Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Öncü ve grubu yapay zekaya sahip, çok şartlara güçlü, gelişmiş bir uçan keşif robotu üretti. Aracın ileri uçuş testleri ise bu ay başladı.
Son senelerda insansız hava aracı teknolojileri daha da gelişirken, Boğaziçi Üniversitesi’nde yer alan Mikrodalga Radar ve Haberleşme Laboratuvarı’ndan (MiRaCL) bilim insanları yapay zekâ teknolojisi ile desteklenmiş keşif yapabilen yeni jenerasyon uçan robot geliştirdi. Takım başkanı Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Öncü ile birlikte tıpkı kısımdan araştırma nazaranvlisi Berk Omuz ve yüksek lisans öğrencisi Erol Kayataş’ın yaklaşık iki yıldır üzerinde çalıştığı robotun başta orman yangınları üzere güçlü şartlarda kullanılması hedefleniyor.
“YAPAY ZEKA ÇOK KIYMETLİ BİR YERDE DURUYOR”
Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Öncü, yapay zekâ teknolojisinin yeni kuşak drone sistemi tahlillerinde daha fazla rol alacağını belirtiyor. Bu teknoloji yardımıyla aracın insan idaresine gereksinim duymadığını söz eden Doç. Dr. Öncü, “Yakın gelecekte yapay zekayla desteklenmiş, ileri düzey radar, sensör ve kamera donanımları ile birlikte otonom bakılırsav yapabilecek birfazlaca yeni teknoloji, uygulama ve sanayi ortaya çıkacağını öngörüyoruz. Laboratuvarımızda bu alanda yapılan çalışmaları yakından takip ediyor ve gelişen teknolojiye katkı sağlıyoruz. Öte yandan bu teknolojiyi geliştirerek araçlarda faal kullanmak vakit ve emek istiyor. Kamera ve lidar (Lazer darbeleri kullanılarak bir obje yahut bir yüzeyin uzaklığını anlamaya yarayan teknoloji) üzere sistemlerle birlikte geliştirdiğimiz radar da aracımızın özgün yanlarını oluşturuyor. Robotumuz geliştirdiğimiz yapay zekâsı yardımıyla gece-gündüz fark etmeksizin, üzerinde bulundurduğu farklı sensörlerden gelen bilgileri akıllı biçimde işleyerek yeryüzünün haritalandırması üzere biroldukça misyonu başarabilecek biçimde tasarlandı. Ayrıyeten rotasını belirleyerek nazaranvi kendi başına icra edebilecek” diye konuşuyor.
“EKSTREM ŞARTLARDA DA UÇMAYI SÜRDÜRÜYOR”
TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri kapsamında desteklenen uçan robot projesinde bakılırsav alan yüksek lisans öğrencisi Erol Kayataş ise aracın dayanaklılığına dikkat çekiyor. Çok rüzgâr şartlarında da havada kalabilen aracın geliştirme süreciyle ilgili şu ayrıntıları veriyor:
“Bu araçları kullanılacağınız hava şartları fazlaca kıymetli. Rüzgâr bilhassa belirli yüksekliklerde zorlayıcı suratlara ve hava aracının istenmeyen biçimde sürüklenmesine niye oluyor. Biz de aracımızı tasarlarken ekstrem şartlarda da uçmayı sürdürmesini istiyoruz. Bu üzere yerlerde güçlü hava kurallarından etkilenmeyen aracımız birfazlaca insanın hayatını kurtarabilir. Yalnızca arama kurtarma değil, bir bölgenin çeşitli hedeflerle haritalandırılması ile gözlemlenmesi üzere biroldukca alanda da kullanılabilecek potansiyele sahip.”
“İLERİ UÇUŞ TESTLERİ BAŞLADI”
Doç. Dr. Ahmet Öncü ise uçuş testlerinin başladığını ve aracı her açından test ettikleri bilgisini paylaşıyor. Bu testlerin akabinde ek geliştirmeler için de mesai harcayacaklarını söz eden Doç. Dr. Öncü kelamlarını, “Ekipçe aracımızı en uygunu olacak biçimde geliştirmek istiyoruz. Uçan robot sistemine ilişkin kesimlerin hepsinin yer testlerini tamamladık. Bu testlerde hangi noktalarda geliştirmelerin gerekli olduğunu daha net görme fırsatımız oldu. Radar sistemimizi kara araçları ile birlikte test ederek performansından emin olduk. Artık bütün bu alt sistemleri uçan robot üzerine entegre ederek en yakın vakitte alanda rahatlıkla kullanılabilecek aracımıza son halini vermeyi hedefliyoruz” biçiminde sürdürüyor.
“RADAR SAYESİNDE DAHA AKTİF UÇACAK”
Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı Araştırma vazifelisi Berk Omuz ise kuvvetli şartta sağlam bilgiler sunan gelişmiş radarın da araçta yerini aldığını söz ediyor. Aracın radarlarını geliştiren Omuz, sisteme bu değişen teknolojinin eklenmesiyle gelen avantajları şöyle özetliyor:
“Radar sistemini kendimizin geliştirmesi hem radarın özelleştirilebilmesi tıpkı vakitte küçültülebilmesi için kıymetliydi. Radar sistemi yalnızca bir donanım değil, bununla birlikte gelen radar verisinin manalandırılması sürecini de kapsıyor. Hareketli bir sisteme yakın gerçek-zamanlı bir biçimde radardan gelen datayı manalandırıp sunmaya çalışmak çeşitli zorlukları da birlikteinde getiriyor. Lakin radar verisi yardımıyla araç karanlık, sisli yahut GPS sinyalinin zayıf olduğu kurallarda vazifesine devam edebilecek. Bulunduğu ortama dair kamera manzarasından elde edilmesi güç ve hatta imkânsız olan bilgilere radar yardımıyla ulaşılabilir. Özetle geliştirdiğimiz bu radar yardımıyla araç fazlaca daha aktif uçabilecek.”
Doç. Dr. Ahmet Öncü kimdir?
Doç. Dr. Ahmet Öncü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Fizik Bölümü’nden 2001 ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden 2002’de lisans derecelerini aldıktan daha sonra lisansüstü eğitimi için Türk Eğitim Vakfı (TEV) DAAD bursu takviyesiyle Almanya Münih Teknik Üniversitesi’ne gitti. Burada 2004 yılında Elektrik Mühendisliği ve Bilgi Teknolojileri Bölümü’nden Mikrodalga Mühendisi Yüksek Lisans derecesini aldı. 2005’te Japon Hükümeti Monbukagakusho, Eğitim, Kültür, Spor, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı’ndan (MEXT) burs almaya hak kazanarak Tokyo Üniversitesi’ne araştırmacı alarak gitti. Birebir yıl Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde Milimetrik Dalga Impulse Radyo CMOS Tümleşik Devre tasarımı konusunda doktora çalışmalarına başladı. 2008 ve 2010 yılları içinde Tokyo Üniversitesi ve Hiroşima üniversitelerinde yüksek frekans tümleşik devre tasarımı ve laboratuvar uygulamaları konusunda araştırmacı öğretim nazaranvlisi olarak çalıştı. 2010’da Türkiye’ye dönen Doç. Dr. Öncü, 2010’da Avrupa Birliği Marie Sklodowska-Curie Kişisel Bursu almaya hak kazandı. 2010’dan beri çalışmalarını Boğaziçi Üniversitesi’nde sürdüren bilim insanı mikrodalga, radar, RF, sensör sistemleri dizaynları, elektromanyetik hesaplamalar, yapay zekâ uygulamaları ve uçan robot alanlarında araştırmalarına devam ediyor. Bu alanlarda bir epey akademik proje yürüten Doç. Dr. Öncü’nün 30’un üzerinde makale ile bildiri yayını bulunuyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Son senelerda insansız hava aracı teknolojileri daha da gelişirken, Boğaziçi Üniversitesi’nde yer alan Mikrodalga Radar ve Haberleşme Laboratuvarı’ndan (MiRaCL) bilim insanları yapay zekâ teknolojisi ile desteklenmiş keşif yapabilen yeni jenerasyon uçan robot geliştirdi. Takım başkanı Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Öncü ile birlikte tıpkı kısımdan araştırma nazaranvlisi Berk Omuz ve yüksek lisans öğrencisi Erol Kayataş’ın yaklaşık iki yıldır üzerinde çalıştığı robotun başta orman yangınları üzere güçlü şartlarda kullanılması hedefleniyor.
“YAPAY ZEKA ÇOK KIYMETLİ BİR YERDE DURUYOR”
Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Öncü, yapay zekâ teknolojisinin yeni kuşak drone sistemi tahlillerinde daha fazla rol alacağını belirtiyor. Bu teknoloji yardımıyla aracın insan idaresine gereksinim duymadığını söz eden Doç. Dr. Öncü, “Yakın gelecekte yapay zekayla desteklenmiş, ileri düzey radar, sensör ve kamera donanımları ile birlikte otonom bakılırsav yapabilecek birfazlaca yeni teknoloji, uygulama ve sanayi ortaya çıkacağını öngörüyoruz. Laboratuvarımızda bu alanda yapılan çalışmaları yakından takip ediyor ve gelişen teknolojiye katkı sağlıyoruz. Öte yandan bu teknolojiyi geliştirerek araçlarda faal kullanmak vakit ve emek istiyor. Kamera ve lidar (Lazer darbeleri kullanılarak bir obje yahut bir yüzeyin uzaklığını anlamaya yarayan teknoloji) üzere sistemlerle birlikte geliştirdiğimiz radar da aracımızın özgün yanlarını oluşturuyor. Robotumuz geliştirdiğimiz yapay zekâsı yardımıyla gece-gündüz fark etmeksizin, üzerinde bulundurduğu farklı sensörlerden gelen bilgileri akıllı biçimde işleyerek yeryüzünün haritalandırması üzere biroldukça misyonu başarabilecek biçimde tasarlandı. Ayrıyeten rotasını belirleyerek nazaranvi kendi başına icra edebilecek” diye konuşuyor.
“EKSTREM ŞARTLARDA DA UÇMAYI SÜRDÜRÜYOR”
TÜBİTAK 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projeleri kapsamında desteklenen uçan robot projesinde bakılırsav alan yüksek lisans öğrencisi Erol Kayataş ise aracın dayanaklılığına dikkat çekiyor. Çok rüzgâr şartlarında da havada kalabilen aracın geliştirme süreciyle ilgili şu ayrıntıları veriyor:
“Bu araçları kullanılacağınız hava şartları fazlaca kıymetli. Rüzgâr bilhassa belirli yüksekliklerde zorlayıcı suratlara ve hava aracının istenmeyen biçimde sürüklenmesine niye oluyor. Biz de aracımızı tasarlarken ekstrem şartlarda da uçmayı sürdürmesini istiyoruz. Bu üzere yerlerde güçlü hava kurallarından etkilenmeyen aracımız birfazlaca insanın hayatını kurtarabilir. Yalnızca arama kurtarma değil, bir bölgenin çeşitli hedeflerle haritalandırılması ile gözlemlenmesi üzere biroldukca alanda da kullanılabilecek potansiyele sahip.”
