvercinka”, “Dalga”, “Güzelleme”, “Üçgenler”, “Cigarayı Attım Denize”, “Nehirler Boyunca Bayanlar Gördüm” isimli yapıtları 1955’te mecmualarda yayımlandı.
bir süre “Politika” gazetesinde köşe müellifliği yapan Süreya’nın “Şapkam Dolu Çiçeklerle” isimli deneme kitabı yayımlandı. “Çocukça” mecmuasında, “Aritmetik Kuşlar Pekiyi” köşesinde çocuklar için yazılar kaleme aldı.
Bir akım oluşturarak kendine mahsus bir şairlik örneği gösteren Süreya, şiirlerinin yanı sıra denemeler, tenkit yazıları, şiir ve düz yazı çevirileri, çocuk kitabı, günce ve derlemelere imza attı.
VEFATI
Süreya, 1982’de kalp spazmı olduğunu belirtmiştir. Sıhhat sorunu, oğlu Memo’nun annesini alarak Birsen Hanım’la yaşadığı konuta taşınmasıyla başlamış ve oğlunun fizikî şiddetine maruz kalarak buhranın eşiğine gelmiştir. Süreya, 6 Ocak 1990’da bir kalp krizi geçirmiştir.
8 Ocak 1990’daki Gazeteciler Cemiyeti’ndeki son hâli, Muzaffer Buyrukçu tarafınca “bitkin, zayıflamış ve tam bir moral çöküntüsü arasında” formunda aktarılmıştır. Gece meskeninde rahatsızlanan Süreya, evvel Haydarpaşa Göğüs Hastanesine, akabinde Numune Hastanesi Acil Servisine gdolayılmüş lakin 9 Ocak 1990 Salı günü şeker komasından hayatını yitirmiştir. Cenazesi, 11 Ocak 1990 günü Şişli Camii’nde kılınan öğlen namazından daha sonra, amcası Memo’nun yattığı Kulaksız Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.
Y’NİN HİYAYESİ
Ortaokul ikinci sınıftayken karayollarında çadır bekçiliği yaptığı sıralarda boş vakitlerini daima hayal kurarak geçiren Süreya, o günlerde kendine Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Falih Rıfkı Atay üzere muharrirlerin ismine benzeyecek ve üç isimden oluşacak bir isim arayışına girmiştir. “Cemalettin”i kısaltarak ve yanına sevdiği bir sözcüğü, Süreyya’yı, ekleyerek yeni ismini, Cemal Süreyya Seber’i, oluşturmuştur lakin vakit ortasında “Seber”den de vazgeçip “Cemal Süreyya”yı kullanmaya başlamıştır.
1956’da yayımlanan “Elma” şiirinin son dizesinde isminin bir harfini attığını duyurarak bunun niçinini o tarihlerde belleğine hayli güvendiğini, telefon numaralarını bile ezberinde tuttuğunu, bir telefon numarası yüzünden arkadaşıyla bahse tutuştuğu ve kaybettiği formunda belirtmiştir. Kaybederse isminden bir harf atacağına kelam vermiş, iki tane olduğu için de “y”lerin birini feda etmeyi uygun görmüştür. Ece Ayhan’la 1987’de Kent mecmuasında yaptıkları “Kıyı Bucak” başlıklı konuşmalarda Beyoğlu 37. İlkokulu’nun ikinci sınıfındayken isminden, soyadından, okulundan, mahallesinin isminden, sokağının isminden utandığını söylemiştir:
“Biliyor musun, ilkokulda ben adımdan, soyadımdan, okulumdan, mahallemizin isminden, sokağımızın isminden utanırdım. Düşün: Adım Cemalettin, soyadım Seber (ki manası yok, herkes yanlış anlıyor); Pürtelaş Mahallesi’nde oturuyoruz, sokağımızın ismi da: Tavukuçmaz … Okulum da ahşap bir yapı; A, B, C, diye şubeleri olmayan hayli küçük bir okul. Pürtelaş’ın manasını da bilmiyordum. yıllar daha sonra anladım gerçeği: O isimler (benim kendi adım haricinde) ne hoş isimlermiş.”
YAPITLARI
Şiir
Üvercinka (1958)
Göçebe (1965)
Beni Öp daha sonra Doğur Beni (1973)
Uçurumda Açan (1984; Sevda Kelamları arasında)
Sıcak Nal (1988)
Güz Bitigi (1988)
Sevda Kelamları (1990; bütün şiirleri)
Düzyazı
Şapkam Dolu Çiçekle (1976)
Günübirlikler (1982)
Onüç Günün Mektupları (1990)
Günler (1991)
99 Yüz İzdüşümler/Söz Senaryosu (1991)
Aydınlık Yazıları/Paçal (1992)
Oluşum’da Cemal Süreya (1992)
Folklor Şiire Düşman (1992)
Papirüs’ten Başyazılar (1992)
Aritmetik Düzgün Kuşlar Pekiyi (1993)
Antoloji
Mülkiyeli Şairler (1966)
100 Aşk Şiiri (1967)
Söyleşi
Güvercin Curnatası (1997)
Mecmua
Papirüs