Acil tıp uzmanından ‘kış aylarının sessiz katili’ karbonmonoksit uyarısı

EliteDizqn

Active member
Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Yücel Yüzbaşıoğlu, kışın sıkça rastlanan karbonmonoksit zehirlenmelerinde evvela gazı soluyan bireylerin süratle dışarı çıkarılıp pak hava almasının sağlanması ve ortamın havalandırılması gerektiğini söylemiş oldu.

Yüzbaşıoğlu, her yıl onlarca kişinin vefatına niye olan karbonmonoksit zehirlenmelerinin çoğaldığına dikkati çekti.

BİR NEVİ OKSİJENSİZ ORTAM YARATIR…”

Kömür, doğal gaz üzere yakıtların yanmasıyla ortaya çıkan ve kış aylarının “sinsi ve sessiz katili” olarak isimlendirilen karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı ihtarda bulunan Yüzbaşıoğlu, “Karbonmonoksit renksiz, kokusuz, tatsız ve tahriş edici olmayan bir gazdır. Yapısı prestijiyle derin bir nefes alındığında akciğerlerden kana karışır, bedendeki hücrelere oksijen taşınmasını mahzurlar. Bir nevi oksijensiz ortam yaratır, ötürüsıyla oksijen yetmezliğine bağlı olarak bedende hasar meydana getirir” diye konuştu.

Semptomların, kişinin yaşına ve cinsiyetine bağlı olarak değişkenlik gösterdiğine işaret eden Yüzbaşıoğlu, “Zehirlenmeler, çoğunlukla baş ağrısı, bulantı, kusma, halsizlik ve yorgunluk üzere spesifik olmayan bulgularla ortaya çıkar” bilgisini verdi.

BEBEKLERİN SEBEPSİZ YERE AĞLAMASI ZEHİRLENME BELİRTİSİ OLABİLİR

Doç. Dr. Yüzbaşıoğlu, çocukların karbonmonoksit gazından daha fazla etkilendiğini belirterek, şunları kaydetti:

  • “Çocukların oksijen muhtaçlığı fazla olduğu için daha fazla nefes alır ve ortamdaki karbonmonoksit gazını daha süratli solur. Zehirlenmeye karşı bebekler, sebepsiz yere ağlama ve beslenme sıkıntılarıyla semptom gösterirken, erişkinlerde ise genel bulguların haricinde kişinin altta yatan hastalığına bağlı olarak birtakım semptomlar öne çıkar. Örneğin astımı olan birinde teneffüs ıstırabı, kalp damarlarında dert olanlarda göğüs ağrısı ya da iskemik beyin hastalığı olanlarda felç üzere semptomların meydana geldiğini bakılırsabiliyoruz.”
Sigara içenlerin karbonmonoksite kronik maruziyet gösterdiğini aktaran Yüzbaşıoğlu, havaların soğumasıyla kapalı alanda içilen nargile dumanının sobadan sızan karbonmonoksit kadar tehlikeli olduğunu vurguladı.

Yüzbaşıoğlu, “Nargile içenlerde bir süre daha sonra baş ağrısı oluyor, bunun niçinlerinden biri maruz kaldıkları karbonmonoksit zehirlenmesi. Nargile içiminde alınan karbonmonoksit zehirlenmesi o denli sıradançe kabul edilebilecek bir şey de değil” sözlerini kullandı.

Yüzbaşıoğlu, karbonmonoksit zehirlenmesinden şüphelenildiğinde yapılması gerekenleri şöyleki sıraladı:

  • “ilk vakit içinderda konutun kapı ve pencereleri açılarak süratlice havalandırılması gerekiyor. Zehirlendiğinden şüphelenilen şahısların dışarıya çıkarılması ve pak hava almalarının sağlanması gerekiyor. Kişinin şuuru kapalı ise hasta koma konumuna alınarak, 112 acil müdahale takımları gelene kadar müdahalede bulunmak gerekiyor.”
“SOBA TÜTERSE ANLARIM” ALGISI YANLIŞ

Doç. Dr. Yüzbaşıoğlu, rüzgarlı havalarda karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı daha dikkatli olunması gerektiğine işaret ederek, şu ikazlarda bulundu:

  • “Toplumda ‘Soba tüterse anlarım.’ diye bir algı var lakin karbonmonoksidin renksiz, kokusuz, tatsız ve sinsi bir gaz olduğu unutulmamalı. Lodoslu havalar yüksek basınç getirdiği için sobalarda gazın dışarı atılımını engelliyor, kullanılan yakıtların bacadan geri tepmesi fark edilmiyor. Boğazda bir yanma hissi, ortamda gözle görülecek duman olmaması karbonmonokside maruz kalınmadığı manasına gelmez. Şikayetler acil servise başvuracak kadar yüksek olmayabilir fakat gaz beyinde ve kalpte kalıcı hasar bırakabilir. Bu yüzden gece yatarken odanın havalandırılmasına ve sobanın büsbütün sönmüş bulunmasına dikkat edilmeli. Gece soba yanarken üzerine kömür atıp yatılmamalı.”
Soba, şofben, kombi ve baca bakımlarının tertipli yapılması, havalandırma menfezlerinin yaz kış açık olması gerektiğini vurgulayan Yüzbaşıoğlu, ayrıyeten konutlarda karbonmonoksit dedektörünün bulunmasının muhtemel felaketlerin önüne geçilebileceğini belirtti.