EliteDizqn
Active member
Ankara Üniversitesi Lisan ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Ayla Sevim Erol başkanlığında, Fatih Mahallesi’ndeki bölgede omurgalı hayvanlara ilişkin fosillerin ortaya çıkarılması için hafriyat çalışmaları 24 yıldır titizlikle sürdürülüyor.
“İĞNEYLE KUYU KAZAR ÜZERE DİŞÇİ ALETLERİYLE YAPTIĞIMIZ KAZILARDI”
Birinci senelerda hayli sayıda gergedan kafatası bulduklarını, bunların da Çankırı Müzesi’nde sergilendiğini belirten Erol, şunları kaydetti:
“1997 yılında bu alana girdiğimiz vakit birinci yaklaşık 100 metre uzunluğundaki bir alanda hafriyat çalışması yaptık. Hafriyatlar her yıl iğneyle kuyu kazar üzere dişçi aletleriyle yaptığımız kazılardı zira fosillerin bulunduğu ortamlar ne yazık ki hayli sertleşmiş kil katmanları, hayli taşlaşmış hatta kayaç haline gelmiş kil katmanları halindeydi. Hafriyatlarda kullandığımız dişçi aletleri bile vakit zaman dayanamıyor. Biz diş doktorlarını bıktırdık, dişçi aletleri alacağız diye ne kadar diş tabibi tanıdığımız var ise kullanmadıkları bütün dişçi aletlerini ellerinden alarak hafriyat yapmaya geliyoruz zira alana nitekim hafriyat aletleri dayanmıyor. Çekiçler, kürekler epeyce çabuk kırılıyor.”
Fosilli alanların ekseriyetle ulaşımı çok güç ve problemli yüksek dağlık ve zirvelik alanlarda bulunduğunu belirten Erol, “halbuki bizim çalıştığımız alan kentin göbeğinde yer alan bir alan. Olağan bu âlâ mi makûs mü? Bir taraftan artıları var, kolay çalışılabilecek bir alan, bir taraftan eksileri var fazlaca kolay tahrip edilebilen bir alan zira yol üzerinde bulunduğu için korunması çok zahmetli.” diye konuştu.
“HER AN YENİ BİR CİNSLE KARŞILAŞABİLİRİZ”
Ortaya çıkan fosillerle, Çankırı’nın milyonlarca yıl evvel ormanlarla kaplı, sulak alanları olan fillerin, gergedanların, atların, yırtıcıların olduğu güçlü bir tabiata sahip olduğunu söyleyebileceklerini anlatan Prof. Dr. Erol, şu ayrıntıları verdi:
“ötürüsıyla 9 milyon ile 8 milyon yıl içinde tarihlendirilen bir küme hayvan faunasının yaşadığı bir lokalite ki burada ormanlık alanlarının olduğu, bol bol tatlı su göletlerinin ve ırmak yataklarının bulunduğu, fazlaca sayıda ele geçen atların atalarına ilişkin fosillerden açık otlaklı savan ortamları ile bol ormanlık alanlarla birlikte 3 farklı ekolojik ortamı tespit ediyoruz. Bu çerçevede en çok sayıda yaşayanlar gergedangiller dediğimiz hayvanlar, atlar, yaban atları, onun haricinde etçiller ortasında hyena (sırtlan), testere dişli kedigiller ile değişik çeşitten etçillerin yanı sıra antilop, geyik, yaban koyunu ve keçisi, bizon çeşidi hayvanlar ve filgiller ile zürafalar üzere 40’ın üzerinde tipe ilişkin fosil buluntu ele geçmiştir. Bu çalışmalarda her an yeni bir çeşitle karşılaşabiliriz. Bu alanda şimdiye kadar toplam numaralı olarak yani çeşidini tanımlayabileceğimiz nitelikte numaralandırılmış fosiller 4 binin üzerindedir. Onun haricinde numarasız kimi kıymetli fosiller de başka sedimanlar (tortu) ortasında bulunabiliyor. Hepsini topladığımız vakit 5 binin üzerinde fosil ele geçmiştir.”
