Afgan direktör Sahraa Karimi: Çekmek bununla birlikte protesto etmektir

EliteDizqn

Active member
VisionIST ‘Endüstri Günleri’nde konuşan yönetmen ve senarist Sahraa Karimi “İstiklal’de bir patlama oldu değil mi? Elinize kamerayı alın ve çekin zira çekmek bununla birlikte protesto etmektir” dedi.

GAİN Medya ana sponsorluğunda düzenlenen 12. Milletlerarası Cürüm ve Ceza Sinema Şenliği’nde atölyeler, paneller ve ustalık sınıflarından oluşan VisionIST ‘Endüstri Günleri’nin dördüncü yılı yapıldı. AKM Yeşilçam Sineması’nda, üretimci İpek Erden moderatörlüğü’nde gerçekleşen ‘Ustalık Sınıfı’na, direktör ve senarist Sahraa Karimi konuşmacı olarak katıldı.

Çekmek beraberinde protesto etmektir

Karimi: “Yaklaşık 4 yıldır İstanbul’a geliyorum ama bu seferki farklı. Çok fazla Türk görmüyorum. Arap, Rus ve Afganlarla karşılaşıyorum. Bu bile ülkenin ortasında bulunduğu durumu gözler önüne seriyor. Bunu kullanın. Çok düzgün bir malzeme. İstiklal’de bir patlama oldu değil mi? Elinize kamerayı alın ve çekin. Zira çekmek hem de protesto etmektir.” dedi.

12. Memleketler arası Cürüm ve Ceza Şenliği’nin, 23 Kasım 2022 Çarşamba günü saat 18.00’deki ‘Ustalık Sınıfı’ programında, deneyimlerini iştirakçilerle paylaşan Karimi şöyleki devam etti:

Ben sinemayı değil, sinema beni seçti

“hemen çabucak 17 yaşındayken Slovakya’ya gittim. Benim için Slovakya’ya gitmek, mülteci olduğum İran’dan ayrılmak için tek talihti. Lisans, yüksek lisans ve doktora derecelerimi Slovakya’da yaptım. 2012 yılında mezun oldum. Slovakya’da sinema okuluna giriş imtihanları epeyce güç ve yalnızca direktörlük kısmı için 5-6 kişi alıyorlardı. bu biçimdelar İngilizce yahut Slovakça bilmiyordum. O senelerda yalnızca belgesel kısmı açtılar ve oraya kabul edildim lakin daha sonraki senelerda birebir anda hem belgesel birebir vakitte kurgu direktörlüğü okudum.

Bana ‘Bunu Afganistan’da yapamazsın’ dediler

Üniversite devrinde bir belgesel fikri üretme ödevi geldi. bu biçimde okuduğum kitaplar daima bayanlarla alakalıydı. BBC İran izlerken birinci kere bir Afgan hanımın Almanya yardımıyla ehliyet aldığını gördüm. Bu durumun epeyce uygun bir metafor olduğunu düşündüm zira Afgan bayanları için ehliyet almak yalnızca otomobil sürebilmek değil bununla birlikte hayatlarının direksiyonu da ellerine almak manasına geliyor. Bu fikir ile ödeve başvurdum Öbür bir profesör bu fikri epeyce beğendi ve çabucak çekmeleri gerektiğini söylemiş oldu. Fikre para bulabilmek için hayli fazla yere başvurdum ama “bunu Afganistan’da yapamazsın” yansısı ile karşılaştım. Bana ‘bunu yapamazsın’ diyenlere inat onu yapan bir karaktere sahibim. İki yıl daha sonra 2005 yılının sonunda Slovakya’da Bakanlık tarafınca fon sağlandı. 2006-2009 yıllarını belgeseli çekmeye harcadım. Belgesel Slovakya’da en güzel belgesel mükafatını kazandı.

En yeterli metot ‘samimiyet’

Afganistan’a Afganistan kimliğim olmadığı için giremedim. İran üzerinden kaçak yollardan girdim. Birinci gittiğimde kalabalık bir takımla gittim lakin bu durumda çekmek istediğim ailelerin içerisine epeyce fazla giremediğimi fark ettim. 20 gün boyunca bulunduğum Afganistan’dan yeteri kadar malzeme toplayamadan döndüm. daha sonrasında yalnızca kendim ve ses için bir şahısla gittim. Lise senelerında bağımsız olabilmek için düğün kameramanlığı asistanlığı yaparak para kazanmıştım. Aileler başta kamerayı yadırgasa da birkaç gün daha sonrasında artık umursamadıklarını gördüm.Aile ile samimi oldum. Bence belgesel çekimlerinde evvel kamerayla gidilmemeli. Beşerlerle samimi olunmalı. Bunun epeyce kıymetli bir metot olduğunu söylemeliyim. Gerçek imajlar için samimiyet mecburî. beraberinde şu anda kameralar hayli fazla küçüldü. Toplumsal medya yüzünden beşerler korkuyor.

Ben bir sivil aktivistim

Her vakit kurmaca yapmak istedim ama belgesel yapmak daha ucuzdu. 2012 yılında okulu bitirdiğimde kendim hakkında bir düşündüm, evet Slovakya’da kabul bakılırsan bir direktördüm, dünya çapında mükafatım vardı ve üniversitede eğitimci olarak devam edebilirdim. Lakin kendime “Ben Avrupa’da ne yapıyorum?” sorusunu sordum. Öbür direktörler üzere göçmenlerin kıssasını mi çekecektim? Avrupa’nın fazlaca usta direktörü vardı ve anlatacak kendi öyküsü vardı. Bana ilişkin değildi. Kendi insanlarımın kıssasını anlatmak istediğim için Afganistan’a gitmek istediğimi söylemiş oldum ve herkes bana “Sen çıldırdın mı?” dedi. 2012’de Afganistan’a döndüm ve Taliban’ın geldiği son ana kadar oradaydım. Kendi insanlarımı gözlemledim. Çok fazla gezdim. Sinema kesiminden çıkmasam da fazlaca farklı bakılırsavler aldım zira bu benim sorumluluğumdu, ben bir sivil aktivisttim.

Gençken ve gücünüz yerindeyken üretin

Kadın direktör olmak istiyorsanız her vakit karşınıza mahzurlar çıkacak. Şayet ne demek istediğinizden eminseniz hiç bir vakit onu demekten vazgeçmeyin. Dindeki yanlış anlaşılma ötürüsıyla ortasında bulunduğumuz toplumlar hal bu türlü olunca. Fincanı sağdan sola koyduğum anı daima yenidenlasam bile o an tekrar gelmeyecek. O yüzden gençken ve gücünüz yerindeyken üretin. Şayet öykü anlatma yeteneği ile ödüllendirildiyseniz bunu sakın harcamayın.

Biz bayanlar yaşıyoruz ve haklarımız var

‘Havva, Meryem ve Ayşe’ hakkındaki kıssayı okudum ve bunu katiyetle çekmem gerekiyor dedim. Sineması çekmek hayli zordu ancak şu an dönüp baktığımda yeterli ki bu zorluklara katlanmışım diyorum. Zira şunu anlamalılar biz bayanlar yaşıyoruz ve haklarımız var.

Teknolojiyi öğrenmeliyiz

Yönetmenliği şayet iş olarak yapmak istiyorsanız dizi, reklam belgesel çekebilirsiniz ama bir anlatıcı olmak istiyorsanız bir derdiniz var ise rastgele bir azınlıktan geliyorsanız siz sivil aktivistsiniz. Tekniği, kamerayı, batılı ülkeler icat etti lakin bizim öykümüz var. Ben Amerika’da da yaşadım ve bizim öykülerimiz eşsiz. Sorun şu ki; biz teknolojiyi öğrenmeliyiz. Şayet sesimizi kozmik olarak duyurmak istiyorsak formülü bilmemiz gerekiyor.

Günlük hayattan kaçmayın, izleyin, gözlemleyin ve hepsini yazın

Bir müslüman nasıl günde 5 defa ibadet ediyorsa bir sinema imalcisi için de sinema izlemek ibadet etmek üzeredir. Anahtar olabildiğince izlemek. Yalnızca Türk, Orta Doğu değil her kültürden sinema izlenmeli. Gözlemleyin. Gözünüz gördüğü kadar gözlemleyin. Günlük hayattan kaçmayın. Size neler kazandırdığını bilemezsiniz.Yaşlı beşerlerle konuşun epey hoş ve saf kıssaları var. Gezebiliyorsanız; tren, otobüs farketmez gezin ve bunların hepsini oturup yazın.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı