Akınlar daha sonrası dikkat çeken detay: IŞİD, Afganistan’da ne kadar tesirli? Taliban ile nasıl bir münasebeti var?

CODerFluer

New member
Afganistan’da Taliban’ın idaresi ele geçirmesinden daha sonra tahliyelerin gerçekleştirildiği Kabil’de 3 patlama meydana geldi. Patlamalarda onlarca kişinin yaralandığı ve onlarca kişininde hayatını kaybettiği belirtildi. Ataklarda hayatını yitirenlerin sayısının 60’ı aştığı yaralı sayısının 140 olduğu açıklanırken 12 ABD askerininde ömrünü kaybettiği açıklandı.


IŞİD TAHLİYELERDE TALİBAN’DAN DAHA TEHLİKELİ GÖRÜLÜYORDU

Euronews’de yer alan habere bakılırsa
Afganistan’da Taliban’a hasım durumda bulunan IŞİD, batıya kaçmak için Kabil havalimanında bekleyen binlerce Afgan için bir tehdit olarak görülüyordu.


ABD Lideri Joe Biden 31 Ağustos’u yabancı kuvvetlerin Afganistan’dan ayrılması ve tahliyelerin sona ermesi için son tarih olarak belirleme sonucunı, havaalanına yönelik “ciddi ve artan bir taarruz riski” niçiniyle legal görüyordu.

Londra’da bu mevzuda Washington ile hem fikir. İngiliz idaresi de havaalanına yönelik önemli ve her an gerçekleşebilecek bir terör saldırısı ihtimalinden kelam ediyordu.


IŞİD’İN HORASAN KOLU NEDİR? NASIL OLUŞMUŞTUR?

IŞİD’in 2014’te Irak ve Suriye’de “halifelik” ilan etmesinden kısa bir süre daha sonra, Tehreek-e-Taliban Pakistan’ın (TTP, Pakistan Talibanı) eski üyeleri, kümenin önderi Ebubekir el-Bağdadi’ye bağlılıklarını ilan etmişlerdi.


ondan sonrasında onlara iltica etmiş Afganlar da katıldı ve 2015’in başlarında IŞİD, Horasan eyaletinin kuruluşunu duyurdu. Horasan, günümüz Afganistan, Pakistan, İran ve Orta Asya’yı kapsayan bir bölgeye verilen eski bir isim.

Horasan İslam Devleti Eyaleti (ISKP, Islamic State Khorasan Province) 2015 yılında doğudaki Nangahrar eyaletindeki dağlık Açin bölgesi ile komşu Kunar içinde kalıcı bir güçlü mevziyi tutmuştu.


TALİBAN İLE ÇATIŞTI

Birleşmiş Milletler’e göre, Afganistan’ın diğer yerlerinde, bilhassa başkentte ve Pakistan’da uyuyan hücreler oluşturan ISKP, öteki bölgelerde Taliban ile çatıştı.


BM Güvenlik Kurulu’nun temmuz ayında yayınladığı bir rapora nazaran, kümedeki savaşçıların sayıları varsayımı en az 500 ila birkaç bin kişi içinde.

ISKP NE TIP AKINLAR GERÇEKLEŞTİRİYOR?

ISKP, Afganistan ve Pakistan’da son senelerda meydana gelen en kanlı taarruzlardan kimilerinin sorumluluğunu üstlendi. Mescitler, hastaneler ve halka açık yerler de örgütün taarruzlarına maksat oldu.

Radikal Sünni küme, başta Şiiler olmak üzere temel olarak ‘sapkın’ gördüğü Müslümanları maksat alıyor.

Örneğin Mayıs 2020’de Kabil’de Şiilerin çoğunlukta olduğu bir mahallede bir doğum hastanesine düzenlenen hücumda 16’sı anne ve yeni doğan bebek olmak üzere 25 kişi ömrünü kaybetti.


Kurulduğu vilayetlerde varlığını şiddet yoluyla tesis eden örgüt bölgenin etrafına mayın döşeme taktiği uyguluyor.


IŞİD VE TALİBAN ORTASINDAKİ ALAKA NEDİR?

Her ne kadar iki radikal Sünni küme olsalar da teolojik açıdan olduğu kadar strateji açısından da farklılık gösteriyorlar ve cihat için rekabet ediyorlar.

Ortalarındaki kuvvetli düşmanlığın en açık işareti, IŞİD’in açıklamalarında Taliban’ı ‘mürted’ olarak isimlendirmiş olması

Irak ve Suriye’deki IŞİD’in tersine ISKP çabucak hemen bölgede topraklarını genişletemedi. 2019 yılında Afgan Ulusal Ordusu, ABD ile ortak operasyonların akabinde ISKP’ın Nangahrar eyaletinde mağlup edildiğini açıklamıştı.

Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşmiş Milletler tarafınca yapılan değerlendirmelere göre, ISKP bu biçimdedan beri yüksek profilli akınlar için büyük ölçüde sadece kentlerdeki uyuyan hücreleri aracılığıyla faaliyet gösteriyor.

IŞİD, AFGANİSTAN’I TALİBAN’IN ELE GEÇİRMESİNE NASIL REAKSİYON VERDİ?

IŞİD ayrıyeten Şubat 2020’de Doha’da Washington ile Taliban içinde imzalanan Amerikan ve yabancı birliklerin Afganistan’dan çekilmesine ait muahedeyi sert biçimde de eleştirdi ve Taliban’ı cihatçı davadan dönmekle suçladı.

Kabil’e girdikten ve 15 Ağustos’ta iktidarı ele geçirdikten daha sonra, Taliban birkaç cihatçı kümeden tebrik aldı, lakin yalnızca IŞİD’den bu biçimde bir tebrik gelmedi.

IŞİD’in de Afgan idaresinin çöküşünden çıkar sağlayabileceği istikametinde güvenlik analistlerinin ihtarları mevcut.

“Bay Q” rumuzuyla toplumsal medyada araştırmalarını yayınlayan IŞİD konusunda Batılı bir uzman olan, 1 Ocak ile 11 Ağustos içinde geçen yılın birebir periyodundaki 34’e kıyasla 216 ISKP saldırısı kaydedildiğini belirtiyor.

İsmini gizli tutan bu uzman geçtiğimiz hafta AFP’ye verdiği demeçte, “Bu sayılar, Afganistan’ı en dinamik IŞİD bölgelerinden biri yapıyor. Her şey direkt ABD’nin çekilmesiyle temaslı değil, lakin Taliban’ın zaferi de ISKP’ye oksijen sağlıyor” diyor.