“İĞNEYLE KUYU KAZAR ÜZERE DİŞÇİ ALETLERİYLE YAPTIĞIMIZ KAZILARDI”
Birinci senelerda hayli sayıda gergedan kafatası bulduklarını, bunların da Çankırı Müzesi’nde sergilendiğini belirten Erol, şunları kaydetti:
“1997 yılında bu alana girdiğimiz vakit birinci yaklaşık 100 metre uzunluğundaki bir alanda hafriyat çalışması yaptık. Hafriyatlar her yıl iğneyle kuyu kazar üzere dişçi aletleriyle yaptığımız kazılardı zira fosillerin bulunduğu ortamlar ne yazık ki hayli sertleşmiş kil katmanları, hayli taşlaşmış hatta kayaç haline gelmiş kil katmanları halindeydi. Hafriyatlarda kullandığımız dişçi aletleri bile vakit zaman dayanamıyor. Biz diş doktorlarını bıktırdık, dişçi aletleri alacağız diye ne kadar diş tabibi tanıdığımız var ise kullanmadıkları bütün dişçi aletlerini ellerinden alarak hafriyat yapmaya geliyoruz zira alana nitekim hafriyat aletleri dayanmıyor. Çekiçler, kürekler epeyce çabuk kırılıyor.”
Fosilli alanların ekseriyetle ulaşımı çok güç ve problemli yüksek dağlık ve zirvelik alanlarda bulunduğunu belirten Erol, “halbuki bizim çalıştığımız alan kentin göbeğinde yer alan bir alan. Olağan bu âlâ mi makûs mü? Bir taraftan artıları var, kolay çalışılabilecek bir alan, bir taraftan eksileri var fazlaca kolay tahrip edilebilen bir alan zira yol üzerinde bulunduğu için korunması çok zahmetli.” diye konuştu.
“HER AN YENİ BİR CİNSLE KARŞILAŞABİLİRİZ”
Ortaya çıkan fosillerle, Çankırı’nın milyonlarca yıl evvel ormanlarla kaplı, sulak alanları olan fillerin, gergedanların, atların, yırtıcıların olduğu güçlü bir tabiata sahip olduğunu söyleyebileceklerini anlatan Prof. Dr. Erol, şu ayrıntıları verdi:
“ötürüsıyla 9 milyon ile 8 milyon yıl içinde tarihlendirilen bir küme hayvan faunasının yaşadığı bir lokalite ki burada ormanlık alanlarının olduğu, bol bol tatlı su göletlerinin ve ırmak yataklarının bulunduğu, fazlaca sayıda ele geçen atların atalarına ilişkin fosillerden açık otlaklı savan ortamları ile bol ormanlık alanlarla birlikte 3 farklı ekolojik ortamı tespit ediyoruz. Bu çerçevede en çok sayıda yaşayanlar gergedangiller dediğimiz hayvanlar, atlar, yaban atları, onun haricinde etçiller ortasında hyena (sırtlan), testere dişli kedigiller ile değişik çeşitten etçillerin yanı sıra antilop, geyik, yaban koyunu ve keçisi, bizon çeşidi hayvanlar ve filgiller ile zürafalar üzere 40’ın üzerinde tipe ilişkin fosil buluntu ele geçmiştir. Bu çalışmalarda her an yeni bir çeşitle karşılaşabiliriz. Bu alanda şimdiye kadar toplam numaralı olarak yani çeşidini tanımlayabileceğimiz nitelikte numaralandırılmış fosiller 4 binin üzerindedir. Onun haricinde numarasız kimi kıymetli fosiller de başka sedimanlar (tortu) ortasında bulunabiliyor. Hepsini topladığımız vakit 5 binin üzerinde fosil ele geçmiştir.”