EliteDizqn
Active member
28 Temmuz’da başlayan ve Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yaşanan orman yangınları niçiniyle ziyan goren hayvanlara uygulanacak birinci müdahaleler konusunda İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi, Cerrahi Ana Bilim Kolu öğretim üyeleri tarafınca kıymetlendirme raporu hazırlandı.
Raporda, “Ülkemizin birfazlaca noktasında devam eden yangılarda epey sayıda bitki, ağaç yanmış ve yanan ormanların mesken sahipleri pozisyonunda olan epey sayıda hayvan ve arıcılık faaliyetleri ziyan görmüştür. Yerleşim alanlarında bulunan büyükbaş ve küçükbaş çiftlik hayvanları ve kaçmayı başaran öbür göğüslü ve sürüngenler ortasında tıbbı yardıma muhtaç olanlar bulunmaktadır. Yanık hastası, beşeri hekimlikte olduğu üzere benzeri biçimde veteriner hekimlikte de acil, planlı ve agresif tedavi gerektiren en güçlü hasta profilidir. Yangın üzere doğal afetlerde imkanların hudutlu olması, hastaların kurtarılması, inançlı alanlara nakli ve birinci yardımın ulaştırılması en büyük zorluktur. Yanık hastasının en geç birinci 6 saat ortasında acil ve ağır bakıma alınması kaidedir. Hayvanlardaki yanıklar, deri, deri altı, kas katmanlarında hatta kimi bazı kemikte ayrıyeten biroldukca metabolik ve organik komplikasyona yol açan geniş lezyonları tanımlamaktadır ve yanık hastaları, travma hastası olarak kabul edilmektedir” tabirlerine yer verildi.
“AFET BÖLGELERİNDE BİRİNCİ YARDIMI KESİNLİKLE MİSYONLU VETERİNER UYGULAMALI”
Raporun devamında yangından etkilenen hayvanlara birinci müdahalenin kesinlikle veteriner tabipler tarafınca yapılması gerektiğine dikkat çekilerek, “Yanık tedavisinde birinci yardım, sistemik komplikasyon tedavisi ve lokal yanık yarasının tedavisi olmak üzere üç etaplı güzelleştirme prosedürü uygulanmaktadır. Doğal afet bölgelerinde birinci yardım bakımı kesinlikle bakılırsavli veteriner doktorlar tarafınca uygulanmalıdır. Kriz kaideleri altında yapılabilecek birinci uygulama hastanın soğutulmasıdır. 2 derece ila 15 derece içinde değişen ısıda soğuk su (optimum sıcaklık 15C soğuk su olarak görünmektedir lakin 2C’deki soğuk su, deri altı sıcaklığında daha süratli bir azalma sağlar) direkt yanık yarasına en az 20 dakika müddetle uygulanmalıdır. Soğutma ile sağlanan analjeziye ek olarak, çalışmalar yanık yarası uygunlaşması üzerinde de faydalı tesirleri olduğunu göstermiştir. Akut soğutma en düzgün sonuçları vermesine karşın, yanma daha sonrası 3 saate kadar geciktirilen birinci yardımda da ölçülebilir yarar hala görülebilmektedir. Buzla soğutma, kontrendikedir. Soğutulduktan daha sonra, hasta hastaneye nakledilmedilk evvel yanık steril, yapışkan olmayan bir pansuman ile kapatılmalıdır. Yanığı örtmek ağrıyı azaltır ve yarayı kontaminasyondan ve daha fazla travmadan korumaktadır. Serum tedavisi en kıymetli konulardan biridir. Birinci 24 saatte kolloid içeren sıvılar epeyce yararlı olmamaktadır. Sıvı tedavisi sırasında böbrek işlevi zaruridir ve idrar çıkışı takip edilmelidir. Hastanın genel durumu stabilize edildikten daha sonra, bir daha sonraki büyük telaş yaygın enfeksiyonun denetimidir. Yanık daha sonrası sepsis, mevtin önde gelen sebebidir. Yanık tedavisinde çeşitli merhemler de kullanılabilmektedir. Kullanılacak olan merhemin su bazlı olması kıymetlidir; yağlar ve yağlı merhemler doku maserasyonuna yol açar ve güzelleşmeyi geciktirmektedir. Fakat hayvansal kökenli yağlardan elde edilen merhemler çok faydalı görünmektedir” denildi.
“Yangın sırasında hastaların gözlerinde de değişen derecelerde hasar görülmektedir ve kesinlikle denetim edilmelidir“ denilen raporda, “Belirlenen lezyonlara bağlı değişkenlik göstermekle birlikte akut olarak antibiyotik içeren göz damlaları ve yapay göz yaşı solüsyonları ile korunmalıdır. Lakin doğal afet bölgelerinde bu tip tıbbı müdahalenin uygulanabilmesi pek güçtür, veteriner tabipler tarafınca yapılmalı ve yerinde yapılan akut tıbbı müdahaleyi takiben hastaların tam teşekküllü hayvan hastaneleri ve kliniklere sevki elzemdir. Türkiye’de arıcılık her bölgede yapılan dünya genelinde değere sahip olan ziraî bir faaliyettir. Ege ve Akdeniz Bölgesindeki Muğla Arısı (Apis mellifera anatolica) çam balı üretiminin yüzde 45’ini sağlar. Gezici arı kolonilerinden Türkiye’de her yıl 3-3,5 milyon arı Muğla’ya çam balı yapmak için gelmekte doğal hayatın ve ekosistemin devamlılığını sağlanmasında büyük rol oynamaktadır. Kovanların yangın bitene kadar yangından etkilenmeyecek yüksek yaylalara taşınması arılar için süreksiz lakin kıymetli bir yarar sağlayacaktır” sözleri yer aldı.
Raporda, “Ülkemizin birfazlaca noktasında devam eden yangılarda epey sayıda bitki, ağaç yanmış ve yanan ormanların mesken sahipleri pozisyonunda olan epey sayıda hayvan ve arıcılık faaliyetleri ziyan görmüştür. Yerleşim alanlarında bulunan büyükbaş ve küçükbaş çiftlik hayvanları ve kaçmayı başaran öbür göğüslü ve sürüngenler ortasında tıbbı yardıma muhtaç olanlar bulunmaktadır. Yanık hastası, beşeri hekimlikte olduğu üzere benzeri biçimde veteriner hekimlikte de acil, planlı ve agresif tedavi gerektiren en güçlü hasta profilidir. Yangın üzere doğal afetlerde imkanların hudutlu olması, hastaların kurtarılması, inançlı alanlara nakli ve birinci yardımın ulaştırılması en büyük zorluktur. Yanık hastasının en geç birinci 6 saat ortasında acil ve ağır bakıma alınması kaidedir. Hayvanlardaki yanıklar, deri, deri altı, kas katmanlarında hatta kimi bazı kemikte ayrıyeten biroldukca metabolik ve organik komplikasyona yol açan geniş lezyonları tanımlamaktadır ve yanık hastaları, travma hastası olarak kabul edilmektedir” tabirlerine yer verildi.
“AFET BÖLGELERİNDE BİRİNCİ YARDIMI KESİNLİKLE MİSYONLU VETERİNER UYGULAMALI”
Raporun devamında yangından etkilenen hayvanlara birinci müdahalenin kesinlikle veteriner tabipler tarafınca yapılması gerektiğine dikkat çekilerek, “Yanık tedavisinde birinci yardım, sistemik komplikasyon tedavisi ve lokal yanık yarasının tedavisi olmak üzere üç etaplı güzelleştirme prosedürü uygulanmaktadır. Doğal afet bölgelerinde birinci yardım bakımı kesinlikle bakılırsavli veteriner doktorlar tarafınca uygulanmalıdır. Kriz kaideleri altında yapılabilecek birinci uygulama hastanın soğutulmasıdır. 2 derece ila 15 derece içinde değişen ısıda soğuk su (optimum sıcaklık 15C soğuk su olarak görünmektedir lakin 2C’deki soğuk su, deri altı sıcaklığında daha süratli bir azalma sağlar) direkt yanık yarasına en az 20 dakika müddetle uygulanmalıdır. Soğutma ile sağlanan analjeziye ek olarak, çalışmalar yanık yarası uygunlaşması üzerinde de faydalı tesirleri olduğunu göstermiştir. Akut soğutma en düzgün sonuçları vermesine karşın, yanma daha sonrası 3 saate kadar geciktirilen birinci yardımda da ölçülebilir yarar hala görülebilmektedir. Buzla soğutma, kontrendikedir. Soğutulduktan daha sonra, hasta hastaneye nakledilmedilk evvel yanık steril, yapışkan olmayan bir pansuman ile kapatılmalıdır. Yanığı örtmek ağrıyı azaltır ve yarayı kontaminasyondan ve daha fazla travmadan korumaktadır. Serum tedavisi en kıymetli konulardan biridir. Birinci 24 saatte kolloid içeren sıvılar epeyce yararlı olmamaktadır. Sıvı tedavisi sırasında böbrek işlevi zaruridir ve idrar çıkışı takip edilmelidir. Hastanın genel durumu stabilize edildikten daha sonra, bir daha sonraki büyük telaş yaygın enfeksiyonun denetimidir. Yanık daha sonrası sepsis, mevtin önde gelen sebebidir. Yanık tedavisinde çeşitli merhemler de kullanılabilmektedir. Kullanılacak olan merhemin su bazlı olması kıymetlidir; yağlar ve yağlı merhemler doku maserasyonuna yol açar ve güzelleşmeyi geciktirmektedir. Fakat hayvansal kökenli yağlardan elde edilen merhemler çok faydalı görünmektedir” denildi.
“Yangın sırasında hastaların gözlerinde de değişen derecelerde hasar görülmektedir ve kesinlikle denetim edilmelidir“ denilen raporda, “Belirlenen lezyonlara bağlı değişkenlik göstermekle birlikte akut olarak antibiyotik içeren göz damlaları ve yapay göz yaşı solüsyonları ile korunmalıdır. Lakin doğal afet bölgelerinde bu tip tıbbı müdahalenin uygulanabilmesi pek güçtür, veteriner tabipler tarafınca yapılmalı ve yerinde yapılan akut tıbbı müdahaleyi takiben hastaların tam teşekküllü hayvan hastaneleri ve kliniklere sevki elzemdir. Türkiye’de arıcılık her bölgede yapılan dünya genelinde değere sahip olan ziraî bir faaliyettir. Ege ve Akdeniz Bölgesindeki Muğla Arısı (Apis mellifera anatolica) çam balı üretiminin yüzde 45’ini sağlar. Gezici arı kolonilerinden Türkiye’de her yıl 3-3,5 milyon arı Muğla’ya çam balı yapmak için gelmekte doğal hayatın ve ekosistemin devamlılığını sağlanmasında büyük rol oynamaktadır. Kovanların yangın bitene kadar yangından etkilenmeyecek yüksek yaylalara taşınması arılar için süreksiz lakin kıymetli bir yarar sağlayacaktır” sözleri yer aldı.