“İLERİ UÇUŞ TESTLERİ BAŞLADI”
Doç. Dr. Ahmet Öncü ise uçuş testlerinin başladığını ve aracı her açından test ettikleri bilgisini paylaşıyor. Bu testlerin akabinde ek geliştirmeler için de mesai harcayacaklarını söz eden Doç. Dr. Öncü kelamlarını, “Ekipçe aracımızı en uygunu olacak biçimde geliştirmek istiyoruz. Uçan robot sistemine ilişkin kesimlerin hepsinin yer testlerini tamamladık. Bu testlerde hangi noktalarda geliştirmelerin gerekli olduğunu daha net görme fırsatımız oldu. Radar sistemimizi kara araçları ile birlikte test ederek performansından emin olduk. Artık bütün bu alt sistemleri uçan robot üzerine entegre ederek en yakın vakitte alanda rahatlıkla kullanılabilecek aracımıza son halini vermeyi hedefliyoruz” biçiminde sürdürüyor.
“RADAR SAYESİNDE DAHA AKTİF UÇACAK”
Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kısmı Araştırma vazifelisi Berk Omuz ise kuvvetli şartta sağlam bilgiler sunan gelişmiş radarın da araçta yerini aldığını söz ediyor. Aracın radarlarını geliştiren Omuz, sisteme bu değişen teknolojinin eklenmesiyle gelen avantajları şöyle özetliyor:
“Radar sistemini kendimizin geliştirmesi hem radarın özelleştirilebilmesi tıpkı vakitte küçültülebilmesi için kıymetliydi. Radar sistemi yalnızca bir donanım değil, bununla birlikte gelen radar verisinin manalandırılması sürecini de kapsıyor. Hareketli bir sisteme yakın gerçek-zamanlı bir biçimde radardan gelen datayı manalandırıp sunmaya çalışmak çeşitli zorlukları da birlikteinde getiriyor. Lakin radar verisi yardımıyla araç karanlık, sisli yahut GPS sinyalinin zayıf olduğu kurallarda vazifesine devam edebilecek. Bulunduğu ortama dair kamera manzarasından elde edilmesi güç ve hatta imkânsız olan bilgilere radar yardımıyla ulaşılabilir. Özetle geliştirdiğimiz bu radar yardımıyla araç fazlaca daha aktif uçabilecek.”
Doç. Dr. Ahmet Öncü kimdir?
Doç. Dr. Ahmet Öncü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Fizik Bölümü’nden 2001 ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden 2002’de lisans derecelerini aldıktan daha sonra lisansüstü eğitimi için Türk Eğitim Vakfı (TEV) DAAD bursu takviyesiyle Almanya Münih Teknik Üniversitesi’ne gitti. Burada 2004 yılında Elektrik Mühendisliği ve Bilgi Teknolojileri Bölümü’nden Mikrodalga Mühendisi Yüksek Lisans derecesini aldı. 2005’te Japon Hükümeti Monbukagakusho, Eğitim, Kültür, Spor, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı’ndan (MEXT) burs almaya hak kazanarak Tokyo Üniversitesi’ne araştırmacı alarak gitti. Birebir yıl Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nde Milimetrik Dalga Impulse Radyo CMOS Tümleşik Devre tasarımı konusunda doktora çalışmalarına başladı. 2008 ve 2010 yılları içinde Tokyo Üniversitesi ve Hiroşima üniversitelerinde yüksek frekans tümleşik devre tasarımı ve laboratuvar uygulamaları konusunda araştırmacı öğretim nazaranvlisi olarak çalıştı. 2010’da Türkiye’ye dönen Doç. Dr. Öncü, 2010’da Avrupa Birliği Marie Sklodowska-Curie Kişisel Bursu almaya hak kazandı. 2010’dan beri çalışmalarını Boğaziçi Üniversitesi’nde sürdüren bilim insanı mikrodalga, radar, RF, sensör sistemleri dizaynları, elektromanyetik hesaplamalar, yapay zekâ uygulamaları ve uçan robot alanlarında araştırmalarına devam ediyor. Bu alanlarda bir epey akademik proje yürüten Doç. Dr. Öncü’nün 30’un üzerinde makale ile bildiri yayını bulunuyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı