Çinko eksikliği nedir, yol açar?

EliteDizqn

Active member
Birfazlaca besin cinsinde bulunan bir mineral çeşidi olan çinko, bedende üretilemediğinden besinlerle birlikte kâfi seviyede alınması gereken bir husus olarak biliniyor. Bedenin enfeksiyon etkenleriyle savaşmak, yaraların güzelleşmesini sağlamak, hücre bölünmesi ve DNA sentezi fonksiyonlarını yürütmek, saç ve tırnak yapılarının üretimine sağlıklı bir biçimde devam etmek, duyusal ve bilişsel işlevleri yerine getirmek üzere biroldukça temel nazaranvi yerine getirebilmesi için çinko mineraline muhtaçlığı var.

Bu üzere bir epeyce alanda yüzün üstündeki fizyolojik olayda kofaktör olarak enzimlerin yapılarına katılan bu mineralin besinlerle bir arada gereğince alınmaması yahut birtakım hastalıkların varlığı üzere niçinlerle çinko eksikliği gelişebiliyor.

GÜNLÜK 15-20 MG ÇİNKO MİNERALİNE MUHTAÇLIK VAR

Yetişkin ve sağlıklı bireyin günlük olarak yaklaşık 15-20 mg çinko mineraline muhtaçlığı vardır. Hamilelik, emzirme, çeşitli hastalıklar, büyüme ve gelişme, cinsiyet üzere faktörlere göre bu ölçü değişebilir. Bu ölçünün karşılanamamasında yetersiz yahut istikrarsız beslenme, kronik sıhhat meseleleri ve hamilelik üzere çeşitli faktörler niye olabilir. Rastgele bir niçinle muhakkak bir süre boyunca günlük çinko ihtiyacının karşılanamaması kararında çinko eksikliği ortaya çıkar.

Günlük ihtiyaç ölçüsü öteki birtakım minerallere oranla az bulunmasına rağmen bedende depolanamaması niçiniyle çinko eksikliği, çabuk belirti gösteren ve ötürüsıyla yaygın görülen bir sıhhat meselesidir.

ÇİNKO EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Düşük çinko minerali seviyeleri, insanlarda çeşitli belirtiler ile kendini gösterebilir. Bu belirtiler, çinkonun kofaktör olarak nazaranv yaptığı sistemlerdeki aksamaya bağlı olarak ortaya çıkan semptomları içerir. Yaygın karşılaşılan çinko eksikliği belirtileri içinde ise şunlar yer alır:

  • Saç dökülmesi
  • Bağışıklık sisteminin güçsüzlüğüne bağlı olarak sık geçirilen soğuk algınlıkları ve enfeksiyonlar
  • İshal
  • Ağız etrafı başta olmak üzere bedenin çeşitli kısımlarında deri dökülmeleri
  • Yara güzelleşmesinin gecikmesi
  • Tırnak uzamasının yavaşlaması, tırnakların kırılgan ve çatlamaya eğilimli bir yapıda olması
  • Cildin çeşitli bölgelerinde oluşan yaralar
  • Açıklanamayan kilo kaybı
  • Tat ve koku hislerinin azalması yahut bu duyulara ait anormallikler
  • Odaklanma kuvvetliğü
  • Daima uyku hali
  • Çocuklarda büyüme ve gelişimin yavaşlaması, büyüme geriliği
  • Cinsel fonksiyonlara ait meseleler ve infertilite (kısırlık)
ÇİNKO EKSİKLİĞİ yol açar?

Çinko eksikliğinin en yaygın sebebi beslenmeye ait meselelerdir. Kırmızı ve beyaz et, deniz eserleri, yumurta, kuruyemişler, tam tahıllar, mantar, karaciğer, tam tahıllar, süt ve eserleri üzere besinler çinkonun temel kaynakları içinde yer alır. Bu üzere besinleri gereğince tüketmeyen şahıslarda çinko ihtiyacının karşılanması güçtür. Bunun yanı sıra çinko mineralin yeteri kadar alınabilmesi ve bedende emilebilmesi için protein ihtiyacının de karşılanması gerekir. Bu niçinle kâfi protein tüketmeyen, rastgele bir hastalık niçiniyle proteini kısıtlanmış diyet uygulayan şahıslarda ve vejetaryen, vegan beslenme üzere beslenme modellerini uygulayan şahıslarda çinko eksikliği yaygın olarak görülür.

Bunların dışında çinko eksikliğine niye olabilecek birtakım başka durumlar ise şunlardır:

  • Orak hücre hastalığı
  • Çölyak hastalığı
  • Crohn, ülseratif kolit üzere inflamatuar bağırsak hastalıkları
  • Şeker (diyabet) hastalığı
  • Kanserler
  • Çok alkol alımı
  • Demir minerali desteklerinin kullanması
ÇİNKO EKSİKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Diyetle çinko alımının yetersiz olması kararında gelişen çinko yetersizliğinde çinko desteklerinden yararlanılarak tedavi gerçekleştirilir. Çinko eksikliği tedavisi için kullanılan mineral desteklerinin tipi, dozu ve kullanım sıklığı bireyin yaşına, cinsiyetine, sıhhat durumuna, hamilelik ve emzirme üzere özel durumlarına, beslenme alışkanlıklarına göre belirlenir. Mineral desteklerinin yanı sıra hastalar diyetisyenlere yönlendirilerek vitamin ve mineral ihtiyacını tam olarak karşılayan, kâfi ve istikrarlı bir beslenme modeline geçiş yapmaları konusunda teşvik edilmelidir. Aksi takdirde çinko eksikliği, devam eden yanlış beslenme alışkanlıkları üzere niçinlere bağlı olarak bir daha gelişecektir.

Hamilelik, emzirme yahut erken bebeklik periyodunda rutin olarak çinko desteklerinin alınması gerekebilir. Bu üzere durumlarda birinci basamak sıhhat kuruluşları yahut hastanın tertipli olarak gittiği doktor tarafınca gerekli yönlendirmeler yapılır. Gastrointestinal sistem hastalıkları, orak hücre hastalığı, kanser ve diyabet üzere çeşitli niçinlere bağlı olarak gelişen mineral eksikliklerinde ise mevcut hastalığın tedavisine ek olarak hastalar, takiplerini yapan tabibin önerisi doğrultusunda hareket etmelidir.

Tabibe danışılmaksızın bilinçsiz biçimde çinko desteklerinin kullanmasına başlamak, çinko toksisitesi olarak isimlendirilen duruma yol açabilir ve sıhhati tehdit edebilir. Bu niçinle vitamin yahut mineral destekleri sadece gereksinimi olduğu tespit edilmiş şahıslar tarafınca doktor önerisi ile kullanılmalıdır.