Bayanlar salgın devrinde global sıhhat bölümüne 1,5 trilyon dolar takviye verdi

Eurovision

Member
Canan SAKARYA

Meclis Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’nun Bayanların İş ve Aile Ömürlerinin Uyumlaştırılmasında Karşılaşılan Meselelerin Belirlenmesi hedefiyle kurduğu alt kuruluna sunum yapan Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi Türkiye Ofisi, bayanların pandemi periyodunda sıhhat bölümüne fiyatsız olarak sağladıkları bakım hizmetinin global ölçekte maddi karşılığının 1.5 trilyon dolar olduğunu belirtti.

Karşılığını alamadılar

Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi Programı Analisti Gülbanu Sıkıntılı, bakım iktisadı ve bakım emeği konusunda yaptığı sunumda, dünyanın bir epey yerinde bayanlar ve kız çocukları tarafınca fiyatsız ya da epey az bir fiyat karşılığı gerçekleştirilen çocuk, hasta, yaşlı, fizikî ve zihinsel engelli bireylerin bakımı, yemek, paklık ve öteki konut işlerinden oluşan bakım emeğinin kıymetli bir ekonomik büyüklüğe ulaşmasına rağmen bayanların yarattığı bu pahanın karşılığını alamadıklarına dikkat çekti.

COVID-19 salgınının bakım hizmetlerindeki kırılganlığı ortaya çıkardığını, muhtaçlık sahiplerinin bakım hizmetlerine erişemediklerini kaydeden Sıkıntılı, bakım yükünün bayanlar ve kız çocukları tarafınca üstlenildiğini tabir etti.

Bayan 4.7, erkek 1.7 saat

Birleşmiş Milletler’in 2020 yılında topladığı bilgilere bakılırsa global ölçekte bayanların günde 4.7 saatlerini bakım ve mesken işlerine için harcarken, bu sayının erkeklerde günde 1.7 saat olduğunu dikkat çeken Sıkıntılı, “TÜİK’in 2015 yılında yapmış olduğu, vakit kullanım araştırması neticelerina göre Türkiye’de yalnızca çalışan bayanların konut içi bakım işleri için harcadıkları vakit erkeklere göre 5 kat fazla. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın COVID-19 salgını periyodunda desteklediği bir araştırmaya bakılırsa, salgın öncesi günde 2,92 saatini bakım işlerine ayıran bayanlar salgın da 4,52 saatlerini ayırmışlar” dedi.

Global hasılanın yüzde 2,35’i

Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi Programı Analisti Gülbanu Sıkıntılı, bayanların fiyatsız olarak sağladıkları bakım hizmetinin yalnızca sıhhat bölümüne katkısı hesaplandığında global gayri safi yurt içi hasıla bazında yüzde 2,35 olduğunu bildirdi. Kaygılı “Bu katkının maddi karşılığı 1,5 trilyon dolar, bayanların tüm bakım emeği düşünüldüğünde sayı 11 trilyon dolara çıkmakta; kimi hesaplamalara bakılırsa kimi ülkeler için gayrisafi yurt içi hasılada yüzde 20’ye, kimilerinde yüzde 60’a kadar tekabül eden bir sayı. 11 trilyon dolar global teknoloji sanayisinin yarattığı pahanın 3 katı. Bayanlar yarattıkları lakin karşılığını alamadığı bu bedel kararında istihdama katılamadıkları için yoksulluğa mahkûm olmakta, temel haklara erişimden ve toplumsal teminattan yoksun kalmaktadırlar” açıklamasını yaptı.

3 yaş altı çocuğu olan bayanların istihdam edilme oranı yüzde 27

Global ölçekte, çalışma çağındaki bayanların yüzde 42’si, üstlendikleri fiyatsız bakım sorumlulukları yüzünden fiyatlı emek-iş gücüne dâhil değil. Bu sayı erkeklerde yalnızca yüzde 6. Kaygılı bu durumu şöyleki pahalandırıyor: TÜİK’in 2019 bilgilerine bakılırsa; Türkiye’de hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan, 25-49 yaş kümesi aralığında bulunan bayanların istihdam oranı yüzde 26,7. Öte yandan, istihdamda olan bayanların da bakım yükümlülükleri niçiniyle mesleksel tecrübe ve kıdem bahislerinde geride kaldıklarını ve fiyat eşitsizlikleri yaşadıklarını görmekteyiz. Birfazlaca bayan, bakım yükümlülükleri niçiniyle yarı vakitli ve teminatsız işlerde çalışmaya yönelmekte, düşük fiyatlarla çalışmaktadırlar.”